برخی از متخصصان، خودتنظیمی عاطفی ناقص (DESR) را به عنوان یکی از ویژگی‌های اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی (ADHD) مطرح کرده‌اند. با این حال، طبق راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5)، این اختلال بخشی از معیارهای تشخیصی فعلی ADHD نیست.
صرف نظر از این، هنوز مشخص نیست که آیا خودتنظیمی عاطفی ناقص، نشانه‌ای از ADHD است یا یک بیماری جداگانه اما مرتبط. هنوز هیچ توافقی در مورد چگونگی تعریف و مطالعه این بیماری وجود ندارد.
- خودتنظیمی عاطفی ناقص چیست؟
- خودتنظیمی عاطفی ناقص یا DESR و عملکرد اجرایی
- نشانه‌های نقص خودتنظیمی عاطفی
- پیامدهای ضعف در خودتنظیمی
- علل خودتنظیمی عاطفی ناقص یا DESR
- درمان‌های بهبود خودتنظیمی
- درمان های جدید بیش فعالی یا ADHD بدون دارو
- مقابله با خودتنظیمی عاطفی ناقص یا DESR و ADHD
- خلاصه
- کلینیک سلامت مغز دانا؛ همراه شما در درمان ADHD و بهبود خودتنظیمی عاطفی
خودتنظیمی عاطفی ناقص چیست؟
خودتنظیمی عاطفی ناقص به ناتوانی فرد در تنظیم پاسخ‌های خود به احساسات خاص اشاره دارد. این اغلب شامل موارد زیر است:
- مشکل در تنظیم برانگیختگی فیزیولوژیکی ناشی از احساسات قوی، مانند افزایش فشار خون یا تنفس سریع‌تر.
- انجام رفتار نامناسب هنگام مواجهه با یک احساس مثبت یا منفی. مشکل در تغییر تمرکز هنگام مواجهه با احساسات قوی.
- رفتار نامنظم یا ناهماهنگ پس از فعال شدن احساسات.
افراد مبتلا به ADHD که خودتنظیمی عاطفی ناقص نیز دارند، عموماً واکنش‌های عاطفی نامتناسب با موقعیت نشان می‌دهند. به عبارت دیگر، اگر DESR دارید، ممکن است به یک موقعیت مانند کسی که تحت استرس یا فشار شدید است، واکنش نشان دهید.
این اصطلاح در سال ۲۰۱۵ توسط دکتر راسل بارکلی به عنوان بخشی از بحث در مورد اینکه آیا DESR باید بخشی از تشخیص ADHD یا یک ویژگی مرتبط در نظر گرفته شود، تعریف شد. این یکی از علائم عاطفی متعدد مرتبط با ADHD، مانند تکانشگری عاطفی، بی‌ثباتی و واکنش‌پذیری است.
در حالی که خودتنظیمی عاطفی ناقص در معیارهای تشخیصی ADHD گنجانده نشده است، میتواند اثرات منفی جدی بر عملکرد روزانه فرد داشته باشد و علائم ADHD را بدتر کند.
خودتنظیمی عاطفی ناقص یا DESR و عملکرد اجرایی
برای درک بهتر DESR، درک مفهوم عملکرد اجرایی مهم است، زیرا زیربنای ظرفیت خودتنظیمی است. اگر ذهن خود را به عنوان گروهی از افراد در نظر بگیرید، عملکرد اجرایی توانایی مغز شما برای هماهنگ کردن گروه برای انجام کارها است.
به عبارت دیگر، به جای پراکنده و بی‌هدف بودن، عملکرد اجرایی به شما امکان می‌دهد تا روی آنچه که از همه مهم‌تر است تمرکز کنید. همچنین شما را قادر می‌سازد تا وظایف را به راحتی تغییر دهید و تصویر بزرگتری را در ذهن داشته باشید.
برخی از توانایی‌هایی که عموماً تحت عنوان عملکردهای اجرایی گروه‌بندی می‌شوند عبارتند از:
- توانایی پردازش اطلاعات و هوشیار ماندن
- توانایی شروع یک کار و سازماندهی
- توانایی تغییر وظایف بدون گیر کردن
- توانایی استفاده از حافظه کاری و دسترسی به خاطرات
- توانایی نظارت بر خود و تنظیم اعمال خود
به طور کلی، عملکرد اجرایی پاسخگویی به خواسته‌های زندگی روزمره را بسیار آسان‌تر می‌کند. عملکرد اجرایی اغلب در افراد مبتلا به ADHD ضعیف است.
