اضطراب جدایی ترس از جدا شدن از عزیزان یا افرادی است که به نظر ما منبع امنیت و ارتباط هستند. دیوید کلمانسکی، روانشناس می گوید، برای هر کسی احساس تنهایی و ناراحتی از دوری از عزیزان طبیعی است، اما زمانی که احساس می کند کنترلی ندارد یا باعث ناراحتی زیادی می شود، می تواند بر روابط شما فشار وارد کند و ممکن است نیاز به توجه داشته باشد.
این مقاله به بررسی ویژگی ها و علل اضطراب جدایی، تاثیر آن بر روابط و راهکارهایی برای کمک به شما برای مقابله با آن می پردازد.
اضطراب جدایی در روابط
به طور معمول، یک رابطه با روحیه ایجاد یک ارتباط امن و پایدار ایجاد می شود. وقتی وارد یک رابطه صمیمانه می شویم و شروع به آسیب پذیری می کنیم، بخش های عمیق تری از خود را که جوان تر هستند و به اولین تجربه ما از خانواده نزدیک تر است، نشان می دهد.
وقتی در رابطه با کسی آسیب پذیر هستیم، شروع می کنیم به شریک زندگی خود به عنوان منبع ارتباط و امنیت نگاه کردن. و به دلیل این احساسات شدید، می ترسیم که این رابطه را تا از دست بدهیم، به خصوص اگر در خانواده ای بزرگ شده باشیم که به طور ناخودآگاه سبک های دلبستگی ناایمن را تبلیغ می کند.
بنابراین حتی اگر می دانید که شریک زندگی تان در حال بازگشت است (از مسافرت، از یک سفر کاری و غیره)، اگر با اضطراب جدایی دست و پنجه نرم می کنید، ممکن است در طول غیبت او احساس استرس و اضطراب بیش از حد کنید.
زندگی در حالت ترس باعث می شود که واکنش پذیرتر باشیم و از موضعی که ترس داریم نمی خواهیم کسی یا چیزی را از دست بدهیم تصمیم گیری کنیم. بنابراین، ما تصمیماتی می گیریم که معمولاً به یک نتیجه منفی خیالی از آینده واکنش نشان می دهد. این حالت می‌تواند تأثیر عمده‌ای بر سلامت روان ما داشته باشد زیرا تجربه شادی و ارتباط امن و دلبستگی برای ما سخت‌تر است.
برای کسانی که اضطراب جدایی را تجربه می کنند، ترس آنها را بیشتر به سمت تلاش برای مالکیت، کنترل یا حسادت هدایت می کند.
اما در یک رابطه سالم، وقتی رها می‌کنیم و یاد می‌گیریم چگونه اعتماد و عشق ایجاد کنیم، کمتر در اضطراب جدایی گرفتار می‌شویم. این به عنوان وابستگی متقابل شناخته می شود – توانایی مستقل بودن و همچنان عمیقاً در ارتباط بودن با شخص دیگر.
همچنین باید توجه داشته باشیم که اضطراب جدایی در برخی از روابط بیشتر از دیگران ظاهر می شود. به عنوان مثال، ممکن است این شکل از اضطراب را در رابطه با فردی که در رابطه عاشقانه با او هستید تجربه کنید تا با یک دوست یا آشنا.
علائم و ویژگی های اضطراب جدایی
علائم رفتاری و شناختی:
اضطراب جدایی می تواند تغییرات قابل توجهی بر خلق و خوی (مانند تشدید اضطراب یا افسردگی)، تمرکز، تصمیم گیری یا حتی خوردن یا خوابیدن ایجاد کند.
علائم فیزیکی:
در برخی افراد، اضطراب جدایی می‌تواند علائمی مانند تند شدن ضربان قلب، گزگز در اندام‌ها یا به طور کلی احساس اضطراب ایجاد کند.
مشکلات عملکردی:
اضطراب جدایی همچنین می‌تواند باعث شود برخی افراد مشکلات عملکردی داشته باشند، مانند اجتناب از ترک خانه، مشکل در محل کار یا مدرسه، یا روی آوردن به مواد برای مقابله.
معمولاً عودکننده است:
به عنوان یک اختلال، اضطراب جدایی معمولاً عودکننده است و هنگام پیش‌بینی یا تجربه جدایی به صورت پریشانی بیش از حد ظاهر می‌شود. این می تواند باعث نگرانی مداوم و بیش از حد در مورد از دست دادن کسی از طریق آسیب، بیماری، جراحت، تصادف، رها شدن و غیره شود.
در یک طیف عمل می کند:
اضطراب جدایی در یک طیف عمل می کند به این معنا که برخی ممکن است برخی علائم خفیف آن را داشته باشند در حالی که برخی دیگر ممکن است اضطراب و پریشانی زیادی را تجربه کنند.
علل اضطراب جدایی
اضطراب جدایی اغلب بر کسانی تأثیر می‌گذارد که سبک دلبستگی ناایمن از خود نشان می‌دهند.
