یک مطالعه جدید در مجله Frontiers in Neurology گزارش کرده است که حدود 20٪ از مردم در سراسر جهان فلج خواب را تجربه می کنند. همانطور که نویسندگان این مطالعه توضیح می دهند، بیدار شدن از خواب در حالیکه عضلات ارادی شما هنوز غیر فعال و در خواب است، می تواند یک تجربه وحشتناک باشد. فلج خواب می تواند طیف وسیعی از توهم ها را در خواب به همراه داشته باشد.
Baland Jalal، نویسنده اول این پژوهش، از دانشگاه کمبریج انگلستان توضیح می دهد: ” فلج خواب وحشتناک می تواند وحشتناک باشد، من آن را بارها و بارها تجربه کرده ام. از جنبه ای دیگر، برای بعضی از مردم، ترس از بیدار شدن و تحریک هنگام خواب ممکن است بسیار ناخوشایند باشد و رفتن به رختخواب، که یک تجربه آرامش بخش است، می تواند به تجربه ای مملو از وحشت تبدیل شود.”
تحقیقات یک مطالعه آزمایشی در مقیاس کوچک به بررسی اثربخشی مراقبه و استفاده از تکنیک های آرامش بخش به عنوان درمانی برای فلج خواب در مبتلایان به مواد مخدر پرداخته است. سوء مصرف مواد مخدر یکی از شرایطی است که فلج خواب در آن بسیار اتفاق می افتد.
مدیتیشن- آرامش درمانی باعث کاهش 50٪ تعداد روزهایی شد که شرکت کنندگان در این مطالعه فلج خواب را تجربه کرده بودند.
فلج خواب
به طور معمول، عضلات ارادی ما در طول خواب بی تحرک باقی می مانند و این بی تحرکی ما را از فعالیتهای بدنی آزاد می کند بدون اینکه به ما آسیب برساند.
هر 90 دقیقه یا بیشتر، ما بین مراحل خواب با حرکت سریع چشم (REM) و خواب غیر REM در نوسان هستیم. در هر دو مرحله، بدن آرامش می یابد. چشم ها در طول REM حرکت می کنند، یعنی وضعیتی که در آن رویاها اتفاق می افتد.
وقتی عاملی مرحله خواب REM را قطع کند و بدن در خواب بماند، فلج خواب ممکن است رخ دهد.
دقیقاً مشخص نیست چه عواملی باعث فلج خواب می شوند. این بیماری با اختلال در خواب همراه است که یک عارضه جانبی عمده سوء مصرف مواد مخدر است و در افرادی که دارای شرایط روانشناختی نظیر اختلال استرس پس از سانحه هستند بیشتر شایع است.
توهماتی که همراه با فلج خواب هستند، به طور گسترده در سه دسته قرار می گیرند:
یک حضور متجاوز و خطرناک در این نزدیکی هست
مشکل در تنفس، شاید به دلیل حمله تخیلی
احساس حرکتی مانند افتادن، پرواز یا ترک بدن
بسیاری از فرهنگ ها فلج خواب را آدم ربایی توسط بیگانگان یا ارواح یا شیاطین تعبیر کرده اند.
مدیتیشن- آرامش درمانی
به عنوان بخشی از مدیتیشن-آرامش درمانی، دانشمندان پیشنهاد می کنند اقدامات زیر را در طی یک فلج خواب انجام دهید:
ارزیابی مجدد از معنای حمله – یعنی یادآوری به خود که آنچه اتفاق می افتد غیر خطرناک، موقتی و معمولی است و هرگونه توهم درک شده چیزی جز خواب نیست.
دوری از تحریک عاطفی – یعنی به خود اطمینان دهید که دلیلی برای ترس وجود ندارد و ترس و نگرانی فقط ممکن است تجربه را وخیم تر کند
سعی در مراقبه با توجه به درون – یعنی انتقال تمرکز شخص به یک موضوع مثبت مانند یک خاطره شاد
عضلات را شل کنید – یعنی آگاهانه سعی کنید عضلات خود را بدون تلاش برای حرکات یا تلاش برای کنترل عمدی تنفس شل کنید.
این آزمایش شامل 10 شرکت کننده بود که 40٪ آنها زن بودند. میانگین سنی آنها 8/27 سال بود. طبق گفته محققان، همه شرکت کنندگان دچار مشکلات عصبی بودند و همه در یک ماه قبل حداقل چهار بار فلج خواب را تجربه کرده بودند.
شرکت کنندگان یادداشت های روزانه را برای مدت زمان 4 هفته جهت پیگیری وقایع فلج خواب – از جمله مدت زمان و احساساتی که هر بار تجربه می کردند – انجام می دادند.
در این مدت، 66٪ از آنها گزارش داده اند که فلج خواب را تجربه کرده اند.
در پایان این دوره، شرکت کنندگان پرسشنامه های خلق و خوی / اضطراب را تکمیل کردند. محققان همچنین تکنیک های مراقبه و آرامش را به شرکت کنندگان آموزش دادند، که آنها طی 8 هفته آینده در هنگام بیدار شدن تمرین کردند. آنها دو بار در هفته به مدت 15 دقیقه این کار را کردند.
در طی 4 هفته آینده، شرکت کنندگان به طور متوسط 14 بار فلج خواب را در طی 11 روز تجربه کردند. توهم آنها نسبتاً شدید بود (به عنوان 7.3 در مقیاس 10 نقطه گزارش شده است).
در ماه دوم تعداد روزهایی که فلج خواب در آن اتفاق افتاده است 50٪ کاهش یافته است.
یک گروه کنترل به جای مدیتیشن-تکنیک های آرامش بخش نفس عمیق کشیدند. این افراد در طول آزمایش هیچ بهبودی در فلج خواب مشاهده نکردند.
“گرچه مطالعه ما فقط تعداد کمی از بیماران را بررسی کرده است، اما می توانیم، نسبت به موفقیت این نوع رویکرد درمانی امیدوار باشیم.”
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).