مقدمه
پس از تشنج شدید، سلول های میکروگلیا، ساختارهای آسیب دیده دندریت ها را ترمیم می کنند. یک سوم بیماران مبتلا به صرع نسبت به داروهای موجود مقاوم هستند. این عدد طی 30 سال تغییری نکرده است.
پیشرفت داروهای ضد صرع در هدف قرار دادن مکانیسم های شناخته شده عصبی، متمرکز شده است. تشنج، بارزترین نشانه بیماری صرع است. در مدل های حیوانی این بیماری، تشنج های طولانی مدت می تواند منجر به آسیب دندریت ها شود. درنتیجه، بهبود بیماران را با خطر جدی مواجه می کند. بنابراین، فرآیندهای تسهیل در رفع آسیب ساختاری دندریتیک ناشی از تشنج از نظر درمانی مفید خواهد بود.
میکروگلیا
سلولهای اصلی ایمنی ساکن مغز هستند. اکنون اهمیت آنها در رشد مغز، هموستاز و انعطاف پذیری سیناپسی کاملاً ثابت شده است. برخلاف دیدگاه های سنتی که میکروگلیا را با نقش های مخرب در آسیب شناسی مرتبط می داند، یافته های اخیر نشان می دهد که آنها می توانند در بیماری های مزمن از بین برنده میلین از جمله ام اس و شرایط آسیب حاد مانند ایسکمی و همچنین اختلالات تشنج، از نورون محافظت کنند.
علاوه بر این، اختلال عملکرد میکروگلیا در بیماری آلزایمر نقش دارد. مطالعات نشان داده است در آلزایمر، میکروگلیا عملکرد هومئوستاتیک خود را از دست می دهد و سبب پیشرفت بیماری می شود. علاوه بر این، اختلال عملکرد خاص میکروگلیا اخیراً در ایجاد تشنج خود به خود نقش داشته است. بنابراین، میکروگلیا یک هدف جذاب برای تعدیل آسیب شناسی بیماری به طور کلی و البته به طور خاص در اختلالات تشنج مدنظر است.
میکروگلیا سلولهای مغزی بسیار پویایی هستند
در زمینه های مرتبط با بیش فعالی سلول های عصبی ارتباط برقرار می کنند. در واقع، فعالیت میکروگلیایی، بیش فعالی سلولهای عصبی را محدود می کند. با این حال، پویایی میکروگلیایی در زمان واقعی به دنبال تشنج در داخل بدن مشخص نشده است. برای این کار، محققان به دنبال تشنج ناشی از اسید کاینیک (KA)، تصویربرداری دو فوتونی از میکروگلیا و سلول های عصبی را در موش های تراریخته انجام دادند.
در این مطالعه
پژوهشگران یک فنوتیپ میکروگلیایی را گزارش می دهند. سلول هایی که پس از تشنج شدید در اطراف دندریت ها قرار می گیرد. به دلیل شکل ظاهری آنها در تصویربرداری عصبی، آنها را Microglial process pouches (MPPs) نامیدند. جالب است که این کیسه ها برای مدت زمان طولانی حفظ می شوند. با تفکیک ساختاری بهتر دندریت ها ارتباط زیادی دارند. نتایج نشان داد که میکروگلیا از طریق فعل و انفعالات فیزیکی با دندریت های عصبی پس از تشنج شدید، عملکرد ترمیمی نشان می دهد.
در مطالعه حاضر، پژوهشگران یک فنوتیپ میکروگلیایی را که به اصطلاح MPPs نامیده شدند، معرفی کردند. این سلول ها پس از تشنج شدید پدیدار می شوند، برای ساعتها پایدار هستند، توانایی های شیمیایی خود را حفظ می کنند و به طور مستقل از پروتئین های فاگوسیتی مانند P2Y6 و Trem2 تشکیل می شوند.
نکته مهم و قابل توجه این بود که
MPPs ها در مناطق مغزی از جمله آمیگدال و مخچه و قشر هیپوکمپ گسترده اند. این مشاهدات نشان دهنده عملکرد قابل توجه کیسه های میکروگلیایی به سمت دندریت ها به دنبال تشنج های شدید است. می تواند برای درمان های بالینی کنترل شود.
یک یافته جالب در مطالعه حاضر این بود که این MPP ها، ویژگی های معمولی فاگوسیتوزی نشان نمی دهند. این سلول ها برای مدت زمان طولانی تر از آنچه برای فرآیندهای فاگوسیتیک معمول است، که از 10 تا 15 دقیقه تا 0.5-2.5 ساعت است، حفظ می شوند. در حالیکه اکثر MPP ها برای بیش از 6 ساعت حفظ شدند.
