تحقیقات جدید نشان می‌دهد که وقتی زوج‌هایی که رابطه خوبی دارند با هم میخوابند، خواب مرحله حرکت سریع چشم (REM) در آنها بیشتر میشود و کمتر دچار اختلال میشود. در نتیجه کیفیت خواب آنها بالا می‌رود.
به گفته محققان، مرحله REM خواب زمانی است که خواب می بینید و با تنظیم احساسات، تثبیت حافظه و حل خلاقانه مشکلات مرتبط است.
تفاوت بین خواب REM و Non-REM چیست؟
وقتی می خوابید، دوره های خواب REM و غیر REM را طی می کنید. خواب غیر REM در سه مرحله رخ می دهد و سپس وارد خواب REM خواهید شد.
خواب غیر REM
سه مرحله خواب غیر REM عبارتند از:
فاز 1:
در لحظه اول که به خواب می روید، وارد فاز 1 خواب غیر REM می شوید. شما آرام هستید، اما ممکن است حدود پنج تا ده دقیقه به راحتی خوابتان به هم بخورد یا بیدار شوید.
فاز 2:
فاز 2 بدن شما را برای خواب عمیق آماده می کند. با شروع به خواب آرام، ضربان قلب و دمای بدن شما کاهش می یابد.
فاز 3:
خواب عمیق در مرحله 3 شروع می شود و شما به راحتی از خواب بیدار نخواهید شد زیرا بدن شما برای ترمیم بافت ها و استخوان ها و تقویت سیستم ایمنی خود کار می کند.
خواب REM
REM مخفف Rapid Eye Movement است. در طول این چرخه خواب، چشمان شما به سرعت زیر پلک های شما حرکت می کنند و به سرعت می چرخند. در طول خواب REM، فعالیت مغز شما افزایش می یابد، نبض شما تند می شود و رویا می بینید. خواب REM ابتدا بعد از حدود 90 دقیقه خواب انجام می شود. اولین چرخه معمولاً حدود 10 دقیقه طول می کشد و زمان هر سیکل در آخرین مرحله قبل از بیدار شدن به یک ساعت افزایش می یابد.
چرا خواب REM مهم است؟
خواب REM برای چرخه خواب شما مهم است زیرا نواحی از مغز شما را تحریک می کند که برای یادگیری و ساختن یا حفظ خاطرات ضروری هستند. به گفته مؤسسه ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی، مطالعه‌ای که موش‌ها را از خواب REM محروم کرد، طول عمر آنها را از دو یا سه سال به پنج هفته کاهش داد. موش‌هایی که از تمام چرخه‌های خواب محروم بودند تنها سه هفته عمر کردند. اهمیت خواب REM به ویژه به این واقعیت نسبت داده می شود که در طول این مرحله از خواب، مغز شما ارتباطات عصبی مهمی را انجام می دهد که کلیدی برای رفاه و سلامت ذهنی و کلی است.
آیا خوابیدن با شریک زندگیتان می تواند به شما کمک کند خواب REM بیشتر و بهتری داشته باشید؟
مرحله REM در خواب جایی است که چیزهای خوب اتفاق می‌افتد – خاطرات ما را تثبیت می‌کند و به رفع برخی ناراحتی‌های عاطفی کمک می‌کند. همچنین منجر به افزایش شناخت اجتماعی می شود. بنابراین خواب REM واقعاً با پیشرفت‌های زیادی در زندگی افراد مرتبط است، از جمله تأثیر مثبت بر سلامت روان.
در مطالعه‌ای می‌خواستند به این موضوع بپردازند که وقتی با شریک زندگیتان میخوابید، در خواب REM شما چه اتفاقی می‌افتد.این یک مطالعه آزمایشگاهی راجع به خواب بود. در این مورد، آنها EEG را اندازه گیری می کردند (یعنی به فعالیت الکتریکی در مغز شرکت کنندگان در هنگام خواب نگاه می کردند). آنها از 12 زوج دگرجنس‌گرا خواستند که دو شب آنها را مورد آزمایش قرار دهند. در یکی از شبها، زوج‌ها در حالی که فعالیت الکتریکی مغزشان اندازه‌گیری می‌شد، با هم در یک تخت خوابیدند. و در شبی دیگر، آنها در تخت های جداگانه در اتاق های جداگانه در آزمایشگاه خواب می خوابیدند. فعالیت الکتریکی مغزشان دوباره اندازه گیری شد. زوج ها همچنین پرسشنامه هایی را درباره کیفیت روابط خود تکمیل کردند. راجع به عمق رابطه آنها، میزان درگیری در روابط آنها و احساس حمایتی که از یکدیگر دریافت می کردند.
آیا این زوج هامعمولاً با هم می خوابیدند؟
آنها زوج‌هایی بودند که حداقل سه ماه با هم بوده‌اند و در سه ماه گذشته تقریباً هر شب با هم می‌خوابیدند. بنابراین بله، آنها مطمئناً زوج هایی بودند که به طور معمول با هم می خوابیدند. در این مطالعه زوج های نسبتا جوان انتخاب شده بودند. میانگین سنی 23 سال بود، همچنین آنها روابط محکم و متعهدی داشتند.
