بیماری پارکینسون (PD) وضعیتی است که سیستم عصبی را تحت تأثیر قرار می دهد. در PD، سلول های عصبی در مغز که انتقال دهنده عصبی دوپامین را ایجاد می کنند، آسیب دیده یا می میرند. هنگامی که این اتفاق می افتد، منجر به علائمی مانند لرزش، سفتی عضلات و کندی حرکت می شود.
پارکینسون در زنان کمتر شایع است
جنسیت بیولوژیکی شما یک عامل خطر مهم برای ایجاد PD است. مردان در مقایسه با زنان ، 1.5 برابر بیشتر مردان PD مبتلا میشوند.
معمولاً یک دلیل فیزیولوژیکی برای تفاوت در بیماری بین جنس وجود دارد. چگونه زن بودن در برابر PD محافظت می کند؟ و آیا زنان و مردان علائم PD را متفاوت تجربه می کنند؟ برای کسب اطلاعات بیشتر به خواندن این مقالهادامه دهید.
سن شروع بیماری پارکینسون در زنان
خطر ابتلا به PD با افزایش سن افزایش می یابد. با توجه به موسسه ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی (NINDS)، میانگین سن شروع PD برابر است با حدود 70 ساله. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد PD ممکن است در زنان دیرتر از مردان ایجاد شود. مطالعه ای در سال 2007 تأثیر جنسیت بیولوژیکی را بر ویژگی های مختلف PD بررسی کرد. محققان 253 فرد مبتلا به PD را ارزیابی کردند. آنها دریافتند که در مقایسه با مردان مبتلا به PD، سن شروع بیماری در زنان 2.1 سال بعد بود.
با این حال، مطالعه در سال 2015 هیچ تفاوتی در سن شروع بین مردان و زنان مشاهده نشد. بر اساس یک بررسی در سال 2017 ، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
نحوه بروز علائم
PD یک بیماری پیشرونده است، به این معنی که علائم با گذشت زمان بدتر می شوند. علائم اصلی PD عبارتند از :
- لرزش
- سفتی عضلات
- برادیکینزی یا کندی حرکت
- تغییر در تعادل و وضعیت بدن
علائم PD می تواند بین افراد بدون توجه به جنسیت بسیار متفاوت باشد. و زنان ممکن است علائم متفاوتی نسبت به مردان داشته باشند.
هنگامی که زنان برای اولین بار تشخیص داده می شوند، لرزش معمولاً علامت غالب است. این شکل از PD با بدتر شدن کندتر عملکردهای حرکتی همراه است (مطالعه 2020 ).
در مقابل، علامت اولیه در مردان معمولاً تغییر در تعادل یا وضعیت بدن است که می تواند شامل یخ زدن راه رفتن و افتادن باشد.
تفاوت در علائم غیر حرکتی
در حالی که علائم حرکتی علائم اولیه PD را تشکیل می دهند، افراد مبتلا به PD می توانند علائم بالقوه دیگری را نیز تجربه کنند. اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تغییرات عاطفی مانند افسردگی ، اضطراب یا تحریک پذیری
- مشکلات خواب
- مشکل در بلع ، جویدن یا صحبت کردن
- مسائل شناختی، مانند مشکلات حافظه یا استدلال
- گرفتگی عضلات
- یبوست
- اختلال عملکرد جنسی
- خستگی
یک مطالعه در سال 2012 در مورد علائم غیرحرکتی در 951 فرد مبتلا به PD نشان داد که زنان بیشتر احتمال دارد این موارد را تجربه کنند:
- درد
- خستگی
- احساس غم و اندوه یا عصبی بودن
- یبوست
- پاهای بی قرار
در همین حال، محققان دریافتند که مردان بیشتر احتمال دارد علائم غیر حرکتی مانند:
- اختلال عملکرد جنسی
- خستگی روز
- آب ریزش بزاق دهان
زنان همچنین اغلب رضایت کمتری از کیفیت زندگی خود گزارش می دهند. مطالعه ای در سال 2019 بررسی کیفیت زندگی در مردان و زنان مبتلا به PD زنان مبتلا به PD کیفیت زندگی را به دلیل درد و افسردگی کاهش دادند.
