مغز افرادی که به تنها بودن تمایل دارند متفاوت است؟!

مغز افرادی که به تنها بودن تمایل دارند متفاوت است؟! با هم بشنویم:

آیا تنهایی می تواند بر سلامت مغز و تیزبینی ذهنی تأثیر بگذارد؟

سالمندانی که از نظر اجتماعی منزوی هستند یا احساس تنهایی می‌کنند در آزمون‌های توانایی‌های تفکر عملکرد بدتری دارند. این عملکرد بد بویژه زمانی مشهود است که نیاز به پردازش سریع اطلاعات داشته باشند. کسانی که احساس تنهایی می‌کنند، در همین آزمایش‌ها کاهش سریع‌تری در عملکرد نشان می‌دهند. تنهایی ممکن است از طریق مسیرهای متعدد، از جمله کم تحرکی، علائم افسردگی، خواب ضعیف و افزایش فشار خون و التهاب، به کاهش شناختی کمک کند.

مشخص شده است که تنهایی خطر ابتلا به زوال عقل را تا 20 درصد افزایش می دهد.

در واقع، تنهایی تأثیری مشابه سایر عوامل خطر زوال عقلی مانند دیابت، فشار خون بالا، عدم فعالیت بدنی و کاهش شنوایی دارد. مکانیسم‌های عصبی اساسی به طور کامل شناخته نشده‌اند. اما احساس تنهایی با دو تغییر کلیدی مغزی در بیمار آلزایمری مرتبط است. تجمع پروتئین‌های بتا آمیلوئید و تائو در مغز. سایر شاخص های پریشانی روانی، مانند تفکر منفی تکراری، نیز با تجمع بتا آمیلوئید و تاو در مغز مرتبط است. تنهایی و سایر عوامل استرس زای روانی باعث تحریک مزمن پاسخ استرس بیولوژیکی می شوند. به نوبه خود به نظر می رسد تجمع بتا آمیلوئید و تائو را در مغز افزایش می دهد.

تحقیقات جدید علوم اعصاب

پژوهش ها نشان دهنده شواهدی مبنی بر متفاوت بودن مغز افراد تنهاست. همه ما برای مدت طولانی، در دوره پاندمی کویید-19 تنهایی را تجربه کردیم. بیشتر ما نتوانسته ایم با خانواده و دوستان خود دور هم جمع شویم تا غذا بخوریم، صحبت کنیم و جشن بگیریم. برای بسیاری از ما، به ویژه کسانی که مسن هستند یا تنها زندگی می کنند این شرایط سخت تر هم شده است. سال 2020، سال تنهایی بوده است و افراد تعطیلاتشان را جدا از هم گذراندند.

همانطور که در تحقیقات قبلی نشان داده شده است، تنهایی برای سلامتی جسمی و روانی یک خطر قابل توجه است.

مطالعه جدید محققان دانشگاه مک گیل در مونترال کانادا نشان می دهد که مغز افراد تنها با مغز کسانی که خود را تنها نمی بینند متفاوت است. این تحقیق بروی Default Mode Network یا DMN انجام شده است. این شبکه، زمانی فعال است که به وقایع گذشته فکر می کنیم، برنامه ریزی می کنیم، اهداف دیگران را رمزگشایی می کنیم و آینده را پیش بینی می کنیم.

تنهایی برای سلامتی خطرناک است.

تنهایی و انزوای اجتماعی می تواند به کاهش عملکردهای شناختی در افراد مسن و همچنین افسردگی و سایر مشکلات روانی منجر شود. همچنین یک عامل خطرناک برای بیماری و مرگ است. خطر تنهایی معادل چاقی یا کشیدن 15 نخ سیگار در روز است. همچنین متاسفانه سبب مشکلات و ناکارآمدی سیستم ایمنی نیز می شود.

انسان ها موجوداتی اجتماعی هستند و برای برقراری ارتباط با افراد دیگر و احساس عضویت در یک گروه ارتباط برقرار می کنند. متأسفانه، در جامعه مدرن، ثبات و ارتباط کمتری وجود دارد. تعداد زیادی از افراد احساس نمی کنند عضوی از یک جامعه، محله، خانواده یا شبکه دوستی هستند. افراد مسن به ویژه به دلیل دور شدن یا مرگ دوستان،  بیشتر منزوی می شوند. بسیاری از آنها برنامه روزمره ای ندارند که باعث شود احساس کنند بخشی از یک واحد اجتماعی هستند.