محققان دریافتند که زوج‌ها نسبت به زمانی که به تنهایی می‌خوابیدند، نسبت بیشتری از زمان خواب را در مرحله خواب REM سپری کردند، زمانی که در تختخواب مشترک بودند. در زمان با هم خوابیدن مرحله خواب REM شان کمتر مختل می شد، بنابراین کیفیت بهتری داشت. پ آنها دریافتند زمانی که زوج ها با هم می خوابند هماهنگی بیشتری در چرخه های خواب وجود دارد، بیشتر از زمانی که آنها به تنهایی می خوابند. این هماهنگی بین چرخه های خواب به شدت با عمق رابطه‌شان مرتبط بود. بنابراین هرچه رابطه شما عمیق تر باشد، کیفیت رابطه شما بهتر است، و این چرخه خواب بیشتر هماهنگ می شود.
خواب REM واقعاً مهم است، اما تنها مرحله خواب نیست. آیا این موضوع تأثیری بر سایر بخش های خواب دارد؟
آیا کنار هم خوابیدن بر خواب عمیق هم تاثیر می‌گذارد؟
خواب REM تنها یک مرحله از خواب است. و ما به طور کلی مراحل خواب را طی می کنیم. بنابراین وقتی در مورد ساختار خواب صحبت می کنیم، شما از مرحله یک، مرحله دو، مرحله سه، مرحله چهار به خواب عمیق تر می روید. معمولاً بعد از آن دوره بسیار عمیق، خوابی است که می توانید به این خواب REM بروید.
اما این دوره‌های فعالیت الکتریکی بسیار بالا در مغز، همان چیزی است که در طول خواب REM اتفاق می‌افتد. به نظر می‌رسد که این دوره‌ها واقعاً کلیدی هستند تا مردم احساس کنند خواب خوبی داشته‌اند. بنابراین اگر فقط درگیر انواع دیگری از خواب عمیق هستید، احساس شادابی نمی کنید. شما احساس نمی کنید که خواب خوبی داشته اید. و محروم کردن مداوم افراد از خواب REM – حتی اگر به انواع دیگری از خواب عمیق بروید- می تواند منجر به مشکلات روانی کاملاً جدی شود. برای همه انسان ها بسیار ضروری است که خواب REM را داشته باشند.
از آنجایی که ما انسان‌ها گونه‌ای اجتماعی هستیم،می‌توانیم منطق این که چرا داشتن یک رابطه نزدیک و خوابیدن در یک مکان برای خوابمان خوب است را بفهمیم. اما آیا ما می دانیم که در واقع چه اتفاقی می افتد ؟
علت این افزایش کیفیت خواب چیست؟
دقیق نمی دانیم. شاید چون زمانی که با شریک زندگی خود می خوابید احساس امنیت بیشتری می کنید و این به خوبی با عمق رابطه شما مرتبط است. این از نقطه نظر تکاملی منطقی است. اگر احساس امنیت می کنید، می توانید وارد چرخه خواب عمیق تری شوید. جنبه دیگری که می تواند باعث ایجاد آن شود هماهنگی است. اگر با کسی رابطه عمیقی دارید، چرخه‌های خواب شما به نوعی با یکدیگر هماهنگ می‌شوند، شاید این باعث میشود ریتم بیشتر و بهتری برای ورود و خروج از این چرخه‌های خواب ایجاد شود. ما دقیقاً نمی‌دانیم چرا، اما به نظر می‌رسد این هماهنگ‌سازی کلیدی برای خواب شبانه بهتر و خواب REM بیشتر است.
آیا این تغییر کیفیت خواب می‌تواند تحت تأثیر عادت باشد؟
خواب معمولا با روتین همراه است. یعنی ممکن است این بی نظمی در جدا خوابیدن آنها به دلیل بر هم خوردن عادتشان باشد؟
تحقیقات دیگری در مورد افراد مجرد و کیفیت خواب آنها انجام شده است.
نتایج نشان داد افرادی که زوج هستند از افراد مجرد معمولاً بهتر میخوابند. البته این تحقیق با بررسی جزئیات فعالیت الکتریکی مغز صورت نگرفته است.
از آنجایی که خواب REM بسیار با شناخت اجتماعی و اجتماعی بودن مرتبط است، واقعاً جالب است که یک چرخه مثبت در اینجا اتفاق می افتد. شما با همسرتان میخوابید، خواب REM بیشتری دارید، که به نوبه خود به سلامت روانی مثبت‌تر و رفتارهای اجتماعی بیشتر، و تمایل و توانایی شما برای درگیر شدن در رفتار اجتماعی مرتبط است. که به وضوح می تواند برای یک رابطه بسیار خوب باشد! پس اگر با شریک زندگی خود دعوا می کنید و روی کاناپه میخوابید، بهتر است در کارتان تجدید نظر کنید. زیرا این موضوع به طور بالقوه می تواند منجر به خواب بدتر، کمتر اجتماعی بودن ، و منجر به ادامه کمتر خوابیدنتان با هم شود!
منابع
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7330166/
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.