اضطراب رابطه به احساس شک، ناامنی، نگرانی بی وقفه و نیاز به اطمینان گرفتن دائمی اشاره دارد که گاهی در طول یک رابطه رخ می دهد. چنین اضطرابی ممکن است ریشه در دلبستگی های اولیه دوران کودکی داشته باشد و اغلب نشانه ای از سبک دلبستگی ناایمن است.
این موقعیت را تصور کنید:
در شروع رابطه ای هستید که احتمال می دهید عالی است. مکالمات فوق‌العاده ای با هم دارید، و به نظر می‌رسد همه چیز خوب دارد پیش می رود- به جز یکی دو شک که به نظر نمی‌رسد بتوانید از آنها خلاص شوید.
“اصلا از چیه من خوشش میاد؟”، “آیا ازم خسته میشه بعدا؟” “از این قراره کی جدا بشم؟” در برخی موارد، این سوالات حتی پس از رد و بدل شدن کلمه “دوستت دارم” در رابطه باقی می مانند.
اگر تا به حال متوجه شده اید که این سوالات را پرسیده اید، این احتمال وجود دارد که با اضطراب رابطه آشنا باشید.
هنگامی که یک فرد شروع به احساس اضطراب در مورد زندگی با یک پارتنر فعلی یا آینده می کند، این یک نگرانی قابل درک است – این بخش بزرگی از زندگی او است. با این حال، در موارد خاص، این نگرانی به قدری فلج کننده می شود که می تواند از شکوفایی و یا حتی شروع رابطه جلوگیری کند.
ما علل اضطراب رابطه، آنچه را که باید به آن توجه کنیم و راه‌های مناسب برای هدایت این احساس را بررسی خواهیم کرد.
علل اضطراب رابطه
وقتی نگرانی‌ها شروع به زیاد شدن می‌کنند و به یکی از ویژگی‌های آشنای یک رابطه نوپا یا فعلی تبدیل می‌شوند، ممکن است با اضطراب رابطه دست و پنجه نرم کنید. بیایید نگاهی به برخی از علل رایج بیندازیم.
سبک دلبستگی مضطرب
وقتی متوجه می شوید که دائماً امنیت رابطه خود یا عمق احساسات شریک زندگی خود را زیر سوال می برید، گاهی اوقات می توان این را به رابطه ای که با والدین یا سایر مراقبان خود در زمان بزرگ شدن داشتید، ردیابی کرد.
در مواردی که والدین یا سرپرستان آنها به طور مداوم به کودک عشق و محبت نشان می دهند، این می تواند سبک دلبستگی ایمن را به این روابط شکل دهد.
با این حال، در مواردی که به کودک در برخی موارد محبت و توجه نشان داده می شود، اما در موارد دیگر ظلم میشود و رها می شود، ممکن است در افرادی که دوستشان دارند و به آنها اعتماد دارند وابستگی مضطرب ایجاد کنند.
این می تواند باعث شود که کودک برای جلب توجه به این چهره های محبوب بچسبد. همچنین ممکن است کودک به اطمینان دائمی از عشق خود نیاز داشته باشد – ویژگی هایی که ممکن است در سال های بعد در روابط عاشقانه ظاهر شوند.
افرادی که دارای سبک های دلبستگی مضطرب هستند، اغلب ارزش خود را زیر سوال می برند و معمولا مراقب اولین نشانه هایی هستند که نشان می دهد ممکن است همسرشان علاقه خود را نسبت به آنها از دست بدهد. علاوه بر این، این دلبستگی آنها را در نگرانی از دست دادن اشخاص مهم خود قرار می دهد.
تجربیات منفی گذشته
سناریویی را تصور کنید که توسط یک زنبور گزیده می شوید. شنیدن وزوز در هر زمان پس از آن ممکن است مقدار مشخصی از ترس را ایجاد کند که باعث می شود از نیش زدن مجدد احتیاط کنید. همین امر گاهی اوقات در رابطه ها نیز اتفاق می افتد.
اگر شخصی رابطه‌ای را تجربه کرده باشد که در آن ارزش، جذابیت و… او زیر سوال رفته باشد، این می‌تواند باعث ترس شدید از داشتن رابطه با شخص دیگری شود که اثرات مشابهی دارد.
اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است فردی که قبلاً آسیب دیده است، همچنان در خطر باقی بماند و دائماً ثبات رابطه و احساسات مربوط به آن را زیر سوال ببرد.
عزت نفس پایین
زندگی با داشتن برآورد ضعیفی از ارزش خود می تواند به شدت بر کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارد.