روش پژوهش

محققان دانشگاه مونترال از داده های بانک زیستی، یک پایگاه داده، با بیش از 40000 بزرگسال میانسال و مسن در انگلستان استفاده کردند. افراد تنها، با پاسخ به این سوال شناسایی شدند: “آیا شما اغلب احساس تنهایی می کنید؟” (بله یا خیر).

از محدودیت های این معیار این است که واژه “تنها” ممکن است ماهیت تنهایی را به طور کامل بررسی نکند. معیار تنهایی، به جای اندازه گیری عینی تعداد افراد در شبکه های اجتماعی، یک ارزیابی ذهنی است.

افراد تنها، غالباً خود را تنها، ناخواسته یا از نظر اجتماعی نامطلوب معرفی می کنند. آنها ممکن است خود را دارای نقص ذاتی بدانند. اینکه وقت زیادی به خود و برنامه هایتان اختصاص دهید به خودی خود باعث تنهایی شما نمی شود. بعضی از ما تنها می مانیم. تنهایی نشان دهنده نیازهای برآورده نشده برای ارتباط و تعامل اجتماعی است. در این مطالعه، حدود 13 درصد افراد، خود را یک فرد تنها می دانستند.

مغز افراد تنها چگونه متفاوت است؟

در این مطالعه از داده های MRI مغز استفاده شده است. نتایج نشان داد که DMN در افراد تنها متفاوت است. قسمتهای مختلف DMN در افراد تنها به شدت بهم متصل می شوند. DMN با سایر شبکه های مغزی کنترل کننده توجه، بینایی، تفکر، درک اجتماعی و غیره ارتباط قوی تری دارد. حجم ماده خاکستری نیز در DMN های افراد تنها بیشتر بود. DMN هنگامی فعال می شود که به تجربیات گذشته خود فکر کنید، آینده را تصور کنید، نگران آنچه قرار است اتفاق بیفتد یا برنامه ای را که می خواهید انجام دهید، باشید.

افراد تنها غالباً سوگیری شناختی نسبت به اطلاعات منفی در زمینه های اجتماعی دارند. آنها نسبت به خود و دیگران بیشتر دیدگاه منفی دارند. سوگیری مغزی منفی می تواند سبب مشکلات ارتباطی با افراد، بدرفتاری و مشکلات خلقی شود.

یافته مهم دیگر

این بود که فورنیکس افراد تنها و افراد عادی متفاوت بود. فورنیکس مجموعه ای از رشته های عصبی که DMN را به هیپوکامپ (مرکز حافظه) متصل می کند. در افراد تنها، ساختار این رشته های عصبی بهتر از افراد غیر تنها حفظ شده است. این نشان می دهد که جریان اطلاعات بین هیپوکامپ و DMN در افراد تنها تسهیل شده است. هیپوکامپ خاطرات مربوط به تجربیات گذشته را ذخیره می کند. بنابراین ممکن است تجارب منفی گذشته در تعاملات اجتماعی (به عنوان مثال، مورد آزار و اذیت قرار گرفتن یا مورد انتقاد قرار گرفتن) در فاصله گرفتن فرد از اجتماع تاثیر گذاشته باشد. دانشمندان می گویند افراد تنها بیشتر وقت خود را صرف یادآوری تجربیات منفی اجتماعی می کنند تا در مورد اشتباهاتی که انجام داده اند و چرا افراد دیگر آنها را دوست ندارند مدام خود را توجیه کنند.

پردازش اطلاعات در افراد تنها

اگرچه در این مطالعه تأثیرات این ساختارهای مغزی به طور مستقیم بر افکار یا رفتار افراد تنها ارزیابی نشده است، اما با توجه به سایر تحقیقات، پژوهشگران به نتایج مهمی رسیدند. افراد تنها، وقت زیادی را صرف فکر کردن به روابط اجتماعی منفی یا تجارب طرد یا خصومت با دیگران می کنند. آنها ممکن است واکنش های منفی دیگران را پیش بینی کنند، فکر کنند که دیگران آنها را دوست ندارند و ممکن است به نشانه های منفی دیگران توجه بیشتری داشته باشند (به عنوان مثال، بیشتر از عبارات جذاب، به عبارات خسته کننده توجه می کنند).

