برآوردها نشان می دهد که بین پنج تا هفت درصد از جمعیت بزرگسال ADHD دارند. با این حال، تنها حدود 20٪ از این افراد برای این بیماری درمان می شوند. اما چرا تشخیص ADHD در بزرگسالان ممکن است چالش برانگیز باشد؟
در حالی که برخی از مبتلایان به ADHD ممکن است بدون درمان ادامه دهند، بسیاری از بزرگسالانی که این عارضه را دارند به سادگی متوجه نمی شوند که حتی به آن مبتلا هستند.
سه نوع ADHD نوع بی توجه، نوع بیش فعال/تکانشی یا نوع ترکیبی است. در حالی که کودکان علائم مشابهی را تجربه می کنند، اغلب در بزرگسالان متفاوت به نظر می رسد. در کودکان، علائم بیش فعالی، بی توجهی و تکانشگری بیشتر مخل است و در محیط های کلاس آشکار می شود.
این می تواند طیف گسترده ای از مشکلات را در زندگی فرد ایجاد کند، از مشکلات تحصیلی گرفته تا تعارضات در روابط. برای درک بهتر این بیماری و تأثیر آن بر زندگی فرد، بررسی این موضوع که ADHD تشخیص داده نشده در بزرگسالان چگونه به نظر می رسد می تواند مفید باشد.
تشخیص ADHD در بزرگسالان در یک نگاه
علائم ADHD بزرگسالان اغلب شبیه سایر اختلالات است و وجود اختلالات همزمان مانند افسردگی یا اضطراب می تواند تشخیص را پیچیده تر کند. برخی از شاخص های کلیدی ADHD در بزرگسالان بی قراری، بی نظمی، بی انگیزگی، فراموشی، چالش های مدیریت زمان، تغییر احساسات و بلاتکلیفی است.
اگر فکر می کنید ممکن است ADHD داشته باشید، با توضیح علائم خود و نحوه تأثیر آنها بر زندگی خود برای متخصص سلامت روان شروع کنید. آنها می توانند وضعیت شما را تشخیص دهند، شما را به متخصص دیگری معرفی کنند و درمان هایی را توصیه کنند که می تواند کمک کند.
بی قراری
بیش فعالی اغلب یکی از علائم اصلی ADHD است. در کودکان، این علامت اغلب به صورت ناتوانی در نشستن ظاهر می شود. در محیط‌های کلاس، بچه‌ها ممکن است روی صندلی‌هایشان بی‌قرار شوند یا تکان بخورند، بیش از حد صحبت کنند، حرف دیگران را قطع کنند و به نظر می‌رسد همیشه در حرکت هستند.
این علامت در بزرگسالان مبتلا به این بیماری کمی متفاوت به نظر می رسد. افراد احساس بی قراری می کنند یا نمی توانند آرام شوند. یا حتی ممکن است احساس تنش، اضطراب، و یا در حاشیه بودن کنند.
از جنبه مثبت، این بدان معناست که آنها همیشه انرژی تقریباً بی حد و حصری دارند.
بی نظمی
بزرگسالان مبتلا به ADHD تشخیص داده نشده اغلب به نظر بی نظم و یا حتی شلخته به نظر می رسند. این کشمکش‌های انضباط میتواند بسیاری از زمینه‌ها را تحت تأثیر قرار دهد، از اولویت‌بندی وظایف گرفته تا پیگیری امور شخصی.
علائم رایج مشکلات سازمانی عبارتند از:
- همیشه به دنبال مواردی هستند که نمی توانند پیدا کنند
- یک رویکرد رندوم نسبت به پروژه ها، که در آن وظایف اغلب ناقص رها می شوند
- به هم ریختگی و بی نظمی در خانه، اداره، ماشین و سایر مناطق تحت کنترل آنها
- مشکل در نظم دادن به کارها
- رها کردن چیزها در جایی که هستند و مرتب نکردن آنها
- فراموش کردن پرداخت صورت‌حساب‌ها، اوراق، اسناد، یا صورت‌حساب‌های بانکی مهم
- جاگذاری اشتباه اقلام
- به جای قرار دادن اشیاء در جایی که به آنها تعلق دارند، اشیاء را روی هم تلمبار کردن
- ذخیره کردن چیزها در مکان هایی که منطقی نیستند
این بی نظمی بر گفتار و اندیشه نیز تأثیر می گذارد. بزرگسالان مبتلا به ADHD تشخیص داده نشده ممکن است در سازماندهی آنچه می خواهند بگویند مشکل داشته باشند یا ممکن است در حین صحبت کردن، ردیابی آنچه را که می گویند از دست بدهند. همچنین بر توانایی آنها برای پایبندی به یک روال، به خاطر سپردن قرار ملاقات‌ها و تکمیل پروژه‌ها به‌طور منظم تأثیر می‌گذارد.
