بهبود عملکرد حافظه و سلامت مغز
آیا گیاهانی برای حافظه وجود دارد که می تواند سلامت مغز را بهبود بخشد و از ضعیف شدن حافظه جلوگیری کند؟ تعدادی از گیاهان و ادویه ها ممکن است به بهبود سلامت مغز شما کمک کنند و برخی از آنها ممکن است در یخچال شما موجود باشند. بهبود عملکرد حافظه و سلامت مغز چطور ممکن است؟
چندین مورد از این گیاهان و ادویهها برای تأثیراتشان بر بیماری آلزایمر مورد مطالعه قرار گرفتهاند. در حالی که برخی دیگر برای تأثیرات کلی آنها بر شناخت (یعنی عمل یا فرآیند ذهنی درگیر در تفکر، درک، یادگیری و به خاطر سپردن) آزمایش شدهاند.
در اینجا نگاهی به برخی از گیاهان دارویی و ادویههایی که در مطالعات علمی برای مغز مفید هستند، می اندازیم.
مریم گلی
گیاهی برای حافظه است که فواید زیادی برای مغز دارد. مریم گلی که به دلیل رایحه تندش ادویه ای نیست. می تواند شناخت را بهبود بخشد و به درمان بیماری آلزایمر کمک کند. در واقع، یک بررسی تحقیقاتی منتشر شده در سال 2017، نشان میدهد که مریم گلی حاوی ترکیباتی است که ممکن است برای عملکرد شناختی و عصبی مفید باشد.
مریم گلی را به کدو حلوایی، مرغ سوخاری، بوقلمون، سس گوجه فرنگی یا سوپ لوبیا سفید اضافه کنید. مریم گلی را می توان به شکل چای نیز مصرف کرد.
زردچوبه
ادویه ای است که حاوی ترکیبی به نام کورکومین است که دارای اثرات آنتی اکسیدانی و ضد التهابی است (دو عاملی که ممکن است برای سلامت مغز و سلامت کلی مفید باشد).
طبق بررسی منتشر شده در سال 2010، تحقیقات اولیه نشان می دهد که زردچوبه ممکن است با پاکسازی مغز از بتا آمیلوئید (یک قطعه پروتئین) سلامت مغز را تقویت کرده و از بیماری آلزایمر جلوگیری کند. تجمع بتا آمیلوئید باعث تشکیل پلاک های مغزی مرتبط با آلزایمر می شود. علاوه بر این، زردچوبه ممکن است با مهار تجزیه سلول های عصبی در مغز، از سلامت مغز محافظت کند.
زردچوبه یک عنصر کلیدی در پودر کاری است که معمولاً شامل ادویه هایی مانند گشنیز و زیره می شود. برای افزایش مصرف زردچوبه، سعی کنید پودر کاری یا زردچوبه را به سیب زمینی سرخ کرده، سوپ ها و غذاهای سبزیجات اضافه کنید. برای افزایش جذب زردچوبه و بهبود عملکرد حافظه و سلامت مغز، کمی فلفل سیاه اضافه کنید.
جینکو بیلوبا
مدتها به عنوان درمانی برای زوال عقل استفاده میشود. یک داروی رایج در طب سنتی چینی (TCM) است و به دلیل فواید آن شناخته شده است. تصور میشود که جینکو بیلوبا تا حدودی با تحریک گردش خون و تقویت جریان خون به مغز به بهبود عملکرد حافظه و سلامت مغزکمک کند.
تحقیقات در مورد جینکو بیلوبا نتایج متفاوتی را به همراه داشته است. علاوه بر این، یک بررسی تحقیقاتی منتشر شده در مجله بیماری آلزایمر در سال 2015 نشان می دهد که عصاره جینکو بیلوبا به نام EGb761 ممکن است به ویژه در کاهش کاهش قدرت شناخت در بیمارانی که علاوه بر اختلالات شناختی و زوال عقل، علائم عصب روانپزشکی را تجربه می کنند، مفید باشد.
یکی از ویژگی های اصلی بیماری آلزایمر و زوال عقل، علائم عصبی-روانپزشکی شامل افسردگی و سایر اختلالات غیرشناختی است.
آشواگاندا
طبق یک مطالعه مروری که در سال 2010 منتشر شد، آشواگاندا، تشکیل پلاک های بتا آمیلوئید را مهار می کند. علاوه بر این، بررسی ها میگوید که مطالعات اولیه نشان دادهاند که آشواگاندا ممکن است با کاهش استرس اکسیداتیو (عاملی که ممکن است در توسعه و پیشرفت بیماری آلزایمر نقش دارد) برای مغز مفید باشد.
جینسینگ
به دلیل توانایی بالقوه ای که در جلوگیری از از دست دادن حافظه و کاهش زوال حافظه مرتبط با افزایش سن دارد، یکی از بهترین گیاهان برای حافظه است. یکی از محبوب ترین گیاهان در طب گیاهی، جینسینگ حاوی مواد شیمیایی ضد التهابی به نام جین سنوزید است.
بر اساس بررسی منتشر شده در سال 2018، دانشمندان مشاهده کرده اند که جین سنوزیدها ممکن است به کاهش سطح بتا آمیلوئید مغز در مطالعات آزمایشگاهی اولیه کمک کنند. به این صورت به بهبود عملکرد حافظه و سلامت مغز کمک می کند.
