کلاس های آنلاین بعضی والدین را با چالش های جدی مواجه کرد. والدین از افت تحصیلی کودکان خود نگران شدند. شاید بعضی حتی به این فکر افتادند که نکند فرزندشان دچار اختلال یادگیری است. در ادامه به این میپردازیم که فرق اختلال یادگیری و رفتار نرمال چیست. هم چنین اثر کلاس‌های آنلاین را بر روی کودکان دچار نقص توجه(ADHD) بررسی میکنیم.
ADHD یا ADD چیست؟
طبیعی است که کودکان گهگاه تکالیف خود را فراموش کنند، در طول کلاس رویاپردازی کنند، بدون فکر عمل کنند، یا سر میز شام بی قرار شوند. اما بی توجهی، تکانشگری و بیش فعالی نیز از نشانه های اختلال کمبود توجه بیش فعالی (ADHD) هستند که گاهی اوقات به عنوان اختلال کمبود توجه یا ADD شناخته می شوند.
ADHD یک اختلال عصبی رشدی شایع است که معمولاً در اوایل دوران کودکی، معمولاً قبل از هفت سالگی ظاهر می شود. ADHD مهار پاسخ های خودکار را برای کودکان دشوار می کند – پاسخ هایی که می تواند شامل همه چیز از حرکت گرفته تا گفتار و توجه باشد. همه ما بچه‌هایی را می‌شناسیم که نمی‌توانند آرام بنشینند، به نظر می‌رسد که هرگز گوش نمی‌دهند، هر چقدر هم که دستورها را واضح ارائه کنید، از آنها پیروی نمیکنند، یا در زمان‌های نامناسب نظرات نامناسب را بیان می‌کنند. گاهی اوقات به این کودکان برچسب‌های نامناسب میزنند. یا به دلیل تنبلی و بی انضباطی مورد انتقاد قرار می گیرند. با این حال، ممکن است ADHD داشته باشند.
آیا رفتار کودک طبیعی است یا دچار ADHD است؟
تمایز بین ADHD و رفتار عادی بچه می تواند دشوار باشد. اگر فقط چند علامت را مشاهده کردید، یا علائم فقط در برخی شرایط ظاهر شد، احتمالاً ADHD نیست. از سوی دیگر، اگر کودک شما تعدادی از علائم و نشانه‌های ADHD را نشان می‌دهد که در همه موقعیت‌ها وجود دارد – در خانه، مدرسه و بازی – وقت آن است که نگاه دقیق‌تری داشته باشید.
زندگی با یک کودک مبتلا به ADHD می تواند خسته کننده و طاقت فرسا باشد، اما به عنوان والدین کارهای زیادی می توانید انجام دهید تا علائم را کنترل کنید، بر چالش های روزانه غلبه کنید و آرامش بیشتری را به خانواده خود بیاورید.
چند باور غلط راجع به ADHD
باور غلط: همه کودکان مبتلا به ADHD بیش فعال هستند.
واقعیت: برخی از کودکان مبتلا به ADHD بیش فعال هستند، اما بسیاری دیگر که مشکلات توجه دارند، بیش فعال نیستند. کودکان مبتلا به ADHD که بی توجه هستند، اما بیش از حد فعال نیستند، ممکن است خیلی بیخیال و بی انگیزه به نظر برسند.
باور غلط: کودکان مبتلا به ADHD هرگز نمی توانند توجه کنند.
واقعیت: کودکان مبتلا به ADHD اغلب می توانند روی فعالیت هایی که از آن لذت می برند تمرکز کنند. اما مهم نیست که چقدر تلاش می کنند، زمانی که کار در حال انجام خسته کننده یا تکراری است، در حفظ تمرکز مشکل دارند.
باور غلط: کودکان مبتلا به ADHD اگر بخواهند می توانند بهتر رفتار کنند.
واقعیت: کودکان مبتلا به ADHD ممکن است تمام تلاش خود را برای خوب بودن انجام دهند، اما باز هم نمی توانند آرام بنشینند، ساکت بمانند یا توجه کنند. آنها ممکن است نافرمان به نظر برسند، اما این بدان معنا نیست که آنها عمداً عمل می کنند.
باور غلط: کودکان در نهایت خودشان وقتی بزرگ شدند از ADHD خلاص می شوند.
