مقدمه
اختلال نقص توجه و بیش فعالی، به اختصار ADHD، از جمله اختلالات روانی است که بیشتر افراد فکر می کنند محدود به دوران کودکی است. در حالیکه اصلا اینگونه نیست. این اختلال در بزرگسالان نیز دیده می شود. اما ریشه در کودکی فرد دارد. در بیشتر موارد، اختلال ADHD سبب مشکلات زیادی در بزرگسالان می شود که خوشبختانه، می توان آنها را با درمان های گوناگون بهبود بخشید.
درمان ADHD در بزرگسالان با کودکان یکسان است. درمان ها شامل داروهای محرک و همچنین روان درمانی برای درمان اختلال روانی ناشی از این مشکل است.
علل ایجاد اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD)
علت دقیق بروز این نوع اختلال هنوز مشخص نیست. تحقیقات بیشتر در این زمینه همچنان ادامه دارد. در پیشرفت اختلال ADHD فاکتورهای مختلفی نقش دارند. تحقیقات اخیر، نشان دهنده نقش عوامل ژنتیکی نیز در ایجاد این بیماری است. فاکتورها و عوامل محیطی خاصی نیز ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
تاثیر عوامل ژنتیکی در ایجاد اختلالات روانی مانند اختلال نقص توجه و بیش فعالی؟
نتایج مطالعات نشان می دهد که فاکتورهای ژنتیکی و محیطی در ایجاد اختلالات روانی از جمله اختلال نقص و بیش فعالی نقش دارند. برای مثال، مطالعات نشان داده است که دو قلوهای همسان نسبت به دو قلوهای غیرهمسان با احتمال بیشتر، هر دو به اختلال ADHD مبتلا می شوند.
هیچ ژن مشخصی مسئول ایجاد اختلال بیش فعالی نیست. بلکه، مانند بسیاری از بیماری‌های روانی، تصور می‌شود که این بیماری با ژن‌های مختلف و ناشناخته ای در ارتباط است. محققان دریافته اند که بیماران مبتلا به انواع مختلف بیماری نقص توجه و بیش فعالی، دارای اختلال در سیستم های مغزی هستند.
نتایج این مطالعه در جولای 2021 در مجله Biological Psychiatry: Cognitive Neuroscience and Neuroimaging منتشر شده است.
بررسی نتایج، این پتانسیل را دارد که نحوه تفکر محققان در مورد ADHD را به طور اساسی تغییر دهد. ” نتایج این مطالعه نشان دهنده شواهدی است که به وضوح این ایده را تأیید می کند که نوجوانان مبتلا به اختلال بیش فعالی از نظر عصبی- شناختی یکسان نیستند”. یافته ها به طور واضحی نشان می دهد که یک اختلال واحد در این افراد وجود ندارد. درواقع عملکردهای مغزی این افراد دچار تغییرات متفاوتی می شود.
در این پژوهش، محققان 117 نوجوان مبتلا به ADHD را برای ارزیابی انواع مختلف رفتارهای تکانشی مورد آزمایش قرار دادند. رفتارهای تکانشی یا ایمپالسیو، یک ویژگی معمول ADHD است.
بر اساس عملکرد شرکت کنندگان، سه گروه متمایز بوجود آمد. یک گروه در حین انجام کارهای سریع بصری، پاسخ های حرکتی تکانشی نشان دادند. یک گروه پاداش فوری را ترجیح می دادند. گروه سوم در مقایسه با 134 نوجوان سالم، در هر دو وظیفه، نسبتاً طبیعی عمل کردند.
دکتر استیونز می گوید:
” این سه زیر گروه ADHD در بیشتر موارد از نظر بالینی غیرقابل تشخیص بودند”. “بدون آزمایش های شناختی تخصصی، پزشک نمی توانست راهی برای تشخیص بیماران مبتلا به ADHD در یک زیر گروه در مقابل گروه دیگر داشته باشد”.
سپس دکتر استیونز و همکارانش، از تصویربرداری رزونانس مغناطیسی کاربردی (fMRI) استفاده کردند. تکنیکی که به محققان اجازه می دهد بین رفتار و عملکرد مغز ارتباط برقرار کنند. تا نحوه بررسی پروفایل های مختلف مربوط به تکانشگری را با اختلال عملکرد مغز بررسی کنند.
“تصاویر fMRI سه زیرگروه با هم تفاوتی نداشت”. در عوض، هر زیر گروه، در مناطق مختلف مغز متناسب با نوع خاصی از اختلالات رفتاری خود، دارای اختلال عملکردی بودند.
محققان می گویند:
” نتایج این مطالعه نشان می دهد که نقش سیستم های عصبی در ارتباط با عملکردهای اجرایی و پردازش پاداش متفاوت است. ممکن است به طور مستقل در ایجاد علائم ADHD کمک کند”.
برای اثبات اینکه ADHD مجموعه ای از اختلالات مختلف است، تحقیقات بیشتری لازم است. اما این مطالعه گام بزرگی در این راستا ارائه می دهد. “در نهایت، این ایده که اختلالات روانی مانند ADHD ممکن است توسط بیش از یک عامل ایجاد شود، ممکن است کمک کند تا با درک بهتر علل، درمان را با سرعت بیشتری پیش ببریم.”
یافته ها نشان می دهد:
که رویکردهای آینده با استفاده از ارزیابی های بالینی برای شناسایی نوع خاصی از اختلال عملکرد مغز که به علائم بیمار کمک می کند، ممکن است رویکردی هدفمندتر برای درمان را ممکن سازد.