گوتو کلا
موارد پزشکی جایگزین مانند گوتو کولا مدت هاست که برای بهبود مشکلات ذهنی استفاده می شود. یافته های تحقیقات حیوانی نشان می دهد که این گیاه همچنین ممکن است با مبارزه با استرس اکسیداتیو به مغز کمک کند.
گوتو کلا یا Centella Asiatica معمولاً با نامهای پنی ورت هندی و پنی ورت آسیایی شناخته میشود. گیاهی علفی و چند ساله از خانواده گیاهان گلدار Apiaceae است. بومی مناطق گرمسیری آفریقا، آسیا، استرالیا و جزایر در غرب اقیانوس آرام است.
به عنوان مثال، در یک مطالعه مقدماتی که در سال 2003 در Clinical and Experimental Pharmacology & Physiology منتشر شد، آزمایشات روی موش ها نشان داد که گوتو کولا میتواند استرس اکسیداتیو مرتبط با آلزایمر را مهار کند و عملکرد شناختی را بهبود بخشد.
بادرنجبویه
گیاهی است که اغلب به شکل چای مصرف می شود و برای کاهش اضطراب و بی خوابی استفاده می شود. بادرنجبویه ممکن است به بهبود عملکرد شناختی کمک کند. برخی از تحقیقات نشان می دهد که این گیاه ممکن است یک گیاه عالی برای از دست دادن حافظه (مشکلات مربوط به حافظه) باشد.
برای مطالعه ای که در سال 2003 در مجله مغز و اعصاب، جراحی مغز و اعصاب و روانپزشکی منتشر شد، 42 بیمار مبتلا به بیماری آلزایمر خفیف تا متوسط، دارونما یا عصاره بادرنجبویه را به مدت چهار ماه مصرف کردند. در پایان مطالعه، افرادی که بادرنجبویه دریافت کردند بهبود قابل توجهی در عملکرد شناختی (در مقایسه با کسانی که دارونما دریافت کردند) نشان دادند. بهبود عملکرد حافظه و سلامت مغز امکان پذیر است!
آیا باید از گیاهان برای بهبود عملکرد حافظه و سلامت مغز استفاده کرد؟
در حالی که برخی گیاهان و ادویه ها ممکن است اثرات مفیدی بر روی مغز شما داشته باشند، هیچ درمان طبیعی نباید به عنوان جایگزین مراقبت های استاندارد در درمان وضعیتی که بر سلامت مغز تأثیر می گذارد استفاده شود.
توجه به این نکته حائز اهمیت است که اگرچه افزودن گیاهان و ادویه ها به مقدار کم در پخت و پز می تواند مفید باشد، اما استفاده از آنها در مقادیر بیشتر باید با نظر تخصصی باشد. مصرف گیاهان و ادویه ها به شکل غلیظ تر، همانطور که در مکمل ها یافت می شود، خطر بیشتری برای عوارض جانبی دارد.
تشنج در کودکانی که از مکمل های مریم گلی استفاده می کنند گزارش شده است. فرم های غلیظ (مکمل) زردچوبه، جینسینگ و جینکو اثر رقیق کنندگی خون دارند. در نتیجه خطر خونریزی را افزایش می دهند. ر به ویژه در افرادی که سایر رقیق کننده های خون یا داروهای ضد انعقاد مصرف می کنند.
آیا می توانم برای بهبود عملکرد حافظه و سلامت مغز از محصولات طبیعی استفاده کنم؟
علاوه بر گیاهان مفید برای حافظه، مکمل هایی نیز وجود دارد که ممکن است فواید تقویت حافظه داشته باشند. ویتامین های B، L-theanine و اسیدهای چرب امگا 3 چند نمونه هستند. تغییرات سبک زندگی سالم مانند ورزش منظم، خوردن یک رژیم غذایی متعادل و حفظ یک زندگی اجتماعی فعال از دیگر تغییراتی است که می تواند با افزایش سن بر سلامت مغز و حافظه تأثیر مثبت بگذارد.
چه گیاهی برای مشکل حافظه مفید است؟
گیاهانی که ممکن است به کاهش حافظه کمک کنند عبارتند از جینسینگ، جینکو بیلوبا، آشواگاندا، زردچوبه و مریم گلی.
چه گیاهی مغز را تحریک می کند؟
جینکو بیلوبا یکی از گیاهانی است که به خوبی در مورد حافظه مورد بررسی قرار گرفته شده است. این گیاه می تواند به طور بالقوه عملکرد شناختی را تحریک کند. همچنین می تواند از مشکلات مربوط به حافظه جلوگیری کند.
درباره نویسنده
خجسته رحیمی جابری، پژوهشگر دکترای تخصصی علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز و نویسنده وب سایت انستیتو سلامت مغز دانا. زمینه کاری تخصصی ایشان مشکلات حافظه و آلزایمر است وی بیش از 20 مقاله معتبر بین المللی در این زمینه به چاپ رسانده است. می توانید پژوهش های او را در اینجا (کلیک کنید) دنبال کنید.