جراحی معمولا بخشی از درمان سرطان مغز است. سایر درمان های رایج، شامل پرتودرمانی، شیمی درمانی، درمان هدفمند و درمان میدان الکتریکی متناوب است.
در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا در مورد انواع روش های درمانی نامبرده، نحوه استفاده و عوارض جانبی مرتبط با آن بیشتر بدانید.
آیا می توان از سرطان مغز جان سالم به در برد؟
بله! زنده ماندن از سرطان مغز امکان پذیر است. اما بقا بر اساس عوامل بسیاری مانند نوع سرطان مغز و سن فرد می تواند بسیار متفاوت باشد.
جراحی بخشی از درمان بسیاری از سرطان های مغز است. در طول جراحی، یک جراح مغز و اعصاب سعی می کند تا حد ممکن تومور را بدون تأثیر بر عملکرد مغز خارج کند.
جراحی اغلب با کرانیوتومی انجام می شود . در این روش یک سوراخ کوچک در جمجمه فرد ایجاد میشود که امکان دسترسی به مغز را فراهم میکند. ممکن است فرد در حین جراحی تحت بیهوشی عمومی یا موضعی باشد .
در حین عمل، جراح مغز و اعصاب میتواند از تکنیکهای مختلفی استفاده کند تا به آنها کمک کند تومور را بدون آسیب رساندن به بافت اطراف، به طور ایمن حذف کنند. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:
- نقشه برداری قشر مغز
- MRI عملکردی
- رنگ فلورسنت
استفاده از جراحی در ترکیب با سایر درمانهای سرطان مغز مانند پرتودرمانی (RT) ممکن است بتواند سرطانهای کوچکتر و کمتر تهاجمی را از بین ببرد. اما این روش می تواند برای سرطان هایی که بزرگتر یا تهاجمی تر هستند چالش برانگیزتر باشد.
عوارض جانبی جراحی برای سرطان مغز
برخی از عوارض جانبی احتمالی جراحی برای سرطان مغز ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- واکنش به داروی بیهوشی
- عفونت ها
- خون ریزی
- تورم مغز
- تشنج
- از دست دادن عملکرد مغز
در این روش از پرتوهای پرانرژی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. اغلب برای سرطان مغز با استفاده از یک منبع تشعشع که در خارج از بدن فرد قرار دارد داده می شود. این پرتو خارجی RT نامیده می شود.
تشعشع پتانسیل آسیب رساندن به بافت سالم مغز را دارد، بنابراین روشهای مختلفی برای کمک به کاهش این خطر ایجاد شده است. نمونهای از یکی RT ساختاری است که تصویری سهبعدی از تومور شما میسازد و تابش را متناسب با آن شکل میدهد.
ممکن است فرد پس از جراحی برای کمک به کشتن سلول های سرطانی باقیمانده، RT دریافت کند. اگر تومور قابل جراحی نباشد، RT ممکن است یکی از گزینه های اصلی درمانی باشد. این ممکن است در صورتی اتفاق بیفتد که سرطان فرد خصوصیات زیر را داشته باشد:
- بسیار گسترده باشد
- در اعماق مغز فرد قرار دارد
- در اطراف ناحیه ای که برای عملکرد مغز حیاتی است یافت می شود
در روش شیمی درمانی یا Chemo از داروهایی استفاده می کند که توانایی رشد و تقسیم سلول های سرطانی را مختل می کند. این روش می تواند همراه با انواع دیگر درمان، مانند جراحی یا RT، یا به تنهایی زمانی که سایر درمان ها موثر نبوده اند، استفاده شود.
در حالی که بسیاری از داروهای شیمی درمانی مستقیماً وارد جریان خون می شوند یا به صورت خوراکی مصرف می شوند ، این امر همیشه برای درمان سرطان مغز امکان پذیر نیست. دلیل آن این است که بسیاری از داروهای شیمی درمانی نمی توانند از سد خونی مغزی آن عبور کنند.
به این ترتیب، مقداری از مواد شیمی درمانی ممکن است مستقیماً به مایع مغزی نخاعی تزریق شود .
چند نمونه از داروهای شیمی درمانی مورد استفاده برای سرطان مغز، به تنهایی یا ترکیبی، عبارتند از:
- کارموستین
- لوموستین
- پروکاربازین
- تموزولوماید
- وین کریستین
درمان هدفمند از داروهایی استفاده می کند که نشانگرهای خاصی را روی یا در سلول های سرطانی هدف قرار می دهند. در حال حاضر، تنها تعداد انگشت شماری از داروهای درمان هدفمند برای سرطان مغز استفاده می شود.
