تحریک مغناطیسی مغز (TMS)
واحد علوم اعصاب رفتاری مرکز سلامت مغز دانا
تحریک مغناطیسی مغز یا Transcranial Magnetic Stimulation:
از روش های جدید و غیرتهاجمی جهت تحریک مغز، تحریک مغناطیسی مغز می باشد. این ابزار از طریق ایجاد تحریک یا مهار سلول های عصبی مغزی (توسط امواج مغناطیسی) منجر به افزایش یا کاهش متابولیسم در نواحی مختلف مغز می شود. تحریک مغناطیسی مغز،تکنیکی موثر جهت بهبود و درمان اختلالات روان شناختی همچون افسردگی, وسواس فکری و عملی (OCD), اختلال اضطرابی، ترس, اسکیزوفرنی, اختلالات خواب, اختلال یادگیری, نقص توجه و بیش فعالی, پارکینسون, زبان پریشی, وزوز گوش, آلزایمر, اوتیسم, صرع و اعتیاد شناخته می شود.
تحریک مغناطیسی مغز ابزاری ارزشمند جهت ارزیابی عملکرد مغز و راهکار درمانی مناسب و موثر در بهبود علایم شناختی محسوب می شود. یکی از مزیت های این روش این است که از طریق ارزیابی اتصالات بین قشر حرکتی اولیه (primary motor cortex) و ماهیچه ها و ایجاد یک میدان مغناطیسی مشابه MRI به بررسی آسیب های ناشی از بیماریهایی همچون MS ,ALS سکته مغزی, اختلالات حرکتی و تعداد زیادی از بیماریهایی که اعصاب مغزی و نخاعی را درگیر می کنند می پردازد. همچنین، این ابزار بعنوان روشی نوین و اثربخش در درمان بیماری های مقاوم به درمان با دارو ببیان می شود. این فناوری برخلاف برخی داروها، اثرات جانبی مخرب بر روی حافظه و شناخت پس از استفاده از خود به جای نمی گذارد.
این تکنولوژی مورد تایید سازمان جهانی غذا و داروی آمریکا (FDA) در درمان بیماریهایی همچون افسردگی,میگرن و دردهای عصبی بوده و براساس مطالعات انجام شده, گزارش هایی حاکی از بهبود قابل توجه و چشمگیر بیش از ۸۵ درصد افرادی که تحت درمان توسط TMS قرار گرفته اند وجود دارد.
در الکتروشوک درمانی یا ECT, مغز بصورت کلی تحریک می شود و نواحی مختلفی از مغز هم که علت اختلال نیستند و نیازی به تحریک مغزی ندارند نیز تحت تاثیر تحریک بیش از حد قرار می گیرند و این عامل سبب عوارض جانبی شدیدی در فرد می شود. این در حالی است که TMS, ناحیه ای از مغز که با بیماری فرد مرتبط است را مورد هدف قرار می دهد و باعث بهبود عملکرد آن ناحیه می شود. تحریک مغناطیسی مغز عوارض بسیار کمی را برای فرد دربر دارد این عوارض ممکن است در برخی افراد شامل سردرد موضعی باشد که مدتی پس از استفاده از دستگاه از بین می رود. این عارضه جانبی نیز بدلیل واکنش پوست سر و عروق به میدان مغناطیسی دستگاه است.
قابل ذکر است که موسسه سلامت مغز دانا ,هم اینک آمادگی ارایه کلیه خدمات مرتبط با تحریک مغناطیسی مغز به هموطنان گرامی را توسط متخصصان مجرب علوم اعصاب دارد.
تعداد جلسات درمان بسته به فرد و درمان متغیر، ولی حدود بیست جلسه است که ۲ ماه به طول می انجامد. معمولا شروع اثرات TMS بعد از دو هفته از شروع درمان می باشد.
از مزایای درمان با TMS، بهبودی عملکرد شناختی بیماران مبتلا به اختلال های روانپزشکی است. اکثر بیماران مبتلا به اختلال های روانپزشکی، مبتلا به مشکلات شناختی می باشد. اختلال در حافظه و تمرکز جزء مشکلات شایع بیماران است که TMS می تواند به بهبودی این علائم کمک کند.
در طی یک جلسه درمانی TMS فرد روی صندلی می نشیند. برای اینکه ناحیه دقیق تحریک مغناطیسی روی سر تشخیص داده شود روی سر فرد یک کلاه قرار می گیرد و بعد از مشخص شدن ناحیه هدف، برای تشخیص شدت تحریک مناسب، تحریکی بر روی قشرحرکتی فرد اِعمال می گردد و پس از آن، اجرای TMS شروع می شود (انجام کالیبراسیون بخاطر تفاوت های فردی در تحریک پذیری سلول های عصبی در افراد می باشد).
زمان هر جلسه ۳۰ دقیقه است که بخشی از آن مرتبط با آماده شدن مراجع می باشد و بخشی دیگر برای کار با دستگاه TMS می باشد. مراجعین در جلسات ۵، ۱۰ و ۲۰ درمان مورد ارزیابی توسط مدیر واحد قرار می گیرند. در قبل و بعد از درمان برای تشخیص تاثیرات TMS بر روی مغز، از مراجعین ثبت qEEG انجام می شود. از این طریق شما می توانید تغییرات صورت گرفته در مغز را مشاهده نمایید. همچنین برای بررسی کاهش علایم افسردگی از یک آزمون مصاحبه ای و برای بررسی تغییرات در عملکرد شناختی (حافظه و توجه) از آزمون CBS استفاده می گردد.
