اگر فکر می کنید فردی در حال سکته مغزی است، اولین قدم چیست؟ در این مقاله درخصوص کمک های اولیه برای فردی که دچار سکته مغزی شده است می پردازیم.
در طول سکته، زمان بسیار مهم است. با اورژانس تماس بگیرید و بلافاصله فرد را به بیمارستان ببرید.
سکته مغزی ممکن است باعث از دست دادن تعادل یا بیهوشی شود که ممکن است منجر به زمین خوردن شود. اگر فکر می کنید ممکن است شما یا اطرافیانتان دچار سکته مغزی شده باشید، این مراحل را دنبال کنید:
- اگر علائم سکته مغزی دارید با اورژانس تماس بگیرید. یا م یتوانید از شخص دیگری بخواهید که به جای شما تماس بگیرد. در حالی که منتظر کمک اضطراری هستید تا حد امکان آرام باشید.
- اگر از شخص دیگری که دچار سکته مغزی شده مراقبت می کنید، مطمئن شوید که او در یک موقعیت امن و راحت قرار دارد. ترجیحاً فرد باید به یک طرف دراز بکشد و سر خود را کمی بالا بیاورد و در صورت استفراغ مطمئن شوید که وضعیت بدنی وی مناسب است.
- بررسی کنید که آیا فرد نفس می کشند یا خیر. اگر نفس نمی‌کشند، CPR را انجام دهید. اگر آنها در تنفس مشکل دارند، لباس‌های تگ و منقبض کننده مانند کراوات یا روسری را آزاد کنید.
- با آرامش و خونسردی با او صحبت کنید.
- فرد را با یک پتو بپوشانید تا گرم شوند.
- چیزی برای خوردن یا نوشیدن به آنها ندهید.
- اگر فرد ضعفی در اندام خود نشان می دهد، از حرکت دادن آنها خودداری کنید.
- برای هر گونه تغییر در وضعیت، فرد را به دقت مشاهده کنید. آماده باشید تا به اپراتور اورژانس در مورد علائم و زمان شروع علائم بگویید. در صورت افتادن یا ضربه به سر فرد حتما این مورد را به مامور اورژانس ذکر کنید.
علائم سکته را بشناسید
بسته به شدت سکته، علائم ممکن است ظریف یا شدید باشند. قبل از اینکه بتوانید کمک کنید، باید بدانید چه چیزی را باید رصد کنید. برای بررسی علائم هشدار دهنده سکته مغزی، از مخفف FAST ( یا به فارسی: صب گز) استفاده کنید که مخفف عبارت زیر است:
- صورت: آیا صورت بی حس است یا از یک طرف آویزان می شود؟
- بازوها: آیا یک بازو بی حس است یا ضعیف تر از دیگری؟ آیا هنگام تلاش برای بالا بردن هر دو دست، یک بازو پایین تر از دست دیگر می ماند؟
- گفتار: آیا گفتار نامفهوم است یا درهم؟
- زمان: اگر پاسخ شما به هر یک از موارد بالا مثبت است، وقت آن است که فوراً با اورژانس تماس بگیرید.
سایر علائم سکته مغزی عبارتند از:
- تاری دید، یا از دست دادن بینایی، به ویژه در یک چشم
- سوزن سوزن شدن، ضعف یا بی حسی در یک طرف بدن
- حالت تهوع
- از دست دادن کنترل مثانه یا روده
- سردرد
- سرگیجه یا سبکی سر
- از دست دادن تعادل یا هوشیاری
اگر شما یا شخص دیگری علائم سکته مغزی را دارید، از روش انتظار و دید خودداری کنید. حتی اگر علائم خفیف هستند یا از بین می روند، آنها را جدی بگیرید. فقط چند دقیقه طول می کشد تا سلول های مغز شروع به مردن کنند. خطر ناتوانی در صورت تجویز داروهای لخته ساز کاهش می یابد در عرض 4.5 ساعت طبق دستورالعمل های انجمن قلب آمریکا (AHA) و انجمن سکته مغزی آمریکا (ASA). این دستورالعمل همچنین بیان می کند که حذف مکانیکی لخته می تواند تا 24 ساعت پس از شروع علائم سکته مغزی انجام شود.
علل سکته مغزی
سکته مغزی زمانی اتفاق می‌افتد که خونرسانی به مغز قطع می‌شود یا زمانی که خونریزی در مغز وجود دارد.
سکته مغزی ایسکمیک زمانی اتفاق می افتد که شریان های مغز توسط یک لخته خون مسدود می شوند. بسیاری از سکته های ایسکمیک به دلیل تجمع پلاک در شریان های شما ایجاد می شوند. اگر لخته ای در شریان مغز ایجاد شود، به آن سکته ترومبوتیک می گویند. لخته هایی که در جای دیگری از بدن شما تشکیل می شوند و به مغز می روند ممکن است باعث سکته آمبولیک شوند .
سکته مغزی هموراژیک زمانی اتفاق می افتد که یک رگ خونی در مغز می ترکد و خونریزی می کند.
