آپنه انسدادی خواب یا (OSA) 22 میلیون نفر را در ایالات متحده تحت تاثیر قرار می دهد و با خطر فشار خون بالا، حملات قلبی، سکته مغزی، دیابت و بسیاری از بیماری های مزمن دیگر مرتبط است. اما اکنون محققان دانشکده پزشکی دانشگاه میسوری دریافته‌اند که OSA درمان نشده روند پیری بیولوژیکی را هم تسریع می‌کند و درمان مناسب میتواند این روند را کند یا احتمالاً معکوس کند.
آپنه خواب
OSA یا آپنه انسدادی خواب چیست؟
آپنه انسدادی خواب زمانی است که چیزی بخشی یا تمام راه هوایی فوقانی شما را در حین خواب مسدود می کند. دیافراگم و عضلات قفسه سینه شما باید سخت تر کار کنند تا راه هوایی شما باز شود و هوا را به داخل ریه ها بکشد. حتی ممکن است برای مدت کوتاهی نفس خود را متوقف کنید. معمولاً با یک نفس بلند، خرخر یا تکان بدن دوباره شروع به تنفس می کنید. ممکن است خوب نخوابید، اما احتمالاً نمی دانید که این اتفاق می افتد.
این عارضه همچنین میتواند جریان اکسیژن به اندام‌های شما را کاهش دهد و باعث ریتم‌های ناهموار قلب شود.
علائم آپنه انسدادی خواب
علائم هشدار دهنده شایع آپنه انسدادی خواب عبارتند از:
خواب آلودگی یا خستگی در طول روز
خشکی دهان یا گلو درد هنگام بیدار شدن از خواب
سردرد در صبح
مشکل در تمرکز، فراموشی، افسردگی یا بدخلقی
عرق شبانه
بی قراری در هنگام خواب
مشکلات جنسی، مانند میل جنسی کم
خرناس
بیدار شدن ناگهانی و احساس نفس نفس زدن یا خفگی
مشکل بیدار شدن در صبح
اغلب در نیمه های شب برای ادرار کردن از خواب بیدار می شوید
فشار خون بالا
بیماری ریفلاکس معده (GERD)
اگر با کسی یک تخت مشترک دارید، احتمالاً قبل از شما متوجه آپنه خواب شما می شود.
علل آپنه انسدادی خواب
آپنه انسدادی خواب معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که ماهیچه‌هایی که راه هوایی شما را کنترل می‌کنند، بیش از حد شل می‌شوند و راه گلو را باریک می‌کنند. شما برای یک لحظه از خواب بیدار می شوید تا راه هوایی خود را دوباره باز کنید، اما احتمالاً این کار را به خاطر نمی آورید. این ممکن است ده ها بار در هر ساعت اتفاق بیفتد.
سایر مواردی که گلو شما را مسدود می کند می تواند باعث آپنه انسدادی خواب شود، مانند چاقی، تورم لوزه ها و بیماری هایی مانند اختلالات غدد درون ریز یا نارسایی قلبی.
عوارض آپنه انسدادی خواب می تواند شامل موارد زیر باشد:
خواب آلودگی در طول روز و مشکل در تمرکز. بزرگسالان ممکن است بیشتر در معرض خطر تصادف باشند و کودکان ممکن است در مدرسه دچار مشکل شوند
مشکلات قلبی عروقی مانند حمله قلبی، فشار خون بالا، ریتم غیر معمول قلب، یا سکته مغزی
مشکلات مربوط به چشم مانند گلوکوم و خشکی چشم
اختلالات متابولیک مانند دیابت نوع 2
مشکلات بارداری مانند دیابت بارداری یا نوزادان کم وزن
عوارض بعد از جراحی
تشخیص آپنه انسدادی خواب
پزشک شما را معاینه فیزیکی می کند و در مورد خواب شما می پرسد. آنها همچنین ممکن است بخواهند از افرادی که با شما زندگی می کنند در مورد عادات خواب شما بپرسند.
