همه افراد با خانواده خود ارتباط نزدیکی ندارند. در برخی موارد، افراد حتی ممکن است احساس کنند که از خانواده خود متنفر هستند. از آنجایی که روابط خانوادگی اغلب ریشه در تجربیات مشترک دارند، جای تعجب نیست که گاهی اوقات پر از مشکلات باشند.
دکتر جاشوا کلمن، روانشناس بالینی و نویسنده کتاب «وقتی والدین صدمه میزنند: استراتژیهای دلسوزانه هنگامی که شما و فرزند بزرگتان با هم کنار نمیآیید»، بیان میکند که از آنجایی که جامعه بسیار بر بخشش متمرکز است، دوست نداشتن یا دور شدن از خانوادهتان میتواند منجر به احساسات گناه و شرم شود.
پس اگر از خانواده خود متنفر هستید چه باید بکنید؟ کنار آمدن با این احساسات دشوار ممکن است مستلزم کار بر روی ترمیم روابط آسیب دیده باشد، یا ممکن است نیاز به قرار دادن مرزهایی با افراد خانواده داشته باشد.
علل
عواملی که باعث می شود فرد از خانواده یا اعضای خانواده خود متنفر شود، می تواند متفاوت باشد. رفتارهای سمی، سوء استفاده، بی توجهی یا تعارض تنها چند عاملی هستند که می توانند به احساس خصومت منجر شوند. یافتن راههایی برای درک بهتر دلایل چنین احساساتی میتواند به شما کمک کند تا بهتر با شرایط کنار بیایید.
در یک نظرسنجی در سال 2015 از بزرگسالان بریتانیایی که از والدین خود بیگانه بودند، برخی از شایعترین دلایل این جدایی عبارتند از:
- سوء استفاده عاطفی
- بی توجهی
- ارزش ها یا شخصیت های متضاد
- انتظارات متفاوت در مورد نقش های خانوادگی
- حوادث خانوادگی تروماتیک
- مسائل مربوط به مشکلات سلامت روان
پیوندهای ضعیف
سبک های دلبستگی معمولاً به یکی از چهار نوع تقسیم می شوند. در دوران کودکی، ایجاد یک دلبستگی ایمن به مراقبین مهم است زیرا به ما این امکان را می دهد که نسبت به جایگاه خود در جهان احساس امنیت و دوست داشته شدن داشته باشیم.
اما مردم همیشه وابستگی سالمی به مراقبان خود ندارند. در عوض، آنها ممکن است دلبستگی هایی ایجاد کنند که با اضطراب/دوسوگرایی، اجتناب یا بی نظمی مشخص شود:
- اگر مراقبان شما ناسازگار بودند، ممکن است سبکی مضطرب/دوسوگرا ایجاد کنید که با عدم اعتماد، اضطراب زیاد و روابط بین فردی ضعیف مشخص می شود.
- اگر والدینتان طرد میکردند یا نادیده می گرفتند، ممکن است سبک دلبستگی اجتنابی ایجاد کنید. این می تواند ایجاد روابط صمیمانه با دیگران را در بزرگسالی سخت کند.
اگر مراقبان شما به شدت ناسازگار بودند، اغلب به طور متناوب بین محبت آمیز و توهین آمیز بودند، ممکن است سبک دلبستگی نامنظم ایجاد کنید. این می تواند مدیریت احساسات، ایجاد روابط و احساس همدلی با اطرافیان را دشوار کند.
سوء استفاده یا نادیده گرفتن
نفرت همچنین می تواند به دلیل سوء استفاده یا بی توجهی که تجربه کرده اید ایجاد شود. ممکن است باعث شود از فردی که مرتکب سوء استفاده شده است متنفر شوید، اما ممکن است از سایر اعضای خانواده خود که در آن شرکت کرده اند یا به عنوان تماشاگر عمل کرده اند، متنفر باشید یا از آنها رنجیده باشید.
حتی اگر سایر اعضای خانواده از روی ترس یا احساس محافظت از خود رفتار کنند، باز هم می تواند منجر به احساس خشم و تنش شود.
مرزهای ضعیف
خشم و نفرت نیز می تواند ناشی از فقدان مرزهای مناسب در روابط با خانواده باشد.
نمونه هایی از مرزهای ضعیف در روابط خانوادگی عبارتند از:
- به حساب نیاوردن شخصیت یکی ار اعضای خانواده
- رعایت نکردن حریم خصوصی اعضای خانواده
- به بازی گرفتن یا ایجاد احساس گناه برای کنترل رفتار
- بی توجهی به احساسات یا عواطف
- خواسته های غیر منطقی
- کنترل بیش از حد
- مقایسه یا انتقاد مداوم
هر کس حق دارد مرزهایی برای خود داشته باشد. آنها برای سلامت روانی شما مهم هستند و به شما کمک می کنند تا مشخص کنید با چه چیزی راحت هستید، می خواهید دیگران چگونه با شما رفتار کنند و در یک رابطه چه چیزی را می پذیرید.