یک حمله ایسکمیک گذرا (TIA) یا سکته کوچک، ممکن است به سختی با علائم به تنهایی شناسایی شود. این یک رویداد سریع است. علائم در عرض 24 ساعت کاملاً از بین می روند و اغلب کمتر از پنج دقیقه طول می کشند. حمله ایسکمیک گذرا به دلیل مسدود شدن موقت جریان خون در مغز ایجاد می شود. این نشانه آن است که ممکن است سکته مغزی شدیدتری در راه باشد.
بهبود سکته مغزی
پس از کمک های اولیه و درمان، روند بهبود سکته مغزی متفاوت است. این به عوامل زیادی بستگی دارد، مانند اینکه چگونه درمان سریع دریافت شده است یا اینکه آیا فرد شرایط پزشکی دیگری دارد.
اولین مرحله بهبودی تحت عنوان مراقبت حاد شناخته می شود. در بیمارستان اتفاق می افتد. در این مرحله، وضعیت فرد ارزیابی، تثبیت و درمان می شود. برای فردی که سکته مغزی کرده است، غیرعادی نیست که تا یک هفته در بیمارستان بماند.
توانبخشی معمولاً مرحله بعدی بهبودی سکته مغزی است. فرد ممکن است در بیمارستان یا یک مرکز توانبخشی بستری انجام شود. اگر عوارض سکته مغزی شدید نباشد، توانبخشی ممکن است سرپایی باشد.
اهداف توانبخشی عبارتند از:
- تقویت مهارت های حرکتی
- بهبود تحرک
- محدود کردن استفاده از اندام آسیب ندیده برای تشویق به تحرک در اندام آسیب‌دیده
- از دامنه حرکت درمانی برای کاهش تنش عضلانی استفاده کنید
اطلاعات لازم برای مراقب فرد دچار
اگر شما مراقب یک بازمانده سکته مغزی هستید، شغل شما ممکن است چالش برانگیز باشد. اما دانستن اینکه چه چیزی باید انتظار داشته باشید و داشتن یک سیستم پشتیبانی می تواند به شما در مقابله کمک کند. در بیمارستان، باید با تیم پزشکی در مورد علت سکته در ارتباط باشید و توضیحات لازم را بگیرید. همچنین باید در مورد گزینه های درمانی و نحوه جلوگیری از سکته های بعدی صحبت کنید.
در طول بهبودی، برخی از مسئولیت های مراقبتی شما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ارزیابی گزینه های توانبخشی
- ترتیب انتقال به توانبخشی و قرار ملاقات با پزشک
- ارزیابی گزینه های مراقبت روزانه بزرگسالان، کمک به افراد در خانه سالمندان
- ترتیب مراقبت های بهداشتی در منزل
- مدیریت امور مالی و نیازهای قانونی افراد با سابقه دچار سکته مغزی
- مدیریت داروها و نیازهای غذایی
- ایجاد تغییرات در خانه برای بهبود تحرک
حتی پس از اینکه افراد از بیمارستان به خانه فرستاده می شوند، سکته مغزی ممکن است مشکلات گفتاری، حرکتی و شناختی مداوم داشته باشند. به عنوان مراقب آنها، ممکن است لازم باشد در رعایت بهداشت شخصی و کارهای روزانه مانند غذا خوردن یا برقراری ارتباط به آنها کمک کنید.
در تمام این موارد مراقبت از خود را فراموش نکنید. اگر مریض هستید یا استرس دارید و نمی توانید از عزیزتان مراقبت کنید. در صورت نیاز از دوستان و اعضای خانواده کمک بخواهید و از وقفه های منظم استراحت استفاده کنید. یک رژیم غذایی سالم داشته باشید و سعی کنید هر شب استراحت کامل داشته باشید. ورزش منظم داشته باشید. اگر احساس خستگی یا افسردگی می کنید، برای کمک با پزشک خود تماس بگیرید.
چشم انداز
پیش بینی چشم انداز افراد با سابقه سکته مغزی دشوار است زیرا به چیزهای زیادی بستگی دارد. اینکه سکته چقدر سریع درمان شده بسیار مهم است، بنابراین در دریافت کمک اضطراری در اولین نشانه سکته دریغ نکنید. سایر شرایط پزشکی مانند بیماری قلبی، دیابت و لخته شدن خون ممکن است بهبودی سکته مغزی را پیچیده و طولانی کند. مشارکت در فرآیند توانبخشی نیز برای بازیابی تحرک، مهارت های حرکتی و گفتار عادی کلیدی است. در نهایت، مانند هر بیماری جدی، یک نگرش مثبت و یک سیستم حمایتی دلگرم کننده و مراقبتی به بهبودی کمک می کند.
دانشجوی دکتری پژوهشی ارگونومی شناختی، عاشق یادگیری، عاشق خواب و مباحث مرتبط با آن و عاشق دانستن درباره عملکردهای شناختی انسان… خوشحالم که در این بستر، فرصت اشتراک اطلاعات با شما عزیزان را دارم.