بیش از 300 میلیون نفر افسردگی دارند و هر فرد داستان منحصر به فردی دارد. این یک اختلال سلامت روان است که به روش های بی شماری ظاهر می شود. می تواند باعث شود افراد احساس تنهایی، جدایی یا بی انگیزگی کنند، مثل اینکه هیچ چیزی خوشحالشان نمیکند. همچنین می تواند آنها را به رفتار غیرمنطقی یا مخرب ترغیب کند. ما به فیلم‌هایی درباره افسردگی نیاز داریم تا به ما کمک کنند تا راه‌های بسیاری را که مردم افسردگی را تجربه می‌کنند، درک کنیم و با آنها همدردی کنیم.
معنای واقعی افسردگی چیست؟
افسردگی چیزی بیشتر از احساس غم و اندوه است. یک اختلال سلامت روان شدید و یک اختلال خلقی است. یکی از شایع ترین بیماری های روانی است که میلیون ها بزرگسال از آن رنج می برند. افسردگی روزانه بسیاری از احساسات منفی را به همراه دارد و نحوه تفکر، احساس و عملکرد افراد را تغییر می دهد.
بر توانایی فرد برای خواب، کار و لذت بردن از زندگی تأثیر منفی می گذارد. افسردگی اغلب احساس ناامیدی را به همراه می آورد که به نظر نمی رسد از بین برود. علائم افسردگی شامل احساس «بی حسی»، بیزاری از خود، مشکل در تمرکز، کاهش انرژی و افکار مرگ است. افسردگی را می توان از خفیف و موقت تا جدی و مداوم طبقه بندی کرد. افسردگی بالینی نمونه ای از نوع شدید افسردگی است.
فیلم های راجع به افسردگی
اگر به تماشای فیلمی با مزمون افسردگی علاقه دارید، دانستن اینکه از کجا شروع کنید دشوار است. صدها فیلم درباره افسردگی و هزاران فیلم با مضامین قوی افسردگی وجود دارد.
به جای بحث در مورد اینکه کدام فیلم ها از نظر ساخت فیلم «بهترین» هستند (نویسندگی خوب، شخصیت های جالب و غیره)، می خواهیم ببینیم که کدام یک به بهترین وجه تجربه افسردگی را به نمایش میکشد. اگر با افسردگی زندگی می‌کنید، ممکن است با یک یا چند شخصیت در این فیلم‌ها همذات پنداری کنید یا ممکن است به خانواده و دوستانتان بینشی در مورد آنچه با آن دست و پنجه نرم می‌کنید ارائه دهند.
این فیلم‌ها بر ماهیت خود افسردگی تمرکز می‌کنند: این که چیست، چگونه ایجاد می‌شود و چگونه بر افراد مبتلا و اطرافیانشان تأثیر می‌گذارد.
در زیر بر اساس معیارهای ما، برترین فیلم‌های مربوط به افسردگی آورده شده است.
1. آنومالیسا Anomalisa
گاهی اوقات افرادی که انتظار دارید شاد باشند در واقع به طرز وحشتناکی افسرده هستند. “Anomalisa” داستان مایکل استون، نویسنده کتاب های انگیزشی در مورد موفقیت را روایت می کند.
علیرغم اینکه استون در کمک به مردم برای داشتن زندگی بهتر و شادتر متخصص است، از نظر بالینی افسرده است. او از خود متنفر است و احساس بیگانگی نسبت به جهان می کند. فیلم این را با استفاده از منظری نشان می‌دهد که در آن استون همه افراد دنیا را تقریباً یکسان می‌پندارد. این مشکلات وجودی زندگی با افسردگی را نشان می دهد.
2. بهترین بابای دنیا World’s Greatest Dad
به دلیل انگ بیماری روانی، مردم لزوماً با افرادی که مبتلا به افسردگی هستند با دلسوزی رفتار نمی کنند. با این حال، اگر فردی که افسردگی دارد با خودکشی بمیرد، دلسوز می شوند.
“بهترین بابای دنیا” داستان لنس کلیتون، نویسنده شکست خورده و معلم شعر دبیرستان را روایت می کند. او در کنار زنی قرار می گیرد که نمی خواهد به طور عمومی رابطه آنها فاش شود. همچنین او یک پسر شیفته پورنوگرافی دارد که او را تحقیر میکند.
وقتی پسرش به دلیل یک تصادف می میرد، کلیتون بدنش را طوری مرتب می کند که انگار خودش را حلق آویز کرده است. او سپس یک یادداشت خودکشی جعلی – اما شاعرانه – می نویسد تا از شرمندگی جلوگیری کند.
این یادداشت مدعی است که پسرش به دلیل افسردگی خودکشی کرده است.
