مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری مزمن است که بر مغز، نخاع و اعصاب بینایی شما تأثیر می گذارد. این بیماری زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن شما به یک ماده چرب در اطراف اعصاب شما به نام میلین حمله می کند. و به توانایی اعصاب شما برای انتقال سیگنال های الکتریکی آسیب می رساند.
بسیاری از افراد مبتلا به ام اس می توانند به طور معمول رانندگی کنند، اما برخی دیگر ممکن است به تجهیزات تطبیقی نیاز داشته باشند. برخی از افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس ممکن است مجبور شوند به دلیل نگرانی های ایمنی رانندگی را به طور کامل متوقف کنند. بهترین راه برای یافتن اینکه آیا رانندگی برای شما بی خطر است یا خیر این است که توسط یک متخصص توانبخشی ارزیابی شوید.
در این مقاله، ما برخی از راه‌هایی را که ام‌اس می‌تواند بر رانندگی تأثیر بگذارد، نحوه ارزیابی و تغییراتی که می‌توان در خودروی شما اعمال کرد، بررسی می‌کنیم.
چگونه ام اس می تواند بر رانندگی تاثیر بگذارد
به گفته موسسه ملی اختلالات عصبی و سکته، مولتیپل اسکلروزیس می تواند در طول زمان بر رفلکس ها، قدرت و تحرک شما تأثیر بگذارد. اگر این تغییرات به اندازه کافی قابل توجه باشد، ممکن است رانندگی ایمن برای شما دشوار یا غیرممکن باشد. یک مطالعه در سال 2021 نشان داد که رانندگان مبتلا به ام اس ممکن است خطر تصادفات رانندگی را افزایش دهند.
تشخیص ام اس از نظر قانونی مانع از رانندگی نمی شود. مقررات متفاوت است، اما بیشتر آنها از شما می‌خواهند که شرایطی را که ممکن است بر توانایی شما در رانندگی تأثیر بگذارد، از جمله بیماری ام اس، فاش کنید.
دوره ام اس غیر قابل پیش بینی است. برخی از افراد فقط علائم خفیف را تجربه می کنند، در حالی که برخی دیگر دچار ناتوانی شدید می شوند. به دلیل این تنوع، تصمیم گیری در مورد آمادگی شخصی برای رانندگی با ام اس یک فرآیند فردی است که شامل ارزیابی بینایی، شناخت و تحرک فیزیکی شما می شود.
مشکلات بینایی
بسیاری از افراد مبتلا به ام اس دچار مشکلات بینایی می شوند که می تواند رانندگی را تحت تاثیر قرار دهد. یکی از اولین علائم شایع ام اس، نوریت بینایی است.
بر اساس تحقیقات سال 2020، نوریت بینایی می تواند موارد زیر را ایجاد کند:
- تاری دید
- درد چشم که با حرکت چشم بدتر می شود
- کاهش دید رنگ
- نقاط کور
- نابینایی نسبی
- از دست دادن دید محیطی
علائم دیگر
افراد مبتلا به ام اس معمولاً دچار اختلالات شناختی، حرکتی یا سایر اختلالات سلامت عمومی می شوند که بر کیفیت رانندگی تأثیر می گذارد.
علائم مرتبط با ام اس که می تواند بر رانندگی تأثیر بگذارد عبارتند از:
- خستگی
- ضعف یا اسپاسم عضلانی
- از دست دادن هماهنگی دست ها یا پاها
- کاهش زمان واکنش
- تشنج
- از دست دادن حافظه کوتاه مدت
- فراموشی
- تمرکز ضعیف
- ناتوانی در انجام چند کار
- تغییرات خلق و خوی
مشکلات فیزیکی می تواند باعث ایجاد مشکل در کارکردن پدال های گاز و ترمز خودرو، چرخاندن فرمان یا تعویض دنده شود. مشکلات شناختی می تواند باعث کندی زمان واکنش شود، باعث گیجی و سردرگمی شود یا تنظیم احساسات را دشوارتر کند.
برخی از داروهای ام اس ممکن است عوارض جانبی مانند خواب آلودگی یا ضعف تمرکز داشته باشند. این عوارض جانبی ممکن است به اختلال در رانندگی منجر شود.
گاهی اوقات، رانندگی ممکن است در هنگام تشدید بیماری ام اس ناایمن تلقی شود، اما در دوره های دیگر ایمن تلقی شود. شعله ور شدن دوره هایی هستند که علائم شما به خصوص بدتر هستند. علائم ام اس اغلب زمانی که استرس دارید یا بیمار هستید بدتر می شود.
ارزیابی
برخی از نشانه هایی که ممکن است زمان ارزیابی فرا رسیده باشد عبارتند از:
- تصادف اخیر
- دریافت جریمه رانندگی
- عدم تمایل دوستان یا خانواده به سرنشین بودن در حین رانندگی فرد به دلیل نگرانی های ایمنی
شما می توانید در کلینیک های توانبخشی که اغلب در مراکز پزشکی یافت می شوند، ارزیابی شوید. ارزیابی توسط نوع خاصی از کاردرمانگر به نام متخصص توانبخشی راننده صورت میگیرد. طبق گفته انجمن ملی مولتیپل اسکلروزیس، این ارزیابی معمولاً حدود 2 ساعت طول می کشد .
