بازتوانی حافظه در شیراز؛ علائم آلزایمر؛ مراحل آلزایمر با هم بشنویم:
بیماری آلزایمر
بیماری آلزایمر یک بدتر شدن عمومی در عملکرد مغز است که در افراد پیشرفت می کند. این بیماری آلزایمر میتواند سه یا هفت مرحله داشته باشد (بعضی از مراحل ممکن است شامل مراحل فرعی باشد)، اما همه در مورد از دست دادن تدریجی و پیشرونده عملکرد مغز است. مقیاس جهانی زوال (GDS) به طور گسترده پذیرفته شده است و دارای هفت مرحله است.
1: بدون علامت
2: علائم شامل از دست دادن خفیف حافظه، کاهش تمرکز، فراموشی نام ها است.
3: فراموشی اطلاعات جدید، کاهش عملکرد کاری، مشکلات در برنامه های آینده و مشکلات سازمانی، تکرار سوالات.
4: مشکلات در اقدامات پیچیده، ناتوانی در برنامه ریزی، افسردگی، گوشه گیری، اجتناب از موقعیت های چالش برانگیز.
5: سختی در به خاطر سپردن آدرس خانه یا شماره تلفن، نیاز به کمک برای کارهای رایج مانند تهیه غذا، عدم تمرکز در زمان و/یا مکان، کاهش عادات بهداشت شخصی.
6: نیاز به کمک برای پوشیدن لباس، فراموشی نام اعضای نزدیک خانواده، تغییرات شخصیتی از جمله پارانویا، توهم و هذیان، نیاز به کمک با رعایت بهداشت شخصی. ممکن است بیمار نیاز به نظارت مداوم داشته باشد.
7: ممکن است فرد نتواند به طور منطقی صحبت کند یا به سوالات پاسخ دهد. ممکن است نتواند حرکات عضلانی اش را کنترل کند. ممکن است نتواند به صورت عمودی بنشیند و در نهایت، برخی افراد قادر به قورت دادن غذا یا مایعات نخواهند بود.
بیماری آلزایمر چیست؟
بیماری آلزایمر یک زوال ذهنی پیشرونده است که می تواند در افراد میانسال رخ دهد، اما معمولاً افراد 60 تا 65 سال یا بالاتر را درگیر می کند. آلزایمر زودرس میتواند در افراد 40 تا 65 ساله رخ دهد. این بیماری به دلیل بدتر شدن عمومی عملکرد مغز مربوط به پلاکهایی است که در بافت مغز ایجاد میشوند.
علت آلزایمر ناشناخته است. بیماری آلزایمر شایع ترین علت پیری زودرس است. در سال 214، حدود 5 میلیون آمریکایی 65 ساله و بالاتر مبتلا به آلزایمر بودند و تقریباً 200000 نفر به بیماری آلزایمر زودرس مبتلا بودند. آماردان ها پیش بینی می کنند تا سال 2060 تعداد افراد مبتلا به بیماری آلزایمر چندین برابر می شود.
علائم و مراحل بیماری آلزایمر چیست؟
اگرچه سیر بیماری آلزایمر از فردی به فرد دیگر متفاوت است، برای این بیماری مراحل متعددی تشخیص داده می شود. تعداد مراحل شناسایی شده بستگی به متخصصی دارد که با آن مشورت می کنید (مراحل توصیف شده ممکن است از 3 تا 7 متغیر باشد). تقریباً همه متخصصان موافق هستند که حداقل سه مرحله اصلی وجود دارد:
- خفیف (مرحله اولیه)
- متوسط (مرحله میانی)
- شدید (مرحله آخر)
کارشناسانی که حداکثر هفت مرحله را فهرست می کنند، این کار را با تقسیم سه مرحله به چند زیر مجموعه انجام می دهند. (مثلاً مرحله شدید به افت شدید و افت بسیار شدید تبدیل می شود). این مراحل با علائم و نشانه های خاصی تعریف می شوند. هدف مقاله فهرست کردن علائم و نشانه هایی است که معمولاً در این مراحل ظاهر می شوند. متأسفانه، برخی از افراد مبتلا به بیماری آلزایمر ممکن است علائمی داشته باشند و مراحلی را طی کنند.
به افراد مبتلا به آلزایمر، اعضای خانواده و دیگران اغلب گفته می شود که فرد مبتلا به بیماری خفیف، متوسط یا شدید مبتلا شده است.