بواسیزوماب ( آواستین ) پروتئینی را که باعث رشد رگ های خونی اطراف تومورها می شود، مهار می کند. این توسط یک خط داخل وریدی (IV) داده می شود و ممکن است برای درمان گلیوبلاستوما استفاده شود .
Everolimus ( Afinitor ) فعالیت پروتئینی را که در رشد و تقسیم سلولی نقش دارد، مسدود می کند. این دارو به صورت قرص مصرف می شود و برای برخی از انواع آستروسیتوما استفاده می شود .
عوارض جانبی درمان هدفمند برای سرطان مغز
عوارض جانبی خاص می تواند بر اساس داروی درمانی هدفمند مورد استفاده متفاوت باشد. اما برخی از عوارض جانبی عمومی تر داروهای درمان هدفمند ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خستگی
- از دست دادن اشتها
- حالت تهوع
- اسهال
- زخم های دهان
- سردرد
- افزایش خطر عفونت
درمان میدان الکتریکی متناوب تومور را در معرض میدان های الکتریکی قرار می دهد که بر توانایی آن برای رشد تأثیر می گذارد. این نوع درمان شامل استفاده از یک دستگاه پوشیدنی به نام سیستم Optune است که آن میدان های الکتریکی را تولید می کند.
سیستم Optune برای افرادی که اخیراً تشخیص گلیوبلاستوما دریافت کرده اند یا کسانی که گلیوبلاستوما عود کننده دارند استفاده می شود.
عوارض جانبی درمان میدان الکتریکی متناوب برای سرطان مغز
برخی از عوارض جانبی که ممکن است هنگام استفاده از درمان میدان الکتریکی متناوب داشته باشید عبارتند از:
- تحریک پوست در جایی که دستگاه و الکترودهای آن روی پوست سر قرار می گیرند
- سردرد
- تشنج
- شمار سلول های خونی پایین و عوارض گوارشی هنگام استفاده با شیمی درمانی
کارآزماییهای بالینی راههای بالقوه جدید یا بهبود یافته را برای درمان بیماری یا اختلال ارزیابی میکنند. آنها برای آزمایش ایمنی و اثربخشی درمان های جدید قبل از اینکه به طور گسترده در دسترس قرار گیرند ضروری هستند.
یک نوع درمان برای سرطان مغز که به شدت در حال انجام است ایمونوتراپی است . این روش یک نوع درمان سرطان است که به سیستم ایمنی بدن کمک می کند تا به سرطان پاسخ دهد. در حال حاضر برای بسیاری از انواع سرطان های دیگر استفاده می شود.
برای برخی از افراد مبتلا به سرطان مغز، دریافت درمان از طریق کارآزمایی بالینی ممکن است توصیه شود. این به ویژه اگر سرطانی دارد که خصوصیان زیر را دارد مناشب است:
- نادر یا بسیار تهاجمی است
- تعداد محدودی گزینه درمانی تایید شده دارد
- به درمان های مرسوم پاسخ نداده است
- پس از درمان برگشته است
چشم انداز افراد مبتلا به سرطان مغز به عوامل زیادی بستگی دارد. این شامل:
- نوع سرطان مغز
- درجه سرطان که سرعت رشد تومور را تخمین می زند
- جایی که تومور در مغز قرار دارد
- تومور چقدر بزرگ است
- آیا می توان تومور را با استفاده از جراحی برداشت یا خیر و اگر چنین است، چه مقدار از تومور را می توان برداشت
- وجود برخی تغییرات ژنتیکی در سلول های تومور
- سن و سلامت کلی فرد
به عنوان مثال میزان بقای نسبی 5 ساله برای بزرگسالان 20 تا 44 ساله مبتلا به آستروسیتومای منتشر، که یک سرطان با رشد آهسته است، 73٪ است. در مقابل، نرخ بقای نسبی 5 ساله در همان گروه سنی برای گلیوبلاستوما، که یک سرطان تهاجمی است، 22 درصد است.
خلاصه
چند درمان مختلف برای سرطان مغز وجود دارد. به طور معمول، در صورت امکان، جراحی بخشی از درمان است. درمانهای اضافی که معمولاً به تنهایی یا در ترکیب با سایر درمانها استفاده میشوند، RT و شیمی درمانی هستند.
چشم انداز فرد مبتلا به سرطان مغز به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله نوع سرطان، درجه آن، سن و سلامت کلی فرد.
دانشجوی دکتری پژوهشی ارگونومی شناختی، عاشق یادگیری، عاشق خواب و مباحث مرتبط با آن و عاشق دانستن درباره عملکردهای شناختی انسان… خوشحالم که در این بستر، فرصت اشتراک اطلاعات با شما عزیزان را دارم.