درمان بیماری پارکینسون
در حال حاضر هیچ درمانی برای PD وجود ندارد. با این حال، داروها می توانند به بهبود علائم مرتبط با این بیماری کمک کنند.
لوودوپا که L-DOPA نیز نامیده می شود، دارویی است که سلول های عصبی می توانند از آن برای ساختن دوپامین استفاده کنند. لوودوپا اغلب همراه با کاربیدوپا تجویز می شود که به جلوگیری از تبدیل دارو به دوپامین قبل از رسیدن به مغز کمک می کند. کاربیدوپا-لوودوپا با نام های تجاری Sinemet ، Duopa و Rytary در دسترس است.
انواع دیگر داروهایی که ممکن است برای PD داده شوند عبارتند از:
- آمانتادین: آمانتادین (Gocovri، Osmolex ER) یک داروی ضد ویروسی است که ممکن است به درمان علائم PD و همچنین عوارض جانبی درمانهای PD مانند لوودوپا کمک کند.
- آگونیست های دوپامین : آگونیست های دوپامین می توانند نقش دوپامین را در مغز تقلید کنند.
- مهارکننده های مونوآمین اکسیداز B (MAO-B): مهارکننده های MAO-B برای جلوگیری از فعالیت مهارکننده مونوآمین اکسیداز B، آنزیم مغزی که مسئول تجزیه دوپامین است، کار می کنند.
- مهارکنندههای کاتکول– O-متیل ترانسفراز (COMT): مهارکنندههای COMT شبیه مهارکنندههای MAO-B هستند، زیرا آنزیمهای مغزی را که دوپامین را تجزیه میکند، مسدود میکنند.
- آنتی کولینرژیک ها: آنتی کولینرژیک ها فعالیت ناقل عصبی استیل کولین را کاهش می دهند. و ممکن است به کاهش لرزش کمک کنند.
هنگامی که داروها در مدیریت علائم PD موثر نیستند، ممکن است گزینه های درمانی دیگری توصیه شود. اینها شامل تحریک عمیق مغز (DBS) و جراحی مغز است.
تفاوت خواب در بیماری پارکینسون
اختلال رفتار حرکت سریع چشم (RBD) یک اختلال خواب است که در چرخه خواب حرکت سریع چشم (REM) رخ می دهد. به طور معمول، فرد خوابیده در طول خواب حرکت نمی کند. درRBD، فرد می تواند اندام خود را حرکت دهد. و به نظر می رسد که رویاهای خود را عملی می کند.
RBD نادر است، اما بیشتر در افراد مبتلا به بیماری های عصبی رخ می دهد. در یک بررسی 2017 دریافتند که RBD در افراد مبتلا به پارکینسون که:
- مرد هستند
- سن بالاتری دارند
- طول مدت بیماری طولانی تری داشته اند
- علائم شدیدتر یا سطح بالاتری از ناتوانی عملکردی دارند
در یک پژوهش در 2016 زنان مبتلا به PD را با زنان مبتلا به PD و RBD مقایسه کرد. محققان دریافتند که زنان مبتلا به PD و RBD بیشتر احتمال دارد:
- از نظر سنی بزرگتر باشد
- مدت کوتاه تری از علائم پارکینسون داشته اند
- لرزش کمتری دارند
- بی خوابی، کیفیت پایین خواب و خواب آلودگی در طول روز را تجربه کنید
- افسردگی یا اضطراب دارند
مقابله با بیماری پارکینسون
مردان و زنان اغلب پاسخ های متفاوتی به تجربه زندگی با PD دارند. برای مثال، زنان مبتلا به PD نسبت به مردان مبتلا به PD تمایل بیشتری به افسردگی دارند. در نتیجه، آنها ممکن است داروهای این بیماری ها را بیشتر دریافت کنند.
