بدشکلی بدن
این مشکل از نظر پزشکی به عنوان اختلال بدشکلی بدن (BDD) شناخته می‌شود. یک وضعیت سلامت روان است که در آن فرد به‌طور وسواسی نگران ظاهر و نقص‌های جسمانی خود است. این نقص ها اغلب اغراق آمیز تصور می شوند، اما همچنان نگرانی های شدیدی را ایجاد می کنند که بر زندگی روزمره تأثیر می گذارد. فرد مبتلا به بدشکلی بدن ممکن است از تعامل اجتماعی اجتناب کند زیرا از ظاهر خود احساس خجالت، شرم یا اضطراب می کند. محققان تخمین می زنند که تا 4 درصد از جمعیت ایالات متحده اختلال بدشکلی بدن را تجربه می کنند.
علت دقیق BDD ناشناخته است، اما افراد اغلب در نوجوانی به این بیماری مبتلا می شوند. بدشکلی بدن در بین افراد 15 تا 30 ساله و همچنین در بین زنان بیشتر شایع است. سایر عوامل خطر عبارتند از داشتن سابقه خانوادگی بیماری، وضعیت سلامت روانی موجود، یا ترومای مربوط به تصویر بدن. درمان نیز اغلب شامل درمان شناختی رفتاری و دارو است. با این حال، مدیریت اختلال بدشکلی بدن می تواند چالش برانگیز باشد، به خصوص اگر فرد به اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD) یا افسردگی مبتلا باشد.
انواع بدشکلی بدن
اختلال بدشکلی بدن از دسته اختلالات وسواس فکری اجباری و مرتبط با آن در نظر گرفته می شود. افراد مبتلا به BDD وسواس های ناخواسته ای در مورد ظاهر خود تجربه می کنند. اغلب به شکل افکار مزاحم در مورد یک قسمت بدن یا صورت یا وجود یک یا لکه خاص در بدن. بدشکلی بدن همچنین باعث می شود افراد به طور اجباری رفتارهای خاصی را برای پوشاندن یا تغییر ظاهر خود تکرار کنند.
اختلال بدشکلی بدن یک اصطلاح عمومی و فراگیر است. اما گاهی اوقات ممکن است یک فرد در یک دسته خاص تر از BDD قرار گیرد:
بدشکلی عضلانی
بدشکلی عضلانی زمانی است که فردی وسواس فکری دارد که عضلاتش خیلی کوچک است یا حجم عضله ندارد. افراد مبتلا به بدشکلی عضلانی اغلب بر این باورند که کوچک و ضعیف هستند – حتی اگر عضله سازی متوسط یا قابل توجهی داشته باشند. در نتیجه، افراد مبتلا به این مشکل ممکن است به طور اجباری ورزش کنند، از استروئیدهای آنابولیک-آندروژنیک استفاده کنند، یا از رژیم های غذایی سخت پیروی کنند تا کمبود عضلانی خود را “رفع” کنند.
این نوع بدشکلی بدن در بین مردان شایع تر است. ورزشکارانی مانند بدنسازانی که برای اهداف مرتبط با ظاهر تمرین می کنند بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.
احساس بد نسبت به ظاهر افراد دیگر
این حالت زمانی است که فردی نسبت به نقص های درک شده در ظاهر شخص دیگری وسواس پیدا می کند. یک مثال ذکر شده، مادری است که بیش از حد نگران بینی “کج” دخترش است و به طور اجباری به بینی فشار می آورد تا سعی کند آن را صاف کند. همچنین ممکن است فردی که دچار بدشکلی بدنی است، خود را به خاطر نقص درک شده یکی از عزیزانش سرزنش کند. این نوع بدشکلی بدن به خوبی درک یا مطالعه نشده است.
علائم اختلال بدشکلی بدن
اختلال بدشکلی بدن بسیار شدیدتر از نگرانی گهگاهی در مورد ظاهر است. افراد مبتلا به بدشکلی بدن می توانند تا هشت ساعت در روز روی یک نقص درک شده یا جزئی وسواس داشته باشند. افراد می توانند روی یک یا چند قسمت بدن وسواس داشته باشند، اما “نقص” رایج اغلب به اندازه عضلات، ظاهر پوست، اندام تناسلی، نازک شدن موها و اندازه سینه مربوط می شود. وسواس می تواند منجر به رفتارهای اجباری و افکار مزاحم شود که بر کار و روابط تأثیر می گذارد.