واقعیت: ADHD اغلب تا بزرگسالی ادامه می‌یابد، بنابراین منتظر نمانید تا فرزندتان خودش از این مشکل رها شود. درمان می تواند به کودک شما کمک کند تا علائم مدیریت شود و به حداقل برسد.
باور غلط: دارو بهترین گزینه درمانی برای ADHD است.
واقعیت: دارو اغلب برای اختلال کمبود توجه تجویز می شود، اما ممکن است بهترین گزینه برای کودک شما نباشد. درمان موثر ADHD همچنین شامل آموزش، رفتار درمانی، حمایت در خانه و مدرسه، ورزش و تغذیه مناسب است.
ADHD چه شکلی است؟
وقتی مردم به اختلال کمبود توجه فکر می کنند، کودکی خارج از کنترل را در حال جنب و جوش دائمی تصور می کنند که از دیوار بالا می‌رود و آرامش همه اطرافیان را به هم می زند. اما واقعیت بسیار پیچیده تر است. برخی از کودکان مبتلا به ADHD بیش فعال هستند، در حالی که برخی دیگر ساکت می نشینند و توجهی به بقیه نمیکنند. برخی تمرکز بیش از حد روی یک کار دارند و در انتقال آن به کار دیگری مشکل دارند. دیگران فقط کمی بی توجه هستند، اما بیش از حد تکانشی هستند.
سوال: کدام یک از این کودکان ممکن است ADHD داشته باشند؟
الف. پسر بیش فعالی که بی وقفه صحبت می کند و نمی تواند آرام بنشیند.
ب. رویاپرداز ساکتی که پشت میزش می نشیند و به فضا خیره می شود.
ج. هر دو.
پاسخ صحیح ج است.
علائم و نشانه‌هایی که کودک مبتلا به اختلال کمبود توجه دارد به این بستگی دارد که کدام ویژگی غالب است.
کودکان مبتلا به ADHD ممکن است:
- بی توجه باشند، اما نه بیش فعال یا تکانشی.
- بیش فعال و تکانشی باشند، اما قادر به توجه باشند.
- بی توجه، بیش فعال و تکانشی (شایع ترین شکل ADHD).
کودکانی که فقط علائم بی توجهی ADHD دارند، اغلب نادیده گرفته می شوند، زیرا مزاحم دیگران نیستند. با این حال، علائم بی توجهی عواقبی دارد: مثلا تنبیه شدن توسط والدین و معلمان به دلیل رعایت نکردن دستورات. یا عملکرد ضعیف در مدرسه؛ یا درگیری با بچه های دیگر بر سر بازی نکردن بر اساس قوانین.
آیا واقعا کودک ADHD دارد؟
اگر کودک فقط علائم بی توجهی، تکانشگری یا بیش فعالی را دارد به این معنی نیست که او ADHD دارد. برخی بیماری‌ها، اختلالات روانی و رویدادهای استرس زا در زندگی می توانند علائمی شبیه ADHD ایجاد کنند.
قبل از تشخیص دقیق ADHD، مهم است که به یک متخصص سلامت روان مراجعه کنید تا احتمالات زیر را بررسی کند:
- اختلالات یادگیری یا مشکلات خواندن، نوشتن، مهارت های حرکتی یا زبان.
- رویدادهای مهم زندگی یا تجربیات آسیب زا، مانند تصادف، مرگ یکی از عزیزان، یا طلاق.
- اختلالات روانی از جمله اضطراب، افسردگی یا اختلال دوقطبی.
- اختلالات رفتاری مانند اختلال دلبستگی واکنشی و اختلال نافرمانی مقابله ای.
- بیماری های مثل مشکلات تیروئید، صرع، و اختلالات خواب.
کودکان ADHD و کلاس های مجازی
اثرات ADHD می تواند در کلاس درس چالش برانگیز باشد، جایی که بچه ها باید یک جا بنشینند، به معلمان گوش دهند و کار خود را به موقع انجام دهند.دیادگیری آنلاین برخی از این مسائل را حل می کند، مثلا دیگر حواسشان به همکلاسی هایشان پرت نمیشود. اما مجموعه ای از مشکلات خود را به همراه دارد. کودکان مبتلا به ADHD ممکن است به کمک بیشتری نیاز داشته باشند تا در مسیر خود باقی بمانند.
