سردرد در دوران بارداری گاهی اوقات می تواند یک علامت هشداردهنده از یک مشکل جدی تر مانند پره اکلامپسی باشد. وضعیتی که شامل فشار خون بالا است.
در اینجا آنچه باید در مورد انواع مختلف سردرد در دوران بارداری بدانید، نحوه تشخیص آنها و اگر فکر می کنید سردرد شما ممکن است نشانه یک عارضه خطرناک باشد چه کاری باید انجام دهید، آورده شده است.
انواع سردرد در دوران بارداری
سردردها بر اساس عوامل ایجاد کننده آنها طبقه بندی می شوند و به دو دسته تقسیم می شوند:
- سردردهای اولیه، جایی که خود درد تنها مشکل است
- سردرد ثانویه، که در آن درد ناشی از یک بیماری دیگر است
حدود 40 درصد از زنان باردار گزارش می دهند که در دوران بارداری یا پس از زایمان (در هفته های پس از زایمان) دچار سردرد شده اند. اغلب سردردهای اولیه هستند و کمتر نگران کننده هستند.
با این حال، تحقیقات نشان می دهد که علل ثانویه سردرد ممکن است در بین زنان باردار شایع تر از آنچه قبلا تصور می شد باشد. یک مطالعه نشان داد که بین 25 تا 42 درصد از زنان باردار که به دنبال درمان هستند، سردرد ثانویه داشتند.
در سه ماهه اول، حالت تهوع، استفراغ و کم آبی بدن به دلیل تهوع صبحگاهی، علل هورمونی و همچنین کاهش قند خون و ترک کافئین می تواند باعث سردرد شود.
در طول سه ماهه دوم و سوم، محرک ها شامل وضعیت نامناسب، کمبود خواب، فشار خون بالا و دیابت است.
انواع رایج سردرد در دوران بارداری عبارتند از:
سردردهای تنشی:
دردی که مانند یک نوار سفت در اطراف سر شما احساس می شود، یا درد در گردن و شانه ها
میگرن:
دردی که ساعت ها، گاهی روزها طول می کشد و ممکن است شامل تاری دید، فلاش نور، حساسیت به نور، تهوع و استفراغ باشد.
سردرد سینوسی:
درد یا فشار در اطراف پیشانی، گونه ها و چشم ها، همراه با گرفتگی بینی و احتقان
سردردهای خوشه ای:
درد معمولاً در اطراف یک چشم یا یک طرف سر، شما را در شب از خواب بیدار می کند و به شکل الگوهایی بروز می کند.
سردردهای ناگهانی و شدید:
درد ناگهانی و شدید که در عرض یک دقیقه به اوج خود می رسد، حداقل پنج دقیقه طول می کشد و می تواند باعث بی حسی و مشکل در دیدن، صحبت کردن و راه رفتن شود.
مهم است که در مورد سردردهایی که در دوران بارداری تجربه می کنید به پزشک بگویید.
سردرد در دوران بارداری به عنوان یک علامت پره اکلامپسی
هنگامی که سردرد در دوران بارداری با سرگیجه، تاری دید یا نقاط کور همراه است، وقت آن است که با متخصص زنان و زایمان خود تماس بگیرید.
اینها می توانند علائم عوارض جدی مانند پره اکلامپسی باشند، وضعیتی که معمولاً بعد از هفته بیستم بارداری رخ می دهد. پره اکلامپسی می تواند به اندام هایی مانند کبد یا کلیه ها آسیب برساند و منجر به تعداد کم پلاکت ها شود، سلول هایی در خون که در فرآیند لخته شدن مهم هستند.
یک مطالعه نشان داد که زنان باردار با فشار خون بالا و سردرد 17 برابر بیشتر در معرض عوارض شدیدی مانند پره اکلامپسی هستند.
علاوه بر فشار خون بالا، سایر علائم و نشانه های پره اکلامپسی عبارتند از:
- درد شکم
- پروتئین در ادرار
- تورم، معمولاً در پاها، صورت و دست‌ها
- افزایش وزن ناگهانی
- تهوع و استفراغ
خطر ابتلا به پره اکلامپسی در افراد باردار مبتلا به دیابت نوع 1 یا نوع 2 دو تا چهار برابر است.
برخی از افراد مبتلا به پره اکلامپسی دچار سردردی می شوند که شبیه میگرن است. سردرد ضربان دار همراه با حالت تهوع و/یا حساسیت به نور یا صدا. این یک نشانه دیگر برای تماس فوری با پزشک است، به خصوص اگر به طور معمول میگرن نمی گیرید یا درد آن متفاوت، شدیدتر یا طولانی تر از سردردهایی است که معمولاً دریافت می کنید.
اگر مشکوک به پره اکلامپسی باشید، احتمالاً برای ارزیابی و درمان بیشتر به بیمارستان فرستاده می شوید.
اگر در اوایل مراقبت های دوران بارداری خود و در معرض خطر ابتلا به پره اکلامپسی هستید، ممکن است پزشک به شما توصیه کند که آسپرین با دوز پایین مصرف کنید تا از پره اکلامپسی و عوارض مرتبط با آن جلوگیری کنید.
