5 عامل خطر برای بیماری پارکینسون با هم بشنویم :
بیماری پارکینسون
بیماری پارکینسون یک اختلال عصبی پیشرونده است که می تواند باعث حرکات غیرقابل کنترل مانند لرزش، سفتی، حرکات کند یا قطع شده و مشکلات هماهنگی و تعادل شود. در حالی که پارکینسون علت غیر قطعی ندارد، عوامل خطر عمده شامل ژنتیک، محیط، سبک زندگی و سن و سال است.
برای یادگیری علل احتمالی بیماری پارکینسون، نظریههای عوامل خطر و چگونگی کاهش احتمالی خطر، ادامه مطلب را بخوانید. این مقاله برای افرادی است که بیشتر در معرض خطر هستند، نقش ژنتیک و همچنین رویکردهای پیشگیری از بیماری پارکینسون را بررسی می کند.
چه چیزی باعث بیماری پارکینسون می شود؟
هیچ علت قطعی برای بیماری پارکینسون وجود ندارد. بیماری زمانی رخ میدهد که سلولهای عصبی یا نورونهای شما در ناحیهای از مغز که حرکت را کنترل میکند، شروع به ضعیف شدن یا مرگ میکنند. جسم سیاه نمی تواند دوپامین تولید کند که به توانایی شما برای احساس لذت و حرکت کمک می کند.
بر اساس آنچه مطالعه کرده ایم و آموخته ایم، می دانیم که بیماری پارکینسون به دلیل تعامل بین مغز پیر، ژنتیک و محیط اتفاق می افتد.
1. سن
سن به طور مستقیم باعث بیماری پارکینسون نمی شود، اما “سن” بزرگترین عامل خطر برای این اختلال عصبی است. با افزایش سن:
- سلول های مغز کوچک می شوند و بیشتر مستعد آسیب می شوند.
- بیان ژن – اساساً روشی که ژنهای یک فرد عمل میکنند – میتواند در طول زمان تغییر کند. باعث ایجاد تغییراتی در فعالیت سلولی می شود که در نهایت منجر به پارکینسون میشود.
معمولاً افراد مبتلا به پارکینسون در دهه 60 زندگی خود تشخیص داده می شوند. پارکینسون زودرس زمانی است که این اختلال قبل از 50 سالگی رخ می دهد. این بیماری در 5 تا 10 درصد از افراد مبتلا به پارکینسون تشخیص داده می شود. در این موارد، این بیماری به احتمال زیاد با ژنتیک مرتبط است.
2. ژنتیک
تا 15 درصد از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون سابقه خانوادگی این بیماری را دارند. حدود 5 تا 10 درصد موارد پارکینسون ژنتیکی است. با این حال، محققان هنوز تصویر کاملی از نقش ژنها ندارند.
یک مطالعه در سال 2019 نشان داد که 90 عامل خطر ژنتیکی مشترک مستقل برای پارکینسون وجود دارد، اما تحقیقات گستردهتر و متنوعتری مورد نیاز است.
- SCNA: این ژن پروتئین آلفا سینوکلئین را می سازد.
- GBA1: این ژن GCase را تولید می کند، پروتئینی که اساسا سلول های ناخواسته را پاک می کند.
- LRRK2: این ژن پروتئین ماندارین تولید می کند. افرادی که از نژاد شمال آفریقا هستند، به ویژه مستعد ابتلا به این جهش ژنی هستند.
- VPS35: این ژن پروتئینی که در فرآیند بازیافت سلولی نقش دارد را تولید می کند.
- PARK2: این ژن پروتئین پارکین را تولید می کند که به از بین بردن میتوکندری های معیوب کمک می کند. این درواقع عامل شایع ترین علت پارکینسون زودرس ارثی مغلوب است.
- PINK1: این ژن مسئول سلامت میتوکندری است. جهش در این ژن دومین علت شایع پارکینسون زودرس ارثی مغلوب است.
- PARK7: این ژن مسئول تولید پروتئین DJ-1 است.
3. محرک های محیطی
قرار گرفتن در معرض سموم محیطی می تواند شما را در معرض خطر ابتلا به بیماری پارکینسون قرار دهد. اما داده های بیشتری لازم است. سموم می توانند شامل موارد زیر باشند:
- فلزات سنگین
- آفت کش ها
- محرک های روانی، از جمله آمفتامین، مت آمفتامین و کوکائین
4. ضربه به سر
آسیب مغزی تروماتیک (TBI) یک عامل خطر احتمالی برای ابتلا به بیماری پارکینسون است. آسیب شناسی مغزهای مبتلا به TBI و مغزهای مبتلا به پارکینسون دارای مشترکاتی هستند که عبارتند از:
- التهاب
- متابولیسم
- تجمع پروتئین
کار در محیط هایی که ممکن است بیشتر در معرض آسیب های سر قرار داشته باشید، از نظر تئوری می تواند شما را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری پارکینسون قرار دهد. “اگر یک بازیکن فوتبال یا بوکسور هستید و چندین ضربه مغزی داشته اید، این خطر شما را افزایش می دهد.”
