براساس مطالعه جدیدی که در Neurology منتشر شده است، افرادی که هنگام ایستادن احساس سرگیجه می کنند ممکن است سالها بعد خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش دهند. این وضعیت که تحت عنوان افت فشارخون ارتواستاتیک نامیده می شود، در شرایطی اتفاق می افتد که افراد هنگام ایستادن دچار افت ناگهانی فشار خون شوند.
در این مطالعه ارتباط زوال عقل تنها در افرادی که افت فشار خون سیستولیک را دارند، نه در افرادی که فقط افت فشار خون دیاستولیک دارند یا کاهش فشار خون به طور کلی، مرود بررسی قرار می گیرد.
افت ارتواستاتیک فشار خون به صورت کاهش فشار خون سیستولی به میزان 20mmHg یا کاهش فشار خون دیاستولی به میزان 10mmHg ظرف مدت 3 دقیقه پس از قرار گرفتن در وضعیت ایستاده نسبت به مقادیر فشار خون در حالتهای نشسته یا خوابیده تعریف میشود. افت ارتواستاتیک فشار خون ممکن است به صورت حاد یا مزمن یا به صورت علامت دار یا بدون علامت باشد. علائم شایع شامل گیجی، سبکی سر، تاری دید، ضعف، خستگی، تهوع، تپش قلب و سردرد هستند.
“فشار خون افراد هنگام حرکت از حالت ایستاده باید کنترل شود. این امکان وجود دارد که کنترل این افت فشار خون بتواند یک روش امیدوار کننده برای کمک به حفظ مهارت های تفکر و حافظه افراد در سن بالا باشد.
این مطالعه شامل 2،131 نفر بود که به صورت میانگین 73 سال سن داشتند و هنگام ورود به مطالعه زوال عقل نداشتند. خواندن فشار خون آنها در ابتدای مطالعه و سپس یک، سه و پنج سال بعد انجام شد. 15٪ افت ارتواستاتیک، 9٪ افت ارتواستاتیک سیستولی و 6٪ دچار افت ارتواستاتیک دیاستولیک داشتند.
در طی 12 سال آینده، شرکت کنندگان ارزیابی شدند که آیا کسی دچار زوال عقل شده است یا خیر. در کل 462 نفر یا 22٪ به این بیماری مبتلا شده بودند.
افراد مبتلا به افت ارتواستاتیک سیستولیک تقریباً 40٪ بیشتر از افرادی که این بیماری را نداشتند دچار زوال عقل می شوند. هنگامی که محققان عوامل دیگری را که می تواند خطر ابتلا به زوال عقل را تحت تأثیر قرار دهد، مانند دیابت، استعمال دخانیات و مصرف الکل، دریافتند افرادی که افت ارتوستاتیک سیستولیک دارند، 37٪ بیشتر احتمال دارد دچار زوال عقل شوند.
محققان همچنین دریافتند افرادی که میزان افت فشار خون سیستولیک از حالت نشسته به حالت ایستاده بیشتر تغییر کرده است، بیشتر از افرادی که خوانش فشار خون آن ها در این حالت پایدار بوده و نوسان نداشته، دچار زوال عقل می شوند.
این مطالعه تنها ارتباط بین قرائت فشار خون و ایجاد زوال عقل را نشان می دهد. محدودیت دیگر این مطالعه این است که تشخیص زوال عقل بدون تشخیص بیماری آلزایمر و دمانس عروقی انجام شده است.
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
“Systolic blood pressure postural changes variability is associated with greater dementia risk” by Laure Rouch et al. Neurology
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.