دلایل مختلفی وجود دارد که ممکن است فرد با احساس خفگی در خواب بیدار شود. از جمله ی این دلایل آپنه خواب و ترشحات پشت حلق و بینی است.
در حالی که بیدار شدن از خواب با احساس خفگی در خواب غیر معمول نیست، اما می تواند بسیار ترسناک باشد.
برخی از علل، مانند ترشحات پشت حلق و بینی، به راحتی قابل درمان هستند. برخی دیگر ممکن است به مراقبت پزشکی و یک برنامه درمانی طولانی مدت نیاز داشته باشند.
در این مقاله توضیح می‌دهیم که چرا ممکن است فرد با احساس خفگی از خواب بیدار شود، و ابزارها و داروهایی که می‌توانند کمک کنند و چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد را به طور مفصل روشن می کنیم.
علت احساس خفگی در خواب
فرد ممکن است به دلایل مختلفی با نفس نفس زدن از خواب بیدار شود، از جمله:
آپنه انسدادی خواب
آپنه خواب به وقفه های غیرارادی تنفس در هنگام خواب اشاره دارد.
دو نوع اصلی آن عبارتند از:
- آپنه خواب مرکزی که به دلیل مشکلات سیگنال دهی در مغز ایجاد می شود.
- آپنه انسدادی خواب، زمانی رخ می دهد که انسداد در راه هوایی جریان هوا را متوقف کند.
طبق گزارش بنیاد ملی خواب آمریکا، حدود 18 میلیون بزرگسال در ایالات متحده به آپنه انسدادی خواب مبتلا هستند.
ممکن است فردی از ابتلای خود به این عارضه غافل باشد تا زمانی که کسی به او اطلاع دهد که هنگام خواب خروپف می کند و نفس نفس می زند. وقتی که فرد نفس نفس می زند، ممکن است به طور کامل بیدار نشود.
علائم دیگر آپنه خواب عبارتند از:
- سردرد صبحگاهی
- خستگی در طول روز
- مشکلات حافظه
- خستگی
- تحریک پذیری
اضطراب
اضطراب می تواند منجر به حملات پانیک شود و هنگامی که در شب رخ می دهد، ممکن است فرد با نفس نفس زدن از خواب بیدار شود. بر اساس گزارش انجمن اضطراب و افسردگی آمریکا، حدود 70 درصد از افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی مشکل خواب را گزارش می دهند.
سایر علائم اضطراب عبارتند از:
- بی قراری
- احساس ترس یا نگرانی
- تند شدن ضربان قلب
- وحشت
- مشکل در تمرکز
آسم
آسم یک بیماری مزمن است که باعث التهاب در مجاری هوایی می شود. آسم شبانه اصطلاح پزشکی برای داشتن علائم هنگام خواب است. هنگامی که این بیماری به خوبی کنترل نمی شود، آسم شبانه شایع است.
علائم اضافی آسم عبارتند از:
- سرفه کردن
- خس خس سینه
- احساس ناتوانی در نفس کشیدن
- سفتی در قفسه سینه
بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)
COPD زمانی رخ می دهد که کیسه های هوایی کوچک در ریه ها آسیب ببینند. این کیسه ها که آلوئول نامیده می شوند فلاپی می شوند و خروج هوا از ریه ها را دشوار می کنند.
علائم ممکن است در هنگام خواب رخ دهد. افراد ممکن است با نفس نفس زدن از خواب بیدار شوند یا احساس کنند که در حال خفگی هستند.
سایر علائم COPD عبارتند از:
- خس خس سینه
- افزایش مخاط
- سرفه کردن
- خستگی
- سفتی در قفسه سینه
- نارسایی قلبی
اگرچه بیدار شدن از خواب با نفس نفس زدن اغلب به دلیل مشکلات تنفسی است، نارسایی قلبی نیز ممکن است یک علت باشد.
هنگامی که قلب آنطور که باید خون را پمپاژ نمی کند، به این حالت نارسایی قلبی می گویند.
دریچه های غیر طبیعی قلب، سابقه حمله قلبی و بیماری عروق کرونر همگی می توانند منجر به نارسایی قلبی شوند.
