با پیشرفت روز افزون در قرن بیست و یکم، افزایش غلظت دی اکسید کربن جوی (CO2) باعث افزایش سطح شهری و داخلی این گاز می شود که این امر ممکن است به توانایی تصمیم گیری اساسی و تفکر استراتژیک پیچیده ما به میزان قابل توجهی لطمه وارد کند.
در اواخر این قرن، مردم می توانند در معرض سطح دی اکسید کربن داخلی تا 1400 قسمت در میلیون قرار بگیرند – بیش از سه برابر سطح امروزی در فضای باز و بسیار فراتر از آنچه تاکنون بشر تجربه کرده است.
اینکه میزان بالای CO2 در فضاهای محصور به چه چیزی منجر می شود، بسیار قابل توجه است. همه افراد را تحت تأثیر قرار می دهد – از بچه های کوچک در کلاس های درس گرفته تا دانشمندان، تجار و تصمیم گیرندگان و افراد عادی در خانه ها و آپارتمان هایشان.
“تهویه در داخل ساختمان ها به طور معمول میزان CO2 را تعدیل می کند، اما مواقعی وجود دارد که ممکن است جمعیت در یک فضای بسته افزایش یافته و هوای تازه کافی برای رقیق کردن CO2 وجود نداشته باشد.”
CO2 همچنین می تواند در فضاهایی که تهویه ضعیفی دارند در مدت زمان طولانی تر مانند شب هنگام خوابیدن، در اتاق خواب ها ایجاد شود.
به عبارت ساده تر، هنگامی که در هوای با میزان CO2 زیاد تنفس می کنیم، میزان CO2 در خون ما بالا می رود و میزان اکسیژن موجود در مغز ما را کاهش می دهد. مطالعات نشان می دهد که این می تواند باعث افزایش خواب آلودگی و اضطراب و اختلال در عملکرد شناختی شود.
همه ما این احساس را تجربه کرده ایم: به دلیل بودن خیلی طولانی در یک اتاق سخنرانی یا اتاق کنفرانس پر از جمعیت بسیاری از ما احساس خواب آلودگی یا کسلی می کنیم.
سطح CO2 اتمسفر از زمان انقلاب صنعتی در حال افزایش است و به رکورد 414 ppm در رصدخانه Mauna Loa NOAA در هاوایی در سال 2019 رسید.
در سناریوی مداوم که مردم کره زمین میزان انتشار گازهای گلخانه ای را کاهش نمی دهند، هیئت بین دولت در مورد تغییر آب و هوا پیش بینی می کند که میزان CO2 در فضای باز ممکن است تا سال 2100 به 930 ppm برسد. و مناطق شهری به طور معمول حدود 100 ppm CO2 بالاتر از این میزان را تجربه می کنند.
کارناوسکاس و همکارانش یک رویکرد جامع را توسعه داده اند که غلظت CO2 در فضای باز را در آینده پیش بینی می کند و تأثیر انتشار گازهای محلی، الگویی از رابطه بین سطح CO2 داخل ساختمان و فضای باز و تأثیر آن بر شناخت انسان را در نظر می گیرد.
آنها دریافتند که اگر غلظت CO2 در فضای باز به 930 ppm برسد، غلظت های داخل خانه را به سطح مضر 1400 ppm تبدیل می کند.
آنا شاپیرو، استادیار روانشناسی دانشگاه پنسیلوانیا و همکار او در این مطالعه اظهار داشتند: “در این سطح، برخی از مطالعات شواهد قانع کننده ای را برای اختلال شناختی قابل توجه نشان داده اند.”
“اگرچه این مطالعات حاوی برخی یافته های متناقض است و تحقیقات بیشتری لازم است، اما به نظر می رسد حوزه های شناختی سطح بالا مانند تصمیم گیری و برنامه ریزی مستعد افزایش غلظت CO2 هستند.”
در حقیقت، در 1400 ppm، غلظت CO2 ممکن است توانایی تصمیم گیری اصلی ما را به میزان 25 درصد و تفکر استراتژیک پیچیده را حدود 50 درصد کاهش دهد.
اثرات شناختی افزایش سطح CO2 بیانگر چیزی است که دانشمندان آن را “تأثیر مستقیم” غلظت گاز می نامند، دقیقاً مانند اسیدی شدن اقیانوس. در هر دو مورد، افزایش خود CO2 – نه گرم شدن متعاقب آن – همان چیزی است که آسیب زننده است.
این تیم توضیح می دهد ممکن است راه هایی برای انطباق با سطح بالای CO2 در محیط داخلی وجود داشته باشد، اما بهترین راه برای جلوگیری از رسیدن سطح آن به سطح مضر، کاهش انتشار سوخت های فسیلی است.
کارناوسکاس و همکارانش امیدوارند که این یافته ها تحقیقات بیشتری را در مورد تأثیرات پنهان تغییرات آب و هوایی مانند آنچه بر توانایی شناختی صورت می گیرد، ایجاد کند.
“این یک مشکل پیچیده است، و مطالعات ما هنوز در آغاز راه است. فقط مسئله پیش بینی سطح CO2 جهانی (در فضای باز) نیست. این از انتشار جهانی، به غلظت های موجود در محیط شهری، به غلظت های داخلی و در نهایت تأثیرات انسانی ناشی می شود. ما به تیمهای بین رشته ای محققان نیاز داریم تا این موضوع را کشف کنند:”
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا و Senses Cultural Academy of Health مراجعه کنید.
منبع:
Karnauskas, K. B., et al. (2020) Fossil fuel combustion is driving indoor CO2 toward levels harmful to human cognition. GeoHealth.
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.