افرادی که مبتلا به وسواس فکری هستند به دنبال روشی برای درمان وسواس فکری بدون دارو هستند. اختلال وسواس جبری (OCD)، در فهرست علل اصلی ناتوانی سازمان جهانی بهداشت، در رتبه دهم قرار دارد. سازمان جهانی بهداشت (WHO) وسواس را در فهرست ده بیماری ناتوان کننده قرار داده است. این به دلیل تأثیر زیادی است که بر کیفیت زندگی و بهره وری فرد مبتلا چه از نظر شخصی و چه از نظر حرفه ای دارد. همانطور که درک ما از علوم اعصاب و سلامت روان تکامل یافته است، اکنون میتوانیم به وسواس به طور کلیتری نگاه کنیم و راهحلهای غیر دارویی را به شما ارائه دهیم که پایدارتر و شخصی سازی شده تر باشند.
آیا بدنبال بهترین درمان وسواس فکری بدون دارو هستید؟ مرکز روانپزشکی ما با حرفه ای ترین تیم درمانی متشکل از روانپزشکان، روانشناسان، نوروساینتیست ها و استفاده از فناوری های روز دنیا آماده کمک به شماست. همه شما شایسته دریافت بهترین ها هستید. همین امروز زمان ویزیت خود را تنظیم کنید! با ما در تماس باشید.
07136476172-09172030360
آدرس: شیراز بلوار بعثت (حدفاصل چهارراه خلدبرین و فلکه سنگی) مجتمع پزشکی مریم طبقه پنجم – انستیتو سلامت مغز
ایمیل: [email protected]
اینستاگرام: danabrain.ir@
OCD چیست؟
اختلال وسواس فکری جبری (OCD) نوعی اختلال اضطرابی است. همانطور که از نام آن پیداست، با ترس ها یا افکار غیر منطقی (وسواس) مشخص می شود که اغلب منجر به رفتارها یا اصرارهای فیزیکی اجباری می شود.
وسواس می تواند خود را به طرق مختلف نشان دهد، اما رایج ترین ویژگی، وسواس در انجام اعمال یا مناسک خاص در پاسخ به افکار وسواسی است. در نگاه دیگران، این اعمال غیر ضروری به نظر می رسند، اما اگر شما تحت تاثیر وسواس هستید، این اقدامات برای شما حیاتی هستند. فرد ممکن است آنها را به منظور اجتناب از اثرات نامطلوبی که احساس میکند انجام دهد. یک مثال، اجبار به بررسی مکرر اینکه آیا درب ماشین یا خانه قفل است یا خیر. مثالهای دیگر ممکن است شامل تکرار کلمات یا صداهای خاص، یا وسواس در رعایت بهداشت با شستن و تمیز کردن مکرر دستها باشد. اما آیا درمان وسواس فکری بدون دارو ممکن است؟
وسواس در زنان شایع تر از مردان است، اگرچه تأثیر مشابهی روی همه جنسیت ها دارد. اکثر بیماران مبتلا به وسواس تا حدودی درک می کنند که رفتار آنها منطقی نیست. با این حال، از آنجایی که مبتلایان برای کاهش اضطراب، این اجبار را ضروری میدانند، به انجام آنها ادامه خواهند داد. هدف رفتار اجباری نادیده گرفتن، خنثی کردن یا حتی متوقف کردن افکار وسواسی است.
رفتارهای اجباری می تواند تأثیرات منفی جدی بر مبتلایان و افراد نزدیک به آنها داشته باشد. آنها به روابط استرس وارد می کنند و می توانند توانایی فرد را برای مدیریت فعالیت های عادی روزانه، مانند کار یا مطالعه، کم کنند.
چه چیزی به عنوان اجبار محسوب می شود؟
- رفتارهای مکرر – مانند شستن دستها، سفارش دادن اقلام یا چک کردن چیزها – یا اعمال ذهنی، از جمله دعا کردن، شمردن، تکرار کلمات. مبتلایان به وسواس این وظایف را اغلب طبق قوانین خاصی انجام می دهند.
- این رفتارها یا اعمال ذهنی به منظور پیشگیری یا کاهش استرس است. گاهی اوقات نیز این ترس وجود دارد که اگر اجبار را دنبال نکنند، یک اتفاق بد رخ دهد. با این حال، این رفتارها یا اعمال ذهنی مربوط به شرایط واقعی و طبیعی زندگی نیست.
علائم OCD
- افکار مکرر و مداوم
- تکانه های مکرر یا تصاویر ذهنی
- افکار و تکانه هایی که به عنوان اجباری یا غیرمنطقی درک می شوند
- افکار وسواسی می توانند باعث اضطراب یا استرس شوند
- تلاش برای نادیده گرفتن یا سرکوب افکار
- تلاش برای خنثی کردن افکار با افکار یا اعمال دیگر
- آگاه باشید که افکار و تکانه های وسواسی محصول ذهن شماست
روش های درمان OCD
داروها برای درمان وسواس
داروها یک درمان رایج برای علائم وسواس هستند. در بسیاری از موارد، روانپزشکان در ابتدا داروهای ضد افسردگی را برای کمک به کنترل وسواس و اجبار تجویز می کنند.
