با بچه عصبانی چگونه رفتار کنیم؟ (8 راهکار) با هم بشنویم :
عصبانیت کودک برای والدین و خود کودک می تواند سخت باشد. کودک ممکن است بر سر اتفاقات کوچک عصبانی شود و فریاد بزند یا پرخاشگری کند. اگر عصبانیت کودک در روابط و کیفیت زندگی شما اختلال ایجاد می کند، مهم است که مهارت های کنترل خشم را به کودک آموزش دهید. راهنمایی یک متخصص سلامت روان نیز می تواند مفید باشد. ممکن است به عنوان والدین این سوال را مطرح کنید با بچه عصبانی چگونه رفتار کنیم؟ در زیر 8 راهکار علمی برای نحوه رفتار با کودک عصبانی آورده شده است:
1. به کودک خود در مورد احساسات آموزش دهید
بچه ها وقتی نمی توانند احساسات خود را بفهمند یا بیان کنند، بیشتر عصبانی می شوند. مثلاً کودکی که نمی تواند بگوید «من عصبانی هستم»، ممکن است با مشت زدن به در و دیوار عصبانیت خود را نشان دهد. یا کودکی که نمی تواند «غمگین» بودن را بفهمد، ممکن است برای جلب توجه، رفتار نادرستی داشته باشد.
برای کمک به فرزندتان در یادگیری تشخیص و برچسب زدن احساسات، با آموزش کلمات احساسی پایه مانند «عصبانی»، «غمگین»، «شاد» و «ترس» شروع کنید. به احساسات کودک خود نسبت به آنها برچسب بزنید و بگویید: «به نظر می رسد الان خیلی عصبانی هستی». با گذشت زمان، آنها یاد خواهند گرفت که به احساسات خود برچسب بزنند.
وقتی کودک شما درک بهتری از احساسات خود و نحوه توصیف آنها پیدا کرد، کلمات پیچیده تری مانند «ناامیدی»، «نگرانی» و «تنهایی» را به او بیاموزید.
2. یک دماسنج خشم بسازید
دماسنج خشم ابزاری است که به کودکان کمک می کند علائم افزایش خشم خود را توصیف کنند. یک دماسنج بزرگ را روی یک کاغذ بکشید. از پایین با یک صفر شروع کنید و اعداد را تا 10 در بالای دماسنج پر کنید. حتی می توانید این دماسنج را نقاشی کنید.
در دماسنج خشم، صفر به معنای “بدون عصبانیت” است. عدد 5 به معنای “مقدار متوسط خشم” و 10 به معنای “بیشترین عصبانیت تا کنون” است.
در زمانی که کودک شما احساس ناراحتی یا عصبانیت نمی کند، با هر عدد روی دماسنج در مورد آنچه در بدن او اتفاق می افتد صحبت کنید. می توانید به کودک خود آموزش دهید وقتی در سطح 0 است لبخند می زند، اما وقتی به سطح 5 می رسد چهره ای دیوانه و خشمگین دارد. ممکن است وقتی در سطح 2 است احساس کند صورتش داغ می شود و ممکن است و یا دستان خود مشت کند. و زمانی که به 10 برسند، ممکن است احساس کنند هیولایی عصبانی است.
استفاده از دماسنج به کودکان کمک می کند تا یاد بگیرند که خشم را در زمان وقوع آن تشخیص دهند. در نهایت، آنها می توانند با والدین ارتباط برقرار کنند.
3. یک برنامه آرام سازی ایجاد کنید
به کودکان بیاموزید که هنگام عصبانیت چه کار کنند. به عنوان مثال، به جای پرتاب اسباب بازی ها، می توانند به اتاق خود بروند.
آنها را تشویق کنید تا نقاشی کنند، کتاب بخوانند یا تا زمانی که احساس بهتری کنند، فعالیت آرام بخش دیگری انجام دهند. حتی می توانید یک کیت آرامش ایجاد کنید. این کیت می تواند شامل کتاب های رنگ آمیزی مورد علاقه فرزندتان، یک کتاب سرگرم کننده برای خواندن، برچسب ها، یک اسباب بازی مورد علاقه یا لوسیونی باشد که بوی خوبی دارد.
وقتی ناراحت هستند، می توانید به آنها بگویید: «برو کیت آرامشت را بیاور». این کار به آنها کمک می کند تا مسئولیت آرام کردن خود را بر عهده بگیرند.
4. مهارت های مدیریت خشم را آموزش دهید
یکی از بهترین راهها برای کمک به کودکی که عصبانی است، آموزش تکنیکهای کنترل خشم است. به عنوان مثال، نفسهای عمیق میتواند ذهن و بدن کودک شما را در هنگام ناراحتی آرام کند. پیادهروی سریع، شمردن تا 10 یا تکرار یک عبارت مفید نیز ممکن است کمک کننده باشد.
