اگر نگران عملکرد حافظه خود یا عزیزانتان هستید، همین الان با ما در کلنیک سلامت مغز دانا تماس بگیرید.
چه ارتباطی بین نوشیدن چای و قهوه با سکته مغزی و زوال عقل وجود دارد؟ با هم بشنویم:
زوال عقل
زوال عقل با زوال تدریجی و بی وقفه ظرفیت ذهن مشخص می شود. این اختلال به طور اجتناب ناپذیر زندگی را به خطر می اندازد. دمانس بیشتر از اینکه یک بیماری خاص باشد، یک علامت بالینی است. با بیماری های عروقی مغز، آسیب مغزی ، تومورهای مغزی، عفونت داخل جمجمه، بیماری های متابولیک و سموم ایجاد میشود. طی روند پیری جمعیت، دمانس به یک نگرانی فزاینده بهداشت جهانی تبدیل شده است. علاوه براین بار اقتصادی و اجتماعی سنگینی را به همراه دارد. در سراسر جهان، بیش از 50 میلیون نفر در سال 2019 مبتلا به زوال عقل بودند. پیش بینی می شود این تعداد تا سال 2050 به 152 میلیون نفر افزایش یابد. با توجه به درمانه های محدود کنونی، شناسایی عوامل خطر قابل پیشگیری زوال عقل از اولویت بالایی برخوردار است. آیا نوشیدن چای و قهوه با سکته مغزی و زوال عقل ارتباط دارد؟
سکته مغزی
سکته مغزی 10 درصد از کل مرگ و میرها را در سراسر جهان به خود اختصاص می دهد. یکی از دلایل اصلی ناتوانی دائمی در طول سال های زندگی فرد است. میزان بروز و مرگ و میر استاندارد شده سکته مغزی در 2 دهه گذشته در سطح جهان کاهش یافته است. اما تعداد مطلق موارد سکته مغزی و مرگ و میر افزایش یافته است. سکته مغزی و زوال عقل خطراتی را برای یکدیگر ایجاد می کنند. همچنین برخی عوامل خطر و محافظتی یکسان و تا حد زیادی قابل تغییر، به اشتراک می گذارند. یک مطالعه طولی نشان داد که سکته مغزی و زوال عقل حدود 60 درصد، عوامل خطر و محافظت مشترک دارند. در اصل، تخمین زده شده که 90 درصد سکته های مغزی و 35 درصد زوال عقل قابل پیشگیری است. سکته مغزی شانس ابتلا به زوال عقل را دو برابر می کند.
شیوع و پیشگری
سکته مغزی شایع تر از زوال عقل است. بیش از یک سوم موارد زوال عقل را می توان با پیشگیری از سکته پیشگیری کرد. قهوه و چای جزو پرمصرف ترین نوشیدنی ها، هم در بریتانیا و هم در سراسر جهان هستند. قهوه حاوی کافئین است و منبعی غنی از آنتی اکسیدان ها و سایر ترکیبات زیست فعال است. گزارش شده است که چای حاوی کافئین، پلی فنول های کاتچین و فلاونوئیدها نقش های محافظت کننده عصبی است. اثرات آنتی اکسیدانی، ضد التهاب، مهار تجمع آمیلوئید بتا و اثر ضد آپوپتوز ایفا می کند. مصرف قهوه ارتباط تنگاتنگی با مصرف چای دارد. یک مطالعه کوهورت گزارش داد که تقریباً 70٪ از شرکت کنندگان هم قهوه و هم چای مصرف می کردند. قهوه و چای، حاوی کافئین و ترکیبات فعال بیولوژیکی مختلف از جمله اپی گالوکاتچین گالات و اسید کلروژنیک هستند. به نظر می رسد که این ترکیبات مکانیسم های مشترکی دارند.