برخلاف سایر فعالیت های فاگوسیتی میکروگلیایی که جسم سلولهای عصبی را هدف قرار می دهند:
این MPP ها غالباً در مناطق قشر با تعداد کمی جسم سلولی مانند لایه I غالب هستند. نتایج نشان داد که این سلول ها، دندریت ها را پس از تشنج شدید علاوه بر لایه های سطحی قشر، در استریاتوم و هیپوکمپ هدف قرار می دهند. بنابراین، ساختارهای شبه فاگوسیتی میکروگلیایی، دندریت ها را در داخل بدن هدف قرار می دهند. با این حال، در این مطالعه محققان قادر به مشاهده فاگوسیتوز گسترده در این ساختارها نبودند. به همین دلیل است که آنها را کیسه نامیدند.
کوچک شدن کیسه ها همزمان با کاهش اندازه مهره های دندریتی مشاهده شد. همچنین محققان دیدند که تفکیک ساختاری مهره های دندریتی که با کیسه قبلی در تماس بودند در مقایسه با مهره های دندریتی که با ساختارهای کیسه ای در تماس نبودند متناسب با کاهش اندازه مهره های دندریتیک افزایش یافت.
در اینجا، نتایج نشان داد که
میکروگلیا به عنوان یک فاکتور تشخیص سریع، ناهنجاری های دندریتیک را نشان می دهد. با MPP ها در تماس است. اینکه آیا آنها عملکردهای مشابهی را در زمینه های آسیب شناختی دیگر انجام می دهند یا خیر، نیاز به پژوهشهای بیشتری دارد.
مطالعات قبلی نشان داده است که به طور کلی میکروگلیا و گیرنده های P2Y12 و CX3CR1 میکروگلیایی به طور خاص می توانند در هنگام تشنج / صرع، در برابر نورون محافظت کنند. اما این بررسی تعاملات فیزیکی میکروگلیا های عصبی پس از تشنج در داخل بدن، و تشکیل MPP ها را نشان داد.
این محافظت عصبی وابسته به میکروگلیا با یافته های اخیر سازگار است
از بین بردن میکروگلیاها باعث تشدید تشنج های آزمایشی و مسدود کردن میکروگلیا Gi می شود. آنهایی که پویایی فرآیند میکروگلیا را تنظیم می کند. علاوه براین فعالیت شبکه ای و تشنج های خود به خودی را افزایش می دهد.
نتایج حاضر یک روند سلولی را نشان می دهد که میکروگلیا ممکن است محافظت عصبی را تسهیل کند. به طور خاص، نتایج نشان می دهد که میکروگلیا ممکن است به وضوح ساختاری دندریت های مهره دار کمک کند تا بازسازی عملکرد دندریتیک را تسهیل کند. بنابراین نیاز است که در مطالعات آینده به نقش میکروگلیا در تشنج توجه ویژه ای شود. این نتایج ، نقش محافظت نورونی برای میکروگلیا را بلافاصله پس از تشنج برجسته می کند. با درک کامل آن می توان اثرات مخرب تشنج در کلینیک را محدود کرد.
خلاصه
اگرچه عدم تعادل بین تحریک و مهار عصبی زمینه ساز تشنج است،. اما رویکردهای بالینی که این مکانیسم ها را در تشنج هدف قرار می دهند، در بیماران مبتلا به صرع کافی نیستند. این امر نیاز به رویکردهای جایگزین را افزایش می دهد.
میکروگلیا ساکن مغز به توسعه و پایداری ساختار عصبی و شبکه های عملکردی که در هنگام تشنج آشفته هستند کمک می کند. با این حال، میزان سهم میکروگلیا در پاسخ به تشنج در داخل بدن مشخص نیست.
بررسی های دقیق نشان داد که تشنج شدید باعث ایجاد MPP ها می شود. سلول هایی که مهره های دندریتی را هدف قرار می دهد. این MPP ها برای ساعت ها پایدار اند، اگرچه اغلب اندازه آنها کوچک می شود. این یافته ها شواهدی را برای تفکیک ساختاری دندریت های آسیب دیده توسط میکروگلیا به عنوان نوعی محافظت عصبی فراهم می کند.
منبع: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2211124721004137
درباره نویسنده
خجسته رحیمی جابری، پژوهشگر دکترای تخصصی علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز و نویسنده وب سایت انستیتو سلامت مغز دانا. زمینه کاری تخصصی ایشان مشکلات حافظه و آلزایمر است وی بیش از 20 مقاله معتبر بین المللی در این زمینه به چاپ رسانده است. می توانید پژوهش های او را در اینجا (کلیک کنید) دنبال کنید.