خوابیدن در حالت ایستاده یک روش معمول در سراسر قلمرو حیوانات است. با این حال، انسان ها اغلب در مواقعی که به این وضعیت نیاز است، مانند چرت زدن در هواپیما یا در حین ماشین سواری طولانی، با ایستاده خوابیدن مشکل دارند. این را می توان تا حدی به روشی نسبت داد که بدن ما در طی مراحل خاصی از چرخه خواب طبیعی آرام می شود. و انقباض عضلانی خود را از دست می دهد.
علاوه بر این، ایستادن بیش از حد طولانی مدت می تواند خطر ابتلا به ترومبوز ورید عمقی (DVT) را افزایش دهد. که یک وضعیت پزشکی بالقوه کشنده است. اگر نیاز دارید که سرپا بخوابید، اقدامات خاصی برای جلوگیری از DVT و اطمینان از استراحت کافی وجود دارد.
آیا ایستاده خوابیدن سالم است؟
ایستاده خوابیدن ذاتاً سالم یا ناسالم نیست. تا زمانی که بتوانید راحت استراحت کنید و به اندازه کافی بخوابید، وضعیت عمودی ممکن است میتواند یکی از گزینه ها باشد. برخی از افراد دارای شرایط پزشکی خاصی هستند که وضعیت خواب نشسته یا ایستاده برایشان راحت است. اینها شامل چاقی مرضی و بیماری مزمن انسدادی ریه است. که در مقالات پیشین به اثر مثبت نشسته خوابیدن در بیماران مزمن انسدادی ریه اشاره کردیم.
عمل جراحی شانه و تمایل برای خوابیدن در وضعیت نشسته یا ایستاده
برخی از افراد نیز ممکن است احساس راحتی بیشتری برای خوابیدن در صندلی داشته باشند. دکتر جنی آیو، پزشک فیزیوتراپی و عضو مرکز پزشکی SleepFoundation.org می‌گوید:. من تعدادی از بیماران فیزیوتراپی داشته‌ام که بعد از جراحی‌های مختلف شانه به من گفتند که خوابیدن در صندلی دارای تکیه‌گاه، تنها راهی است که می‌توانند راحت بخوابند. من فکر می‌کنم این احتمالاً به این دلیل است که هنگام خوابیدن در یک صندلی، غلت زدن به پهلو امکان پذیر نیست. بنابراین از ضعیتی که میتواند باعث درد شدید بیماران بعد از عمل شانه شود جلوگیری میشود.
دکتر آیو می گوید ایستاده خوابیدن باید یک اقدام موقتی باشد. تا زمانی که بیمار بتواند راحت در رختخواب بخوابد. او می افزاید که بیماران باید قبل از بازگشت به رختخواب خود با پزشک یا فیزیوتراپ در مورد تغییر وضعیت خود مشورت کنند.
موارد فرهنگی
عمل درست خوابیدن در میان گروه های فرهنگی خاصی رایج تر است. به عنوان مثال، بی بی سی یک خلوتگاه بودایی در اسکاتلند را مشخص کرده است، که در طی آن راهبان هر شب تا چهار سال ایستاده می خوابیدند.
با این حال، این گروه‌ها استثنا هستند، زیرا اکثر افراد به دلیل مکانیک ساده چرخه‌های خواب ما به سختی می‌خوابند. یک چرخه سالم شامل چهار مرحله خواب متمایز است. در مرحله چهارم، که به عنوان حرکت سریع چشم (REM) شناخته می شود، با از دست دادن تون عضلانی مواجه خواهید شد. که باعث می شود دست ها و پاها فلج شوند. این اتفاق مانع از اجرای رویاها و حرکت دست و پاها در طول خواب REM میشود.
این فلج موقت همچنین باعث می شود که خوابیدن در حالت عمودی سخت تر از خوابیدن به صورت خوابیدن به پهلو، پشت یا شکم باشد. همانطور که هر مسافر هواپیمایی یا سفرهای طولانی با اتوبوس می تواند تأیید کند، ایستادن خوابیدن به ویژه دشوار است.
ترومبوز ورید عمقی چیست؟
خطر DVT نیز باید در نظر گرفته شود، به خصوص در طول پروازهای طولانی. DVT با یک لخته خون مشخص می شود که پس از دوره های طولانی نشستن بدون وقفه در وریدهای ران یا ساق پا ایجاد می شود. اگر لخته به ریه ها برود، این امر می تواند منجر به آمبولی ریه بالقوه کشنده شود. مصرف برخی داروها می تواند احتمال ابتلا به DVT را افزایش دهد، مانند سیگار کشیدن یا باردار شدن.