کلایتون در واقع فردی است که افسرده است. افسردگیش به او کمک کرد تا چنین یادداشت خودکشی قانع کننده ای بنویسد. با این وجود، این پسر مرده اوست که مورد تحسین و همدردی همسالانی قرار می گیرد که یادداشت را می خوانند و فکر می کنند زیباست. جامعه ای که زمانی پسرش را چیزی جز یک بازنده نمی دانست، اکنون او را به عنوان شاعری توانا که از بیماری روانی رنج می برد تحسین می کند.
3. کیک Cake
افرادی که از درد مزمن، ناتوانی یا بیماری رنج می برند اغلب دچار افسردگی شدید می شوند. در “کیک” شخصیت اصلی، کلر، پس از از دست دادن پسرش در یک تصادف رانندگی که باعث می شود او نیز درد مزمنی را تجربه کند، با افسردگی دست و پنجه نرم می کند.
غم و اندوه و احساس ناامیدی در مورد بهبودی او باعث می شود احساس کند تنها کاری که می تواند انجام دهد شکایت از زندگی است.
4. سیلویا Sylvia
شخصی به نام سیلویا پلات به دلیل نوشتن در مورد افسردگی خود مشهور است. “سیلویا” قطعاتی از شعر خود را ارائه می دهد و آنها را با کاوش در افسردگی و رابطه اش با همسر و همکارش تد هیوز ترکیب می کند.
5. دوقلوهای اسکلت The Skeleton Twins
“دوقلوهای اسکلت” داستان برادر و خواهری را روایت می کند که پس از اقدام به خودکشی برادر و خواهر، دوباره به هم متصل می شوند.
همانطور که داستان باز می شود، صحنه ها دلایل افسردگی آنها و تأثیر آن بر زندگیشان را نشان می دهد. هر دوی آنها برای یافتن لذت و هدف در هر کاری که انجام می دهند تلاش می کنند. آنها اغلب تصمیمات مخرب و غیرمنطقی را به عنوان روشی برای مقابله می گیرند.
6. صحنه‌های داخلی Interiors
افسردگی تنها منبع درد برای فردی نیست که آن را دارد. می تواند برای دیگران هم سنگین باشد. وقتی مردم از مبتلایان به افسردگی مراقبت می کنند، گاهی اوقات نسبت به شخصی که از او مراقبت می کنند، احساس عصبانیت می کنند. در آن مرحله آنها می توانند فردی را که از او مراقبت می کنند ترک کنند یا سعی کنند با ناامیدی خود کنار بیایند.
در “صحنه‌های داخلی” خانواده ای از هم می پاشد زیرا پدر از مادر جدا می شود چون از مراقبت از مادر خسته شده است در حالی که او با افسردگی مزمن و زوال عقل دست و پنجه نرم می کند. مادر، با اقدام به خودکشی پاسخ می دهد. او سپس سال ها به طور دوره ای در یک آسایشگاه تحت درمان قرار می گیرد.
نقش مراقبت از او بر عهده جوی، یکی از دخترانش است. جوی استرس و عصبانیت را روی مادرش خالی میکند. رابطه آنها نشان می دهد که چگونه افسردگی می تواند یک چرخه معیوب از رنجش در خانواده ها ایجاد کند.
7. ایالت گلستان Garden State
باورهای منفی نقش اساسی در شکل گیری افسردگی دارند. آنها می توانند باری شوند که شادی را از افراد سلب کنند.
اندرو لارژمن، بازیگر فیلم “Garden State” معتقد است که او مسئول تصادفی است که باعث شد مادرش از کار افتاده شود و در نهایت بمیرد. بار این احساس گناه او را نسبت به بسیاری از جنبه های زندگی بی تفاوت و بی حس کرده است.
این فیلم همچنین شخصیت اصلی را به تصویر میکشد که به طور ناگهانی داروهای سلامت روان خود را کنار می‌گذارد تا اینکه با یک متخصص سلامت روان کار کند تا به تدریج از شیر گرفته شود. برخلاف آنچه فیلم نشان می دهد، این عمل خطرناک است و می تواند منجر به علائم ترک و موارد دیگر شود.
8. میس سان شاین کوچولو Little Miss Sunshine
“میس سان شاین کوچولو” یک کمدی سیاه است که نشان می دهد افسردگی چگونه می تواند یک امر خانوادگی باشد. به استثنای اولیو، شخصیت اصلی و کوچکترین دختر، همه اعضای خانواده فارس با نوعی افسردگی دست و پنجه نرم می کنند. بار سلامت روانی آنها اغلب باعث می‌شود که به یکدیگر حمله کنند که سپس افسردگی آنها را تشدید میکند.
به دلیل سختی‌ها و طغیان‌های خانواده‌اش، اولیو ایده‌ای درباره اینکه افسردگی بالینی چیست و چگونه بر خانواده‌اش تأثیر می‌گذارد، شکل می‌دهد. او متوجه می شود که خانواده اش او را به عنوان پرتویی از نور می بینند که به آنها کمک می کند تا با درد خود کنار بیایند.