یک مطالعه در سال 2020، 64 فرد مبتلا به PD را از نظر اضطراب و افسردگی ارزیابی کرد. افسردگی در زنان، افراد با وضعیت اجتماعی-اقتصادی پایینتر یا افرادی که سابقه افسردگی داشتند، شایعتر بود. اضطراب در افراد جوانتر یا کسانی که سابقه اضطراب داشتند بیشتر بود.
یک مطالعه در سال 2018 اضطراب را در 311 فرد مبتلا به PD ارزیابی کرد. زنان مبتلا به PD اضطراب مداوم و اپیزودیک بیشتری را تجربه کردند.
مردان مبتلا به PD بیشتر احتمال دارد مشکلات رفتاری و پرخاشگری مانند رفتار نامناسب یا توهین آمیز از خود نشان دهند. برخی تحقیقات گزارش داده اند که داروهای ضد روان پریشی در مردان و افراد مبتلا به PD، به ویژه اگر دچار زوال عقل هستند، با نرخ بالاتری تجویز می شود .
حمایت اجتماعی می تواند ابزاری حیاتی برای مقابله با پارکینسون باشد. یک مطالعه در سال 2016 نشان داد که مراقبت اجتماعی با کیفیت خوب به میزان زیادی برای سلامت جسمی و روانی افراد مبتلا به PD مفید است.
اگر PD دارید و به دنبال حمایت هستید، با تیم مراقبت خود صحبت کنید.
درباره سن شروع پارکینسون، درمان و مقابله با آن در قسمت اول این مقاله بخوانید.
منابع
- آگوستین ای اف و همکاران. (2015). تفاوت های جنسی در ویژگی های بالینی بیماری پارکینسون اولیه درمان شده
journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0133002 - بالاش Y و همکاران. (2019). کیفیت زندگی در بیماری پارکینسون: دیدگاه جنسیت خاص
pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30953570 - Broen MPG و همکاران (2018). نشانگرهای بالینی زیرگروه های اضطراب در بیماری پارکینسون
journals.sagepub.com/doi/10.1177/0891988718757369 - Cerri S، و همکاران. (2019). بیماری پارکینسون در زنان و مردان: تفاوت چیست؟
content.iospress.com/articles/journal-of-parkinsons-sease/jpd191683 - چاندران اس، و همکاران. (2014). تأثیر جنسیت بر انتخاب و نتیجه تحریک عمیق مغز برای بیماری پارکینسون
annalsofian.org/article.asp?issn=0972-2327;year=2014;volume=17;issue=1;spage=66;epage=70;aulast=چاندران - کریسپینو پی، و همکاران. (2020). تفاوت های جنسیتی و کیفیت زندگی در بیماری پارکینسون
mdpi.com/1660-4601/18/1/198/htm - دریا دی و همکاران. (2019). پردازش حالت چهره تحت تأثیر بیماری پارکینسون نیست، بلکه تحت تأثیر عوامل مرتبط با سن قرار دارد.
frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2019.02458/full - Drummond N و همکاران. (2018). تجویز داروهای ضد افسردگی و ضد روان پریشی در مراقبت های اولیه برای افراد مبتلا به زوال عقل.
cfp.ca/content/cfp/64/11/e488.full.pdf - جورجیف دی، و همکاران. (2017). تفاوت های جنسیتی در بیماری پارکینسون: دیدگاه بالینی
researchgate.net/publication/318151681_تفاوت_جنسیتی_در_بیماری_پارکینسون_یک_دیدگاه_بالینی - Haaxma CA، و همکاران. (2007). تفاوت های جنسیتی در بیماری پارکینسون
jnnp.bmj.com/content/78/8/819 - Hariz GM و همکاران. (2003). تفاوت های جنسیتی در ناتوانی و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون تحت درمان با جراحی استریوتاکتیک.
pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12807390
دانشجوی دکتری پژوهشی ارگونومی شناختی، عاشق یادگیری، عاشق خواب و مباحث مرتبط با آن و عاشق دانستن درباره عملکردهای شناختی انسان… خوشحالم که در این بستر، فرصت اشتراک اطلاعات با شما عزیزان را دارم.