گاهی اوقات تعارض و احساس بیزاری ظاهر می شود زیرا والدین گاهی برای نیازهای اجتماعی خود به فرزندانشان تکیه می کنند. والدین به جای گذراندن وقت با همسر یا دوستان خود، انتظار سطوح بالایی از تعامل و صمیمیت را از فرزندان بزرگسال خود دارند که می تواند با مرزها، حریم خصوصی و استقلال فرد تضاد داشته باشد.
ارزش های متفاوت
افراد همچنین ممکن است زمانی که ارزشها یا اهداف بسیار متفاوتی نسبت به اعضای خانواده خود دارند، احساس خشم یا رنجش کنند. این اختلاف نظرها ممکن است بر سر سیاست یا مذهب حل شود، اما ممکن است شامل مواردی مانند نحوه گذراندن وقتتان، اینکه با چه کسی رابطه دارید، نحوه تربیت فرزندانتان یا حتی نحوه خرج کردن پولتان نیز باشد.
ممکن است متوجه شوید که از اعضایی از خانواده که زندگی و انتخاب های شما را نمی پذیرند یا از آنها حمایت نمی کنند، متنفر هستید.
نشانه های روابط خانوادگی سمی
هنگامی که با افراد خانواده خود روابط سمی دارید، می تواند تهدیدی فیزیکی، عاطفی یا روانی برای شما داشته باشد. اعضای سمی خانواده اغلب ریشه روابط ضعیف هستند، بنابراین جای تعجب نیست که ممکن است باعث بیزاری یا نفرت شما از آنها شود.
یادگیری شناخت نشانههای روابط سمی ممکن است به درک بهتر دلایل شما برای دوست نداشتن خانواده کمک کند.
افراد سمی تمایل دارند این احساس را در شما ایجاد کنند:
بی احترامی:
احساس می کنید که اعضای خانواده به نیازهای شما احترام نمی گذارند.
استثمار:
اعضای سمی خانواده اغلب توقعات زیادی دارند، اما در مقابل لطف شما را جبران نمی کنند.
حمایت نشدن:
این روابط به شما این احساس را میدهد که نزدیکترین افراد شما را نمیشناسند و نمیخواهند در مواقعی که به آنها نیاز دارید از شما حمایت کنند.
درک نشده:
افراد سمی تلاش کمی برای درک شما انجام می دهند.
نگرش منفی:
این افراد اغلب بدترین ویژگی های شما را نشان می دهند و احساس منفی نسبت به دیگران یا به طور کلی دنیا در شما ایجاد می کنند.
سرزنش:
وقتی همه چیز طبق برنامه پیش نمی رود، اعضای سمی خانواده ممکن است تقصیر را به گردن شما بیاندازند و از پذیرفتن مسئولیت کارهای خود امتناع کنند.
توجه داشته باشید که این رفتارها چه احساسی در شما ایجاد می کند و چه زمانی اغلب اتفاق می افتد. یادگیری تشخیص آنها می تواند به شما کمک کند به دنبال راه هایی برای مقابله باشید.
چگونه مقابله کنیم
چگونه می توانید با این احساسات کنار بیایید؟ زمانی که با اعضای خانواده زندگی میکنید یا با آنها ارتباط نزدیک دارید، مقابله با شرایطی که دوست ندارید، میتواند چالشبرانگیز باشد.
چه هنوز با خانواده خود زندگی می کنید یا اگر تماس محدودی دارید، یافتن راه هایی برای محافظت از سلامت روانی ضروری است.
احساسات خود را بپذیرید
روی پذیرش احساسات خود کار کنید بدون اینکه خودتان را به خاطر احساساتی که تجربه می کنید قضاوت کنید. شما نمی توانید خانواده خود را انتخاب کنید. خودتان را سرزنش نکنید که با افرادی که دوست ندارید احساس نزدیکی نمی کنید. در عوض، روی تمرین پذیرش خود کار کنید و سپس تعیین کنید که چه کاری می توانید انجام دهید تا این احساسات را مدیریت کنید یا روابطی را که شما را ناراضی می کند بهبود بخشید.
یافتن راه هایی برای پذیرش احساسات خود به روشی بدون قضاوت می تواند مفید باشد. پذیرش احساسات به این معناست که به خودتان اجازه دهید چیزهایی را بدون تلاش برای سرکوب یا پنهان کردن آن احساس کنیدو حتی زمانی که دشوار یا دردناک است. با پذیرش احساسات، میتوانید راههای سالمتری برای کنار آمدن با آنها پیدا کنید و اضطراب، استرس، ترس و اندوهی را که اغلب همراه با چنین احساساتی است، کاهش دهید.