اثرات قهوه و چای
مطالعات تأثیر متقابل بین چای سبز و قهوه را بر پیامدهای سلامتی در جمعیت ژاپنی نشان داده است. گروه مطالعاتی گزارش داد که یک تعامل چند برابری بین چای سبز و قهوه وجود دارد. اینها با خطر کمتر خونریزی داخل مغزی مرتبط اند. تعامل افزایشی بین چای سبز و قهوه بر مرگ و میر بیماران ژاپنی مبتلا به دیابت نوع 2 وجود دارد. مطالعات اپیدمیولوژیک و بالینی فواید قهوه و چای را به طور جداگانه در پیشگیری از زوال عقل نشان داده اند. اما، اطلاعات کمی در مورد ارتباط بین ترکیباین نوشیدنی ها و خطر ابتلا به زوال عقل وجود دارد. بنابراین، هدف ما بررسی ارتباط بین ترکیب این دو و خطر سکته مغزی و زوال عقل بود. دمانس پس از سکته به هر نوع زوال عقلی که پس از سکته مغزی رخ می دهد اشاره دارد.
ارتباط بین سکته مغزی و زوال عقل
30 درصد از بازماندگان سکته مغزی از زوال عقل رنج می برند. بنابراین، شناسایی و پیشگیری از عوامل موثر در زوال عقل پس از سکته بسیار مهم است. مطالعات اپیدمیولوژیک، ارتباط معکوسی بین قهوه و چای و بروز سکته مغزی و زوال عقل پیدا کرده اند. اما ارتباط بین مصرف قهوه و چای و زوال عقل پس از سکته هنوز نامشخص است. بنابراین، هدف از این مطالعه بررسی ارتباط این دو به طور جداگانه و در ترکیب با خطر ابتلا به سکته مغزی، زوال عقل و زوال عقل پس از سکته بود.
مصرف جداگانه و ترکیبی چای و قهوه با خطر کمتر سکته مغزی، زوال عقل و زوال عقل عروقی مرتبط است. نتایج افرادی که 2 تا 3 فنجان قهوه همراه با 2 تا 3 فنجان چای در روز می نوشیدند جالب بود. در این افراد، خطر سکته مغزی و زوال عقل مرتبط حدود 30 درصد کمتر بود.
نتایج مطالعه
ترکیب قهوه و چای با خطر کمتر سکته مغزی و زوال عقل در مقایسه با قهوه یا چای به طور جداگانه مرتبط است. مصرف قهوه به تنهایی یا همراه با چای، با خطر کمتر زوال عقل پس از سکته همراه بود.
بسیاری از مطالعات رابطه بین مصرف جداگانه قهوه و چای و سکته مغزی را بررسی کرده اند. برخی ارتباط معکوسی گزارش کردند، در حالی که دیگر مطالعات، ارتباطات مثبتی نشان دادند. بر اساس یک بررسی مروری، مصرف چای و قهوه ممکن است با کاهش خطر سکته مغزی مرتبط باشد. یافته های ما نیز تأیید کرد که مصرف چای و قهوه با خطر کمتر سکته مغزی در ارتباط است. نتایج ارتباط قوی تری بین ترکیب چای و قهوه و سکته مغزی ایسکمیک در مقایسه با سکته هموراژیک نشان داد. مطالعات گزارش کرده اند اثرات قهوه و چای ممکن است به دلیل پاتوژنز و پاتوفیزیولوژی متفاوت انواع سکته، متفاوت باشد.
مکانیسم های احتمالی
یک مکانیسم ارتباط معکوس قهوه و چای با اختلال عملکرد اندوتلیال، به عنوان یکی از دلایل سکته مغزی ایسکمیک است. مکانیسم بالقوه دیگر ممکن است این باشد که قهوه حاوی کافئین است و منبع غنی از آنتی اکسیدان ها است. قهوه با بیماری های قلبی عروقی (CVD)، دیابت نوع 2، چربی ها و فشار خون بالا ارتباط معکوس دارد. این توضیحات از نظر بیولوژیکی قابل قبول هستند. اما مطالعات بیشتری برای ارائه مکانیسم های اساسی مصرف قهوه و چای در ایجاد سکته ایسکمیک ضروری است. یک مطالعه آینده نگر شامل 82369 ژاپنی 45 تا 74 ساله انجام شد. نشان دادند مصرف بیشتر چای سبز یا قهوه با خطر کمتر ابتلا به CVD و زیرگروه های سکته مغزی مرتبط است. یافته های ما نشان می دهد مصرف قهوه و چای با سکته مغزی ایسکمیک به جای سکته هموراژیک مرتبط است.