با این حال، به برخی نیز گفته می شود که در یکی از هفت مرحله آلزایمر هستند (مراحلی که قبلاً توسط برخی از پزشکان و سایر متخصصان مراقبت های بهداشتی استفاده می شد). این تعیین هفت مرحله ای را مقیاس جهانی زوال (GDS) می نامند. چند متخصص دیگر حتی هفت مرحله را به زیر مجموعهها تقسیم میکنند (مثلاً مراحل 6a -6f). علاوه بر این، مراحل بسته به اینکه چه کسی آنها را توصیف می کند، نام های مختلفی دارند.
در نتیجه، افراد با شنیدن در مورد “مراحل” مختلف بیماری آلزایمر ممکن است گیج شوند. در تلاشی برای روشن شدن وضعیت، هر هفت مرحله همراه با نام آنها ارائه میشود (زیرمجموعهها ارائه نمیشوند) و سپس هر مرحله مقیاس جهانی زوال بهعنوان خفیف، متوسط یا شدید رتبهبندی میشود.
انجمن آلزایمر فهرستی از 10 علامت و نشانه اولیه بیماری آلزایمر را ارائه می دهد.
کاهش توانایی در برنامه ریزی یا حل مسئله
مشکل در انجام وظایف آشنا که در خانه، محل کار یا در اوقات فراغت انجام می شود
سردرگمی به دلیل از دست دادن درک تاریخ و زمان
مشکل در درک تصاویر بصری و روابط فضایی
از دست دادن حافظه که زندگی روزمره را مختل می کند
مشکلات در صحبت کردن یا نوشتن
قرار دادن اشیا در مکان های غیرمعمول و عدم توانایی در ردیابی مراحل برای یافتن اقلام
کاهش قضاوت و/یا قضاوت ضعیف هنگام برخورد با امور مالی و/یا بهداشت شخصی
اجتناب از کار و/یا فعالیت های اجتماعی
تغییرات در شخصیت، رفتار و خلق و خو.
برخی از علائم و نشانهها ممکن است گهگاه با تغییرات مرتبط با افزایش سن ظاهر شوند و به دلیل بیماری آلزایمر نباشند. اگر علائم و نشانههای فوق باعث نگرانی کسی در مورد تشخیص احتمالی آلزایمر شود، فرد باید توسط یک پزشک معاینه و ارزیابی شود.
1: بدون نقص
مرحله 1 بیماری آلزایمر “بدون نقص” نامیده می شود. به این معنی که فرد علائم قابل توجهی ندارد و کاملا مستقل است و هیچ مشکل حافظه یا استدلالی ندارد (بیماری آلزایمر خفیف).
هیچ مشکل حافظه قابل توجهی وجود ندارد
هیچ مشکل استدلال قابل توجهی وجود ندارد
2: زوال شناختی بسیار خفیف
علائم و نشانه های مرحله دوم بیماری آلزایمر عبارتند از:
از دست دادن حافظه خفیف
فراموش کردن نام افراد آشنا
مشکلات جزئی در تمرکز
معمولاً این بیماران می توانند از نظر اجتماعی و در محل کار (بیماری آلزایمر خفیف) به کارشان ادامه دهند.
3: کاهش خفیف عملکردهای شناختی
این مرحله “زوال شناختی خفیف” نامیده می شود. با بدتر شدن علائم مرحله اول و دوم می تواند شامل موارد زیر باشد:
فراموش کردن اطلاعات جدید
کاهش عملکرد کاری
دشواری در برنامه ریزی برای آینده
کمتر قادر به سازماندهی کارهاست
سوالات تکراری
اعضای خانواده و همکاران ممکن است متوجه این تغییرات شوند، اما بسیاری از افراد در مرحله دوم (بیماری آلزایمر خفیف) تشخیص داده نمی شوند.
4: زوال شناختی متوسط
مانند مرحله سوم، شامل بدتر شدن شرایطی است که در مراحل قبلی مشاهده شده است. به عنوان مثال، از دست دادن حافظه و نقص حافظه برجسته تر می شود و مشکلات با اقدامات پیچیده آشکارتر می شوند. نمونه های دیگر از علائم مرحله چهارم بیماری آلزایمر عبارتند از:
مشکلات با اقدامات پیچیده
نمی توان به راحتی از قبل برنامه ریزی کرد
تغییرات خلقی و/یا نوسانات خلقی
بیمار ممکن است افسرده شود
وی از تماس های اجتماعی دور می شود
از موقعیت های چالش برانگیز اجتناب می کند (مثلاً مسائل مالی خانواده)
از آنجایی که مشکلات فوق برجسته میشوند و تغییرات خلق و خوی معمولاً برای افراد غیرعادی است، این مرحله زمانی است که اکثر افراد پزشکان آنها را به بیماری آلزایمر (بیماری آلزایمر متوسط) تشخیص میدهند.