استراتژی هایی مانند پذیرش، اعتبار عاطفی، تمرکز حواس و مدیتیشن را در نظر بگیرید. درمان همچنین می تواند برای کشف احساسات شما بسیار مفید باشد.
تصمیم بگیرید که چگونه ادامه دهید
هر رابطه ای قابل نجات یا حتی ارزشمند برای حفظ نیست. مواقعی وجود دارد که رفتار یکی از اعضای خانواده میتواند مستقیماً مضر باشد، مانند مواردی که مورد سوء استفاده قرار میگیرید یا در مواردی که یکی از اعضای خانواده به دلیل نژاد یا مذهب نسبت به شما یا سایر عزیزان نفرت دارد. در این موارد، اغلب قطع رابطه موقت یا دائم با آن فرد ضروری است.
اگر هنوز با خانواده خود زندگی می کنید، این مرحله اغلب نیاز به برنامه ریزی و ملاحظات عملی دارد. امور مالی، مسکن، جابجایی و سایر عوامل همه چیزهایی هستند که اگر می خواهید جدایی فیزیکی ایجاد کنید و حریم خصوصی و استقلال بیشتری به دست آورید، باید برای آنها برنامه ریزی کنید.
بهبود روابط
بهبود روابط ناسالم با اعضای خانواده نیز یک گزینه است. اگر رابطه برای شما مهم است و احساس می کنید که اعتماد، ارتباطات و احساسات مثبت را می توان دوباره برقرار کرد، ممکن است این گام را بردارید.
این گامی است که مستلزم مشارکت همه افرادی است که درگیر آن هستند. به خودتان اجازه ندهید که در صورت عدم آمادگی، تحت فشار قرار بگیرید تا احساسات خود را دفن کنید یا با مردم آشتی کنید.
طبق تحقیقات Stand Alone، یک سازمان بریتانیایی که از بزرگسالانی که از خانوادههای خود بیگانه هستند حمایت میکند، داشتن زمان برای پردازش احساسات دردناک ضروری است. به جای تحت فشار قرار دادن افرادی که ممکن است از هم جدا شده باشند، شاید بهتر است قبل از اقدام به آشتی دادن آنها زمان و مکان برای بهبودی در اختیار داشته باشند.
اگر علاقه مند به احساس بهتر در مورد روابط خود با اعضای خانواده هستید، از آنها بخواهید روان درمانی خانوادگی را امتحان کنند. با کار با یک درمانگر، ممکن است بتوانید ارتباطات خود را بهبود بخشید و بینشی به دست آورید که ممکن است به شما کمک کند تا در مورد رابطه خود با آنها احساس بهتری داشته باشید.
ایجاد مرزها
داشتن مرز مشخص با اعضای خانواده که باعث استرس یا نارضایتی شما می شوند می تواند به شما کمک کند تا به عنوان یک فرد در خانواده خود بهتر حضور داشته باشید.
با این حال، تعیین حد و مرز با خانواده می تواند دشوار باشد، زیرا ما معمولاً این محدودیت ها را از خانواده خودمان می آموزیم. تشخیص یک مرز ناسالم می تواند سخت باشد اگر این تمام چیزی باشد که تا به حال شناخته اید.
اگر می خواهید رابطه خود را با اعضای خانواده حفظ کنید، در صورت امکان محدودیت هایی را برای این تعاملات تعیین کنید. برای مثال، ممکن است انتخاب کنید که یک یا دو بار در ماه با آنها وقت بگذرانید. اگر موضوعات خاصی با خانواده شما درگیری ایجاد می کند، روشن کنید که این موضوعات در طول تعامل شما ممنوع است.
ایجاد این مرزها می تواند به شما کمک کند تا احساس قدرت بیشتری داشته باشید و بر روابط خود با خانواده خود کنترل داشته باشید.
حریم خصوصی خود را حفظ کنید
تاکتیک هایی مانند جدا کردن خود از موقعیت یا حفظ عمدی جزئیات زندگی خود ممکن است کمک کند. اگر اعضای خانواده وارد زندگی شما می شوند یا از چیزهایی که یاد می گیرند علیه شما استفاده می کنند، به دنبال راه هایی برای تغییر موضوع در هنگام مطرح شدن موضوعات خاص باشید. در صورت لزوم، صریح باشید و به سادگی بیان کنید که ترجیح می دهید در مورد موضوع صحبت نکنید.
با انتخاب خود کنار بیایید
هر موقعیتی متفاوت است، اما در برخی موارد، ممکن است تصمیم بگیرید که رابطه خود را با اعضای خانواده پایان دهید. این یک تصمیم کاملاً شخصی است و اغلب اگر زمان و فاصله گرفتن می خواهد تا دیدگاهی درست در مورد تجربیات خود داشته باشید.