علائم و رفتارهای رایج اختلال بدشکلی بدن عبارتند از:
- انجام کارهای اجباری و اغلب وقت گیر مانند چک کردن خود در آینه
- نظافت یا کندن اجباری پوست برای “رفع” عیب
- تلاش برای پنهان کردن عیوب درک شده با آرایش، استایل یا لباس
- نگرانی بیش از حد در مورد غیرجذاب بودن یا داشتن بدشکلی
- باور داشتن به اینکه مردم شما را دوست ندارند یا به دلیل “نقص” شما را مسخره می کنند
- به دنبال اطمینان دائمی از دیگران برای اینکه شما غیرجذاب یا زشت نیستید
- مراجعه مداوم به متخصصین پوست یا جراحان پلاستیک ظاهر فرد را تغییر می دهد و بیمار از تغییرات انجام شده احساس نارضایتی می کند.
- اجتناب از مدرسه، محل کار، یا تعامل اجتماعی، زیرا اضطراب و ترس شدید در مورد قضاوت دیگران درباره ظاهر شما دارید.
چه چیزی باعث بدشکلی بدن می شود؟
افراد معمولاً در سال‌های اولیه نوجوانی خود دچار بدشکلی بدن می‌شوند – که در حال حاضر دوره تغییرات شدید بدن است. فشارهای خانوادگی یا اجتماعی که ارزش خود را بر اساس ظاهر استوار می کند نیز ممکن است باعث اختلال بدشکلی بدن شود. با این حال، علت دقیق این مشکل ناشناخته است. مانند سایر شرایط سلامت روان، محققان فکر می کنند چندین عامل ممکن است باعث بدشکلی بدن شوند، از جمله:
ساختار مغز و مواد شیمیایی
تحقیقات نشان می‌دهد افراد مبتلا به بدشکلی بدن اغلب دارای ساختارهای مغزی هستند که باعث می‌شود آنها برای پردازش صحیح ورودی‌های بصری تلاش کنند – به این معنی که آنها ظاهر بدن خود را به اشتباه تفسیر می‌کنند. 8 افراد مبتلا به این بیماری ممکن است سطح سروتونین در مغزشان پایین باشد.
ژنتیک
افراد دارای والدین یا خواهر و برادر مبتلا به اختلال بدشکلی یا وسواس اغلب دچار بدشکلی بدن می شوند.
تجارب یا ضربه منفی دوران کودکی
افرادی که در دوران کودکی با آزار و اذیت مرتبط با ظاهر فیزیکی خود مواجه می شوند، اغلب دچار بدشکلی بدن می شوند. سوء استفاده و بی توجهی در دوران کودکی نیز با این بیماری مرتبط است.
شرایط سلامت روانی موجود
بسیاری از افراد مبتلا به بدشکلی بدن، سایر شرایط سلامت روانی مانند OCD، اختلال خوردن، اختلال اضطراب اجتماعی یا افسردگی را نیز دارند.
چگونه بدشکلی بدن تشخیص داده می شود؟
اگر فکر می کنید اختلال بدشکلی بدن دارید، با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی یا یک متخصص سلامت روان صحبت کنید. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما همچنین می تواند شما را به یک متخصص سلامت روان مانند روانپزشک ارجاع دهد.
یک متخصص اغلب بدشکلی بدن را از طریق ارزیابی روانشناختی تشخیص می دهد. این فرآیند علائم، تجربیات و سابقه خانوادگی فرد را در نظر می گیرد. در طول ارزیابی، یک متخصص سلامت روان احساسات، افکار و رفتارهای مرتبط با تصویر منفی از خود را شناسایی می کند. این فرآیند همچنین می‌تواند به رد اختلال خوردن کمک کند، که بیشتر بر روی افکار وسواسی مرتبط با وزن و اندازه بدن تمرکز می‌کند.
