یک تیم تحقیقاتی در دانشگاه دوک، ناحیه کوچکی از مغز را در موشها یافته است که می تواند حس درد حیوانات را به شدت کنترل کند. به طور غیر منتظره ای، این مرکز در مغز درد را خاموش می کند. همچنین در منطقه ای واقع شده است که کمتر کسی تصور می کند بتوان محل ضد درد را در آنجا یافت. آمیگدال که غالباً تنها به عنوان محل مبارزه یا پاسخ جنگ و گریز و اضطراب عمومی، محل احساسات و پاسخ های منفی محسوب می شد.
فن وانگ، نویسنده ارشد، استاد برجسته عصب شناسی دانشکده پزشکی اذعان داشت: “مردم بر این باورند که یک مکان اصلی برای تسکین درد وجود دارد، به همین دلیل می توان از اثر پلاسبو بهره برد.” “سوال اینجاست که در کجای مغز، مرکزی است که می تواند درد را خاموش کند.”
“بیشتر مطالعات قبلی بر روی این مسئله که کدام مناطق از مغز با درد روشن می شوند، متمرکز بوده اند.” “اما بسیاری از مناطق در حال پردازش درد هستند، برای جلوگیری از درد باید همه آنها را خاموش کنید. در حالی که این مرکز می تواند به تنهایی درد را خاموش کند.”
این کار، پیگیری تحقیقات قبلی در آزمایشگاه وانگ است که به دنبال نورونهایی هستند که بجای سرکوب توسط بیهوشی عمومی، فعال می شوند. در یک تحقیق در سال 2019، آنها دریافتند که بیهوشی عمومی با فعال کردن هسته ای در مغز، خواب با امواج آرام را تقویت می کند. اما خواب و درد جدا از هم هستند، سرنخ مهمی که منجر به یافته جدید شد، این مطالعه است.
محققان دریافتند که بیهوشی عمومی همچنین یک زیر مجموعه خاص از نورونهای مهاری را در آمیگدال مرکزی فعال می کند، که آنها را نورون های CeAga خوانده اند (CeA مخفف آمیگدال مرکزی است؛ ga نشان دهنده فعال سازی توسط بی حسی عمومی است). موش ها آمیگدال مرکزی نسبتاً بزرگتری نسبت به انسانها دارند، اما وانگ اذعان داشت، این دلیل نمی شود که تصور کنیم ما یک سیستم متفاوت از آن ها برای کنترل درد داریم.
وانگ توضیح داد با استفاده از فناوری هایی که آزمایشگاه وانگ در پیگیری مسیرهای نورون های فعال شده در موش ها استفاده کرده است، این تیم دریافتند که CeAga به نواحی مختلف مغز متصل شده است، “این بسیار شگفت انگیز بود”.
محققان با ارائه محرک درد خفیف، می توانند تمام نواحی مغزی را که دارای درد هستند، ترسیم کنند. آنها کشف کردند که حداقل 16 مرکز مغز که برای پردازش جنبه های حسی یا عاطفی درد شناخته شده اند، مهار کننده CeAga دریافت می کنند.
“درد یک پاسخ پیچیده مغز است. این شامل پاسخ های تمایز حسی، احساسات و پاسخ های خودمختار (سیستم عصبی خود مختار) است. درمان درد با غیر فعال کردن همه این مناطق بسیار دشوار است. اما فعال کردن یک گره کلیدی که به طور طبیعی سیگنال های مهاری را برای این پردازش های درد ارسال می کند، راحت تر و قابل اعتمادتر خواهد بود. ”
محققان با استفاده از فناوری موسوم به اپتوژنتیک، که از نور برای فعال کردن تعداد کمی از سلولها در مغز استفاده می کند، دریافتند که با فعال کردن نورونهای CeAga می توانند رفتارهای خودمراقبتی که یک موش در آنها انجام می دهد را خاموش کنند. با فعال شدن چراغ برای فعال کردن مرکز ضد درد، رفتارهای ماساژ پنجه پا یا لیسیدن صورت “کاملاً از بین رفت”.
هنگامی که دانشمندان فعالیت نورونهای CeAga را کم رنگ کردند، موشها طوری پاسخ دادند که انگار دوباره محرک، شدید یا دردناک شده است. آنها همچنین دریافتند که کتامین با دوز کم، مرکز CeAga را فعال می کند و بدون آن کار نخواهد کرد.
” اکنون محققان به دنبال داروهایی هستند که می توانند فقط این سلولها را فعال کنند تا درد را در آینده سرکوب کنند.”
” محققان امیدوارند که یک ژن برای یک گیرنده سطح سلول نادر یا منحصر به فرد در بین این سلول های تخصصی پیدا کنند که یک داروی بسیار خاص را برای فعال کردن این سلول های عصبی و تسکین درد امکان پذیر می کند.”
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
General anesthetics activate a potent central pain-suppression circuit in the amygdala. Nature Neuroscience, 2020
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.