در صورت عدم درمان، پره اکلامپسی می تواند به اکلامپسی تبدیل شود که شامل تشنج و احتمالاً کما و کوری می شود. هر دو بیماری خطرناک و احتمالاً برای مادر و نوزاد کشنده هستند و نیاز به درمان فوری دارند. درمان به طور کلی شامل زایمان نوزاد علاوه بر درمان مادر با داروهایی برای کاهش فشار خون است.
سایر علائم هشدار دهنده سردرد در دوران بارداری
سایر علائم هشدار دهنده سردرد عبارتند از سردردی که باعث درد شدیدی می شود و به طور ناگهانی ایجاد می شود. بسیاری از مردم این سردرد را بدترین سردرد زندگی خود توصیف می کنند.
علائم دیگر سردرد ناگهانی و شدید عبارتند از:
- بی حسی
- مشکل در دیدن، صحبت کردن یا راه رفتن
- حالت تهوع، استفراغ
- تب بالا
- فشار خون بالا
فوراً با پزشک خود تماس بگیرید، زیرا سردردهای ناگهانی شدید و فشار خون بالا در اواخر بارداری می تواند نشانه های اکلامپسی، سکته مغزی یا وضعیتی به نام آپوپلکسی هیپوفیز یا خونریزی در غده هیپوفیز باشد که هورمون های مهم برای رشد، تولید شیر و سایر عملکردهای مهم بدن را کنترل می کند.
خلاصه نکات مهم سردرد در دوران بارداری
اگر هرگز سردرد نمی‌گیرید و در دوران بارداری دچار سردرد می‌شوید، یا دردی که تجربه می‌کنید متفاوت، شدیدتر یا طولانی‌تر از سردردهای معمولی است، با پزشک خود تماس بگیرید، زیرا این میتواند یک علامت هشدار دهنده باشد.
درمان سردرد در دوران بارداری
خبر خوب این است که بیشتر سردردهای دوران بارداری را می توان به راحتی با درمان های ساده ای مانند استراحت، کمپرس سرد و خوردن و خوابیدن در زمان های برنامه ریزی شده برطرف کرد.
مدیریت اضطراب و استرس بخش مهمی از ایمن نگه داشتن شما و کودکتان است. زمانی را برای انجام کارهای خود برنامه ریزی کنید، مانند پیاده روی یا بیرون رفتن با دوستان. همچنین میتوانید نوروفیدبک را امتحان کنید، یا به موسیقی یا کتابی روی نوار گوش دهید.
نوروفیدبک، درمان سردرد در دوران بارداری بدون دارو
اگر درمان های خانگی و مداخلات پزشکی به سردردهای شما کمک نکرده است یا می‌خواهید مصرف دارو را قطع کنید، نوروفیدبک میتواند راه حل شما باشد. استفاده از نوروفیدبک برای کاهش فراوانی و شدت سردرد بسیار مفید است. با متعادل کردن مغز برای عملکرد بهتر، سردردها از بین می روند، کمتر اتفاق می افتند یا شدت کمتری خواهند داشت.
برای اطلاعات بیشتر واحد نوروفیدبک را در سایت ما ببینید:
مصرف دارو برای سردرد در دوران بارداری
پزشکان به طور کلی استامینوفن را برای استفاده گاه به گاه در دوران بارداری بی خطر می دانند. با این حال، در سال‌های اخیر، مطالعات احتمال ارتباط بین مصرف استامینوفن در دوران بارداری و آسم، ضریب هوشی پایین و سایر بیماری‌ها را در بین کودکان افزایش داده است.
مطالعه دیگری ارتباط احتمالی بین استفاده از استامینوفن در دوران بارداری و مشکلات رفتاری و بیش فعالی در کودکان تا سن 7.9 سالگی را نشان داد.
مقامات بهداشتی همچنین هشدار داده اند که استفاده از دو نوع مسکن دیگر در دوران بارداری – داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و داروهای اعتیادآور مانند کدئین – ممکن است خطر ابتلا به نقایص مادرزادی را افزایش دهد.
بنابراین بهتر است همیشه قبل از مصرف هر دارو یا مکمل گیاهی با پزشک مشورت کنید تا مطمئن شوید که برای شما و کودکتان بی خطر است.
همیشه امیدوار باشید…
اگر شما هم از سردرد در دوران بارداری رنج میبرید، انستیتو سلامت مغز دانا با ارائه به روزترین و موثرترین تکنیک ها میتواند به شما در پیشگیری از سردرد کمک کند. روش های غیر دارویی و بدون خطر و عوارض جانبی برای درمان سردرد در دوران بارداری در دسترس است که میتوانید با مشورت با متخصصان ما متناسب با نیازهایتان از آن ها استفاده کنید. برای اطلاعات بیشتر واحدهای درمانی در سایت ما را ببینید یا با کارشناسان تماس بگیرید.
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.