5. داروها
مصرف برخی داروها می تواند باعث علائم بیماری پارکینسون شود. این پارکینسونیسم ناشی از دارو نامیده می شود و معمولاً با قطع مصرف دارو از بین می رود. اگرچه این خود بیماری پارکینسون نیست، اما می تواند بسیار شبیه به آن باشد.
داروهایی که می توانند باعث علائم بیماری پارکینسون شوند عبارتند از:
- داروهای ضد روان پریشی (مانند فلوفنازین، پیموزید، هالوپریدول و پرفنازین)
- داروهای ضد تهوع (از جمله کلرپرومازین، دروپریدول و پرومتازین)
- داروهایی که اختلالات حرکتی هیپرکینتیک را درمان می کنند (مانند تترابنازین، دوترابنازین و والبنازین)
چگونه عوامل خطر را کاهش دهیم؟
ممکن است پیشگیری از بیماری پارکینسون ممکن نباشد. دانستن عوامل خطر گام مهمی در تشخیص هر چه زودتر است. با این حال، ممکن است بتوانید عوامل خطر را با موارد زیر کاهش دهید:
- ورزش منظم و داشتن یک رژیم غذایی متعادل
- محدود کردن الکل
- ترک سیگار
- تلاش برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی
اگر سابقه خانوادگی پارکینسون دارید، یک متخصص ممکن است آزمایش ژنتیکی را برای تعیین اینکه آیا شما جهش های ژنی مرتبط با این اختلال دارید یا نه توصیه می کند.
یک بررسی سریع
بیماری پارکینسون یک اختلال عصبی مزمن و پیشرونده است. هیچ علت قطعی شناخته شده ای ندارد. اما محققان عوامل خطر احتمالی از جمله سن، ژنتیک، محیط، ضربه به سر و برخی داروها را شناسایی کرده اند.
در حالی که ممکن است نتوانید به طور کامل از ابتلا به بیماری پارکینسون جلوگیری کنید، اگر پارکینسون در خانواده شما وجود داشته باشد، می توان با اجتناب از عوامل محیطی، ورزش منظم و انجام آزمایشات ژنتیکی عوامل خطر را کاهش داد. تشخیص زودهنگام مهم است. بنابراین اگر مشکوک هستید که در معرض خطر پارکینسون هستید با یک ارائه دهنده متخصص اعصاب و روان صحبت کنید.
دومین بیماری شایع نورودژنراتیو، بیماری پارکینسون بر عملکرد حرکتی تأثیر می گذارد و باعث لرزش، حرکات آهسته و قطع شده، مشکلات وضعیتی و سفتی و سختی در مفاصل می شود. علل دقیق بیماری پارکینسون هنوز ناشناخته است. هیچ درمان قطعی برای این بیماری پیشرونده وجود ندارد. با این حال، روش هایی وجود دارد که ممکن است به جلوگیری از شروع آن و کاهش سرعت پیشرفت آن کمک کند.
چه کسی بیشتر در معرض خطر است؟
به طور کلی، شیوع بیماری پارکینسون حدود 0.3 درصد از جمعیت بالای 40 سال است و از هر 100000 نفر، 94 نفر به آن مبتلا هستند. عوامل متعددی خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد. اینها شامل سن بالاتر، جنسیت، قرار گرفتن در معرض شرایط محیطی خاص، عوامل غذایی و وجود شرایط همراه است.
برای اطلاعات بیشتر و دریافت درمان های تخصصی وقت خود را با ما در کلینیک سلامت مغز دانا تنظیم کنید.
منبع: https://www.health.com/parkinsons-disease-prevention-7151694
https://www.health.com/condition/parkinsons-disease/parkinsons-disease-causes
درباره نویسنده
خجسته رحیمی جابری، پژوهشگر دکترای تخصصی علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز و نویسنده وب سایت انستیتو سلامت مغز دانا. زمینه کاری تخصصی ایشان مشکلات حافظه و آلزایمر است وی بیش از 20 مقاله معتبر بین المللی در این زمینه به چاپ رسانده است. می توانید پژوهش های او را در اینجا (کلیک کنید) دنبال کنید.