چرا بعد از یک خواب شبانه کامل هنوز احساس خستگی می کنیم؟ (آپنه خواب)

آیا می دانید عواقب ناشی از خواب ناکافی چیست؟

نوسانات خلق و خوی، برانگیختگی و حساسیت بیش از حد نسبت به مسائل بی اهمیت، دشواری تمرکز و گرایش به تنبلی.
هنگامی که شما نمی دانید چرا نمی توانید به اندازه کافی در خواب باشید، علائم ناخوشایندتر می شوند. یکی از دلایل می تواند آپنه خواب باشد که بسیار جدی است.
تخمین زده شده که تنها در آمریکا حدود 22 میلیون نفر از آپنه خواب رنج می برند. آپنه خواب نوعی اختلال خواب است که در آن نفس شخص در حالیکه به خواب فرو رفته، لحظه ای می ایستد. در واقع هنگامی که بدن در حالت استراحت و آرامش قرار گرفته است، راه های هوایی او مسدود شده و جریان هوا در ریه ها محدود می شود.
این مشکل به وسیله خروپف با صدای بلند تشخیص داده می شود. آپنه خواب باعث می شود که مغز و بدن شما از اکسیژن محروم شود ، که اغلب باعث بیداری مکرر در طول شب می شود. بسته به فرد، این می تواند چند بار در هر شب یا صدها بار در هر شب رخ دهد. در اینجا، انواع مختلف آپنه خواب، علل، عوامل خطر و علائم، برای کمک به درک آپنه خواب آورده شده است.

درحال حاضر امکان تست خواب در مرکز سلامت مغز با پیشرفته ترین دستگاه های ارزیابی خواب وجود دارد برای اطلاعات بیشتر به واحد اختلالات خواب مرکز سلامت مغز مراجعه کنید

انواع آپنه خواب

سه نوع آپنه خواب وجود دارد، و نحوه بروز علائم آنها در بدن شما متفاوت است. اما نتیجه نهایی همان است – همه انواع آن باعث کاهش سطح اکسیژن بدن می شوند.
• آپنه انسدادی خواب رایج ترین نوع آپنه خواب است. زمانی رخ می دهد که ماهیچه های گلویتان در حالت استراحت و ریلکس قرار گرفته باشند که منجر به مسدود شدن ریه ها و عدم دریافت اکسیژن، می شود.
• آپنه خواب مرکزی کمتر رایج است و زمانی اتفاق می افتد که مغز شما به درستی سیگنال های ماهیچه ای بدن را کنترل نمی کند.
• سندرم آپنه خواب کمپلکس، کمتر از دو مورد دیگر اتفاق می افتد. زمانی که کسی نشانه هایی از آپنه انسدادی خواب و آپنه مرکزی خواب را نشان می دهد، به سندروم آپنه خواب کمپلکس دچار است.

علائم آپنه خواب

شایعترین نشانه آپنه خواب خروپف است، اما خروپف همیشه نشان دهنده آپنه خواب نیست. خروپفی که  مکثی خاموش، به سختی نفس کشیدن و یا خفگی پس از آن اتفاق بیفتد، احتمالا نشانه آپنه خواب است.
از آنجا که آپنه خواب اغلب در طول شب شما را بیدار می کند (حتی اگر متوجه آن نباشید)، ممکن است از نشانه های محرومیت از خواب، مانند خستگی روزانه، دشواری تمرکز و تحریک پذیری یا تغییرات خلق و خوی، رنج ببرید.

سایر علائم عبارتند از:

• احساس خستگی، حتی زمانی که فکر می کردید که یک خواب کامل داشته باشید
• بی خوابی یا مشکل خوابیدن
• سردرد و میگرن
• از دست دادن حافظه
• کاهش میل جنسی
• Nocturia (بیدار شدن در شب برای استفاده از دستشویی)

عوارض آپنه خواب

وقتی آپنه خواب دارید، بدن شما به طور مداوم از دستیابی به اکسیژن در طول شب محروم می ماند. این کمبود اکسیژن می تواند اثرات منفی بر سلامت شما داشته باشد.