در این ارزیابی انتظار چه چیزی را داشته باشید؟
بخشی از ارزیابی به صورت اداری و بخشی بصورت عملی و پشت فرمان خواهد بود. با توجه به بروشور رانندگی سال 2020 انجمن ملی مولتیپل اسکلروزیس، در اینجا انتظارات بیان میشود.
در مطب، متخصص توانبخشی سوابق پزشکی و رانندگی شما را بررسی می‌کند و بررسی می‌کند که ام‌اس چگونه بر زندگی روزمره شما تأثیر گذاشته است. آنها از شما می پرسند که آیا مشکل خاصی در رانندگی داشته اید، جریمه دریافت کرده اید یا تصادف داشته اید.
متخصص همچنین موارد زیر را آزمایش خواهد کرد:
- قدرت و دامنه حرکت
- هماهنگی
- احساس و سرعت حرکت
- بینایی
- عملکرد شناختی
اگر در این تست‌ها خوب عمل کنید، به سراغ تست جاده‌ای خواهید رفت. آزمایش جاده معمولاً در منطقه‌ای با ترافیک کم شروع میشود و به منطقه‌ای با ترافیک پرتردد پیش می‌رود.
تست جاده برای آمادگی رانندگی، شما را ارزیابی می کند:
- توانایی داخل و خارج شدن از وسیله نقلیه
- آگاهی ایمنی
- توانایی تغییر مسیر و ماندن در یک خط
- توانایی انجام چند کار
- قضاوت قبل از چرخش
- توجه به جاده
- زمان پاسخ
- توانایی پیروی از قوانین راهنمایی و رانندگی
- توانایی قرار دادن وسایل کمکی مانند ویلچر، واکر یا عصا در ماشین
ارزیابی رانندگی شبیه سازی شده
محققان به بررسی مزایای بالقوه شبیه سازی واقعیت مجازی برای ارزیابی توانایی رانندگی افراد مبتلا به ام اس ادامه می دهند.
یک مطالعه در 2018 دریافتند که افراد مبتلا به ام اس در حفظ مسیر و سرعت یک وسیله نقلیه شبیه سازی شده مشکل دارند. این اختلالات با یک آزمون شناختی سنتی آشکار نشدند.
با این حال، در یک بررسی در سال 2019 در بسیاری از مطالعات شواهد کافی وجود ندارد که شبیه سازها می توانند عملکرد رانندگی را به طور دقیق پیش بینی کنند.
اصلاح ماشین شما
بسیاری از تجهیزات را می توان به ماشین شما اضافه کرد تا رانندگی ایمن تر یا راحت تر شود.
گزینه ها عبارتند از:
- کنترل‌های دستی که به شما امکان می‌دهند گاز را بجای پا با دست اعمال کنید
- یک دستگیره چرخشی که چرخاندن فر مان را آسان تر می کند
- میله های دستی که به راحتی به در ماشین شما متصل می شوند
- صندلی های تخصصی برای سهولت در ورود و خروج از وسیله نقلیه
- آینه های ویژه ای که به اصلاح دید کمک می کنند، مانند آینه های جانبی بزرگتر یا آینه های دید عقب چند تکه
- بالابر برای قرار دادن ویلچر و سایر وسایل کمکی
- یک پلاکارد معلول برای استفاده از فضاهای پارکینگ و مناطق اختصاص داده شده برای افراد معلول
متخصص توانبخشی شما می تواند به توصیه تجهیزات خاص کمک کند و نحوه استفاده از آن را به شما آموزش دهد.
اگر در آزمون جاده موفق شوید، گواهینامه رانندگی نشان می دهد که باید با تجهیزات ویژه رانندگی کنید.
وقتی رانندگی گزینه مناسب فرد مبتلا به ام اس نیست
رانندگی می تواند برای استقلال فرد چه از نظر جسمی و چه از نظر روانی بسیار مهم باشد. این امر به ویژه در مواردی که معلولیت دارید یا گزینه های کمی برای حمل و نقل دارید صادق است.
اگر متوجه شدید که دیگر قادر به رانندگی نیستید، طبیعی است که احساس غم، از دست دادن یا ناامیدی کنید. مهم است که در این مدت حمایت دریافت کنید تا به شما در مقابله و پردازش کمک کند. به دنبال حمایت عاطفی از عزیزان خود باشید و با یک درمانگر ارتباط برقرار کنید تا شما را در این دوران سخت راهنمایی کند.
دانشجوی دکتری پژوهشی ارگونومی شناختی، عاشق یادگیری، عاشق خواب و مباحث مرتبط با آن و عاشق دانستن درباره عملکردهای شناختی انسان… خوشحالم که در این بستر، فرصت اشتراک اطلاعات با شما عزیزان را دارم.