غالباً خاطرات مرتبط با احساسات، قوی تر به خاطر آورده می شوند. اکثر مردم می توانند به یاد بیاورند که در روز 11 سپتامبر کجا بوده اند یا در روز تولد فرزند اولشان، هوا چطور بوده است. در حالیکه، خاطرات مربوط به وقایع دیگر یا ناهار سه شنبه گذشته، مدت هاست که از ذهن ما پاک شده است.
چرا خاطرات با احساسات رابطه بسیار قوی دارند؟
رنه هن، در کالج پزشکان و جراحان واگنوس کلمبیا می گوید: “این که ما همه چیز را به خاطر نمی آوریم، معقول است.” توانایی مغز ما در به خاطر سپردن همه اطلاعات محدود است. ما فقط باید خاطراتی را نگه داریم که برای بقا و رفاه آینده ما مهم و مفید است. ”
بر این اساس، ترس فقط یک احساس لحظه ای نیست بلکه یک تجربه یادگیری مهم برای حفظ بقای ما است. هنگامی که وضعیت جدیدی احساس ترس را در ما به وجود می آورد، مغز جزئیات موجود را در سلولهای عصبی ثبت می کند تا به ما به جلوگیری از آسیب دیدن در موقعیت های مشابه در آینده کمک کند.
هنوز یک سؤال اساسی باقی می ماند که چرا این خاطرات، که توسط هیپوکامپ مغز ثبت شده است، بسیار قوی می شوند.
برای درک این موضوع، محققان دانشگاه کلمبیا، موش ها را در محیط های جدید و ترسناک قرار دادند و فعالیت نورون های هیپوکامپ را که به مرکز ترس مغز (آمیگدال) متصل شده اند، ثبت کردند. فعالیت نورون ها یک روز بعد ثبت شد که موش ها سعی کردند خاطرات این تجربه را بازیابی کنند.
با کمال تعجب، نورون هایی که به محیط ترسناک پاسخ می دهند، آن اطلاعات را به مرکز ترس مغز می فرستند.
“تعجب آور این بود که وقتی این موش ها بعداً حافظه را یادآوری کردند، این سلولهای عصبی همزمان فعال شدند.”
“ما مشاهده کردیم که این همگام سازی برای ایجاد حافظه ترس بسیار مهم است و همگام سازی هر چه بیشتر باشد، حافظه نیز قوی تر خواهد بود.”
“اینها انواع سازوکارهایی هستند که توضیح می دهند چرا رویدادهای برجسته را به خاطر می آورید.”
چگونگی و زمان هماهنگ سازی هنوز ناشناخته است، اما پاسخ می تواند ما را به شناخت عملکرد داخلی مغز برای ایجاد خاطرات مادام العمر و درمان های جدید برای اختلال استرس پس از سانحه، راهنمایی کند.
“ما واقعاً سعی می کنیم مکانیسم هایی را کشف کنیم که مشخص کنند چطور خاطرات عاطفی شکل می گیرند تا بتوانیم درمان بهتری را برای افراد مبتلا به PTSD و به طور کلی اختلالات حافظه پیدا کنیم.”
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
“Contextual fear memory retrieval by correlated ensembles of ventral CA1 neurons”
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).