مانند همه داروهای روانپزشکی، بیمار ممکن است عوارض جانبی را تجربه کند و ممکن است لازم باشد چندین نوع دارو را برای یافتن دارویی موثر امتحان کنند. اگر چه دارو ها می توانند نسبتاً سریع علائم را کاهش دهند، اما ممکن است موقتی باشد زیرا ممکن است اثرات آن به مرور زمان از بین برود. اما آیا درمان وسواس فکری بدون دارو ممکن است؟
چگونه می توان وسواس را بدون دارو شکست داد!
مواد شیمیایی (داروها) همیشه گزینه مورد نظر نیستند، و کسانی که چنین احساسی دارند به دنبال درمان وسواس فکری بدون دارو خواهند بود.
رفتارهای وسواسی تلاش های فرد برای حفظ یا افزایش احساس ایمنی در زمانی که فردی احساس خطر می کند، می باشد. با این حال، این اقدامات در واقع به دلیل چیزی به نام تقویت منفی، به تشدید اضطراب منجر می شود. به سادهترین عبارت، رفتار ناسازگار وسواسی، فرار، اجتناب و اطمینانجویی است.
روان درمانی برای درمان وسواس
روان درمانی به طور موثر برای درمان وسواس کاربرد دارد. این نوع درمان به ویژه زمانی که با دارو ترکیب می شود خوب عمل می کند. درمانگر شما ممکن است درمان شناختی رفتاری (CBT) را برای کمک به وسواس شما پیشنهاد دهد. پیشگیری از مواجهه و پاسخ (ERP) نوعی از CBT است که برای OCD خوب عمل می کند. با این روش درمانی، به تدریج در معرض یکی از وسواس های خود قرار می گیرید و راه های جلوگیری از پاسخ اجباری را یاد می گیرید.
TMS (تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای) برای درمان وسواس
یکی از راهکار های درمان وسواس فکری بدون دارو TMS است. وسواس را می توان به طور موثر با TMS درمان کرد. این روش یکی دیگر از درمان وسواس فکری بدون دارو است. مزایای تحریک مغناطیسی به عنوان درمانی برای افسردگی و همچنین وسواس به خوبی مورد تحقیق، درک و به طور علمی ثابت شده است. مزیت TMS این است بعد از جلسات درمان معمولا بهبودی حاصل میشود. که این بهبودی در اثر انعطاف پذیری عصبی طبیعی مغز به کمک TMS ایجاد می شود. همچنین در مقایسه با داروها کمترین عوارض جانبی را دارد. درمرکز سلامت مغز ما TMS را با روان درمانی به عنوان یک درمان وسواس ترکیب می کنیم. چندین مطالعه نشان دادهاند که TMS و رواندرمانی ترکیبی میتوانند گزینههای مفیدی باشند، بهویژه برای بیمارانی که به درمانهای دیگر پاسخ ندادهاند. با پرداختن به مسائل مربوط به بهداشت خواب، این می تواند احتمال پاسخ مثبت به درمان را افزایش دهد. (Donse et al. 2017).
درمان با تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال یک درمان ایمن و توصیه شده برای افراد مبتلا به وسواس یا افسردگی است که به درمان های دیگر (مثلاً دارو) پاسخ نداده اند یا به دنبال جایگزینی بدون دارو هستند. درمانگران در مرکز سلامت مغز زیر نظر متخصصین روانپزشکی و علوم اعصاب از رویکردی استفاده میکنند که TMS و رواندرمانی را با هم ترکیب میکند، که از نظر علمی ثابت شده که مؤثرتر از هر دو درمان به تنهایی است (Donse et al. 2017)
tES (تحریک فراجمجمه ای مغز با جریان الکتریکی) برای درمان وسواس
روش دیگری برای درمان وسواس فکری بدون دارو تحریک فراجمجمه ای مغز با جریان مستقیم یا متناوب است. این روش نیز مانند TMS دارای کمترین عوارض جانبی است. مطالعات زیادی نشان داده اند که تحریک مغز با جریان الکتریکی می تواند علائم وسواس را کاهش دهد و پس از درمان فرد به شرای عادی زندگی خود باز می گردد. tES به کمک جریان بسیار کمی که به مغز انتقال میدهد می تواند در نواحی که مرتبط با وسواس فرد است تغییراتی ایجاد کنید که این تغییرات به مرور باعث کاهش علائم وسواس در فرد می شود. با این حال بهترین رویکرد برای فرد اضافه کردن روش های دیگر مانند رواندرمانی و دارو همراه با تحریک مغز است. مطالعات نشان داده اند ترکیب این روش ها تاثیر قویتر و پایدارتری برای فرد ایجاد خواهد کرد.