به عبارت دیگر، خاطرات تجارب گذشته در مورد طرد یا محرومیت ممکن است مغز آنها را تحت تأثیر قرار دهد تا مدام به طرد شدن و تنهایی در آینده فکر کنند. پردازش مغرضانه مغز ممکن است باعث شود افراد تنها، برای جلوگیری از تکرار تجربیات منفی گذشته از تعاملات اجتماعی جلوگیری کنند. وقتی آنها از نظر اجتماعی با دیگران ارتباط برقرار می کنند، ممکن است نسبت به نشانه های عدم پذیرش خود بسیار حساس شوند. هنوز به تحقیقات بیشتری برای ارتباط قطعی این الگوی سوگیری شناختی با یافته های مغز نیاز داریم.

چه کاری می توانید انجام بدهید؟

اگر عزت نفس شما به دلیل طرد شدن، شایعات، انتقادات یا سایر تجارب منفی اجتماعی آسیب دیده است، برای غلبه بر چرخه تنهایی و حساسیت به طرد شدن چه کاری می توانید انجام دهید؟ در زیر سه پیشنهاد وجود دارد.

در لحظه زندگی کنید

توجه داشته باشید که چه زمانی مغز شما مشغول قضاوت درباره عملکرد خود در موقعیت های اجتماعی است یا به این فکر می کند که دیگران چقدر ویژگی های منفی شما را می بینند. توجه خود را عمداً به آنچه در حال حاضر اتفاق می افتد هدایت کنید. به صحبت های طرف مقابل گوش دهید و کنجکاوی خود را در مورد موضوع درگیر کنید تا بتوانید به طور طبیعی با علاقه پاسخ دهید.

 موقعیت های اجتماعی جدید را تجربه کنید

سعی کنید بر گرایش خود برای اجتناب از موقعیت های اجتماعی یا منزوی کردن خود غلبه کنید. ممکن است این کار در شرایط کنونی کویید-19 کمی سخت باشد، اما هنوز هم می توانید در فضای باز یا از طریق اینترنت با دوستان و عزیزانتان ارتباط خوبی داشته باشید. هرچه بیشتر خود را با افکار شخصی منزوی کنید، احتمال تغییر DMN شما با اطلاعات مثبت و جدید کمتر خواهد بود. سعی کنید ذهنیت بازی داشته باشید و پیش داوری نکنید که شرایط اجتماعی چگونه شکل می گیرد.

بازخورد بگیرید و مهارت های جدیدی را تمرین کنید

در مورد نحوه مواجهه در موقعیت های اجتماعی از افراد دیگر بازخورد بگیرید. برای غلبه بر سوگیری منفی، بازخورد مثبت بخواهید تا به شما نشان دهند چگونه می توانید پیشرفت کنید. اگر مضطرب هستید، آنچه می خواهید بگویید را بنویسید و جلوی آینه تمرین کنید. هرچه بیشتر مهارتهای اجتماعی را تمرین کنید، عملکرد بهتری خواهید داشت.

خلاصه

به طور خلاصه، تحقیقات مغزی نشان می دهد که DMN و فورنیکس در افراد تنها متفاوت است. این تغییر با سوگیری آنها نسبت به اطلاعات اجتماعی منفی سازگار است. در حالی که اجتناب از جامعه اوضاع را بدتر می کند و سبب احساس تنهایی می شود، تعامل با دیگران حتی اگر ناراحت کننده باشد، داشتن ذهن باز و تمرین مهارت های جدید می تواند برای برقراری ارتباط اجتماعی مثبت و سازنده بسیار کمک کننده باشد.

درصورت وجود اختلالات رفتاری، ما در مرکز سلامت مغز دانا در کنارتان هستیم. با ما در تماس باشید.

 

منبع: DOI: 10.1038/s41467-020-20039-w