مشکلات انگیزه
یکی دیگر از نشانه های رایج ADHD تشخیص داده نشده در بزرگسالان، تمایل به مبارزه با چیزی است که به نظر انگیزه ضعیف است. ADHD باعث نقص در عملکرد اجرایی می شود که مهارت های ذهنی مورد نیاز برای برنامه ریزی، سازماندهی، شروع و تداوم فعالیت است.
از آنجایی که آنها اغلب با این مهارت ها دست و پنجه نرم می کنند، افراد مبتلا به این شرایط ممکن است بخواهند یک کار را شروع کنند اما برای شروع مشکل داشته باشند. معمول است که با جزئیات زیاد یا اطلاعات بیش از حد غرق شوید. یافتن جایی برای شروع غیرممکن به نظر می رسد، بنابراین افراد ممکن است به سادگی ابتکار عمل خود را قبل از شروع از دست بدهند.
در موارد دیگر، یک فرد ممکن است یک کار را شروع کند اما تلاش کند تا روی آن متمرکز بماند. و ندانستن نحوه سازماندهی پروژه به بخش‌های قابل مدیریت و متوالی میتواند انجام آن را بسیار دشوارتر کند. این بدان معنی است که آنها ممکن است یک پروژه را فقط برای رها کردن آن شروع کنند.
متأسفانه، این اغلب منجر به این می شود که بزرگسالان مبتلا به ADHD تشخیص داده نشده به عنوان تنبل، بی انگیزه و بی توجه برچسب گذاری شوند. چنین برچسب هایی فقط مضر نیستند. آنها همچنین می توانند بر روی تصویر و عزت نفس فرد تأثیر بگذارند.
یک بزرگسال مبتلا به ADHD ممکن است به لیست گمشده پروژه هایی که هرگز شروع نکرده است یا کارهایی که در نیمه راه رها شده اند نگاه کند و فکر کند که این باید نشانه تنبلی آنها باشد.
عدم تمرکز
بزرگسالان مبتلا به ADHD ممکن است برای تمرکز بر روی کارهایی که به نظرشان خسته کننده، تکراری یا غیر جالب می باشند، دچار مشکل شوند. با این حال، آنچه ممکن است برای بسیاری گیج کننده به نظر برسد این است که این افراد ممکن است در پروژه هایی که به آنها علاقه مند هستند نیز سر در گم شوند.
به دلیل تفاوت در ساختار مغز افراد مبتلا به ADHD، آنها اغلب زمانی که کار خسته کننده یا بی‌پاداش است، انگیزه برای تمرکز را بسیار دشوار می دانند.
یک فرد بدون ADHD ممکن است به همان اندازه بی حوصله باشد، اما می تواند انگیزه و تمرکز خود را برای مدت طولانی به کار گیرد تا از آن عبور کند. یک بزرگسال مبتلا به ADHD تشخیص داده نشده ممکن است به سادگی این تمرکز را نداشته باشد.
این عدم تمرکز بیشتر برای کارهای وقت گیر، قابل پیش بینی یا تکراری قابل توجه است. خواندن کتاب، انجام کارهای روزانه خانه، یا مدیریت حساب مالی چند نمونه از این فعالیت‌ها هستند. پروژه‌هایی که زمان زیادی طول می‌کشد تا نتیجه بدهند، مانند یادگیری یک زبان جدید یا نحوه نواختن یک ساز نیز میتواند منجر به مشکلات تمرکز شود.
با این حال، ADHD تشخیص داده نشده در بزرگسالان اغلب با دوره های تمرکز بیش از حد نیز مشخص می شود. مردم به شدت غرق یک چیز می شوند، اغلب ساعت های متوالی. آنها ممکن است از سایر وظایف مهم غافل شوند تا روی چیزی که در حال حاضر توجه آنها را به خود جلب کرده تمرکز کنند.