در مواردی که یک فرد با عزت نفس پایین دست و پنجه نرم می کند، این می تواند شک دائمی را در مورد صحت احساسات شریک زندگی خود نسبت به او یا اینکه آیا او سزاوار محبت شریک خود است ایجاد کند. همچنین ممکن است مفروضات خیانت و سوالات دیگری را که می تواند آینده رابطه را به خطر بیندازد تشویق کند.
ارتباط ضعیف
در برخی موارد، نگرانی در مورد محبت شریک زندگی یا آینده رابطه شما ممکن است به این واقعیت مرتبط باشد که گفتگوهای صادقانه در مورد احساسات مشترک، وضعیت رابطه یا برنامه های مشترک با شریک زندگی شما کم است.
صحبت نکردن در مورد این مسائل می تواند خلاء را در رابطه ایجاد کند و احساس اضطراب را تشویق کند.
راه های مختلفی که اضطراب رابطه خود را نشان می دهد
در اینجا چند راه وجود دارد که اضطراب در رابطه شما ظاهر می شود:
- با خود فکر میکنید که آیا شریک زندگی شما واقعاً احساساتی نسبت به شما دارد یا خیر
- به دنبال اطمینان دائمی از طرف شریک زندگی خود هستید
- هدف جلب رضایت طرف مقابلتان است به هر قیمتی، گاهی حتی به ضرر شماست
- رفتار کنترل کننده نسبت به حرکات یا تعاملات همسرتان
- به طور مداوم می خواهید در کنار شریک زندگی خود باشید
- شک و تردید در مورد سازگاری در چالش ها
- تجزیه و تحلیل بیش از حد کلمات و اعمال ساده برای یافتن نشانه های مشکل
- دائماً احساس می کنید که شریک زندگی شما قصد دارد رابطه را تمام کند
- به جای لذت بردن از رابطه زمان بیشتری را صرف نگرانی کنید
اثرات اضطراب رابطه
قبل از زیر ذره بین گذاشتن نحوه عملکرد خودتان در رابطه، مهم است که توجه داشته باشید که هر نشان دادن نگرانی نشانه ای از اضطراب رابطه نیست.
در واقع، بررسی آنچه موثر است، تغییرات در ارتباطات، و احساسات مشترک در رابطه، سالم است و تشویق می شود. با این حال، زمانی که انرژی ای که برای مراقبت از شریک زندگی خود و نگرش او در رابطه صرف می کنید و دائماً در شما احساس بی قراری می کند، ممکن است مشکل ساز باشد.
نگرانی مداوم در مورد رابطه نیز می تواند بر کیفیت عشق و صمیمیت شما تأثیر بگذارد. در برخی موارد، تجربه احساسات مداوم اضطراب در رابطه می تواند ترسناک ترین نتیجه را ایجاد کند – پایان دادن به رابطه.
اگر متوجه شدید که مکرراً اضطراب رابطه را تجربه می کنید، این می تواند بر رفاه شما و شانس تجربه آینده با شریک زندگی تان تأثیر منفی بگذارد.
با این حال، باید بدانید که اقداماتی وجود دارد که می توانید برای بهبود کیفیت زندگی و رابطه خود برای جلوگیری از اثرات مضر اضطراب انجام دهید.
راه هایی برای غلبه بر اضطراب رابطه
در حالی که احساس اضطراب ناخوشایند است، راه هایی برای کمک به مقابله با این احساسات وجود دارد.
احساسات خود را به اشتراک بگذارید
برای پیشی گرفتن از اضطراب، مهم است که با شریک زندگی خود در مورد نگرانی ها، انتظارات یا رویاهای خود در مورد آینده صحبت کنید.
تردیدهایی که ممکن است داشته باشید را به اشتراک بگذارید و از طریق چالش ها صحبت کنید. این همیشه سناریوهایی را که تنها بدترین نتایج را تصور می کنند، شکست می دهد.
با صحبت واضح با شریک زندگی خود، از عدم قطعیت هایی که می تواند اضطراب را تشویق کند، اجتناب می شود و فضایی برای قدردانی سالم از رابطه باقی می گذارد.
از حال لذت ببرید
وقتی فکر میکنید که در مورد سرنوشت رابطه‌تان در سال‌های آینده فکر میکنید، همیشه توصیه میشود آن را کنار بگذارید و از لحظه حال لذت ببرید.
در نظر گرفتن اینکه آیا شریک زندگی تان تا پنج سال دیگر حتی در زندگی شما خواهد بود یا نه، یا اینکه او هنوز هم شما را در ماه های آینده مطلوب می بیند، تنها از ارج نهادن به شادی فعلی شما جلوگیری می کند. در عوض، شما را نگران رویدادهای آینده می کند که حتی ممکن است رخ ندهند.