به عنوان مثال، داروهایی که به نظر نمی رسد در گروهی از بیماران مبتلا به ADHD به طور کلی خوب عمل کنند، ممکن است برای یک زیر گروه خاص که از یک مسیر علت و معلولی خاص ناشی می شود، موثر باشند.
نکته قابل توجه در این مطالعه این است که اضطراب و افسردگی، با تمایل به استفاده از فناوری های اعتیادآور در تحلیل همبستگی رابطه مثبت داشتند.
پس از کنترل عوامل جمعیت شناختی، ADHD، و OCD در تجزیه و تحلیل رگرسیون، ارتباطات هم از نظر اندازه و هم از جهت تغییر کرد. اضطراب به طور مثبت به شبکه های اجتماعی اعتیادآور کمک می کند. اما به طور منفی به بازی های ویدئویی اعتیاد آور کمک می کند.
برای افسردگی، ارتباطات معکوس شد. به بیان ساده، اضطراب با استفاده از شبکه های اجتماعی اعتیاد آور رابطه مستقیم داشت. با استفاده از بازی های ویدیویی رابطه معکوس داشت. از طرفی، افسردگی با استفاده از شبکه های اجتماعی رابطه معکوس داشت. اما با استفاده از بازی های ویدیویی رابطه مستقیم داشت.
در دهه گذشته، تحقیقات در مورد ” تکنولوژی های اعتیادآور” بطور قابل توجهی افزایش یافته است.
تحقیقات همچنین ارتباط قوی بین استفاده اعتیادآور از فناوری و اختلالات روانی همزمان را نشان داده است. در مطالعه دیگر، 23533 فرد بزرگسال (میانگین سنی 8/35 سال، بین 16 تا 88 سال) در یک بررسی مقطعی آنلاین شرکت کردند. در آن متغیرهای جمعیت شناختی، علائم اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) ، اختلال وسواس فکری اجباری یا OCD مورد بررسی قرار گرفت.
اختلالات روانی مانند اضطراب و افسردگی می تواند تفاوت استفاده اعتیادآور (یعنی استفاده اجباری و بیش از حد) دو نوع فناوری آنلاین مدرن یعنی رسانه های اجتماعی و بازی های ویدئویی را توضیح دهد.
همبستگی بین علائم استفاده از فناوری های وابسته کننده از جمله ارتباط متقابل ضعیف بین دو رفتار تکنولوژیکی اعتیادآور و علائم اختلال روانی همه مثبت و معنی دار بودند. به نظر می رسد سن، با استفاده اعتیادآور از این فناوری ها رابطه معکوس دارد.
مرد بودن با استفاده اعتیادآور از بازی های ویدئویی ارتباط داشت. در حالی که زن بودن با استفاده اعتیادآور از رسانه های اجتماعی ارتباط معنی داری داشت. مجرد بودن با شبکه های اجتماعی اعتیادآور و بازی های ویدئویی رابطه مثبت داشت.
تجزیه و تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد:
عوامل جمعیتی بین 11 تا 12 درصد از واریانس استفاده از فناوری اعتیادآور را توضیح می دهند. متغیرهای سلامت روان بین 7 تا 15 درصد از واریانس را توضیح دادند. این مطالعه به طور قابل ملاحظه ای بر درک ما از علائم سلامت روان و نقش آنها در استفاده اعتیادآور از فناوری مدرن می افزاید. همچنین نشان می دهد که مفهوم اختلال استفاده از اینترنت (به عنوان مثال، “اعتیاد به اینترنت”) به عنوان یک ساختار واحد، موجه نیست.
نتیجه گیری
مطالعه حاضر نشان می دهد که علائم اختلالات روانی زمینه ای با شبکه های اجتماعی اعتیادآور و بازی های ویدئویی همراه است. استفاده اعتیادآور از رسانه های اجتماعی:
- با زن بودن
- مجرد بودن
- سن کمتر
- ADHD
- OCD
- اضطراب
- سطوح پایین افسردگی رابطه مثبت داشت.
استفاده اعتیادآور از بازی های ویدئویی:
- با مرد بودن
- مجردی
- سن کمتر
- ADHD
- OCD
- افسردگی به طور معکوس ارتباط داشت.
- با علائم اضطراب ارتباط مثبت داشت.
- این بدان معناست که نوجوانان و جوانان با برخی از این ویژگی ها می توانند در زمینه جلوگیری از توسعه مشارکت اعتیادآور آنلاین مورد هدف قرار گیرند.
نتایج نشان می دهد که مفهوم اختلال استفاده از اینترنت (به عنوان مثال، ” اعتیاد به اینترنت “) به عنوان یک ساختار یکپارچه مجاز نیست. این نیز با یافته های یک نظرسنجی بزرگ ملی اخیر نشان می دهد که مشکل استفاده از اینترنت و بازی ها، یکسان نیستند. با این حال، مطالعات بیشتری برای شناسایی بهتر، مورد نیاز است.
درصورتیکه فرزندانتان دچار اختلال نقص توجه و بیش فعالی هستند، ما در مرکز سلامت مغز دانا در کنارتان هستیم، با ما در تماس باشید.
منبع: https://neurosciencenews.com/adhd-spectrum-neuroimaging-7893/
درباره نویسنده
خجسته رحیمی جابری، پژوهشگر دکترای تخصصی علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز و نویسنده وب سایت انستیتو سلامت مغز دانا. زمینه کاری تخصصی ایشان مشکلات حافظه و آلزایمر است وی بیش از 20 مقاله معتبر بین المللی در این زمینه به چاپ رسانده است. می توانید پژوهش های او را در اینجا (کلیک کنید) دنبال کنید.