5: کاهش نسبتاً شدید عملکردهای شناختی
این مرحله زمانی تعیین می شود که فرد دیگر قادر به انجام کارهای معمول بدون کمک نباشد. مشکلات معمولی مراحل قبلی بدتر می شوند. به این مشکلات اضافه شده، ناتوانی بیمار در به خاطر سپردن انجام کارهای معمول روزانه (بیماری آلزایمر متوسط) است، به عنوان مثال، فرد:
ممکن است در به خاطر سپردن اطلاعات رایج (مثلاً آدرس منزل یا شماره تلفن) مشکل داشته باشد.
دیگر نمی توانید کارهای معمولی مانند تهیه یک وعده غذایی بدون کمک انجام دهید
ممکن است نسبت به زمان یا مکان دچار سردرگمی شود
کاهش قابل توجهی در عادات بهداشت شخصی دارد، به عنوان مثال، مسواک زدن دندان ها و/یا بهداشت حمام
6: کاهش شدید عملکردهای شناختی
تمام مشکلات مشاهده شده در 5 مرحله دیگر به طور قابل توجهی بدتر می شوند، به ویژه حافظه (بیماری آلزایمر شدید)، به عنوان مثال:
فعالیت های روزانه مانند لباس پوشیدن در خطر است.
افراد مبتلا نام افرادی را که باید بشناسند (به عنوان مثال نام همسر و/یا فرزندان خود) را فراموش می کنند.
تغییرات شخصیتی فرد بارزتر می شود و ممکن است شامل پارانویا، توهم و هذیان باشد.
افراد مبتلا به کارهای روزانه از جمله بهداشت شخصی نیاز خواهند داشت (مثلاً ممکن است نتوانند دوش بگیرند مگر اینکه به آنه کمک شود).
بسیاری از افراد مبتلا به آلزایمر نیاز به نظارت دارند زیرا برخی از محل سکونت خود را ترک می کنند و گم می شوند.
7: افت بسیار شدید
عملکردهای شناختی افراد مبتلا به قدری کاهش یافته که برای انجام فعالیت های اساسی مانند بلند شدن از صندلی یا تغذیه خود (بیماری آلزایمر شدید) به کمک مستمر نیاز دارند.
ممکن است نتوانند با اطرافیان خود صحبت کنند یا به آنها پاسخ دهند
قادر به کنترل حرکات عضلانی نیستند
ممکن است این گفتگو فقط دارای افعال بی معنی باشد
ممکن است حتی نتواند بدون حمایت بنشیند.
در نهایت قادر به قورت دادن غذاها و/یا مایعات نخواهد بود
نتیجه گیری کلی
- بیماری افراد معمولاً در مراحل متوسط بیماری (مرحله 2 از 3 در سیستم مرحله بندی ساده شده یا مرحله 4 تا 7) تشخیص داده می شوند.
- این بیماری پیشرونده است و در هر فردی که بیماری تشخیص داده می شود، با سرعت های مختلف و با علائم متفاوت پیشرفت می کند.
- روشهای درمانی ممکن است برای هر فردی با توجه به مرحله و شدت علائم متفاوت باشد.
- هیچ درمانی برای بیماری آلزایمر نیست، اما درمان ها ممکن است پیشرفت علائم و نشانه های بیماری آلزایمر را کاهش دهند.
- مرحلهبندی ممکن است به خانواده، مراقبان و دوستان کمک کند تا بهتر متوجه شوند که بیماری آلزایمر چه میکند.
در انستیتو سلامت مغز دانا ما به کمک به روز ترین امکانات در کنار شما هستم. تحریک مغزی غیرتهاجمی نتایج بسیار خوبی دارد. برای دریافت مشاوره رایگان چند تخصصی با ما در تماس باشید.
منبع: https://www.medicinenet.com/alzheimers_disease_symptoms_and_stages/article.htm#conclusion
درباره نویسنده
خجسته رحیمی جابری، پژوهشگر دکترای تخصصی علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز و نویسنده وب سایت انستیتو سلامت مغز دانا. زمینه کاری تخصصی ایشان مشکلات حافظه و آلزایمر است وی بیش از 20 مقاله معتبر بین المللی در این زمینه به چاپ رسانده است. می توانید پژوهش های او را در اینجا (کلیک کنید) دنبال کنید.