در اینجا چند نکته برای آماده کردن فرزندتان برای موفقیت در کلاس مجازی وجود دارد.
از قبل برنامه ریزی کنید، اما انعطاف پذیر باشید
یادگیری در خانه ساختاری را که کودکان مبتلا به ADHD به آن نیاز دارند حذف می کند. بدون یک برنامه روزانه مشخص، برای آنها آسان تر است که کارهایی را که ترجیح می دهند انجام ندهند به تعویق بیندازند.
با فرزندتان برای هر روز یک برنامه تنظیم کنید. برنامه تمام کلاس ها، تست ها و تکالیف آنها را شامل شود.
به آنها کمک کنید تا زمانی که موقع برگزاری کلاس‌ها، استراحت کردن یا تکلیف فرستادن است، روی تلفن هوشمند یا رایانه‌شان آلارم تنظیم کنند. میتوانید از کودکتان بخواهید هر زمان که کاری را انجام می دهد به شما اطلاع بدهد. بررسی کنید تا مطمئن شوید فرزندتان طبق برنامه عمل میکند و به موقع در کلاس ها حاضر می شوند.
اگر این کار را نکردند، آنها را به ماندن در مسیر تشویق کنید، اما به آنها خیلی سخت نگیرید. شما نمی توانید انتظار داشته باشید که فرزندتان همیشه بتواند به برنامه ای پایبند باشد، زمان خود را مدیریت کند و روی خودش متمرکز بماند.
مطمئن شوید که زمانی را برای استراحت در نظر می‌گیرید – برای پیاده‌روی، خوردن میان‌وعده یا انجام بازی. کودکان مبتلا به ADHD ممکن است فقط بتوانند در هر زمان حدود 45 دقیقه تمرکز کنند. آنها باید هر چند وقت یکبار به مغز خود استراحت دهند تا از فرسودگی جلوگیری کنند.
به یک روتین پایبند باشید
روال های منظم برای همه مهم است، به ویژه برای کودکان مبتلا به ADHD. کودک خود را در همان زمان بیدار کنید که انگار به مدرسه می رود. از آنها بخواهید لباس بپوشند و هر روز صبح صبحانه بخورند، درست مانند گذشته.
مطمئن شوید که فرزندتان به اندازه کافی می خوابد، که به تمرکز و رفتار کمک می کند. برای کمک به آنها برای دریافت خواب عمیق، یک ساعت قبل از خواب همه صفحه های نورانی را خاموش کنید.
داروی ADHD مصرف کنید
کودک شما باید داروی ADHD خود را همزمان با زمان معمول مصرف کند. اگر نمی توانید برای معاینه نسخه ماهانه فرزندتان به مطب پزشک بروید، ممکن است پزشک شما بتواند به جای آن یک نسخه 60 یا 90 روزه بنویسد. با مطب آنها تماس بگیرید و بپرسید.
عوامل حواس پرتی را حذف کنید
در صورت امکان، یک منطقه مطالعه آرام در خانه خود راه اندازی کنید که عاری از هرگونه حواس پرتی مانند پنجره های بزرگ یا پوستر و تابلو باشد. میتوانید تکه‌های مقوا را در دو طرف کامپیوتر فرزندتان قرار دهید تا توجهشان به اطراف جلب نشود.
تلویزیون یا رادیو را خاموش کنید، مگر اینکه کودکتان با صدای پس زمینه بهتر تمرکز میکند. اگر چنین است، موسیقی ملایم بگذارید.
از فرزندتان بخواهید که تلفن همراه و سایر وسایل الکترونیکی خود را تا پایان کلاس کنار بگذارد. وقتی مدرسه به صورت آنلاین برگزار میشود، نمی‌توانید رایانه را از او، اما میتوانید با برنامه‌هایی مانند Freedom یا Cold Turkey، یا افزودن برنامه هایی به Google Chrome مانند Dayboard یا Forest، دسترسی به وب‌سایت‌های مزاحم را مسدود کنید.
بیش از حد سختگیری نکنید
یادگیری مجازی والدین را در نقش معلم قرار می دهد. هر پدر و مادری وقت یا حوصله انجام این کار را ندارند، به خصوص زمانی که مجبورند از خانه هم کار کنند.
به خاطر داشته باشید که فرزند شما استقلال را با مدیریت برنامه خود می آموزد.