ارزیابی همچنین به تعیین میزان درک شما از رفتارهای مرتبط با بدشکلی بدن کمک می کند. برخی از مردم می دانند که باورهایشان در مورد ظاهرشان درست نیست، در حالی که برخی دیگر ممکن است فکر کنند که آنها واقعی هستند.
درمان های اختلال بدشکلی بدن
درمان بدشکلی بدن شامل درمان شناختی رفتاری (CBT)، مصرف داروها یا ترکیبی از هر دو است. اختلال بدشکلی بدن معمولاً نیاز به درمان دارد و خود به خود برطرف نمی شود. اگر به دنبال درمان نباشید، علائم ممکن است در طول زمان بدتر شوند. هدف از درمان، مدیریت علائم بدشکلی بدن است تا بتوانید از اضطراب، افسردگی، افکار خودکشی و جراحی های زیبایی و هزینه های پزشکی پرهزینه جلوگیری کنید.
درمان شناختی رفتاری
این مورد نوعی درمان است که به افراد کمک می کند تا با یادگیری نحوه تغییر الگوهای افکار منفی، ادراکات و باورهای خود را مدیریت کنند. CBT می تواند به افراد مبتلا به بدشکلی بدن کمک کند تا علائم اضطراب و تفکر منفی مربوط به ظاهر خود را مدیریت کنند. همچنین می‌تواند به افراد کمک کند تا بفهمند چرا ممکن است نسبت به برخی مسائل اغراق کنند یا یک نقص درک شده را تصور کنند و ابزارهایی در اختیار آنها بگذارد تا از افکار وسواسی و رفتارهای اجباری جلوگیری کنند.
مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)
سازمان غذا و داروی ایالات متحده هیچ داروی خاصی را برای درمان اختلال بدشکلی بدن تایید نکرده است. با این حال، مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) که به درمان افسردگی کمک می‌کنند ممکن است به مدیریت علائم بدشکلی بدن کمک کنند. این نوع ضد افسردگی به افزایش سطح سروتونین در مغز کمک می کند، که ممکن است به افراد در کاهش علائم بدشکلی بدن با استفاده طولانی مدت کمک کند.
تحقیقات نشان می دهد که داروهای ضد افسردگی مانند SSRI ها می توانند 53 تا 70 درصد در درمان بدشکلی بدن موثر باشند. SSRI هایی که برای درمان بدشکلی بدن تجویز می شوند اغلب شامل پروزاک (فلوکستین)، زولوفت (سرترالین)، پاکسیل (پاروکستین)، سلکسا (سیتالوپرام)، لکساپرو (اسکیتالوپرام)، و لووکس (فلووکسامین) هستند.
چگونه از اختلال بدشکلی بدن جلوگیری کنیم؟
محققان نمی دانند چگونه از این اختلال جلوگیری کنند. با این حال، شناسایی نشانه‌های بدشکلی بدن در سال‌های اولیه نوجوانی می‌تواند به افراد کمک کند درمان را زودتر شروع کنند. درمان زودهنگام باعث می شود افراد از ابتلا به سایر بیماری های روانی مانند افسردگی و اضطراب جلوگیری کنند.
درمان و مدیریت زودتر بدشکلی بدن همچنین می تواند به افراد کمک کند تا از جراحی های زیبایی پرهزینه اجتناب کنند. علاوه بر این، درمان طولانی مدت می تواند به افراد کمک کند تا از بازگشت مجدد رفتارهای مرتبط با بدشکلی بدن جلوگیری کنند.
برای اطلاع و بهره گیری از بهترین درمان ها برای اختلالات خلقی همین امروز وقت خود را رزرو کنید.
منبع: https://www.health.com/body-dysmorphia-7979151
درباره نویسنده
خجسته رحیمی جابری، پژوهشگر دکترای تخصصی علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز و نویسنده وب سایت انستیتو سلامت مغز دانا. زمینه کاری تخصصی ایشان مشکلات حافظه و آلزایمر است وی بیش از 20 مقاله معتبر بین المللی در این زمینه به چاپ رسانده است. می توانید پژوهش های او را در اینجا (کلیک کنید) دنبال کنید.