ممکن است لازم باشد یک شب را در یک آزمایشگاه خواب بگذرانید. برای اندازه گیری مواردی مانند:
جریان هوا
سطح اکسیژن خون
الگوهای تنفسی
فعالیت الکتریکی در مغز
حرکت چشم
ضربان یا ریتم قلب
فعالیت عضلات و حرکت بازوها و پاهای شما
این مطالعه تعداد دفعاتی که هنگام خواب مشکل تنفسی داشته اید را بررسی می کند.
پیری چگونه سنجیده میشود
آزمایش افزایش سن شامل یک آزمایش خون است که DNA را تجزیه و تحلیل می کند و از الگوریتمی برای اندازه گیری سن بیولوژیکی افراد استفاده می کند. پدیده فراتر رفتن سن بیولوژیکی افراد از سن تقویمی آنها “افزایش سن اپی ژنتیک” نامیده می شود و با مرگ و میر و بیماری های مزمن مرتبط است.
دکتر رنه کورتز استادیار دپارتمان بهداشت کودکان و دپارتمان زنان و زایمان و سلامت زنان، گفت: «شتاب سن مختص آپنه انسدادی خواب نیست. میتواند ناشی از عوامل محیطی مختلفی مانند سیگار کشیدن، رژیم غذایی نامناسب یا آلودگی باشد. در فرهنگ غربی، تجربه افزایش سن اپی ژنتیک برای افراد غیرمعمول نیست، اما ما می‌خواستیم بدانیم آپنه انسدادی خواب در مقایسه با افرادی که از این عارضه رنج نمی‌برند، چگونه بر افزایش سن سیستمیک تأثیر می‌گذارد.
روند آزمایش
تیم کورتز 16 فرد بزرگسال غیرسیگاری را که مبتلا به آپنه یا (OSA) تشخیص داده شده بودند مورد مطالعه قرار دادند و آنها را با 8 فرد کنترل بدون این شرایط مقایسه کردند تا تاثیر OSA بر افزایش سن اپی ژنتیک را در یک دوره یک ساله ارزیابی کنند. پس از آزمایش خون پایه، گروه مبتلا به OSA به مدت یک سال قبل از آزمایش مجدد، درمان فشار مثبت مداوم راه هوایی یا دستگاه سی پپ (CPAP) را دریافت کردند.
نتایج درمان OSA یا آپنه خواب
کورتز گفت: “نتایج ما نشان داد که اختلالات خواب ناشی از آپنه و سطوح اکسیژن پایین در طول خواب باعث افزایش سرعت سن بیولوژیکی در مقایسه با گروه کنترل می شود.” با این حال، بیماران دچار OSA که به درمان CPAP پایبند بودند، کاهش سن اپی ژنتیکی را نشان دادند، در حالی که روند افزایش سن برای گروه کنترل تغییری نکرد. نتایج ما نشان می‌دهد که با درمان موثر آپنه انسدادی خواب افزایش سن بیولوژیکی حداقل تا حدی قابل برگشت است.
کورتز گفت که کلید موفقیت درمان CPAP در کاهش افزایش سن، پایبندی قوی به استفاده از دستگاه برای حداقل چهار ساعت در شب است. مشخص نیست که افزایش سن چگونه بر نتایج بالینی تأثیر می گذارد و چگونه برای سایر گروه های خطر یا کودکان مبتلا به آپنه انسدادی خواب اعمال می شود.
سوالات باقی مانده
کورتز گفت: «از آنجایی که با کودکان مبتلا به آپنه انسدادی خواب متفاوت از بزرگسالان رفتار می شود، این تحقیق سؤالات زیادی را ایجاد می کند. “ما باید در مورد مکانیسم های زیست شناسی پشت این یافته ها بیشتر بیاموزیم. این تحقیقات بسیار هیجان انگیز و قابل تامل است.”