مهارتهای دیگری مانند مهارتهای کنترل تکانه و انضباط شخصی را نیز آموزش دهید. برخی از بچهها به مقدار مناسبی آموزش نیاز دارند تا به تمرین این مهارتها در هنگام ناراحتی کمک کند.
5. تسلیم عصبانیت نشوید
با بچه عصبانی چگونه رفتار کنیم؟ یکی از مهمترین راهکارها این است که تسلیم عصبانیت نشوید. گاهی اوقات بچهها متوجه میشوند که طغیان خشم راهی موثر برای برآورده کردن نیازهایشان است. اگر کودکی عصبانی شود و والدینش اسباب بازی به او بدهند تا او را ساکت نگه دارد، به او می آموزند که با عصبانیت می توانند به خواسته های خود برسند.
برای جلوگیری از این اتفاق، تسلیم فرزند خود نشوید. اگرچه ممکن است در کوتاه مدت تسلیم شدن آسان باشد، اما در دراز مدت تسلیم شدن فقط مشکلات رفتاری و پرخاشگری را بدتر میکند. در عوض، روی برقراری ارتباط با فرزندتان کار کنید تا او احساس اطمینان بیشتری کند که نیازهایش برآورده خواهد شد.
6. پذیرفتن عواقب
نظم و انضباط مداوم لازم است تا به کودک شما کمک کند بیاموزد که پرخاشگری یا رفتار بیاحترامی قابل قبول نیست. اگر کودک شما قوانین را زیر پا میگذارد، هر بار یک نتیجه را دنبال کنید.
سلب امتیازات میتواند استراتژیهای انضباطی موثری باشد. اگر فرزندتان هنگام عصبانیت چیزی را شکست، از او بخواهید آن را تعمیر کند یا کارهایی را انجام دهد تا پولی برای تعمیر جمعآوری کند.
7. از بازی های خشونتآمیز پرهیز کنید
اگر کودک شما رفتار پرخاشگرانهای از خود نشان میدهد، قرار دادن او در معرض فیلم های تلویزیونی خشونتآمیز یا بازیهای ویدیویی ممکن است مشکل را تشدید کند.
به قرار دادن آنها در معرض کتابها، بازیها و نشان دادن مهارتهای حل تعارض سالم تمرکز کنید.
8. عصبانیت نشانه یک اختلال
با بچه عصبانی چگونه رفتار کنیم؟ در بعضی مواقع نیاز است که حتما به متخصص مراجعه کنید و خودتان به تنهایی نمی توانید کار چندانی انجام دهید. عصبانیت ممکن است نشانه یک اختلال در کودک شما باشد و نیاز به درمان وجود داشته باشد. یکی از این اختلالات کمبودتوجه و تمرکز و بیشفعالی است (ADHD)
ADHD و خشم اغلب با هم همراه هستند. برخی از کودکان مبتلا به ADHD فوران های مکرر عصبانیت را تجربه می کنند. بزرگسالان مبتلا به ADHD نیز ممکن است خشم و تحریک پذیری را تجربه کنند. این احساسات شدید می تواند بر روابط، رفتار و زندگی خانوادگی تأثیر بگذارد.
درک علل خشم و ناامیدی ناشی از ADHD و یادگیری نحوه مدیریت این احساسات می تواند به کاهش آسیب طولانی مدت این انفجارهای خشم کمک کند.
حدود یک سوم کودکان مبتلا به ADHD دارای اختلال نافرمانی مقابله ای (ODD) هستند. کودکان مبتلا به ODD رفتارهای سرکش و خصمانه نسبت به بزرگسالان نشان می دهند.
آنها اغلب کنترل عصبانیت خود را از دست می دهند، اغلب با بزرگسالان بحث می کنند، به طور فعال از قوانین سرپیچی می کنند، دیگران را سرزنش می کنند، عمداً دیگران را آزار می دهند، حساس هستند و در کل به شیوه های خشمگین و آزرده رفتار می کنند.
اگر فکر می کنید فرزندتان ممکن است ODD داشته باشد، با روانپزشک کودک در تماس باشید.
همکاری نزدیک با روانپزشک، بخش مهمی در مدیریت خشم فرزندتان است. آنها می توانند داروها و روش های غیر دارویی مناسب را تجویز کنند و درمان، تسهیلات ویژه، مهارت های اجتماعی و تغییر سبک زندگی را توصیه کنند. اگر نیاز به ملاقات با روانپزشک کودک در شیراز دارید می توانید با ما در ارتباط باشید 09172030360 – 07136476172
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.