محققان نحوه تأثیر استرس بر سلامت جسمی و روانی را توضیح داده و راهکارهایی برای کاهش اثرات آن ارائه می دهند.
یک ورزشکار حرفه ای شدن، آسان نیست. نه تنها خواسته های جسمی بیش از آن است که اکثر مردم از عهده آن برمی آیند ، بلکه ورزشکاران در طول مسابقات با فشار روانی شدیدی نیز روبرو هستند.
این همان چیزی است که اما رادوکانو ، تنیسور 18 ساله انگلیسی پس از بازنشستگی از ویمبلدون در شبکه های اجتماعی نوشت. اگرچه بازیکن جوان در مسابقات خوب ظاهر شده بود ، اما در تنظیم تنفس و ضربان قلب خود در طول یک مسابقه مشکل داشت ، که بعداً دلیل آن را “انباشت هیجان و سر و صدا” دانست. او اولین ورزشکاری نیست که تأثیرات جسمی استرس را تجربه می کند ، با فوتبالیست انگلیسی مارکوس راشفورد نشان داد که او نیز تجربه مشابهی در گذشته داشته است.
دلایل زیادی وجود دارد که چرا استرس می تواند باعث چنین واکنش های بدنی قدرتمندی شود. اما با آموزش می توان این پاسخ را تغییر داد تا فرد تحت فشار واکنش مثبت نشان دهد.
ارزیابی استرس
استرس عملکرد تقریباً اجتناب ناپذیر است. اما عوامل مختلفی وجود دارد که نحوه واکنش ذهن و بدن ما به وقایع استرس زا را تعیین می کند.
به طور معمول ، استرس نتیجه تبادل بین دو عامل است: تقاضا و منابع. اگر فردی احساس کند خواسته هایش از او بیشتر از حد توانش است ، ممکن است نسبت به یک رویداد دچار استرس شود. بنابراین برای یک ورزشکار ، خواسته ها شامل سطح بالای تلاش جسمی و روحی لازم برای موفقیت ، میزان عدم اطمینان آنها در مورد این رویداد یا احتمال موفقیت آنها و هرگونه خطرات احتمالی برای سلامتی آنها (مانند آسیب دیدگی) یا عزت نفس آنها است.
از طرف دیگر ، منابع توانایی فرد در کنار آمدن با این خواسته ها است. این موارد شامل عواملی مانند سطح اطمینان ، اینکه چقدر توانایی کنترل موقعیت را دارد.
هر تقاضای جدید یا تغییر شرایط بر پاسخ مثبت یا منفی فرد به استرس تأثیر می گذارد. به طور معمول هرچه فرد احساس کند منابع بیشتری در اداره اوضاع دارد ، پاسخ استرس وی مثبت تر است. این پاسخ استرس مثبت به عنوان یک حالت چالش شناخته می شود.
اما اگر فرد احساس کند خواسته های زیادی از او وجود دارد ، بیشتر احتمال دارد که یک واکنش استرس منفی را تجربه کند – معروف به حالت تهدید. تحقیقات نشان می دهد که حالت های چالش منجر به عملکرد خوب می شوند ، در حالی که حالت تهدید منجر به عملکرد ضعیف تر می شوند.
بنابراین در مورد رادوکانو ، ممکن است تماشاگران بسیار بیشتر ، انتظارات بیشتر و مواجهه با حریف ماهرتر ، همه این احساسات را برانگیخته باشند که خواسته های بیشتری از او وجود دارد – اما او منابع لازم برای مقابله با آنها را نداشت. این منجر به این شد که وی پاسخ تهدید را تجربه کند.
پیامدهای استرس
پاسخ های چالش و تهدید ما اساساً بر نحوه پاسخ بدن ما به موقعیت های استرس زا تأثیر می گذارد ، زیرا هر دو بر تولید آدرنالین و کورتیزول (همچنین به عنوان “هورمون های استرس” نیز شناخته می شوند) تأثیر می گذارند.
در طی یک وضعیت چالش ، آدرنالین میزان خون پمپ شده از قلب را افزایش می دهد و رگ های خونی را منبسط میکند. این برای بدن مفید است ، زیرا آدرنالین اجازه می دهد انرژی بیشتری به عضلات و مغز برسد. این افزایش خون و کاهش فشار در رگهای خونی به طور مداوم به عملکرد برتر ورزشی در همه موارد از ضربات حساس ، قرار دادن توپ گلف و پنالتی مربوط می شود.
