در یک بررسی جدید از تحقیقات، پزشکان دریافتند که تقریبا نیمی از بیماران ویروس کرونا COVID-19 که بستری شده اند، علائم عصبی از جمله سرگیجه، از بین رفتن احساس بویایی و چشایی، مشکل در تمرکز را تجربه می کنند. نویسندگان این مطالعه اظهار می دارند که این علائم ممکن است قبل از علائم رایج ویروس کرونا، مانند تب و مشکل در تنفس ظاهر شوند.
سایر متخصصان، علائم شناختی کوتاه مدت و طولانی مدت را نگران کننده می دانند که یافته های جدید شواهدی برای این امر محسوب می شوند.
براساس یک بررسی جدید از تحقیقات منتشر شده در Annals of Neurology، حدود نیمی از بیماران ویروس کرونا که در بیمارستان بستری هستند، علائم عصبی از جمله سرگیجه، مشکل در تمرکز، از بین رفتن احساس بو یایی و چشایی، تشنج، سکته مغزی و ضعف را تجربه می کنند.
این یافته ها نشان می دهد که بیماری ویروس کرونا COVID-19، بیش از یک عفونت تنفسی است و برای کل سیستم عصبی از جمله مغز، نخاع و اعصاب بیشتر یک “تهدید جهانی” محسوب می شود.
دکتر ایگور کورالنیک، نویسنده اصلی تحقیقات: “این مهم است که عموم مردم و پزشکان از این امر آگاه باشند، زیرا یک عفونت SARS-COV-2 ممکن است در ابتدا، قبل از بروز هرگونه بروز تب، سرفه یا مشکلات تنفسی، با علائم عصبی همراه باشد.”
برخی دیگر از علائم عصبی که بیماران تجربه کردند شامل سردرد، کاهش هوشیاری و درد عضلانی است.
سیستم عصبی می تواند تحت تأثیر COVD-19 قرار گیرد. این می تواند نتیجه تأثیر ویروس بر روی ریه ها و قلب باشد که باعث می شود اکسیژن کافی به مغز وارد نشود و به نوبه خود منجر به تجربه سکته مغزی در برخی از بیماران COVID-19 شود.
نویسندگان این مطالعه توضیح می دهند، ویروس ممکن است مستقیماً مغز را نیز آلوده کند و واکنش سیستم ایمنی بدن به آن، همچنین می تواند التهابی باشد که به مغز و اعصاب آسیب می رساند.
خیلی زود است که بدانیم پیامدهای عصبی چه مدت و چگونه ادامه دارد، اما کورالنیک و همکارانش قصد دارند با ادامه پیگیری بازماندگان COVID-19 که در بیمارستان خود تحت معالجه قرار گرفتند، این موضوع را روشن کنند.
سایر مطالعات و متخصصان توجه به پیامدهای شناختی کوتاه مدت و طولانی مدت را مورد توجه قرار داده اند.
مطالعه حاضر به توضیح و توصیف مواردی می پردازد که بسیاری از پزشکان، بیماران و ارائه دهندگان سلامت روان به آن توجه کرده اند: میزان و تداوم عوارض شناختی کوتاه مدت و بلند مدت COVID-19.
یک مطالعه حاکی از آن است که 65 درصد بیماران COVID-19 هذیان را تجربه می کنند، یک اثر غالباً وحشتناک بعد از ICU که می تواند توهمات واضح، بی نظمی، تحریک پذیری و دامنه وسیعی از تغییرات شناختی را درگیر کند. یکی از متخصصان به خودی خود هذیان را “اپیدمی” نامیده است.
بیماران COVID-19 بستری نیز ممکن است مستعد ابتلا به حملات اضطراب و هراس باشند، همچنین سندرم بعد از ICU یا PICS، ممکن است دسته ای از علائم شامل ضعف عمومی، چالش های شناختی و خلق و خوی ضعیف باشد.
“برخلاف اختلال استرس پس از سانحه، که همچنین در بیماران COVID-19 عامل نگران کننده ای است، PICS معمولاً به اندازه کافی ناتوان کننده نیست تا به یک سطح بالینی افسردگی یا اضطراب برسد، اما می تواند بازماندگان و اعضای خانواده آنها را برای ماه ها یا سال ها دچار مشکل شناختی کند.”
هر بیماری تهدید کننده زندگی که افراد در آن تحت مراقبت های ویژه ای قرار گرفته اند، می تواند منجر به عوارض شناختی و روانی از جمله هذیان و PICS به دلیل مصرف اکسیژن محدود، داروهای آرام بخش و قرار گرفتن در محیطی عجیب و غریب شوند که در آن بیماران نمی توانند روز را از شب تشخیص دهند.
کارشناسان معتقدند عوامل جانبی COVID-19 احتمالاً این عواقب را بیشتر تقویت می کند، از جمله نحوه آلوده شدن مغز، مدت زمان قرارگیری در دستگاه تهویه، دوزهای زیاد داروهای آرام بخش و مهمتر از همه، جداسازی فیزیکی اعضای خانواده در طول درمان.
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.