تنگی نفس یکی از شایع ترین علائم است. در ابتدا ممکن است فرد فقط در حین فعالیت بدنی متوجه آن شود. با پیشرفت بیماری، فرد ممکن است هنگام استراحت یا خواب دچار تنگی نفس شود.
فرد مبتلا به نارسایی قلبی ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کند:
- خستگی
- تورم پاها
- درد قفسه سینه
- تورم شکم
مخاط پشت بینی
مخاط و بزاق تولید شده در طول روز معمولاً به پشت بینی و گلو جریان می یابد و بلعیده می شود. ممکن است شخص از این فرآیند بی اطلاع باشد.
ترشحات پشت حلق و بینی زمانی اتفاق می‌افتد که این مخاط جمع می‌شود و به پشت گلو می‌ریزد.
با تجمع مخاط، ممکن است فرد احساس کند نمی تواند نفس بکشد. اگر خواب باشد، ممکن است با نفس نفس زدن از خواب بیدار شود.
بیماری رفلاکس معده، عفونت‌های سینوسی و آلرژی‌ها همگی از علل شایع ترشحات پشت حلق و بینی هستند.
علائم دیگر عبارتند از:
- بوی بد دهان
- گلو درد
- طعم بد در دهان
- سرفه کردن
تشخیص احساس خفگی در خواب
پزشک از فرد می خواهد در مورد علائم و سابقه پزشکی خود صحبت کند. آنها همچنین ممکن است یک معاینه فیزیکی انجام دهند.
آزمایش‌های زیر می‌توانند به تعیین اینکه چرا فرد با نفس نفس زدن از خواب بیدار می‌شود کمک کند:
- آزمایش خون
- یک تست خواب، برای تعیین اینکه آیا فرد مبتلا به آپنه خواب است یا خیر
- اکوکاردیوگرام برای بررسی ناهنجاری های قلبی
- الکتروکاردیوگرام برای اندازه گیری ضربان قلب و ریتم
- یک آزمایش عملکرد ریوی، برای تشخیص بیماری های تنفسی
خواندن این مطلب را از دست ندهید: تست خواب چیست + هزینه، عوارض جانبی و انواع آن
درمان احساس خفگی در خواب
ممکن است برای باز کردن مجاری تنفسی، برونکودیلاتور تجویز شود.
هنگامی که پزشک علت را کشف کرد، ممکن است یکی از درمان های زیر را توصیه کند:
دارو
داروها می توانند نارسایی قلبی، COPD و اضطراب را درمان کنند.
بتا بلاکرها می توانند عملکرد قلب را بهبود بخشند و در نهایت تنگی نفس را کاهش دهند.
برونکودیلاتورها و داروهای استنشاقی کورتیکواستروئیدی می توانند راه های هوایی را باز کرده و جریان هوا را در افراد مبتلا به COPD بهبود بخشند. این ممکن است منجر به کاهش تنگی نفس شود.
داروهای ضد اضطراب می تواند منجر به حملات پانیک کمتر شود و ممکن است فرد با نفس نفس زدن از خواب بیدار نشود.
فشار مثبت مداوم راه هوایی (CPAP)
هنگامی که آپنه انسدادی خواب مقصر است، پزشک ممکن است CPAP را توصیه کند. این درمان شامل دستگاهی است که هوا را به ریه ها می رساند و از مسدود شدن راه هوایی جلوگیری می کند.
درباره CPAP بیشتر بخوانید: دستگاه CPAP یا فشار مداوم مثبت راه هوایی
دستگاه های دندانپزشکی
آپنه انسدادی خواب ممکن است با یک دستگاه دندانپزشکی نیز درمان شود.
زبان و فک را به جلو هل می دهد و از جمع شدن ماهیچه های گلو به عقب و مسدود شدن جریان هوا جلوگیری می کند.
اسپری بینی سالین
اینها اغلب برای مدیریت ترشحات بینی توصیه می شوند. استفاده از دستگاه شست و شوی بینی برای تخلیه سینوس ها نیز ممکن است کمک کننده باشد.
