اگر به نظر شما رو به رو شدن با یک درمانگر بسیار دلهره آور است، تحقیقات جدید نشان می دهد که شما تنها نیستید. و ممکن است به زودی گزینه جدیدی داشته باشید. در این مقاله بیشتر با کاربرد و مزایای واقعیت مجازی در درمان اختلالات سلامت روان آشنا خواهیم شد.
کارشناسان قبلا نگران بودند که واقعیت مجازی (VR) به مغز ما آسیب برساند. با این حال، این روزها به نظر می رسد که واقعیت مجازی بیشتر به ماده خاکستری ما کمک می کند. موج جدیدی از تحقیقات روانشناختی، واقعیت مجازی برای تشخیص و درمان اختلالات از اضطراب اجتماعی گرفته تا درد مزمن و بیماری آلزایمر پیش‌گام است. بسیاری از این راه حل ها هنوز در حد آزمایش های آزمایشگاهی هستند. اما برخی از آنها در حال حاضر راه خود را به بیمارستان ها و دفاتر درمانگران باز کرده اند. استفاده از واقعیت مجازی برای آزمایش و بهینه سازی مغز مساله بسیار جدیدی است.
آیا افراد درمان با واقعیت مجازی را ترجیح میدهند؟
مطالعه دانشگاه Edith Cowan (ECU) نشان داد 30 درصد از مردم ترجیح می دهند در مورد تجربیات منفی با شخصیتی در واقعیت مجازی صحبت کنند تا یک شخص واقعی.
محققان تعاملات اجتماعی را که در آن افراد درگیر مکالمه واقعیت مجازی بودند با چهره به چهره مقایسه کردند.
آنها از فناوری ضبط حرکت تمام صورت و بدن برای ایجاد یک “آواتار حرکتی واقع گرایانه” استفاده کردند که از همتای واقعی آنها تقلید می کرد. سپس نحوه تعامل افراد با آواتارها را در مقایسه با افراد واقعی تجزیه و تحلیل کردند.
چه فاکتورهایی در این مطالعه ارزیابی شد؟
دکتر شین راجرز، محقق روانشناسی و ارتباطات گفت که شرکت کنندگان تجربه خود را بر اساس عواملی مانند لذت، احساسات درک شده، راحتی، بی دست و پا بودن و میزانی که احساس می کردند اطلاعاتی را درباره خود افشا می کنند، ارزیابی کردند.
دکتر راجرز گفت: به طور کلی افراد تعامل اجتماعی واقعیت مجازی را شبیه به تعامل چهره به چهره ارزیابی کردند. به استثنای صمیمیت، که در آن افراد تمایل داشتند در صورت رودررو شدن با یکدیگر کمی احساس نزدیکی کنند.
در حالی که فناوری واقعیت مجازی مدتی می شود که وجود داشته است، دکتر راجرز گفت این مطالعه نشان می دهد که استفاده از ضبط حرکت برای تقویت واقعیت مجازی می تواند آن را وارد زندگی روزمره ما کند.
دکتر راجرز گفت: “این فناوری پتانسیل کاربرد گسترده ای را در تعدادی از زمینه ها مانند مکالمه معمولی، تجارت، گردشگری، آموزش و درمان دارد.”
این مطالعه نشان داد که 30 درصد از مردم ترجیح میدهند تجربیات منفی خود را از طریق واقعیت مجازی افشا کنند.
مزایای تعامل مجازی
همچنین ممکن است درمانگران را قادر سازد تا درمان را به طور مؤثرتری از راه دور انجام دهند. زیرا فرد می تواند در اتاق درمانگر (در واقعیت مجازی) در حالی که در خانه خود نشسته است، باشد.
دکتر راجرز گفت که او انتظار دارد در پنج سال آینده تعامل اجتماعی واقعیت مجازی به یک موضوع عادی تبدیل شود.
او گفت: «رایانه‌های قدرتمندتر مقرون به صرفه‌تر میشوند، توسعه هدست‌های واقعیت مجازی و تجهیزات جانبی ادامه پیدا می کند، و پلتفرم‌های نرم‌افزار تعامل واقعیت مجازی کاربرپسندتر در دسترس هستند و به‌روزرسانی میشوند.»
گام‌های بعدی در این تحقیق، بررسی بیشتر چگونگی تأثیر جنبه‌های آواتار (پیوستگی حرکت و گرافیک) بر تجربه کاربر، و همچنین بررسی بیشتر پتانسیل واقعیت مجازی برای تنظیمات درمانی است.
راه هایی که واقعیت مجازی به بهتر شدن درمان کمک میکند
با توجه به اینکه از هر چهار نفر از ما یک نفر در هر زمان با مشکل سلامت روان روبرو می شود، افزایش دسترسی به درمان ضروری شده است. اما انجام این کار چالش برانگیز است. درمانگران به آموزش گسترده نیاز دارند و مؤثرترین اشکال درمان شامل آموزش دادن بیماران در موقعیت‌های روزمره است که زمان‌بر و در نتیجه پرهزینه است.
ارائه درمان‌های روانشناختی در واقعیت مجازی (VR) ممکن است راه‌حلی ارائه دهد. در اینجا به سه روش در واقعیت مجازی اشاره شده است که میتواند درمان سلامت روان را متحول کند.
1. مربیگری “درجا”.
موفق‌ترین مداخلات درمانی به افراد کمک میکند تا طرز تفکر، واکنش و رفتار خود را در موقعیت‌هایی که با بیشترین چالش مواجه میشوند را اصلاح کنند. این مورد می تواند شامل هر چیزی از سوار شدن در یک اتوبوس شلوغ، رفتن به یک رویداد اجتماعی، یا حتی خروج از خانه باشد.
