اگر یک تراشه رایانه ای درون مغز شما قرار داشت و بر حافظه شما نظارت می کرد، آیا می توانست یادآوری خاطرات و حافظه را برای شما تسهیل کند؟
این مفهوم ممکن است مثل داستانهای علمی-تخیلی به نظر برسد، اما طبق مقاله جدیدی در Journal of Neural Engineering، فناوری مانند این ممکن است بتواند وجود داشته باشد. در یک مطالعه آزمایشی با بودجه نظامی، دانشمندان آنچه را که “حافظه پروتز” می نامند، آزمایش کردند – یک کاشت عصبی که می تواند هنگام به یاد آوردن اطلاعات جدید به طور صحیح، فعالیت مغز شما را بشناسد، و بعداً آن فعالیت را با سیگنال های الکتریکی تکرار کند تا عملکرد حافظه کوتاه مدت را تقویت کند.
در یک آزمایش کوچک، 15 بیمار در مرکز پزشکی Wake Forest Baptist، این سیستم پروتز حافظه به بیماران کمک کرد تا به طور متوسط 35 درصد حافظه کوتاه مدت خود را بهبود ببخشند. به گفته نویسنده مطالعه، رابرت هامسون، استاد فیزیولوژی، فارماکولوژی و عصب شناسی در دانشکده پزشکی Wake Forest در کارولینای شمالی، این درجه از بهبود حافظه کوتاه مدت “بسیار زیاد” است.
هامسون در ویدئویی، اظهار کرد: “به یک معنا، ما متعجب نشدیم که متوجه شدیم این کار عملی شده است. ما سابقه طولانی در مطالعات حیوانی داشتیم که در آن، این مفهوم را در گونه های دیگر – در حیوانات آزمایشگاه – آزمایش می کردیم و موفق بودیم. آنچه ما را شگفت زده کرد این بود که چقدر موفقیت آمیز بود.”
خاطره ساختن
در این تحقیق که توسط آژانس پروژه های تحقیقاتی دفاع پیشرفته ایالات متحده (DARPA) تأمین شد، هامسون و همکارانش آزمایش سیستم پروتز را بر روی 15 بیمار ثبت نام شده برای درمان صرع در مرکز پزشکی باپتیست ویک فارست انجام دادند. بیماران برای معالجه تشنج در یک روش نقشه برداری از مغز شرکت می کردند، و در حال حاضر الکترودهایی در بخش های مختلف مغز از جمله هیپوکامپ، کاشته شده بودند.
هنگامی که بیماران تحت مراقبت پزشکی خود قرار گرفتند، داوطلبانه آزمایش سیستم پروتز حافظه را به همراه هامسون و تیمش انجام دادند.
هامسون توضیح داد: “بیمار در آزمایش ما در یک بازی رایانه ای شرکت داشت که حافظه را درگیر می کرد، و فعالیت سلول های مغزی – سلول های عصبی، در هیپوکامپ ثبت می شد. “
بازی یک چالش اساسی در حافظه بود که شامل شناسایی تصویر در صفحه قبلی بود. تاخیر در دیدن یک تصویر و یادآوری آن در کل آزمایشات متفاوت بود، ابتدا حدود 2 دقیقه به طول انجامید و در نهایت تا 75 دقیقه به طول انجامید.
همانطور که بیماران بازی می کردند، محققان فعالیت مغز را از طریق کاشت الکترود کنترل می کردند. هرچه بیماران به سؤالات بیشتری پاسخ دادند، محققان تصویری شفاف و واضح از آنچه که فعالیت ذهنی هر بیمار در هنگام حافظه کوتاه مدت آنها به نظر می رسید، گردآوری کردند.
در طول آزمایشات بعدی، محققان از این کدهای حافظه شخصی برای تحریک بخش های خاصی از مغز هر بیمار استفاده کردند. وقتی بیماران این تحریک ذهنی را دریافت کردند، فراخوانی حافظه در آنها بهبود یافت.
“هنگامی که بیماران را با تحریک هیپوکامپ خود با الگویی که از فعالیت عصبی خودشان گرفته شده بود، آزمایش کردیم … ما توانستیم حافظه کوتاه مدت آنها را بهبود ببخشیم.”
طبق این مطالعه، پاسخ صحیح بیماران به طور متوسط در طی آزمایش 2 دقیقه ای 37 درصد و در آزمایش 75 دقیقه ای که مغز آنها تحریک می شود، 35 درصد افزایش یافته است – ارقامی که هامسون از آن به عنوان «پیشرفت قابل توجهی» نام برد.
با توجه به حجم نمونه کوچک این مطالعه و این واقعیت که هر بیمار در حال حاضر دارای پیوند الکترود موجود برای معالجه یک بیماری نامربوط بود، قبل از کاشت حافظه پروتز تجاری مانند اینها، تحقیقات بیشتری لازم است. هامسون خاطر نشان کرد، گام بعدی این است که سعی کنید نتایج را در نمونه افرادی که صرع یا پیوند عصبی ندارند، مشاهده کنیم.
“این نیاز به تصمیمات پزشکان، بیماران و محققان دارد که الکترود را در چه زمانی قرار می دهیم و به چه کسی می خواهیم کمک کنیم.” “اما هدف ما کمک به افرادی است که دچار آسیب دیدگی مغزی و سکته مغزی شده اند، افرادی که به دلیل پیری دچار کاهش حافظه می شوند، آلزایمر یا هر تعداد بیماری دیگر که می توانند بر روی حافظه تأثیر بگذارند.”
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
Live Science
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.