اینها برخی از دلایل اضطراب جدایی هستند:
عوامل ارثی:
اضطراب جدایی دارای یک مؤلفه ارثی است و بین والدینی که دارای اضطراب هستند و سطوح بالاتر اضطراب جدایی در کودکانشان وجود دارد.
عوامل محیطی:
برخی از عوامل محیطی نیز ممکن است نقش داشته باشند، مانند از دست دادن والدین (به عنوان مثال به دلیل جدایی، طلاق، یا مرگ)، خانه های بسیار آشفته یا پر استرس، غیبت طولانی والدین (به دلیل اعزام نظامی، حبس، یا ترک، به عنوان مثال)، درگیری والدین و غیره.
اختلالات اضطرابی:
تشخیص اختلال اضطرابی دیگر، مانند اضطراب فراگیر یا اضطراب اجتماعی، می تواند یک عامل خطر برای اضطراب جدایی باشد.
مقابله با اضطراب جدایی در روابط
علائم را بشناسید:
اول، مهم است که علائم اضطراب جدایی را از طریق صحبت با اعضای مورد اعتماد خانواده یا دوستان یا متخصص سلامت روان تشخیص دهید.
آن را بپذیرید:
افرادی که می توانند با اضطراب جدایی شناسایی شوند، باید تمام تلاش خود را انجام دهند تا این را نه تنها به عنوان اضطراب جدایی، بلکه به عنوان یک ترس عمیق از رها کردن عزیزان تشخیص دهند. اعتراف به این موضوع برای پذیرش آن می‌تواند بسیار مفید باشد.
روابط سالم را مشاهده کنید:
مشاهده روابط سالم و وابسته به هم می تواند مفید باشد. این مثال‌ها به مغز الگویی می‌دهند که یک رابطه چگونه می‌تواند باشد، برخلاف درک فقط روابط وابسته و ناایمن.
به توانایی‌های خود ایمان داشته باشید:
این مهم است که به خاطر داشته باشید که اضطراب جدایی موقتی است و می‌توان با توجه به توانایی‌های خود آن را کاهش داد. اگر از شریک زندگی خود جدا هستید، به خود یادآوری کنید که قبلاً این موضوع را مدیریت کرده‌اید و دیدار مجدد با شریک زندگی شما بسیار خاص خواهد بود. به دنبال راه‌هایی باشید تا به طور معناداری وقت خود را اشغال کنید.
یوگا و مدیتیشن را امتحان کنید:
تمرینات فیزیکی و ذهنی مانند یوگا و مدیتیشن به شما در مبارزه با اضطراب کمک می کند.
اگر میخواهید تمرینات مدیتیشن را مبتنی بر پایه دینامیک مغز انجام دهید، میتوانید از انستیتو سلامت مغز دانا کمک بگیرید. برای اطلاعات بیشتر واحد مربوطه را در سایت ما ببینید و روی لینک زیر کلیک کنید: مدیتیشن هندسی بر پایه دینامیک مغز (BBFGM)
به دنبال درمان باشید:
درمان حرفه‌ای در قالب روان‌درمانی می‌تواند علاوه بر ایجاد برنامه‌ای برای افزایش ارتباط با پارتنر و سایر اعضای خانواده، گزینه مفیدی برای بررسی باشد. درمان شناختی رفتاری (CBT) می‌تواند برای اصلاح سوگیری‌های شناختی یا یادگیری آرامش در هنگام افزایش اضطراب مفید باشد.
حرف آخر
اضطراب جدایی می تواند جدایی از عزیزانتان، به ویژه شریک زندگیتان را برای شما دشوار کند. این می تواند طیف گسترده ای از علائم را ایجاد کند و بر سلامت روان و همچنین روابط شما تأثیر بگذارد.
تمرین یوگا و مدیتیشن و به طور معناداری مشغول نگه داشتن خود می تواند به شما در کنترل اضطراب کمک کند. با این حال، درک اینکه چرا این علائم وجود دارند و پرداختن به لایه‌های عمیق‌تر – از جمله پردازش هر گونه ترومای حل‌نشده – در نهایت راهی برای بهبودی واقعی از اضطراب جدایی خواهد بود. وقتی این کار را انجام دهید، زندگی، عشق و روابط بسیار لذت‌بخش‌تر می‌شوند.
از طریق درمان، می توانید راهنمایی مناسب برای تغییر افکار منفی و ناکارآمد در مورد خود، ارزش خود و نگرش خود نسبت به شریک زندگی خود دریافت کنید.
اگر ناراحتی عاطفی، اضطراب، افسردگی یا علائم دیگری را در نتیجه رابطه تجربه می کنید، برای دریافت کمک با یک متخصص ارتباط برقرار کنید. ممکن است بخواهید از صحبت با متخصص سلامت روان مرکز سلامت مغز دانا شروع کنید. از کمک گرفتن دریغ نکنید و بدانید سلامت روان شما مهم ترین چیز است. برای کسب اطلاعات بیشتر از خدمات ما، سایت انستیتو سلامت مغز دانا را ببینید یا با کارشناسان تماس بگیرید.
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.