ما تمایل داریم اطلاعات را زمانی به بهترین شکل به خاطر بسپاریم که در همان حالت فیزیکی یا ذهنی هستیم که در ابتدا حافظه شکل گرفت. این به عنوان یادگیری وابسته به حالت شناخته می شود. بنابراین، برای مثال، اگر می‌خواهیم فردی تکنیکی را به خاطر بسپارد که به کاهش اضطراب او در هنگام خرید غذا کمک میکند، به طور کلی بهتر است در طول جلسه درمانی به یک سوپرمارکت مراجعه کند تا این تکنیک را آموزش دیده و تمرین کند.
چنین مربیگری فعال «درجا» به ندرت در خدمات سلامت روان به دلیل عواملی مانند هزینه و زمان اتفاق می افتد. اینجاست که واقعیت مجازی می تواند به شما کمک کند.
محیط‌های VR شبیه‌سازی‌های همه‌جانبه‌ای از محیط‌های دنیای واقعی ایجاد می‌کنند و به شما این امکان را میدهند که در اطراف قدم بزنید و با محیط تعامل کنید که گویی واقعی است. می توانید وارد موقعیت هایی شوید که معمولاً برایتان چالش برانگیز است، و تکنیک های روانشناختی برای غلبه بر مشکلات خود را در کنار یک درمانگر مجازی یا زندگی واقعی بیاموزید.
مهمتر از همه، اگرچه ما می دانیم که محیط VR فقط یک شبیه سازی است، اما با این وجود همانطور که در محیط واقعی مربوطه، هم از نظر روانی و هم از نظر فیزیولوژیکی پاسخ می دهیم. در نتیجه، هر یادگیری که در VR ایجاد می شود به دنیای واقعی منتقل می شود.
در یک مطالعه بر روی 30 بیمار مبتلا به باورهای پارانوئید شدید، ترس از موقعیت های اجتماعی در دنیای واقعی پس از یک جلسه مربیگری VR به نصف کاهش یافت. یافته های مشابهی برای طیف وسیعی از تجربیات دیگر مانند ترس از ارتفاع و اضطراب اجتماعی دیده شده است.
2. انعطاف پذیری
واقعیت مجازی نه تنها کاربردی‌تر است، بلکه عموماً افراد تمایل بیشتری به وارد کردن نسخه‌های مجازی از موقعیت‌هایی دارند که آنها را برانگیزاننده اضطراب می‌دانند، زیرا می‌دانند که این فقط یک شبیه‌سازی است. همچنین آزمودن مکرر چیزهایی که در دنیای واقعی خیلی ترسناک یا شاید خجالت آور هستند، آسان تر است.
سناریوهای VR همچنین می توانند از نظر سختی درجه بندی شوند یا حتی برای هر فرد شخصی سازی شوند. در یک مطالعه واقعیت مجازی در دانشگاه آکسفورد در مورد درمان ترس از ارتفاع، شرکت‌کنندگان از ورودی مجازی یک ساختمان ده طبقه شروع کردند و سپس توانستند طبقه‌های بالا را انتخاب کنند. ایده این بود که تمرین را در طبقات پایین‌تر و کمتر ترسناک شروع کنیم و با اعتماد به نفس بیشتر به سمت بالا برویم.
VR همچنین به محققان این امکان را داد که برخی از سناریوها را برای شرکت‌کنندگان سرگرم‌کننده‌تر کنند. مانند انجام کارهایی که در آن بچه گربه‌ای را نجات بدهید. این انعطاف‌پذیری بیشتر در نحوه مقابله شرکت‌کنندگان با ترس ممکن است یکی از دلایلی باشد که باعث می‌شود کاهش ترس از ارتفاع بیشتر از آنچه در مواجهه درمانی سنتی دیده می‌شود باشد.
انعطاف پذیری VR همچنین به این معنی است که می توان آن را برای کمک به درمان طیف وسیعی از مشکلات سلامت روان سازگار کرد. درمان‌های واقعیت مجازی برای بسیاری از فوبیاهای دیگر، مانند عنکبوت‌ها، و همچنین برای سایر اختلالات مانند PTSD، اضطراب اجتماعی، افسردگی، اختلالات خوردن، روان‌پریشی و اعتیاد ایجاد شده‌اند.
3. خودکار شدن
شاید مهمترین مزیت درمان های واقعیت مجازی این باشد که می توان آنها را خودکار کرد. این بدان معناست که در VR یک مربی مجازی میتواند همراه شما باشد که درمان را توضیح می‌دهد و تکنیک‌های روانشناختی را به شما آموزش می‌دهد.
بهبود مستمر سخت‌افزار VR به این معنی است که استفاده بالقوه از این فناوری در خدمات سلامت روان در آینده نزدیک به‌طور فزاینده‌ای مقرون‌به‌صرفه و امکان‌پذیر می‌شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر واحد واقعیت مجازی را در سایت ما ببینید.
منابع
https://www.thelancet.com/journals/lanpsy/article/PIIS2215-0366(18)30226-8/fulltext
Shane L. Rogers, Rebecca Broadbent, Jemma Brown, Alan Fraser, Craig P. Speelman. Realistic Motion Avatars are the Future for Social Interaction in Virtual Reality. Frontiers in Virtual Reality, 2022; 2 DOI: 10.3389/frvir.2021.750729
Edith Cowan University. “Virtual reality could help make therapy easier: New research shows many people are more comfortable speaking to an avatar than a real person.” ScienceDaily.
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روانشناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.