فراموشی
فراموشی یک موضوع رایج در میان بزرگسالانی است که مبتلا به ADHD هستند، اما این علائم می تواند به خصوص برای کسانی که تشخیص داده شده اند گیج کننده به نظر برسد. این علامت می تواند منجر به مشکلاتی مانند موارد زیر شود:
- شروع یک کار و فراموش کردن کاری که انجام می دادند
- گم کردن چیزها
- فراموش کردن تاریخ ها یا قرارهای ملاقات مهم
- بازگویی داستانی که قبلاً به کسی گفته‌اند، زیرا یادشان نمی‌آید که آن را برای فرد مقابل تعریف کرده باشد
- لحظه ای از یک کار دور می شوند و سپس فراموش می کنند که روی آن داشتند کار می کردند
بزرگسالانی که مبتلا به ADHD هستند، ممکن است اغلب متوجه نشوند که چیزی را فراموش کرده اند تا زمانی که از مطب دندانپزشک خود در مورد از دست دادن ویزیتشان با آنها تماس بگیرند یا با پروژه نیمه تکمیل شده ای مواجه شوند که فراموش کرده اند روی آن کار می کنند.
این همچنین به درگیری با سایر اعضای خانواده کمک می کند، که ممکن است این رفتار را به عنوان عدم مراقبت یا بی مسئولیتی تعبیر کنند.
مانند سایر علائم ADHD، تحقیقات نشان می دهد که فراموشی ناشی از تفاوت در نحوه عملکرد مغز در افرادی است که این بیماری را دارند. افراد مبتلا به ADHD کمتر قادرند حواس پرتی های نامربوط را فیلتر کنند تا بتوانند روی چیزهای مهم تمرکز کنند. این بر توانایی رمزگذاری خاطرات جدید و بازیابی حافظه های قدیمی تأثیر منفی می گذارد
مشکلات مربوط به مدیریت زمان
بزرگسالان مبتلا به ADHD تشخیص داده نشده اغلب با مدیریت زمان دست و پنجه نرم می کنند. ممکن است به نظر برسد که آنها همیشه دیر می‌آیند، مطمئن نیستند که چه زمانی باید چه کاری انجام دهند، و نمی‌دانند چقدر زمان برای انجام کارهای مهم باقی مانده است.
این ممکن است به این دلیل باشد که افراد مبتلا به این بیماری چیزی به نام تخمین نادرست زمان را تجربه می کنند. آنها برای درک احساس گذر زمان تلاش می کنند، به این معنی که تشخیص اینکه چقدر زمان گذشته است برایشان مشکل است.
این مشکلات در تخمین زمان اغلب منجر به مسائلی مانند موارد زیر می شود:
- تأخیر همیشگی
- احساس می کنید زمان خیلی سریع می گذرد
- احساس می کنید زمان خیلی کند می گذرد
- مشکلات در برنامه ریزی و پایبندی به برنامه ها
- مشکلات تشخیص مدت زمان وقوع رویدادها
- مشکل در دانستن اینکه چقدر زمان برای اتمام یک کار نیاز است
مسائل مربوط به مدیریت زمان می تواند مشکلات جدی در زندگی افراد ایجاد کند. همیشه دیر رسیدن به محل کار می تواند به شهرت حرفه ای افراد لطمه بزند.
تأخیر همیشگی می تواند بر روابط نیز تأثیر منفی بگذارد. و از آنجایی که مردم اغلب دلیل مشکل در مدیریت زمان را نمی‌دانند، میتواند به احساس ناامیدی و تصور ضعیف از خود کمک کند.
تغییر عواطف
بزرگسالان مبتلا به ADHD تشخیص داده نشده ممکن است علائم اختلالات عاطفی را هم تجربه کنند، به این معنی که ممکن است برای کنترل پاسخ های عاطفی خود مشکل داشته باشند.
- در هنگام عصبانیت برای آرام شدن مشکل دارند
- واکنش بیش از حد به تنش های نسبتاً کوچک
- از دلخوری های جزئی بسیار ناامید می شوند
- مشکل تمرکز بر چیزی غیر از احساساتشان
- تجربه تغییرات ناگهانی در خلق و خو یا طغیان خشم
متأسفانه، این مشکلات در تنظیم عاطفی اغلب به اشتباه درک می شوند. همچنین به تشخیص نادرست یا اشتباه ADHD کمک می کند.
