COVID-19 طیف وسیعی از عوارض عصبی و روانشناختی را ایجاد می کند که ممکن است با این بیماری در ارتباط باشند. کلیه بیمارانی که در این مطالعه قرار گرفتند، برای ورود به مطالعه توسط پزشکان متخصص انتخاب شدند و از این رو احتمالاً شدیدترین علائم ویروس کورونا را نشان داده اند.
محققان اظهار می کنند گزارش آنها اولین مطالعه ای است که تصویر مفصلی از وسعت عوارض عصبی در بیماران مبتلا به COVID-19 را ارائه می دهد و این بررسی ها برای هدایت تحقیقات آینده جهت درک مکانیسم عوارض، راه گشای یافتن درمان های بالقوه است.
دکتر بندیکت مایکل، رهبر این مطالعه، از دانشگاه لیورپول اظهار داشت: “اطلاعات فزاینده ای از ارتباط بین عفونت COVID-19 و عوارض عصبی و روانشناختی احتمالی گزارش شده است، اما تاکنون این موارد به طور معمول محدود به مطالعات بر روی ده بیمار یا کمتر بوده است. ما اولین مطالعه در سراسر کشور در مورد عوارض عصبی مرتبط با COVID-19 را ارائه می دهیم، اما توجه به این نکته مهم است که این مطالعه بر روی مواردی می باشد که به اندازه کافی شدید باشند که نیاز به بستری داشته باشد. ”
محققان برای بررسی وسعت عوارض COVID-19 که بر مغز تأثیر می گذارد، یک شبکه آنلاین ایمن و گسترده در سراسر انگلیس برای پزشکان متخصص جهت گزارش جزئیات موارد خاص ایجاد کردند. این پورتال ها توسط ارگان های حرفه ای به نمایندگی از متخصصان عصب شناسی، سکته مغزی، روانپزشکی و مراقبت های ویژه برگزار شد. داده ها بین 2 و 26 آوریل 2020، از بیماری همه گیر، جمع آوری شد.
پروفسور سارا پت، مؤلف این مطالعه، از دانشگاه کالج لندن، انگلستان، توضیح می دهد: “این داده ها تصویر مهمی از عوارض مربوط به COVID-19 بر مغز در بیماران بستری شده را نشان می دهد. بسیار مهم است که ما همچنان به جمع آوری این اطلاعات بپردازیم تا واقعاً این ویروس را درک کنیم. ما همچنین باید عوارض مغزی را در افرادی از جامعه که مبتلا به ویروس کورونا هستند، اما به اندازه کافی بیمار نبودند که در بیمارستان بستری شوند، مورد بررسی قرار دهیم. مطالعه ما مبانی مطالعات بزرگتر، بیمارستانی و جامعه محور را ارائه می دهد. این مطالعات اطلاع از دفعات بروز این عوارض مغزی، چه کسی بیشتر در معرض خطر ابتلا به آنها است و در نهایت نحوه بهترین درمان را ارائه می دهد.
در طول مطالعه حدود 153 مورد گزارش شده است که از این تعداد، جزئیات بالینی کامل برای 125 بیمار در دسترس است. این مطالعه شامل بیماران مبتلا به عفونت COVID-19 تایید شده با تست PCR، عفونت احتمالی تشخیص داده شده از طریق اشعه X قفسه سینه یا CT اسکن و عفونت احتمالی است که در آن بیماران علائم سازگار با بیماری را نشان می دهند اما آزمایشات تشخیصی، منفی یا انجام نشده است.
شایعترین عارضه مغزی مشاهده شده، سکته مغزی بود که در 77 نفر از 125 بیمار گزارش شده است. از این تعداد، 57 بیمار دچار سکته مغزی ناشی از لخته شدن خون در مغز، معروف به سکته مغزی ایسکمیک، 9 بیمار دچار سکته مغزی ناشی از خونریزی مغزی و یک بیمار دارای سکته مغزی ناشی از التهاب در رگهای خونی مغز بود. داده های سنی برای 74 بیمار که سکته مغزی را تجربه کرده بودند و اکثر آنها بالای 60 سال سن داشتند، در دسترس قرار داشت.
39 بیمار نشانه هایی از سردرگمی یا تغییر در رفتار را منعکس کننده یک حالت روانشناختی تغییر یافته نشان دادند. از این تعداد، نه بیمار دارای اختلال عملکرد مغزی نامشخص بودند که به آنسفالوپاتی مشهور است و هفت بیمار مبتلا به التهاب مغز بودند که از نظر پزشکی آنسفالیت نامیده می شود. مطالعات پیگیری طولانی مدت برای ارزیابی مدت و شدت این عوارض مورد نیاز است.
همچنین شش بیمار مبتلا به سندرمی مانند زوال عقل بودند. هفت بیمار علائم اختلال خلقی، از جمله افسردگی و اضطراب را نشان دادند.
37 مورد از 39 بیمار دارای حالت روان شناختی تغییر یافته و در حدود نیمی از آنها در سن زیر 60 سال بودند.
محققان اظهار می کنند که درصد بالای بیماران جوانی که پس از نشان دادن علائم مشکلات روان شناختی نیز در آن ها تشخیص داده شده، می تواند به این دلیل باشد که این بیماران احتمالاً به روانپزشک یا پزشک متخصص دیگری مراجعه می کنند، در حالی که ممکن است سردرگمی یا تغییر رفتار در بیماران مسن تر بیشتر محتمل باشد اما به هذیان نسبت داده شده و مورد بررسی بیشتر قرار نگیرد. برای تأیید وجود ارتباط بین عفونت COVID-19 و بروز عوارض روانشناختی یا عصبی در بیماران جوان، مطالعات طولانی مدت مفصل مورد نیاز است. از نظر محققان، چنین مطالعاتی باید مقایسه پاسخ ایمنی در بیماران مبتلا و کسانی که مبتلا نیستند، و همچنین بررسی عوامل ژنتیکی که ممکن است زمینه ساز پیشرفت بیماری است، را فراهم کند.
دکتر بندیکت مایکل، یکی از نویسندگان اصلی این تحقیق، از دانشگاه لیورپول، توضیح داد: “مطالعه ما یک گام مهم اولیه در جهت تعریف عوارض عصبی در بیماران مبتلا به COVID-19 است، که به برنامه ریزی برای سیاست های درمانی و همچنین اطلاع رسانی کمک خواهد کرد. در حال حاضر ما به مطالعات دقیق نیاز داریم تا مکانیسمهای بیولوژیکی احتمالی اساسی این عوارض را درک کنیم و بتوانیم روشهای درمانی احتمالی را کشف کنیم.”
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
“Neurological and neuropsychiatric complications of COVID-19 in 153 patients: a UK-wide surveillance study”. by Dr Benedict Michael et al.
The Lancet Psychiatry
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.