اما در هنگام تهدید ، کورتیزول اثر مثبت آدرنالین را مهار می کند ، در نتیجه باعث سفت شدن رگ های خونی ، فشار خون بالاتر ، پاسخ های روانشناختی کندتر (مانند تصمیم گیری ضعیف تر) و ضربان قلب بالاتر می شود. به طور خلاصه ، یک وضعیت تهدیدکننده مردم را مضطرب می کند – آنها تصمیمات بدتری می گیرند و عملکرد ضعیف تری دارند.
در تنیس بازان ، سطوح بالاتر کورتیزول با سرویس های ناموفق تر و اضطراب بیشتر همراه است.
گفته شد ، اضطراب نیز یک تجربه معمول برای ورزشکاران است که تحت فشار قرار می گیرند. اضطراب می تواند ضربان قلب و تعریق را افزایش دهد ، باعث تپش قلب ، لرزش عضلات و تنگی نفس ، همچنین سردرد ، حالت تهوع ، درد معده ، ضعف و تمایل به فرار در موارد شدیدتر شود. اضطراب همچنین می تواند تمرکز و کنترل خود را کاهش دهد (مانند اینکه می تواند آرامش خود را حفظ کند) ، و باعث تفکر بیش از حد شود.
اینکه فرد به چه شدت اضطراب را تجربه می کند به خواسته ها و منابعی که دارد بستگی دارد. اضطراب بسته به پاسخ استرس ممکن است به صورت هیجان یا عصبی نیز خود را نشان دهد.
مکانیزم های مقابله ای
پاسخهای منفی استرس می تواند برای سلامت جسمی و روانی مضر باشد – و پاسخهای مکرر می تواند خطر بیماری قلبی و افسردگی را افزایش دهد.
اما روش های زیادی وجود دارد که ورزشکاران می توانند اطمینان حاصل کنند که تحت فشار پاسخ مثبت می دهند. پاسخ های استرس مثبت را می توان با تشویق احساس اعتماد به نفس و کنترل از طریق زبانی که ما و دیگران (مانند مربیان یا والدین) استفاده می کنیم ، ارتقا داد. روانشناسان همچنین می توانند به ورزشکاران کمک کنند تا نحوه مشاهده پاسخهای فیزیولوژیکی خود را تغییر دهند – مثلاً به آنها کمک کند تا ضربان قلب بالاتر از حد را به عنوان هیجان ببینند.
مهارت های روانشناختی – مانند تجسم – همچنین می تواند به کاهش پاسخ های فیزیولوژیکی ما در برابر تهدید کمک کند. این ممکن است شامل ایجاد یک تصویر ذهنی از زمانی باشد که ورزشکار عملکرد خوبی داشته است ، یا اینکه در آینده خود را به خوبی نشان دهد. این می تواند به ایجاد احساس اطمینان و کنترل بر روی یک رویداد استرس زا کمک کند.
بازآفرینی فشار رقابتی در حین تمرین همچنین می تواند به ورزشکاران کمک کند تا یاد بگیرند چگونه با استرس کنار بیایند. مثالی از این ممکن است گل زدن به ورزشکاران در برابر همسالان خود برای ایجاد حس رقابت باشد. این امر می تواند تقاضای بازیکنان را در مقایسه با یک جلسه تمرین عادی افزایش دهد ، در حالی که هنوز به آنها امکان می دهد تا با استرس کنار بیایند.
بنابراین می توان یاد گرفت که در شرایط استرس زا واکنش بهتری داشته باشیم. یادگیری این مهارت ممکن است تنها یکی از دلایل بسیاری باشد که ورزشکاران قادر به انجام بسیاری از عملکردهایی هستند که انجام می دهند.
ر
سید مهدی ساداتی هستم. عاشق مغز! داروساز و دانشجوی دکترای تخصصی علوم اعصاب. عضو تیم مرکز سلامت مغز دانا! از علاقه هام شناسوندن کارایی های هیجان انگیز مغز به زبان ساده به آدمهاست! جست و جو می کنم در افسردگی، داروهای موثر بر مغز و سایر بیماری های حوزه ی روان و البته نوروپلاستیسیتی!