یک متخصص سلامت روان ممکن است به این علائم نگاه کند و بدون اطلاع از سایر علائم ADHD که فرد تجربه می کند، به این نتیجه برسد که فرد دارای بیماری دیگری مانند اختلال دوقطبی، اختلال شخصیت مرزی (BPD) یا افسردگی است.
این همچنین به این معنی است که شخصی که این احساسات شدید و ناراحت کننده را تجربه می کند ممکن است متوجه نشود که چرا به نظر می رسد که نمی تواند احساسات خود را تعدیل کند. افراد دیگر در زندگی فرد ممکن است به این نتیجه برسند که شخص بیش از حد حساس یا پرخاشگر است.
ADHD تشخیص داده نشده بزرگسالان می تواند به طور جدی بر بسیاری از جنبه های زندگی افراد، از جمله کار، دوستی ها و روابط عاشقانه تأثیر بگذارد. مشکلات تنظیم احساسات به تغذیه این مشکلات کمک می کند.
بلاتکلیفی
بلاتکلیفی یک مشکل رایج برای بسیاری از بزرگسالان است، اما می تواند به ویژه برای کسانی که ADHD تشخیص داده نشده دارند دردسرساز باشد. می تواند به طرق مختلف ظاهر شود، از جمله:
- ناتوانی در تعهد به یک تصمیم
- انتخاب به صورت تصادفی
- احساس کلافگی در هنگام انتخاب
- اجازه دادن به دیگران برای تصمیم گیری
- نگرانی در مورد انتخاب اشتباه
طبق یک مطالعه در سال 2021، بزرگسالان مبتلا به ADHD دچار بلاتکلیفی و مشکلات مختلف مرتبط با تصمیم گیری می شوند.
سایر علائم این بیماری، مانند مشکلات حافظه، حواس پرتی، و بی توجهی، به این مشکل کمک می کنند، زیرا تمرکز افراد بر گزینه ها و اطلاعات مورد نیاز برای تصمیم گیری را دشوار می کند.
به ویژه، بزرگسالان مبتلا به ADHD اغلب با حافظه فعال دست و پنجه نرم می کنند، نوعی از حافظه که به افراد اجازه می دهد اطلاعات را برای مدت طولانی نگه دارند و دستکاری کنند تا به آن فکر کنند و بر اساس آن عمل کنند.
چالش‌های تصمیم‌گیری نیز به همان اختلالات عملکرد اجرایی مربوط می‌شود که منجر به بسیاری از علائم دیگر ADHD بزرگسالان می‌شود. چنین کارکردهایی به افراد امکان می دهد برنامه ریزی، سازماندهی و اولویت بندی کنند.
گرفتن تشخیص
اگر مشکوک هستید که ممکن است ADHD بزرگسالان تشخیص داده نشده داشته باشید، برای ارزیابی با متخصص سلامت روان مرکز سلامت مغز دانا صحبت کنید. برای بسیاری از بزرگسالان، تشخیص می تواند هم تسکین دهنده باشد و هم زندگی را تغییر دهد. و به توضیح مبارزات و مشکلاتی که ممکن است یک فرد در تمام زندگی خود با آن دست و پنجه نرم کرده است کمک کند.
واحد ارزیابی و تشخیص یکی از زیر مجموعه های مرکز سلامت مغز دانا است که نقطه ورود تمامی مراجعین جدید به موسسه در مرحله اول محسوب می شود. ورود مراجعین به مرکز سلامت مغز دانا می تواند به واسطه ارجاع از مراکز پزشکی و یا به صورت مستقیم و به واسطه درخواست مراجع صورت گیرد. طی مرحله اول و در بدو ورود، ارزیابی جامعی از علایم عصب روانشناختی برای تمامی مراجعین مرکز سلامت مغز دانا صورت خواهد گرفت.
همین الان می توانید وقت ارزیابی خود را تعیین کنید! روی لینک زیر کلیک کنید:
برای درمان بیماری شما هرگز دیر نیست، و ممکن است متوجه شوید که داروها و اصلاح شیوه زندگی می تواند به شما کمک کند تا برخی از علائمی را که عملکرد روزمره را دشوار می کند، مدیریت کنید.
ا‌مروزه با پیشرفت علم تکنیک های مختلفی برای درمان اختلالات روانی ایجاد شده است که بسته به شرایط شما میتواند مورد استفاده قرار بگیرد. میتوانید از کارشناسان انستیتو سلامت مغز دانا کمک بگیرید تا بهترین و موثرترین درمان برای خود را بیابید. برای اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.