استدلال شده است که توانایی تنظیم احساسات در این لیست جایی ندارد. در عوض، تنظیم احساسات رشته‌ای است که از میان تمام این فرآیندها عبور می‌کند و وقتی شکست می‌خورد، کل سیستم شکست می‌خورد. این توضیح می‌دهد که چرا خودتنظیمی ضعیف میتواند بسیاری از حوزه‌های زندگی فرد را مختل کند.
نشانه‌های نقص خودتنظیمی عاطفی
بیایید لحظه‌ای به عقب برگردیم و تجربیات دقیقی را که ممکن است در صورت ابتلا به خودتنظیمی عاطفی ناقص داشته باشید، شرح دهیم. علائم نقص خودتنظیمی عاطفی معمولاً شامل موارد زیر است:
- تکانشگری عاطفی
- تحمل کم ناامیدی
- تغییرپذیری خلق و خو (تغییرات ناگهانی یا اغراق‌آمیز خلق و خو)
- طغیان‌های خلقی یا خشم و ناامیدی نامتناسب
- وقتی احساس می‌کنید که غرق در احساسات خود هستید، تمرکز بر سایر عملکردها مانند ادامه دادن به یک کار یا انتخاب مناسب برای موقعیتی که در آن هستید، دشوارتر می‌شود.
آنچه که به نظر می‌رسد فقدان اراده است، در واقع سیلی از احساسات است که آنقدر طاقت‌فرسا است که عملاً ادامه دادن به مسیر و مولد بودن را غیرممکن می‌کند. این اغلب منجر به تعلل، عدم توانایی تمرکز بر پاداش‌های بلندمدت و مشکل در مدیریت هیجان و علاقه شدید به چیزهای جدید می‌شود.
پیامدهای ضعف در خودتنظیمی
علاوه بر علائم لحظه ای کمبود خودتنظیمی عاطفی، اثرات بلندمدت و غیرمستقیمی نیز میتواند رخ دهد.
به عنوان مثال، یک مطالعه شامل ۳۲۹ بزرگسال (۲۰۶ نفر مبتلا به ADHD و ۱۲۳ نفر بدون ADHD) نشان داد افرادی که مبتلا به ADHD هستند و همچنین با کمبود خودتنظیمی عاطفی زندگی می‌کنند، اختلال بیشتری در زندگی روزمره تجربه می کنند. این میتواند شامل تأثیراتی بر روابط، زندگی اجتماعی و پیروی از قانون باشد.
با DESR، ممکن است احساس ترس، شرم، خشم و ناامیدی را نیز در مورد ناتوانی خود در مدیریت احساسات خود تجربه کنید که بر بسیاری از حوزه‌های مختلف زندگی شما تأثیر می‌گذارد.
علل خودتنظیمی عاطفی ناقص یا DESR
چه چیزی باعث کمبود خودتنظیمی عاطفی می‌شود؟ مطالعه‌ای نشان داد که بین ADHD و DESR ارتباط خانوادگی وجود دارد. این نشان می‌دهد که ممکن است یک مؤلفه ژنتیکی وجود داشته باشد.
مطالعه دیگری مشکلات خودتنظیمی را با نقص‌های گفتاری مرتبط دانسته است. این تحقیق نشان داد که هرچه کودک در بیان نیازهای خود بهتر باشد، در برآورده شدن آنها نیز بهتر عمل می‌کند و احتمال پاسخ بیش از حد عاطفی را کاهش می‌دهد. توانایی‌های گفتاری همچنین به توسعه مهارت‌های حل مسئله کمک می‌کنند.
کمبود خودتنظیمی عاطفی با اختلالات خواب نیز مرتبط است. یک مطالعه در سال 2021 نشان داد که کودکان و نوجوانان مبتلا به ADHD که خودتنظیمی عاطفی کمتری داشتند، مشکلات خواب بیشتری را نیز تجربه کردند.