سبک یادگیری فرزندتان را بپذیرید
برخی از کودکان مبتلا به ADHD نمی توانند تمام روز پشت میز بنشینند. مجبورش نکنید. اجازه دهید فرزندتان روی زمین دراز بکشد، روی یک صندلی راحتی بنشیند یا اگر به این ترتیب بهتر یاد می گیرد، در اتاق راه برود. آنها حتی می توانند به ایوان یا حیاط خلوت بروند.
استراحت در بین تمرین‌ها
فقط 30 دقیقه ورزش هوازی متوسط تا شدید در روز می تواند تمرکز و خلق و خوی کودکان را تقویت کند. و میشود این 30 دقیقه را در طول روز پخش کرد. سعی کنید هر روز صبح قبل از شروع مدرسه کمی فعالیت داشته باشید. با هم در اطراف خانه بدوید یا کمی فوتبال بازی کنید.
اگر کودک شما هر چه روز می گذرد بیشتر بی قرار می شود، استراحت های حرکتی انجام دهید. آنها را تشویق کنید تا چند حرکت پروانه انجام دهند. یا موسیقی را روشن کنید و اجازه دهید 10-15 دقیقه برقصند تا انرژی اضافی را بسوزانند.
آب خوردن را نیز فراموش نکنید. داروهای ADHD می توانند باعث کم آبی بدن شوند. این موضوع می تواند باعث شود کودک شما احساس خستگی و درد کند و بر تکالیف مدرسه تأثیر بگذارد. هشت لیوان آب در روز باید حتما خورده شود.
اجتماعی بودن را در آنها تقویت کنید
در حالی که یادگیری در خانه می‌تواند برای کودکان دچار اختلالات یادگیری که در مدرسه مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اند از جهاتی خوب باشد، جدا شدن از سایر کودکان می‌تواند مهارت‌های اجتماعی آنها را کاهش دهد.
وقتی امکان باشگاه رفتن یا انجام ورزش های گروهی وجود ندارد، تماس های تلفنی با دوستان و خانواده یا بازی های مجازی میتوانند جایگزین شوند. استفاده مناسب از رسانه های اجتماعی نیز می تواند کمک کننده باشد.
با مربیان در تماس باشید
به طور منظم با معلمان فرزندتان و سایر اعضای مدرسه از طریق تلفن یا ایمیل تماس داشته باشید. آنها می توانند به شما کمک کنند تا بفهمید چه استراتژی هایی برای فرزندتان مفید است و به شما اطلاع می دهند که فرزندتان چگونه در کلاس های خود پیشرفت می کند. همچنین می توانید در مورد نگرانی هایی که ممکن است داشته باشید به آنها بگویید.
صحبت آخر
در حالی که مشاهدات دیگران در مورد فرزند شما ممکن است با مشاهدات شما مطابقت داشته باشد، بسیار مهم است که اجازه ندهید حرف آنها به عنوان یک تشخیص نهایی و غیررسمی عمل کند. در واقع، معلمان و کارکنان مدرسه می توانند در فرآیند ارزیابی ADHD نقش داشته باشند، اما نمی توانند این اختلال را تشخیص دهند.
علائم باید به طور منظم برای یک دوره شش ماهه ادامه داشته باشند. علاوه بر این، معاینات پزشکی، که شامل غربالگری بینایی و شنوایی است نیز بخشی از این ارزیابی است.
اگر کودک شما از نقص توجه رنج میبرد، در انستیتو سلامت مغز دانا انواع راه های درمانی جدید برای کمک به بهبودی او وجود دارد.برای اطلاعات بیشتر واحد مربوطه را در سایت ببینید یا تماس بگیرید.
منابع
https://www.mentalhealth.org.uk/cy/node/1955https://www.additudemag.com/slideshows/types-of-learning-disabilities-overview/https://www.helpguide.org/articles/add-adhd/attention-deficit-disorder-adhd-in-children.htm#:~:text=It’s%20normal%20for%20children%20to,attention%20deficit%20disorder%20or%20ADD.https://www.webmd.com/add-adhd/childhood-adhd/tips-online-learninghttps://health.usnews.com/wellness/articles/2017-03-29/im-worried-my-child-has-adhd-what-can-you-tell-me-about-the-disorder
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.