ترکیبات قهوه و چای
قهوه منبع اصلی کافئین است، حاوی فنولیک ها و سایر ترکیبات زیست فعال با اثرات بالقوه مفید برای سلامتی است. به همین ترتیب، چای حاوی کافئین، پلی فنول های کاتچین و فلاونوئیدها است. گزارش شده است نقش محافظت کننده عصبی مانند آنتی اکسیدانی، ضد التهاب، مهار تجمع آمیلوئید بتا و ضد آپوپتوز دارند. قهوه و چای نوشیدنی های متمایز هستند که هم همپوشانی دارند و هم محتویات متفاوتی دارند.
قهوه و چای دارای محتوای پلی فنولی خاص هستند. اولی با اسیدهای هیدروکسی سینامیک و دومی با کاتچین ها مشخص می شود. مزایای بالقوه ای در بهبود عملکرد اندوتلیال، مقاومت به انسولین و ضد التهاب نشان داده اند. بنابراین، محتویات پلی فنولی خاص قهوه و چای ممکن است نقش محافظتی ترکیبی در پاتوژنز سکته مغزی و زوال عقل ایفا کند. قهوه و چای با خطرات متابولیک قلبی کمتر، از جمله دیابت نوع 2، فشار خون بالا و CAD مرتبط بودند.
اختلالات عصبی
در میان اختلالات عصبی، سکته مغزی (42%) و زوال عقل (10%) غالب هستند. سکته مغزی می تواند منجر به اختلالات شناختی و حتی منجر به زوال عقل پس از سکته شود. علاوه بر این، سکته مغزی پنهان و ایسکمی خاموش مغز به اختلالات شناختی و زوال عقل کمک می کند. از این رو، پیشگیری از خطر سکته مغزی و زوال عقل از اهمیت ویژه ای برخوردار است. علیرغم پیشرفت در پاتوفیزیولوژی سکته مغزی و زوال عقل، درمان بالینی سکته مغزی و زوال عقل همچنان کمتر از حد مطلوب است. یافتههای ما احتمال ارتباط بالقوه سودمند بین مصرف متوسط قهوه و چای و خطر سکته مغزی و زوال عقل را افزایش میدهد. اگرچه این مطالعه نمیتواند یک رابطه علی را ایجاد کند. مصرف متوسط قهوه و چای ممکن است با بهبود سکته مغزی و زوال عقل بعدی، برای افراد مسن مفید باشد.
از نگاه سلامت عمومی
مصرف کنندگان چای و قهوه به طور منظم بخش بزرگی از جمعیت را تشکیل می دهند. این نوشیدنی ها به طور معمول در طول زندگی بزرگسالان مصرف می شوند. حتی فواید سلامت بالقوه کوچک یا خطرات مرتبط با مصرف چای و قهوه ممکن است برای عموم مردم مهم باشد. پیامدهای سلامتی کارآزماییهای بالینی بیشتر در مورد مداخلات سبک زندگی برای ارزیابی علت بودن ارتباطهای مشاهدهشده ضروری است. نوشیدن قهوه به تنهایی یا همراه با چای با کاهش خطر زوال عقل پس از سکته همراه بود. یافته های ما از ارتباط بین مصرف متوسط قهوه و چای و خطر سکته مغزی و زوال عقل حمایت می کند. با این حال، آیا ارائه این اطلاعات می تواند سکته مغزی و زوال عقل را بهبود بخشد، هنوز مشخص نیست.
منبع: https://doi.org/10.1371/journal.pmed.1003830
درباره نویسنده
خجسته رحیمی جابری، پژوهشگر دکترای تخصصی علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز و نویسنده وب سایت انستیتو سلامت مغز دانا. زمینه کاری تخصصی ایشان مشکلات حافظه و آلزایمر است وی بیش از 20 مقاله معتبر بین المللی در این زمینه به چاپ رسانده است. می توانید پژوهش های او را در اینجا (کلیک کنید) دنبال کنید.