علائم DVT شامل موارد زیر است:
- گرما یا احساس حساسیت روی ورید آسیب دیده
- درد یا تورم در محل لخته
- پوست قرمز شده
برای جلوگیری از DVT، معمولاً به مسافران خطوط هوایی در پروازهای طولانی دستور داده میشود که در بایستند و پاهای خود را درحالت ایستاده ورزش دهند. همچنین باید مطمئن شوید که مایعات زیادی بنوشید تا هیدراته بمانید.
یکی از راه‌های کاهش خطر ابتلا به DVT هنگام خوابیدن در یک سفر طولانی این است که صندلی خود را بخوابانید. برخی از مطالعات نشان می‌دهند که نشستن با زاویه حداقل 40 درجه نسبت به نشستن با زاویه 20 درجه، خواب سالم‌تری دارد. البته ممکن است در برخی پروازها این امکان وجود نداشته باشد. در این صورت ممکن است لازم باشد صندلی خود را ترک کنید و پاهای خود را بیشتر حرکت دهید.
آیا می توانید ایستاده بخوابید؟
خوابیدن در حالت ایستاده برای انسان حتی سخت تر از خوابیدن در حالت نشسته است. به دلیل از دست دادن تون عضلانی که در طول خواب REM اتفاق می افتد. با این حال، این عمل در شرایط خاصی مانند سربازان در وظیفه نگهبانی شبانه مشاهده شده است.
سایر حیوانات در خوابیدن روی پاهای خود مهارت بیشتری دارند. به عنوان مثال، اسب ها مجهز به سیستمی از تاندون ها و رباط ها هستندکه به پاهای آنها اجازه می دهد در هنگام خواب اساساً در جای خود قفل شوند. فلامینگوها نمونه دیگری هستند و در واقع می توانند در حالی که روی یک پا ایستاده اند بخوابند.
برخی از اختلالات خواب می تواند باعث شود افراد بدون بیدار شدن بایستند و حتی راه بروند. راه رفتن در خواب یک اختلال در برانگیختگی است. در طول دوره راه رفتن در خواب، فرد ممکن است بلند شود و راه برود یا از رختخواب خود دور شود. این رفتار ممکن است در افرادی رخ دهد که ترس از خواب را که یکی دیگر از اختلالات برانگیختگی تجربه می کنند. با این حال، این خواب نباید به عنوان خواب طبیعی یا سالم تلقی شود زیرا مربوط به اختلال است.
ایستاده خوابیدن در حیوانات:
ملاتونین، هورمون خواب است. و بر اساس پژوهش‌ها مشخص شده است که در طول شب، این هورمون در پلاسمای خون بیشتر یافت میشود. خواب کامل در اسب ها در حدود 3 تا 4 ساعت در طول روز اتفاق می‌افتد.
استراحت اسب در حالت ایستاده. یک اسب از 4 تا 15 ساعت در روز میتواند ایستاده استراحت کند.
استراحت اسب در حالت نشسته. یک اسب ممکن است از چند دقیقه تا چند ساعت در روز به صورت نشسته استراحت کند.
باید دانست که یک اسب در تمام مدت استراحت، خواب نیست.
خواب اسب : یک اسب در ۲۴ ساعت شبانه روز ممکن است از چند دقیقه تا چند ساعت در خواب باشد. که این خواب بیشتر به صورت بازه‌های کوتاهی در حدود ۱۵ دقیقه اتفاق می‌افتد. که این دوره های کوتاه از خواب شامل پنج دقیقه خواب با امواج آهسته و پس از آن، خواب با حرکت سریع چشم میشود.
چرت زدن اسب
چرت زدن در اسب ها بر خلاف خواب کامل که به حالت دراز کشیده است، به صورت ایستاده صورت می‌گیرد. در این حالت چشم ها نیمه باز (حالت خمار) و سر آویزان بوده و با منتقل کردن وزن بدن، روی دست ها و اغلب یک پا (استراحت دادن به پای دیگر) در گوشه‌ای از چراگاه یا اصطبل قرار می‌گیرد. از مزیت های این نوع استراحت می‌توان به فرار به موقع اسب، در هنگام تهدید اشاره کرد. مثل بسیاری از انسان ها، الگوهای خواب اسب بسته به سن آنها تغییر می‌کند. در مقایسه با بزرگسالان، کره اسب ها بیشتر می خوابند. خواب در اوایل تولد بیشتر به حالت دراز کشیده است. ولی به تدریج از میزان آن کاسته می شود. البته میزان خواب و حالات خواب در نژادهای مختلف متفاوت است.
دانشجوی دکتری پژوهشی ارگونومی شناختی، عاشق یادگیری، عاشق خواب و مباحث مرتبط با آن و عاشق دانستن درباره عملکردهای شناختی انسان… خوشحالم که در این بستر، فرصت اشتراک اطلاعات با شما عزیزان را دارم.