میلیون ها نفر در سراسر جهان به اختلال وسواس اجباری (OCD) مبتلا هستند، شرایطی که غالباً تأثیر بسزایی در بهتر زیستن و کیفیت زندگی دارد. تحقیقات جدید، گزینه درمانی جدیدی (تحریک مغناطیسی) را توصیف می کند که می تواند به افراد مبتلا به OCD که به سایر درمان ها پاسخ نمی دهند، کمک کند.
مطابق آمار انجمن اضطراب و افسردگی آمریکا، حدود 2.2 میلیون بزرگسال در ایالات متحده با اختلال وسواس اجباری OCD زندگی می کنند.
اختلال وسواس اجباری OCD با افکار و رفتارهای اجباری و ناخواسته مشخص می شود که اغلب می توانند بر فعالیتهای روزانه فرد تأثیر بگذارند.
براساس یک مطالعه از سال 2017، افراد مبتلا به OCD معمولاً از کاهش کیفیت زندگی “قابل ملاحظه ای” در سراسر دنیا رنج می برند، بنابراین بسیار مهم است که بتوانیم با دسترسی به درمان مناسب، این وضعیت را مدیریت کنیم.
ارائه دهندگان بهداشت و درمان معمولاً داروهای ضد افسردگی و روان درمانی را برای مدیریت علائم OCD تجویز می کنند. با این حال، این رویکردها برای همه مؤثر نیست.
برای اطلاعات بیشتر در مورد تحریک مغناطیسی و روش های دیگر بهبود اختلال وسواس اجباری، به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
اکنون، محققان به رهبری دکتر لیور کارمی – از دانشگاه تل آویو در اسرائیل – نشان می دهند که تحریک مغناطیسی عمیق ترانس کرانیال ممکن است به جایی منجر شود که سایر درمان های OCD نتوانسته اند به آن دست یابند.
این متخصصان در مقاله ای که اکنون در مجله (American Journal of Psychiatry) به چاپ رسیده است، به مطالعه اخیر و یافته های آن می پردازند .
آنها همچنین یافته های خود را در کنگره کالج اروپایی روانپزشکی اعصاب، که امسال در کپنهاگ، دانمارک برگزار می شود، ارائه می دهند.
تحریک عمدی وسواس
اگرچه محققان در گذشته سعی کرده اند از تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال در درمان OCD استفاده کنند، این اولین باری است که یک تیم، تحریک مغناطیسی عمیق را در نواحی مغزی که بطور خاص به این بیماری مربوط می شوند، به کار می برند.
در تحریک مغناطیسی عمیق trasncranial، محققان از میدان مغناطیسی پالس دهنده برای هدف قرار دادن مناطق خاص مغز استفاده می کنند. در این حالت، محققان، نورونهای موجود در قشر سینگولات قدامی و قشر جلوی مغز (anterior cingulate cortex and the medial prefrontal cortex) را هدف قرار دادند – که هر دو احتمالاً در OCD نقش دارند.
محققان بر روی 99 شرکت کننده مبتلا به OCD مطالعه کردند که به درمان معمول با داروهای ضد افسردگی پاسخ نداده بودند. سپس، آنها شرکت کنندگان را به دو گروه تقسیم کردند: یکی تحت درمان با شم و دیگری تحریک مغناطیسی عمیق ترانس کرانیال.
جلسات درمانی تجربی روزانه به مدت 6 هفته انجام می شد. محققان برای تحریک مغناطیسی عمیق ترانس کرانیال، محرک 20 هرتز را مورد استفاده قرار دادند.
دکتر کارمی توضیح می دهد: “نکته جالب در مورد این آزمایش این است که ما عمداً حدود 5 دقیقه قبل از هر جلسه [تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال]، [شرکت کنندگان] را تحریک کردیم.” “ما این کار را با ایجاد یک تحریک برای هر یک از شرکت کنندگان با توجه به وسواس خاص OCD خود، انجام دادیم.”
“به عنوان مثال، اگر کسی در مورد آلودگی وسواس داشت، ما [آنها] را در معرض شرایطی قرار دادیم که این وسواس برانگیخته شود، مانند، دست زدن به درب حمام یا سطل زباله.”
دکتر کارمی ادامه می دهد ، “ایده این است که وقتی مغز برانگیخته می شود، درمان را انجام دهیم. نه اینکه، در حالی باشد که [شرکت کننده] به فکر خریدهایی باشد که باید انجام دهد.”
بیش از 40٪ پاسخ پس از یک ماه
محققان برای سنجش اثربخشی یا مؤثر بودن درمان جدید، از پرسشنامه مقیاس وسواس فکری ییل-براون استفاده کردند که متخصصان اغلب برای ارزیابی شدت علائم و پاسخ به درمان از آن استفاده می کنند.
این تیم دریافتند که در پایان دوره 6 هفته ای، 38٪ از شرکت کنندگان درگیر تحریک مغناطیسی عمیق ترانس کرانیال، شاهد بهبود در علائم خود بودند. به طور خاص، آنها به طور متوسط کاهش شدت علائم بیش از 30٪ را تجربه کردند، در مقایسه با 11٪ بهبود در شرکت کنندگان که درمان شم را دریافت کرده بودند.
یک ماه پس از پایان درمان، افرادی که تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال عمیق دریافت کرده بودند، میزان پاسخگویی 45.2٪ را نشان می دادند، در حالی که افرادی که درمان شم را دریافت کرده بودند، 8/17 درصد پیشرفت داشتند.
با این حال محققان برخی از واکنشهای منفی را ثبت کردند. تقریباً یک سوم هر گروه از شرکت کنندگان گفتند که سردرد را تجربه کرده اند. با این حال، تنها دو شرکت کننده به دلیل شدت درد از آزمایش خارج شدند.
دکتر کرمی می گوید: “محققان [تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال] را در گذشته برای OCD آزمایش کرده اند، اما این اولین بار است که ما این ناحیه از مغز را تحریک کرده در حالی که مناسب برای هر [شرکت کننده] باشد.”
وی اضافه می کند: “علاوه بر این، ما این کار را با استفاده از یک پروتکل استاندارد در یک کارآزمایی تصادفی در چند مرکز (ایالات متحده ، کانادا و اسرائیل) انجام داده ایم.” “این بدان معناست که ما به این نتایج مثبت رسیده ایم [علیرغم تفاوت در [شرکت کنندگان] و انواع پزشکانی که پاسخ مثبت داده اند.”
” روش ما در درجه اول برای کسانی انجام می شود که [شرایط آنها] به درمان معمولی پاسخ نمی دهند.”
دکتر لیور کارمی
پروفسور خوزه منچون – از دانشگاه بارسلونا در اسپانیا – با تأیید یافته های این مطالعه بر اهمیت این آزمایش تأکید می کند و آن را “یک مطالعه بسیار مهیج” می نامد.
پروفسور منچون می افزاید: “[تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال] امکان دستیابی و تعدیل نواحی عمیق تر مغز را فراهم می کند که می توانند با تاثیر بیشتری در OCD نقش داشته باشند.” “اگر این نتایج مثبت در مطالعات بعدی تأیید شود، [این، ممکن است به یک استراتژی درمانی مفید تبدیل شود.”
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.