علائم در کودکان
علائم در کودکان ممکن است چندان واضح نباشد. آنها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
شب ادراری
ریختن آب دهان
عرق کردن زیاد در شب
مشکلات یادگیری و رفتاری
مشکلات در مدرسه
سستی یا خواب آلودگی (اغلب به عنوان تنبلی دیده می شود)
خرناس
دندان قروچه
بی قراری در رختخواب
تنفسی که با مکث است یا متوقف می شود
وضعیت‌های غیرمعمول خوابیدن، مانند خوابیدن روی دست‌ها و زانوها، یا با گردن خمیده به عقب
بسیاری از شرایط پزشکی دیگر نیز می توانند این علائم را ایجاد کنند. با پزشک خود صحبت کنید تا آنها را بررسی کند.
درمان آپنه انسدادی خواب
گزینه های درمانی احتمالی برای آپنه انسدادی خواب عبارتند از:
کاهش وزن، در صورت نیاز. از دست دادن حتی 10 درصد از وزن شما می تواند تفاوت ایجاد کند.
عدم مصرف الکل یا مصرف قرص خواب. این موارد باعث میشود راه هوایی شما در طول خواب بسته شود و شما را از تنفس طولانی‌تری باز می‌دارد.
به پهلو خوابیدن اگر فقط زمانی که به پشت می خوابید دچار آپنه خفیف خواب شوید، می تواند کمک کند.
اسپری بینی. اگر مشکلات سینوسی یا احتقان بینی، تنفس را در هنگام خواب دشوارتر کند، می تواند کمک‌کننده باشد.
دستگاه CPAP. این دستگاه شامل ماسکی است که روی بینی، دهان یا هر دو قرار میدهید. یک دمنده هوا، هوای ثابت را از طریق بینی یا دهان شما وارد می کند. فشار هوا به اندازه‌ای است که بافت‌های راه هوایی فوقانی شما در هنگام خواب خیلی شل نشوند. دستگاه مشابه BPAP است که دارای دو سطح جریان هوا است که هنگام دم و بازدم تغییر می کند.
عمل جراحی. این برای افرادی است که بافت اضافی یا ناهمواری دارند که جریان هوا را از طریق بینی یا گلو مسدود می کند. به عنوان مثال، اگر دارای انحراف تیغه بینی، تورم لوزه ها و آدنوئیدها، یا فک پایین کوچکی هستید که باعث تنگی بیش از حد گلو می شود، ممکن است جراحی به شما کمک کند. پزشکان معمولاً ابتدا درمان های دیگری را امتحان می کنند.
حرف آخر
اگر شما هم با مشکل آپنه خواب دست و پنجه نرم میکنید، باید بدانید که این امر بر سلامت جسمانی و روانی شما بسیار تاثیرگذار است. برای ارزیابی و درمان، میتوانید از خدمات انستیتو سلامت مغز دانا استفاده کنید. برای اطلاعات بیشتر با کارشناسان تماس بگیرید یا به سایت ما مراجعه کنید.
منابع
National Heart, Lung, and Blood Institute: “What is Sleep Apnea?;” “What Are Sleep Studies;” “Your Guide to Healthy Sleep;” and “Who Is at Risk for Sleep Apnea?”
UpToDate: “Management of Obstructive Sleep Apnea in Adults,” “Patient education: Sleep apnea in adults (Beyond the Basics).”
MedlinePlus: “Sleep Apnea.”
American Sleep Apnea Association.
National Sleep Foundation: “The Sleep Disorders.”
Journal of Neurogastroenterology and Motility: “Gastroesophageal Reflux Disease and Sleep Disorders: Evidence for a Causal Link and Therapeutic Implications.”
Mayo Clinic: “Obstructive sleep apnea,” “Deviated septum
Rene Cortese, David Sanz-Rubio, Leila Kheirandish-Gozal, José Maria Marin, David Gozal. Epigenetic age acceleration in obstructive sleep apnea is reversible with adherent treatment. European Respiratory Journal, 2022; 2103042 DOI: 10.1183/13993003.03042-2021
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.