برای مدیریت اضطراب‌هایتان، واقعیت کنونی خود را ارزشمند بدانید و از خوشبختی بودن با فردی که انتخاب کرده‌اید و همچنین در این لحظه با شما است لذت ببرید.
با اضطراب خود رو به رو شوید
ممکن است در آغوش گرفتن اضطراب‌های خود در حالی که سعی میکنید بر آنها غلبه کنید، کار برعکسی به نظر برسد، اما این یکی از مؤثرترین راه‌ها برای کنترل احساسات است.
آیا به دلیل یک رابطه ناموفق در گذشته مضطرب هستید؟ شاید شما نگران این هستید که به اندازه کافی برای عشق خوب نباشید، زیرا با نحوه نگرش خود مبارزه می کنید.
زیر سوال بردن دلایل اضطراب در روابط می تواند به شما کمک کند این مسائل را بشناسید و به وضوح با آنها مقابله کنید.
درمان اضطراب رابطه
در شرایط خاص، گرفتن کمک حرفه ای برای مدیریت اضطراب ممکن است بهترین گزینه برای کنترل آن باشد.
از طریق درمان، می توانید راهنمایی مناسب برای تغییر افکار منفی و ناکارآمد در مورد خود، ارزش خود و نگرش خود نسبت به شریک زندگی خود دریافت کنید.
درمان همچنین می تواند روش های مناسبی را برای مدیریت اضطراب شما آموزش دهد تا از آسیب ماندگار به رابطه جلوگیری شود.
اگر ناراحتی عاطفی، اضطراب، افسردگی یا علائم دیگری را در نتیجه رابطه تجربه می کنید، برای دریافت کمک با یک متخصص ارتباط برقرار کنید. ممکن است بخواهید از صحبت با متخصص سلامت روان مرکز سلامت مغز دانا شروع کنید. از کمک گرفتن دریغ نکنید و بدانید سلامت روان شما مهم ترین چیز است. برای کسب اطلاعات بیشتر از خدمات ما، سایت انستیتو سلامت مغز دانا را ببینید یا با کارشناسان تماس بگیرید.
حرف آخر
هنگامی که شما عمیقاً به چیزی اهمیت می دهید، قابل درک است که هر از گاهی نگران آن باشید.
با این حال، در حالی که نگرانی در مورد شریک زندگی شما و احساسات او نسبت به شما معتبر است، می تواند به سرعت به چیزی ناسالم تبدیل شود و برای سلامت شخصی شما مضر باشد. این به ویژه در جایی دیده می شود که شما دائماً در مورد اینکه شریک زندگیتان با چه کسی صحبت می کند، آیا رابطه در آزمون خیانت مقاومت خواهد کرد و سایر علائم اضطراب رابطه وسواس دارید.
خوشبختانه، راه‌هایی برای کنترل اضطراب در یک رابطه وجود دارد و یکی از قوی‌ترین اشکال این است که نگرانی‌ها، چالش‌ها، امیدها و غیره را صادقانه با شریک زندگیتان در میان بگذارید.
همچنین ممکن است شجاعانه با دلایلی که ترس از رابطه را تجربه می کنید روبرو شوید. با این حال، اگر برای تحت کنترل گرفتن همه چیز به کمک بیشتری نیاز باشد، درمان می‌تواند به تغییر تفکر منفی و ایده‌های ارزشمند شمردن خود کمک کند. از صحبت با متخصص سلامت روان مرکز سلامت مغز دانا شروع کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر از خدمات ما، سایت انستیتو سلامت مغز دانا را ببینید یا با کارشناسان تماس بگیرید.
منابع:
- Simpson JA, Rholes WS. Adult attachment, stress, and romantic relationships. Curr Opin Psychol. 2017;13:19-24. doi:10.1016/j.copsyc.2016.04.006
- Nguyen DT, Wright EP, Dedding C, Pham TT, Bunders J. Low self-esteem and its association with anxiety, depression, and suicidal ideation in vietnamese secondary school students: A cross-sectional study. Front Psychiatry. 2019;10:698. doi:10.3389/fpsyt.2019.00698
- Kertz SJ, Koran J, Stevens KT, Björgvinsson T. Repetitive negative thinking predicts depression and anxiety symptom improvement during brief cognitive behavioral therapy. Behaviour Research and Therapy. 2015;68:54-63. doi:10.1016/j.brat.2015.03.006
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.