درمان‌های بهبود خودتنظیمی
از آنجا که خودتنظیمی عاطفی ناقص با ADHD مرتبط است و رسماً به عنوان یک بیماری مستقل شناخته نمی‌شود، درمان ADHD معمولاً درمان DESR نیز هست. دو گزینه اصلی درمان ADHD دارو و تراپی هستند.
دارو
داروهای تجویزی در صورت استفاده صحیح و نظارت بر آنها برای اطمینان از به حداقل رساندن عوارض جانبی و دوز بهینه، می‌توانند مفید باشند. داروهای محرکی که اغلب برای ADHD تجویز می‌شوند، می‌توانند به مدیریت خودتنظیمی عاطفی ناکافی نیز کمک کنند.
با این حال، همه افراد با دارو خوب کنار نمی‌آیند زیرا میتواند از نظر اثربخشی متفاوت باشد، عوارض جانبی ایجاد کند و با داروهایی که ممکن است قبلاً مصرف کنید تداخل داشته باشد. اگر در نظر دارید برای مدیریت خودتنظیمی عاطفی ناقص دارو مصرف کنید، مهم است که این موارد را با پزشک خود در میان بگذارید.
تراپی
درمان‌هایی مانند درمان شناختی رفتاری (CBT) یا تکنیک‌های مبتنی بر ذهن آگاهی نیز می‌توانند به ایجاد خودتنظیمی عاطفی بهتر کمک کنند. این نوع درمان‌ها مغز را آموزش می‌دهند تا به روش‌های مختلف به محرک‌ها پاسخ دهد. آنها همچنین مهارت‌های مقابله‌ای جدیدی را برای کمک به مدیریت احساسات در هنگام غرق شدن آموزش می‌دهند.
برای برخی از افراد، تراپی همراه با دارو موثرترین رویکرد است. چون به شما امکان می‌دهد اثرات بهینه هر دو نوع درمان را تجربه کنید.
ذهن آگاهی نیز ممکن است یک تکنیک مفید برای مقابله با این بیماری باشد. یک مطالعه در سال ۲۰۱۹ نشان داد که کودکانی که تحت درمان گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی قرار گرفتند، پس از درمان، سطح پایین‌تری از DESR داشتند.
درمان های جدید بیش فعالی یا ADHD بدون دارو
نوروفیدبک
نوروفیدبک یک درمان غیر تهاجمی است که مغز را تشویق می‌کند تا الگوهای فعالیت سالم‌تری ایجاد کند. هدف درمان تنها تغییر طرز فکر و احساس شما نیست، بلکه تغییر مغز شما در سطح بیولوژیکی برای عملکرد بهتر است.
اگر علاقه مندید راجع به اینکه چگونه نوروفیدبک برای درمان بیش فعالی و نقص توجه بیش فعالی به کار می رود، بیشتر بدانید اینجا کلیک کنید.
واقعیت مجازی
شواهد اخیر نشان می‌دهد که واقعیت مجازی میتواند به تقویت برخی از چالش‌های اصلی درمان ADHD مانند توجه، حل مسئله و مدیریت رفتارهای تکانشی کمک کند. به عنوان مثال، استفاده از VR میتواند سناریوهای مجازی ایجاد کند که میتواند مهارت‌هایی مانند بازداری پاسخ و کنترل احساسی را تقویت و توانمند کند.
واقعیت مجازی محیط های همه جانبه ای را فراهم می کند. ایده این است که کاربر بتواند مانند زندگی واقعی ببیند، بشنود و احساس کند. در این حالت، محیط یک کلاس درس را با معلم شبیه‌سازی می‌کنند که در آن حواس‌پرتی‌های مختلفی ظاهر می‌شود. می‌توان عوامل حواسپرتی را در طول جلسات کنترل، افزایش و کاهش داد. هدف این است که کودکان را “تربیت” کنیم تا یاد بگیرند که آنها را نادیده بگیرند و بتوانند به راحتی آنها را تحت کنترل درآورند. هنگامی که بیمار به فعال شدن محرک های حواسپرتی عادت می کند، پاسخ های ذاتی به نوعی کاهش می یابد که به بیمار کمک می کند بر این اختلال غلبه کند.
تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال TMS
TMS از ارتباط بین مغناطیس و الکتریسیته برای تأثیرگذاری بر فعالیت الکتریکی در مغز به صورت غیر تهاجمی و بدون درد استفاده می کند. این را می توان در درمان ADHD با استفاده از امواج مغناطیسی برای تشویق تولید مقدار مناسب انتقال دهنده های عصبی مهار کرد.
این کار به روشی ملایم و تا حد زیادی بدون عوارض جانبی انجام می شود. در طول بسیاری از درمان‌ها طی چند هفته، TMS میتواند برای تغییر جهت تولید انتقال‌دهنده‌های عصبی و کمک به تعادل فعالیت الکتریکی در بخش‌های مناسب مغز مورد استفاده قرار گیرد.
برای دیدن مطلب کامل درمان بیش فعالی و نقص توجه ADHD با TMS، اینجا کلیک کنید.
ا‌مروزه با پیشرفت علم تکنیک های مختلفی برای درمان اختلالات روانی ایجاد شده است که بسته به شرایط شما میتواند مورد استفاده قرار بگیرد. میتوانید از کارشناسان انستیتو سلامت مغز دانا کمک بگیرید تا بهترین و موثرترین درمان برای خود را بیابید. برای اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.
همین الان می توانید وقت ارزیابی خود را تعیین کنید! روی لینک زیر کلیک کنید:
مقابله با خودتنظیمی عاطفی ناقص یا DESR و ADHD
اگر ADHD دارید و همچنین معتقدید که با DESR زندگی می‌کنید، بدانید که تنها نیستید. تقریباً ۶۰٪ از افرادی که ADHD در آنها تشخیص داده شده است، تصور می‌شود که خودتنظیمی عاطفی کمی دارند.
روش‌های مقابله‌ای وجود دارد که میتوانید به تنهایی برای کمک به مدیریت زندگی روزمره از آنها استفاده کنید. مثل تمرین مدیتیشن روزانه برای افزایش ذهن آگاهی، ورزش منظم برای کمک به تعدیل احساسات و پیگیری اینکه چگونه غذاهایی که می‌خورید ممکن است در اوج و فرودهای عاطفی نقش داشته باشند.
فراتر از این سطح اساسی مقابله، اگر کنترل احساسات یا پاسخ‌های عاطفی روزانه برایتان دشوار است، مهم است که با پزشک یا متخصص سلامت روان صحبت کنید.
خلاصه
با توجه به اینکه DESR معیار شناخته شده‌ای برای تشخیص ADHD نیست، قبل از اینکه به پاسخ‌های قطعی در مورد بهترین گزینه‌های درمانی برای افراد مبتلا به ADHD و DESR برسیم، تحقیقات بیشتری لازم است. علاوه بر این، همه افراد مبتلا به ADHD با DESR نیز زندگی نمی‌کنند.
بنابراین، بهترین کار این است که با متخصص سلامت روان ارتباط برقرار کنید و آنها را از علائمی که تجربه می‌کنید آگاه کنید. تنها از طریق این آگاهی است که گزینه‌های درمانی بهتری در دسترس قرار می‌گیرند.
در نهایت، اگر فرد مبتلا به DESR یکی از اعضای خانواده یا کسی است که می‌شناسید، در حین حل این مسائل نسبت به او صبر و شکیبایی نشان دهید. حمایت شما در مواقع سختی میتواند فوق‌العاده مفید باشد.
کلینیک سلامت مغز دانا؛ همراه شما در درمان ADHD و بهبود خودتنظیمی عاطفی
اگر شما یا یکی از عزیزانتان با ADHD یا مشکلات خودتنظیمی عاطفی (DESR) روبه‌رو هستید، بدانید که راهکارهای مؤثر و علمی برای بهبود وجود دارد. در کلینیک سلامت مغز دانا با بهره‌گیری از جدیدترین روش‌های درمانی مانند نوروفیدبک، واقعیت مجازی و TMS در کنار مشاوره‌های تخصصی و درمان‌های روان‌شناختی، به شما کمک می‌کنیم تا کیفیت زندگی خود را ارتقا دهید. همین امروز برای یک ارزیابی تخصصی وقت بگیرید و اولین قدم را به سمت آرامش ذهنی و کنترل بهتر زندگی‌تان بردارید.
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.