این تکنیک, علاوه بر وسواس هم اکنون در کشورهای پیشرفته بعنوان روشی تایید شده در درمان اختلالاتی همچون استرس, اضطراب, آلزایمر, پارکینسون, اختلالات یادگیری, نقص توجه و بیش فعالی, افسردگی , بیماری ALS, اختلالات خواب, اوتیسم, سردردهای میگرنی, آسیب های ناشی از ضایعات نخاعی, اختلالات حرکتی ناشی از سکته و یا فلج مغزی محسوب می شود که مزایایی همچون تسریع روند درمان در کوتاه مدت و ماندگاری درمان را به همراه دارد.
برای اطلاعات بیشتر به واحد تحریک الکتریکی انستیتو سلامت مغز مراجعه کنید:
همگام سازی صوتی و تصویری Audio-Visual Entrainment
روش دیگر درمان وسواس فکری بدون دارو استفاده از همگام سازی صوتی و تصویری یا AVE است. در AVE، همزمان که نوری به چشم ها تابانیده می شود، فرد صدایی با فرکانس خاص می شنود. همچنین شاخه های عصب واگ که در کوش قرار دارند به کمک تحریک الکتریکی تعدیل می شوند. درواقع تکنیکی است که با تولید پالس های نور و صدا در فرکانسهای مشخص و الکتریسیته به طور تدریجی و ایمن، امواج مغزی را به سمت الگوهای مشخصی هدایت میکند. این تکنیک، برای اضطراب ناشی از وسواس فکری می تواند بسیار کمک کننده باشد. در واقعه این روش با تنظیم سیستم خودمختار بدن باعث کاهش میزان اضطراب در فرد می شود که این می تواند به روند درمان وسواس کمک کند.
نوروفیدبک
یک روش دیگر درمان وسواس فکری بدون دارو نوروفیدبک است. درمان نوروفیدبک می تواند به بیماران کمک کند تا کنترل بهتری بر افکار و الگوهای رفتاری خود داشته باشند تا بتوانند کیفیت زندگی بالاتری داشته باشند. در طول درمان نوروفیدبک، شما خودتنظیمی را یاد خواهید گرفت که به شما امکان می دهد به عملکرد مغز سالم تر و کاهش علائم دست یابید.
درمان نوروفیدبک یک فرآیند خودساخته است که به بیماران کمک می کند تا به الگوهای امواج مغزی نرمال تری دست یابند تا علائم را کاهش دهند. با یادگیری بهبود خود تنظیمی از طریق نوروفیدبک، کنترل بیشتری بر افکار، رفتارها و احساسات خود تجربه خواهید کرد.
الکتروانسفالوگرافی کمی (qEEG) یا نقشه مغزی
QEEG یک ابزار ارزیابی برای ارزیابی امواج مغزی یک فرد و تعیین میزان تفاوت الگوهای امواج مغزی با حالت نرمال است.
تحقیقات اخیر نشان می دهد که اختلالات خاصی مانند ADHD، اسکیزوفرنی، وسواس، افسردگی، ناتوانی های یادگیری خاص، و غیره با الگوهای خاصی در پتانسیل های الکتریکی خود به خودی و برانگیخته، که توسط الکترودهای سطحی متعدد از سر ثبت می شوند، مرتبط هستند و این پتانسیل های خود به خودی و به ویژه پتانسیل های الکتریکی برانگیخته نشانگرهای مغزی قابل اعتمادی از عملکرد و اختلال عملکرد مغز ارائه می دهند.
داده های اندازه گیری شده از پتانسیل های الکتریکی خود به خود و برانگیخته را می توان با داده های یک پایگاه داده هنجاری مقایسه کرد، بنابراین به پزشکان کمک می کند تا تشخیص را تأیید کنند و یک برنامه درمانی شخصی ایجاد کنند.
در افراد مبتلا به وسواس فکری امواج سریع مغزی در بعضی از نواحی مغز از حالت نرمال خارج می شوند این میتواند به پزشک در تایید تشخیص وسواس کمک کند همچنین بر اساس نقشه مغزی می توان درمان های غیر دارویی را دقیقتر انجام داد.
جمع بندی
اگر بدنبال بهترین متخصصین در زمینه درمان وسواس فکری در شیراز هستید؟ همه شما شایسته دریافت بهترین ها هستید. همین امروز زمان مشاوره خود را تنظیم کنید! با ما در تماس باشید.
07136476172-09172030360
آدرس: شیراز بلوار بعثت (حدفاصل چهارراه خلدبرین و فلکه سنگی) مجتمع پزشکی مریم طبقه پنجم – انستیتو سلامت مغز
ایمیل: [email protected]
اینستاگرام: danabrain.ir@
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.