یک تیم تحقیقاتی بین المللی نوعی دستگاه بی سیم با کنترل توسط گوشی هوشمند را طراحی کرده است که قادر است داروها را مستقیماً به مغز منتقل کند. همچنین می تواند سلولهای مغزی را با استفاده از نور تحریک کند. تاکنون دانشمندان این دستگاه را در موش آزمایش کرده اند.
در یک تلاش جدید – که نتایج آن در ژورنال Nature Biomedical Engineering به چاپ رسیده است – محققان ایالات متحده و جمهوری کره، گرد هم آمده اند تا یک ایمپلنت مغز جدید بسازند، که بتواند سلولهای مغزی را تحریک کند و داروها را مستقیماً انتتقال دهد.
دستگاه جدیدی که محققان آن را “پروب مغز اپتوفلوئید بی سیم” می نامند (“wireless optofluidic brain probes”)، با استفاده از فناوری تلفن های هوشمند به راحتی قابل کنترل است.
“رازا قاضی” Raza Qazi، نویسنده اصلی تحقیق می گوید: “دستگاه عصبی بی سیم باعث ایجاد نورومدولاسیون شیمیایی و نوری می شود.
قاضی با مؤسسه علمی و فناوری پیشرفته کره در دائجئون، جمهوری کره و همچنین با دانشگاه کلرادو بولدر همکاری می کند.
این تیم با این امید که یک روز پزشکان بتوانند از آن استفاده کنند، برای یافتن اطلاعات بیشتر در مورد دلایل احتمالی شرایط مختلفی که بر مغز تأثیر می گذارند، ابزار جدیدی را تهیه کرده است. اینها شامل بیماری پارکینسون، بیماری آلزایمر، اعتیاد و افسردگی بالینی است .
برای اطلاعات بیشتر در مورد اختلالات عصب-روان شناختی و روش های نوین بهبود به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
با این حال، این محققان فعلاً آزمایش و بهینه سازی دستگاه خود را در موش ها انجام داده اند.
ساخت دستگاهی که انقلاب ایجاد می کند
این تیم قصد داشته، وسیله ای را طراحی کند که استفاده از آن ساده تر باشد و از مدل های پروب های موجود، عمر طولانی تری داشته باشد. مدلهای موجود در هنگام تحریک محرک ها یا داروها به مغز، به لوله های فلزی سفت و سخت و الیاف نوری متکی هستند.
پروب های قدیمی دست و پا گیر هستند و به دلیل سفتی، می توانند باعث ایجاد لژیون مغزی نیز شوند. همچنین، آنها فقط می توانند مقدار کمی از داروها را به مغز منتقل کنند.
اما دستگاه جدید سبک تر است. همچنین از کارتریج های قابل تعویض ریز که حاوی دارو است استفاده می کند. به این ترتیب دانشمندان می توانند در صورت لزوم آنها را با کارتریج های تازه جایگزین کنند.
علاوه بر این، پروب های مورد استفاده آن بسیار نازک هستند – در واقع، ضخیم تر از موی انسان نیست. همچنین از بلوتوث کم انرژی استفاده می کند، که این تیم را قادر می سازد با استفاده از فناوری تلفن های هوشمند کنترل آن را داشته باشند، دارو را وارد مغز کند و سلولهای منتخب مغز را تحریک کند. هر دوی این نوآوری ها به محققان اجازه می دهد با خیال راحت تر و برای مدت زمان طولانی تر از دستگاه استفاده کنند.
آنها همچنین می توانند مدلهای مطالعه خودکار حیوانات را تنظیم کنند که در آن بتوانند با هدف قرار دادن سلولهای خاص مغز با استفاده از دستگاه بی سیم، رفتار حیوانات را دستکاری کنند.
پروفسور مایکل بروچاس، نویسنده مطالعه، همچنین بر پتانسیل بالینی دستگاه در اجازه دادن به محققان برای ایجاد روشهای درمانی جدید برای شرایط اختلالات عصبی-روان شناختی نیز تأکید دارد.
وی توضیح می دهد: “این به ما اجازه می دهد که اساس مدار عصبی رفتار را بهتر تشخیص دهیم، و اینکه چگونه سلولهای عصبی خاص در مغز رفتارهای مختلفی را تنظیم می کنند.”
پروفسور بروچاس می افزاید: “ما مشتاق هستیم که از این دستگاه برای مطالعات پیچیده ی دارویی نیز استفاده کنیم، این می تواند به ما در ایجاد درمانهای جدید در زمینه درد، اعتیاد و اختلالات عاطفی کمک کند.”
در حال حاضر، تیم تحقیق به امید اینکه در نهایت بتوانند آن را در تحقیقات بالینی هدفمند اعمال کنند، به کار خود در این دستگاه ادامه خواهند داد.
“این دستگاه، ثمره طراحی پیشرفته الکترونیک و مهندسی قدرتمند میکرو و نانو است.”
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.