عادات خواب خوب
نکات زیر می تواند به کاهش احساس خفگی در خواب مرتبط با اضطراب و کاهش استرس به طور کلی کمک کند:
- به اندازه کافی خوابیدن
- هر روز در ساعت معینی به رختخواب بروید و از خواب بیدار شوید
- فقط در صبح کافئین مصرف کنید
- قبل از خواب، کاری آرامش بخش، مانند مدیتیشن، تمرینات تنفسی، یا مطالعه انجام دهید.
اگر میخواهید تمرینات مدیتیشن را مبتنی بر پایه دینامیک مغز انجام دهید، میتوانید از انستیتو سلامت مغز دانا کمک بگیرید. برای اطلاعات بیشتر واحد مربوطه را در سایت ما ببینید و روی لینک زیر کلیک کنید: مدیتیشن هندسی بر پایه دینامیک مغز (BBFGM)
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر فردی به ندرت با نفس نفس زدن از خواب بیدار شود، علائم دیگری نشان ندهد و بتواند به سرعت به خواب برود، ممکن است نیازی به درمان نداشته باشد.
با این حال، اگر فردی اغلب این علامت را تجربه می کند، یا اگر علائم دیگری وجود دارد، باید با پزشک صحبت کند.
اگر فرد درد قفسه سینه هم دارد یا نمی تواند نفس بکشد، باید فورا به دنبال مراقبت های پزشکی باشد.
هنگامی که علت اصلی شناسایی شد، پزشک درمانی را توصیه می کند که می تواند خواب بی وقفه را تضمین کند.
درمان مشکلات خواب در کلینیک سلامت مغز دانا
واحد سلامت خواب و اختلالات خواب انستیتو سلامت مغز دانا همزمان با واحد ارزیابی و تشخیص این مرکز در چارچوبی دانش بنیان و با همکاری و زیر نظر آزمایشگاه اختلالات رفتاری خواب دانشگاه علوم پزشکی شیراز، به منظور ارزیابی، تشخیص و مداخلات در زمینه اختلالات خواب به ارائه خدمات می پردازد. برای کسب اطلاعات بیشتر واحد مربوطه را در سایت ما ببینید یا با کارشناسان تماس بگیرید.
واحد خواب کلینیک سلامت مغز، آدرس: شیراز بلوار بعثت (حدفاصل چهارراه خلدبرین و فلکه سنگی) مجتمع پزشکی مریم طبقه پنجم – واحد 13 انستیتو سلامت مغز
ایمیل: [email protected]
اینستاگرام: danabrain.ir@
تلفن: 07136476172 09173076279 09172030360
همچنین می توانید به راحتی و از طریق لینک زیر نوبت خود را همین الان رزرو کنید:
زیر نظر متخصصین اختلالات خواب: دکتر محمد نامی – دکترای تخصصی مغز و شناخت، فلوشیپ اختلالات خواب. مدیر واحد اختلالات رفتاری خواب دانشگاه علوم پزشکی شیراز و بخش عصب شناختی آزمایشگاه اختلالات خواب بیمارستان نمازی. دانش آموخته و عضو کارگروه سلامت روان دانشکده پزشکی هاروارد. و استادیار عصب روانشناسی شناختی و علوم اعصاب در دپارتمان علوم اجتماعی دانشگاه کانادا دبی.
دکتر ساره شریعتی – دکترای تخصصی اعصاب و روان (روانپزشکی) رتبه اول بورد تخصصی روانپزشکی و اختلالات خواب. مدیر واحد عصب روانشناختی کلینیک سلامت مغز دانا.
با همکاری دکتر علی محمد کمالی – دکترای تخصصی علوم اعصاب و مدیر واحد مغز، شناخت و رفتار دانشکده علوم و فناوریهای نوین پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز. با بیش از 50 مقاله پژوهشی در معتبر ترین مجلات علمی. i10-Index: 15 Google Scholar
علم و صداقت مهم است
ما هر خدمتی را که در زمینه اختلالات خواب ارائه می کنیم به دقت مورد بررسی قرار می دهیم، بنابراین می توانید مطمئن باشید که تصمیم شما برای دریافت خدمت در انستیتو سلامت مغز مورد تایید و زیر نظر متخصصین خبره اختلالات خواب می باشد.
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روانشناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.