بیماران مبتلا به ملانومای پیشرفته که در لپتومینژها متاستاز ایجاد می کنند، غشاهای پر از مایع اطراف مغز و نخاع، پیش آگهی بسیار ضعیفی نسبت به بیماری خود دارند. بیشتر بیماران تنها 8 تا 10 هفته پس از تشخیص زنده می مانند.
یکی از دلایل این پیش آگهی ضعیف این است که اطلاعات بسیار کمی در مورد رشد مولکولی متاستازهای ملانومای لپتومیننژیال (LMM) موجود است و باعث می شود که توسعه روشهای درمانی مؤثر نباشد.
محققان در Moffitt Cancer Center’s Donald A. Adam Melanoma and Skin Cancer Center of Excellence and the Department of Neuro-Oncology، با انجام یک تحلیل گسترده از خصوصیات مولکولی مایع مغزی نخاعی بیماران مبتلا به LMM، درصدد تغییر این اتفاق هستند. یافته های آنها در Clinical Cancer Research، مجله انجمن آمریکایی برای تحقیقات سرطان منتشر شد.
پیشرفت سرطان با تعامل های پیچیده بین سلول های سرطانی و محیط اطراف تنظیم می شود. سلولهای ملانوما که به داخل لپتومینژها حمله کرده و متاستاز می شوند با مایع مغزی نخاعی اطراف تعامل دارند.
محققان موفییت با تجزیه و تحلیل پروتئین و ترکیب RNA مایع مغزی نخاعی از بیماران مبتلا به LMM قصد داشتند درک خود را از پیشرفت LMM بهبود بخشند.
آنها پروفایلهای مولکولی 8 بیمار کنترل شده بدون LMM را با 8 بیمار مبتلا به LMM مقایسه کردند، از جمله یک بیمار LMM که پاسخ فوق العاده ای به درمان داشت و بیش از 35 ماه پس از تشخیص هنوز زنده بود.
آنها دریافتند که مایع مغزی نخاعی از بیماران LMM برای پروتئین های درگیر در ایمنی ذاتی، پروتئازها و مسیر سیگنالینگ IGF غنی شده است. پروتئین متداول تغییر یافته TGF-β1 بود.
جالب است بدانید، یک بیمار که پاسخ خارق العاده ای به درمان داده است، سطح بالایی از این پروتئین ها را در ابتدا نشان داد، اما با پاسخ بیمار به درمان، سطح بیان کاهش یافته است. با این حال، الگوهای بیان پروتئین در دیگر بیماران LMM که پاسخ ضعیفی به درمان داشتند، در ابتدای مطالعه زیاد بودند و در طول درمان و پیشرفت بیماری نیز بالا باقی مانده بود.
تیم محقق به سرپرستی دکتر کیران اسماللی، این فرضیه را مطرح کرده اند که مایع مغزی نخاعی LMM بیماران، می توانند با تعدیل مشخصات مولکولی، سلولهای ملانوم را تحت تأثیر قرار دهند.
آنها این فرضیه را با تزریق مایع مغزی نخاعی از بیماران LMM با سلولهای ملانوما تأیید کردند و دریافتند که این مایعات قادر به فعال سازی پروتئین ها و مسیرهای سیگنالینگ درگیر در پیشرفت بدخیمی، از جمله مسیر PI3K / AKT، اینتگرین ها، سیگنالینگ سلول B، پیشرفت چرخه میتوز، TNFR ،TGF-β و استرس اکسیداتیو.
یافته های آنها نشان می دهد که مایع مغزی نخاعی از بیماران LMM که به درمان پاسخ نمی دهند، بقای سلولهای ملانوما را ترویج می دهد، در حالی که مایع مغزی نخاعی از پاسخ دهنده های به درمان بقای این سلول ها را ترویج نمی کند. این مشاهدات حاکی از آن است که مولکولهایی در درون مایع مغزی نخاعی وجود دارند که می توانند بقای سلول ملانوما را تحریک کرده و از مرگ سلولی جلوگیری کنند.
محققان گزارش دادند که یکی از این مولکولهای بقا TGF-β است. بیمارانی که خوب به درمان پاسخ دادند، سطح خیلی کم و غیر قابل کشف مایعات مغزی نخاعی TGF-β داشتند، در حالی که آن دسته از بیمارانی که به درمان پاسخ نمی دادند، سطح بسیار بالاتری از TGF-β داشتند.
محققان امیدوارند که داده های آنها دانش مهمی در مورد LMM و بینش در مورد اهداف درمانی بالقوه ارائه دهد.
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
Smalley, I., et al. (2020) Proteomic analysis of CSF from patients with leptomeningeal melanoma metastases identifies signatures associated with disease progression and therapeutic resistance. Clinical Cancer Research
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.