در پژوهش تازه ای که توسط محققین انستیتو سلامت مغز دانا با همکاری گروه علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز انجام شد نشان داده شد که تحریک همزمان مغز و نخاع (tDCS+tsDCS) در ارتقا عملکرد ورزشکاران رشته بوکس می تواند موثر باشد.
در این پژوهش که مقاله آن در مجله معتبر Scientific Reports انتشارات Nature Research در سال 2021 بچاپ رسید، با استفاده از تحریک فراجمجه ای مغز با جریان مستقیم (tDCS) و تحریک همزمان نخاع (tsDCS) شبکه بازویی عملکرد های حرکتی و شناختی ورزشکاران رشته بوکس مورد ارزیابی قرار گرفت.
دکتر علی محمد کمالی (پژوهشگر ارشد این مقاله) در این رابطه گفت: tDCS یکی از رویکردهای در حال رشد برای افزایش عملکرد افراد سالم است. همچنین، تحقیقات جدید به تازگی اثرات تحریک جریان مستقیم بر روی نخاع را در عملکردهای حرکتی مانند کاهش زمان واکنش نشان داده اند. تأثیر tDCS و tsDCS ممکن است به ترتیب به تغییر فعالیت خود به خودی عصبی و پتانسیل غشای سلولهای قشری و کورتیکواسپاینال نسبت داده شود.
وی افرود: ارتقا عملکرد افراد سالم به ویژه ورزشکاران با دانش و تکنولوژی های پیشرفته موجود در علوم اعصاب مورد توجه ویژه دانشمندان و علاقه مندان به این حوزه جدید است. با توجه به کمبود تحقیقات در زمینه تحریک غیر تهاجمی مغز در علوم اعصاب ورزشی، به ویژه در بوکس، پژوهش حاضر به بررسی تأثیرات تعدیل عصبی بر عملکردهای حرکتی و شناختی بوکسورهای حرفه ای پرداخته است.
در مطالعه حاضر که روی ورزشکاران رشته بوکس انجام شد به طور کلی نشان دادیم که tDCS آنودال و tsDCS ممکن است به بوکسورهای حرفه ای در بهبود عملکرد کلی آنها کمک کند. این مطالعه زمینه را برای طراحی پروتکل های تحریک CNS برای ارتقا عملکرد های ورزشی از جمله دقت و سرعت واکنش آماده می کند. با توجه به تأثیر tsDCS بر رفلکس های نخاع، احتمالا می تواند عملکرد های حرکتی را بهبود می بخشد. با توجه به تأثیر مثبت این مونتاژ بر عملکرد ورزشی بوکسورهای باتجربه، احتمالاً می تواند بر موفقیت یک ورزشکار در مسابقات حرفه ای شدید تأثیر بگذارد.
دکتر محمد نامی (عضو هیئت علمی گروه علوم اعصاب و نویسنده مسئول مقاله) با بیان اینکه سه ویژگی “سریع تر، چابک تر و قوی تر در عملکرد ورزشی” به عنوان ستون های کلیدی در اکثر ورزش های رقابتی در نظر گرفته می شود، افزود در سالهای اخیر، علاقه مندی زیادی بین محققان برای ارتباط علم ورزش با علوم اعصاب و استفاده از روشهای غیر دارویی مانند تحریک مغز و تغییر شکل عصبی برای افزایش عملکرد ورزشی وجود دارد. تحریک جریان مستقیم جمجمه یا tDCS یک تکنیک غیر تهاجمی است که در آن جریان مستقیم ضعیف منجر به تغییر در تحریک پذیری مغز و شبکه های عصبی می گردد.
او خاطر نشان کرد برخی از تحقیقات اخیر که توسط محققین گروه علوم اعصاب و انستیتو سلامت مغز انجام شده نشان داده است که عملکرد ورزشی از طریق tDCS ارتقا می یابد. به عنوان مثال، در مطالعه ای که توسط تیم ما در سال 2019 در مجله PLOSONE بچاپ رسید نشان داده شد تحریک نواحی از مغز می تواند درک ورزشکار از خستگی را کاهش دهد همچنین قدرت ورزشکار را افزایش دهد. در تحقیق دیگری که توسط کمالی و همکاران انجام شد مشخص شد که می توان دقت شلیک را در ورزشکاران حرفه ای رشته تیراندازی به کمک تحریک فراجمجمه ای مغز ارتقا داد.
از این مطالعات نتیجه می گیریم که به کمک علوم اعصاب علاوه بر کمک به بیماران مبتلا به اختلالات عصب روانشناختی می توان به ارتقا عملکرد افراد سالم نیز کمک شایانی کرد.
براین خواندن این مقاله به لینک زیر مراجعه کنید:
https://www.nature.com/articles/s41598-021-99285-x
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.