آپنه خواب طبق تحقیقات و مشاهدات همراه با بیماری ها و اختلالاتی بوده است. مانند:

• فشار خون بالا (فشار خون بالا)
• بیماری قلب و عروقی
• سکته مغزی
• دیابت
• افسردگی
• سندرم متابولیک
• مشکلات کبدی

علل و عواملی که باعث آپنه خواب می شوند

“آپنه” یک مکث موقت در تنفس است. در اغلب موارد، این اختلال ناشی از collaps شدن بافت در پشت گلو است (آپنه انسدادی خواب).

هنگامی که به خواب فرو می روید، عضلات راه هوایی فوقانی شما ریلکس می شوند که راه هوایی را محدود می کند، و رسیدن اکسیژن به ریه ها را سخت می کند. اگر شما به پشت بخوابید، گرانش زمین می تواند این تنگی را تشدید کند، زیرا زبان شما بر روی گلو به سمت عقب رفته است.

آپنه خواب مرکزی معمولا با سایر مشکلات مانند بیماری های قلبی و آسیب مغزی مرتبط است.

علاوه بر این عوامل، بسیاری از فاکتورهای دیگر نیز می توانند بر احتمال ابتلا به آپنه خواب شما تأثیر بگذارند. شایع ترین و قابل توجه ترین آن ها  وزن زیاد بدن است.

دلایل و ریسک فاکتورهای آپنه خواب عبارتند از:

• وزن بیش از حد: در صورت داشتن شاخص توده بدنی BMI 25 یا بالاتر، خطر ابتلا به آپنه خواب شما افزایش می یابد.
• دور گردن بزرگ: اگر گردن شما 17 اینچ یا بیشتر برای مردان یا 16 اینچ یا بیشتر برای زنان باشد، خطر ابتلا به آپنه خواب بالاتر است. این به این دلیل است که گردن بزرگتر دارای بافت بیشتری است که در طول خواب می تواند collaps شود.
• سن: آپنه خواب در افراد هر سنی را تحت تاثیر قرار می دهد، اما وقتی افراد به سن بلوغ و میانسالی می رسند، شایع تر می شوند.
• جنس: مردان بیشتر آپنه خواب را نسبت به زنان تجربه می کنند. برای زنان، خطر ابتلا به آپنه خواب در هنگام بروز یائسگی افزایش می یابد.
• فشار خون بالا: پرفشاری خون و آپنه خواب معمولا همراه با هم اتفاق می افتند.
• سابقه خانوادگی: اگر یک عضو خانواده آپنه خواب داشته باشد، خطر ابتلا بالاتر است، زیرا آپنه خواب می تواند ارثی باشد.
• استفاده از الکل: نوشیدن الکل قبل از خواب، باعث می شود عضلات گلو شما حتی بیشتر ریلکس شوند.
• سیگار کشیدن: سیگار کشیدن باعث افزایش التهاب در راه های هوایی می شود.

چگونه آپنه خواب را تشخیص دهید؟

در اکثر موارد، پزشکان آپنه خواب را بر اساس یک معاینه فیزیکی دقیق، ارزیابی خواب و سابقه خواب تشخیص میدهند. شما ممکن است قادر به ارائه سابقه خواب خودتان نباشید، اما می توانید از کسی که تخت یا اتاق خود را با او به اشتراک می گذارید کمک بگیرید.

ارزیابی خواب معمولا شامل نظارت شبانه در مرکز خواب (کلینیک خواب) است، در حالی که در خواب فرو رفته اید.

درحال حاضر امکان تست خواب در مرکز سلامت مغز با پیشرفته ترین دستگاه های ارزیابی خواب وجود دارد برای اطلاعات بیشتر به واحد اختلالات خواب مرکز سلامت مغز مراجعه کنید

گاهی اوقات آزمایشات خواب در خانه نیز می تواند یک گزینه دیگر باشد. تست هایی که تشخیص آپنه خواب را شامل می شوند عبارتند از:

• پلی سومنوگرافی شبانه: در طول این آزمایش تجهیزات، فعالیت قلب، ریه ها و مغز و همچنین الگوهای تنفس و حرکت و میزان اکسیژن خون در هنگام خواب را اندازه گیری می کنند.
• آزمایش چندتایی طول خواب (MSLT): آزمایش MSLT برای اندازه گیری خواب آلودگی روزانه با اندازه گیری سرعت به خواب رفتن شما در یک محیط آرام در طول روز است. اغلب برای تشخیص نارکولپسی استفاده می شود.
• تست حفظ بیداری: (MWT) یک MWT توانایی شما را برای بیدار شدن در طول روز توسط محاسبه مدت زمان خواب و یا چقدر طول می کشد که به خواب بروید، اندازه گیری می کند. طول دوره خواب کمتر از هشت دقیقه در طول روز غیرعادی میباشد.
• آزمایشات خواب خانگی: آزمایشات در خانه معمولا ورژن های ساده شده ای از پلیسومنوگرافی شبانه است که میزان ضربان قلب، جریان هوا، الگوهای تنفس و سطوح اکسیژن خون را اندازه گیری می کند.
  در برخی موارد، پزشکان برای ارزیابی بیشتر، بیماران را به متخصص خواب یا متخصص گوش و حلق و بینی (همچنین به عنوان گوش، بینی و گلو و یا ENT شناخته می شوند) ارجاع می دهند تا ارزیابی های بیشتری بر روی آن ها انجام گیرد. شامل تست جریان هوای بینی و معاینه ای برای تشخیص هر گونه انسداد بینی یا گوش.
  پزشک شما همچنین ممکن است شما را به یک متخصص قلب یا متخصص مغز و اعصاب ارجاع دهد تا علل آپنه مرکزی خواب را جستجو کند. یک متخصص مغز و اعصاب ممکن است الکتروانسفالوگرام (EEG) نوار مغز را برای اندازه گیری امواج مغزی و تست آپنه مرکزی خواب انجام دهد، در حالی که یک متخصص قلب می تواند از الکتروکاردیوگرام (ECG) نوار قلب برای رد کردن یا تأیید هر عارضه قلب استفاده کند.

درمان آپنه خواب

شما می توانید چندین روش آپنه خواب را به کار ببرید، و بسیاری از مردم از طریق یک سری آزمایش های مهم برای پیدا کردن بهترین راه حل جهت بهبود آپنه خواب، انجام می دهند. گاهی اوقات، برای به دست آوردن بهترین راه بهبود، آزمایش های متعددی انجام می شود، و اکثر افراد با استفاده از ترکیبی از تجهیزات ، ابزار و درمان برای بهبود استفاده می کنند.

گزینه های دیگر برای درمان آپنه خواب عبارتند از:

• فشار مثبت هوایی مداوم (CPAP): اکثر افرادی که به دنبال درمان آپنه خواب هستند از CPAP استفاده می کنند. در واقع، یک ماسک CPAP، جریان هوای فشرده را از طریق گلو به بدن میرساند تا در هنگام خواب مسیرهای هوایی باز بمانند. اگر از CPAP استفاده می کنید مطمئن باشید که آن را تمیز نگه دارید.

• دستگاه فشارمثبت دو طرفه تنفسی (Bilevel): مانند CPAP یک جریان پر فشار هوا را فراهم می کند. تفاوت کلیدی این است که دو جریان مختلف را فراهم می کند – یکی هنگام دم  و دیگری هنگام بازدم.

• Chinstrap: معمولا همراه با CPAP استفاده می شود، chinstraps به شما کمک می کند تا از تنفس از طریق دهانتان جلوگیری کنید.

• دستگاه خانگی دهانی: اگر آپنه شدید خواب ندارید، می توانید از دستگاه هایی که بر روی دهان قرار می گیرند، استفاده کنید که به راه های هوایی کمک می کنند باز بمانند. فقط مطمئن شوید که یک متخصص دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی دستگاه را به شما بدهد، نه دستگاهی که از طریق یک خرید اینترنتی تهیه شده و سایز آن همگانی است.

معمولا پزشک شما عمل جراحی را توصیه نمی کند مگر اینکه تمام گزینه های دیگر برای درمان و بهبود آپنه خواب کارامد نبوده باشند. اکثر پزشکان توصیه می کنند حداقل یک دوره سه ماهه از سایر گزینه ها قبل از توصیه عمل جراحی، امتحان شده باشد.
این جراحی ها می توانند شامل بازسازی بینی (مانند رفع اختلاف بین سپتوم) و یا حذف آدنوئید – (بافت نرم در پشت گلو) باشد.