9. رویای طلا Numb
“رویای طلا” داستان فیلمنامه نویس موفقی به نام هادسون میلبانک را روایت می کند که روانپزشک او را مبتلا به افسردگی و اختلال مسخ شخصیت تشخیص می دهد، یک بیماری روانی که شامل دوره هایی از احساس عدم ارتباط یا جدا شدن از بدن و ذهن است. این فیلم با نشان دادن نحوه کار روانپزشکان میلبانک که معتقدند داروها راه حل اصلی مشکلات او هستند، از تمایل به تجویز بیش از حد داروها انتقاد می کند.
10. ساعت ها The Hours
«ساعت‌ها» زندگی دو زن را به تصویر میکشد که در حال خواندن “خانم. دالووی”، رمان تحسین شده ویرجینیا وولف درباره زنی ثروتمند و افسرده که پس از جنگ جهانی اول در انگلستان زندگی می کند هستند.
هر زن مبارزه خاص خود را با افسردگی دارد و با عناصر مختلف رمان وولف همذات پنداری می کند. این فیلم همچنین خود وولف را به تصویر می کشد.
11. مالیخولیا Melancholia
به گفته نیویورک تایمز، جاستین در «مالیخولیا» به خوبی «پریشانی حاد و توخالی فلج‌کننده افسردگی» را به تصویر میکشد. سیاره ای که قرار است با زمین برخورد کند و همه را نابود کند، استعاره ای است از اینکه افسردگی چقدر مخرب است. جاستین تا حدی به دلیل افسردگیش باعث می شود احساس کند همه چیز بیهوده است. برای او سخت است که به عواقب فکر کند.
12. یک داستان خنده دار It’s Kind of a Funny Story
نیازی نیست که افسردگی ناشی از تروما، سوء استفاده، غم و اندوه، محیط های سمی یا خانواده ای ناکارآمد باشد. این هم یک بیماری است و هم روشی برای درک جهان. حتی زمانی که مردم زندگی نسبتاً آسانی دارند، می توانند یک سری باورهای منفی غیرمنطقی بسازند که آنها را در افسردگی و افکار خودکشی فرو می برد.
در “یک داستان خنده دار” این اتفاق برای کریگ، یک نوجوان 16 ساله می افتد که در مدرسه عملکرد خوبی دارد و به طور کلی زندگی خوبی دارد. بیشتر افسردگی او ناشی از این باور است که هر شکستی در زندگی او را از بین می برد. او احساس می کند که از هر نظر به اندازه کافی خوب نیست. پس از تشخیص افسردگی، خود را در یک بیمارستان روانی بستری می کند.
13. هلن Helen
افسردگی می تواند توانایی احساس شادی و لذت را از افراد سلب کند، حتی اگر زندگی آنها پر از موفقیت و هر آنچه می خواهند باشد. در “هلن”، شخصیت اصلی این را تجربه می کند. او افسردگیش را از خانواده اش برای چندین سال پنهان می کند تا زمانی که آنقدر شدید می شود که دیگر نمی توان آن را نادیده گرفت. همه اطرافیان او واقعاً خوشحال به نظر می‌رسند، که باعث می‌شود او احساس بدتری داشته باشد و احساس تنهایی او تشدید شود.
14. ملت پروزاک Prozac Nation
شخصیت اصلی «ملت پروزاک»، لیزی، پس از شروع موفقیت در حرفه ادبی و روزنامه نگاری خود در هاروارد، به طور فزاینده ای افسرده می شود. فشار موفقیت او را به سمت یک رفتار مالیخولیایی عمیق و مخرب سوق می دهد. او برای بی حس کردن درد افسردگی خود از مواد مخدر استفاده می کند.
تجربیات واقعی زندگی با افسردگی الهام بخش بسیاری از این فیلم ها بود. اگر با افسردگی زندگی می کنید، ممکن است با یک یا چند داستان یا شخصیت همذات پنداری کنید. تماشای مبارزه و پیروزی این شخصیت‌ها می‌تواند الهام‌بخشی باشد که برای پیشبرد به آن نیاز دارید.
در پایان…
لطفا همیشه به خاطر داشته باشید که میتوانید در حال خود تغییر ایجاد کنید و یک زندگی بدون افسردگی داشته باشید،شاید چند روش را امتحان کرده باشید و جواب نگرفته باشید اما بدانید هنوز راه هایی وجود دارند که منتظر شما هستند تا زندگی خود را نجات دهید و آنطور زندگی کنید که لیاقت دارید و دوست دارید.در این راه حمایت دیگران و درمان های جدید را در نظر بگیرید.
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.