تحقیقات نشان می دهد که دوری خانواده غیر معمول نیست. در یک مطالعه، 43.5 درصد از شرکت کنندگان گزارش دادند که حداقل با یکی از اعضای خانواده گسترده خود بیگانه شده اند. نزدیک به 17٪ از یکی از اعضای نزدیک خانواده خود بیگانه بودند.
صحبت کردن با یک دوست ممکن است مفید باشد، اما می توانید در مورد احساسات خود با یک متخصص سلامت روان صحبت کنید. یک درمانگر می تواند به شما کمک کند تا عواملی را که شما را به این مرحله سوق داده است ارزیابی کنید و سپس توصیه هایی در مورد بهترین روش ارائه دهد.
تحقیقات نشان می دهد که آشتی پس از جدایی می تواند به ویژه برای بزرگسالانی که از والدین خود دور شده اند، دشوار باشد. بین 50 تا 60 درصد از بزرگسالانی که از والدینشان جدا شده بودند، اظهار داشتند که هرگز نمی توانند در آینده رابطه ای موثر داشته باشند.
در حالی که قطع رابطه می تواند استرس زا باشد، تحقیقات نشان می دهد که می تواند اثرات مثبتی نیز داشته باشد. یک مطالعه نشان داد که 80٪ از افرادی که رابطه خود را با یک خانواده پایان داده بودند، احساس می کردند که این رابطه تأثیر مثبتی بر زندگی آنها دارد، از جمله احساس قدرت و استقلال بیشتر.
حرف آخر
احساس اینکه خانواده خود را دوست ندارید می تواند یک احساس بسیار دشوار باشد. اگر چنین احساسی دارید، توسعه ارتباطات اجتماعی خارج از خانواده می تواند به شما کمک کند تا سیستم حمایتی سالم تری پیدا کنید و دیدگاه و فاصله ای از اعضای سمی خانواده به دست آورید.
استراتژی هایی مانند فاصله گرفتن از موقعیت، تعیین حد و مرز یا تلاش برای ترمیم روابط ناسالم می تواند برای سلامت روانی شما مفید باشد. اگر یک رابطه بیشتر از اینکه فایده داشته باشد ضرر دارد، اغلب ایده خوبی است که به طور قابل توجهی ارتباط با فرد یا افراد دیگر را به طور قابل توجهی کاهش دهید یا به طور کامل قطع کنید.
اگر ناراحتی عاطفی، اضطراب، افسردگی یا علائم دیگری را در نتیجه عدم علاقه خود به خانواده تجربه می کنید، برای دریافت کمک با یک متخصص ارتباط برقرار کنید. ممکن است بخواهید از صحبت با متخصص سلامت روان مرکز سلامت مغز دانا شروع کنید. از کمک گرفتن دریغ نکنید و بدانید سلامت روان شما مهم ترین چیز است. برای کسب اطلاعات بیشتر از خدمات ما، سایت انستیتو سلامت مغز دانا را ببینید یا با کارشناسان تماس بگیرید.
منابع:
- Coleman J. When Parents Hurt: Compassionate Strategies When You and Your Grown Child Don’t Get Along. 1st ed. Collins; 2007.
- University of Cambridge Centre for Family Research, Stand Alone. Hidden Voices: Family Estrangement in Adulthood.
- Cassidy J, Jones JD, Shaver PR. Contributions of attachment theory and research: a framework for future research, translation, and policy. Dev Psychopathol. 2013;25(4 Pt 2):1415-34. doi:10.1017/S0954579413000692)
- Coleman J. Rules of Estrangement. Harmony Books; 2020.
- Lindsay EK, Creswell JD. Mindfulness, acceptance, and emotion regulation: perspectives from Monitor and Acceptance Theory (MAT). Curr Opin Psychol. 2019;28:120‐125. doi:10.1016/j.copsyc.2018.12.004
- https://www.verywellmind.com/i-hate-my-family-what-to-do-if-you-feel-this-way-5194810?hid=4d0dbe29d3640c109e5eac09e2786bed5d762208&did=878117-20221125&utm_campaign=verywell-mind_newsletter&utm_source=verywellmind&utm_medium=email&utm_content=112522&cid=878117&mid=102880026673&lctg=194306276
- Stand Alone. Family estrangement: advice and information for adult children..
- Blake L, Bland B, Imrie S. The counseling experiences of individuals who are estranged from a family member. Family Relations. October 2019. doi:10.1111/fare.12385
- Love Is Respect. What are my boundaries?
- Conti RP. Family estrangement: establishing a prevalence rate. JPBS. 2015;3(2). doi:10.15640/jpbs.v3n2a4
- Blake L. Parents and children who are estranged in adulthood: a review and discussion of the literature: review and discussion of the estrangement literature. J Fam Theory Rev. 2017;9(4):521-536. doi:10.1111/jftr.12216
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توانبخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روانشناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.