همه چیز درباره بیماری صرع! با هم بشنویم:
بیماری صرع
یک بیماری عصبی است که منجر به تشنج های مکرر می شود. این بیماری به دلیل الگوهای غیر طبیعی فعالیت الکتریکی در مغز رخ می دهد. در بیشتر موارد، علت بیماری صرع ناشناخته است. در موارد دیگر، سکته مغزی، ضربه مغزی، التهاب یا ژنتیک باعث صرع می شود. فشار خون بالا و آسیب قبلی به سر با افزایش خطر ابتلا به این بیماری مرتبط است.
علائم صرع بسته به نوع تشنج متفاوت است. برخی از تشنج ها فقط یک قسمت از مغز را تحت تاثیر قرار می دهند در حالی که برخی دیگر کل مغز را تحت تاثیر قرار می دهند. داروهای ضد تشنج مختلفی برای درمان صرع استفاده می شود. اگر اینها علائم را کنترل نکردند، ممکن است از جراحی یا دستگاه های تحریک مغز استفاده شود. خوشبختانه، اکثر افراد می توانند با درمان های مناسب صرع خود را مدیریت کنند.
انواع صرع
اتحادیه بین المللی علیه صرع (ILAE) معیارهای تشخیصی صرع را ایجاد کرد. این علائم و ویژگی های مختلف بیماری صرع را ترکیب می کند و منجر به تشخیص خاص می شود.
به طور کلی، تشنج ها به سه گروه تقسیم می شوند: شروع کانونی، شروع عمومی و شروع ناشناخته. این گروه ها بر اساس محل وقوع تشنج دسته بندی می شوند. گاهی اوقات ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی قادر به تعیین این موضوع نیستند، بنابراین نوع تشنج ناشناخته است.
شروع کانونی
تشنج با شروع کانونی در یک قسمت از مغز شروع می شود و فقط یک طرف آن را تحت تاثیر قرار می دهد. اینها بیشتر به دو زیر گروه تقسیم می شوند:
تشنج کانونی: فرد در طول تشنج هوشیاری خود را از دست نمی دهد. ممکن است علائم حرکتی یا غیر حرکتی وجود داشته باشد.
اختلال در آگاهی کانونی: فرد در طی تشنج مقداری از هوشیاری خود را از دست می دهد. علائم ممکن است حرکتی یا غیر حرکتی باشد.
زیر گروه های تشنج صرع کانونی عبارتند از:
تشنج با اختلال هوشیاری: این تشنج منجر به تغییر قابل توجهی در سطح آگاهی شما می شود. ممکن است باعث حرکات تکراری غیرارادی به نام اتوماتیسم شود.
حرکتی: این حالت باعث تکان خوردن، سفت شدن یا انقباض عضلات و گاهی حرکات تکراری می شود.
غیر حرکتی: این تشنج ها ممکن است باعث ایجاد احساسات عجیب و/یا احساس دژاوو شوند (احساساتی که قبلاً تجربه دقیقی داشته اید)، اما شما نسبت به این تغییرات هوشیار خواهید بود.
تشنج دو طرفه تونیک-کلونیک: این تشنج ها از یک ناحیه شروع می شوند اما گسترش می یابند و کل مغز را تحت تاثیر قرار می دهند. منجر به سفت شدن و انقباض عضلات می شود.
تشنج جنرال
تشنج با شروع عمومی هر دو طرف مغز را تحت تاثیر قرار می دهد. انواع مختلفی از صرع با شروع عمومی وجود دارد، از جمله:
تشنج غائب: این تشنج ها باعث از دست دادن هوشیاری فرد و خیره شدن به فضا می شود.
تشنجهای میوکلونیک: این تشنجها شامل اسپاسمهای ناگهانی عضلانی است.
تشنج آتونیک: این تشنجها باعث میشوند بدن لنگ بزند. ممکن است باعث زمین خوردن، سر تکان دادن یا افتادگی پلک شما شود.
تشنج تونیک: این تشنج ها باعث سفت شدن عضلات می شود.
تشنج تونیک-کلونیک: این تشنج ها باعث سفت شدن ماهیچه ها و سپس انقباض و تکان می شوند.
علائم به انواع مختلف تشنج بستگی دارد. برخی افراد هر دو نوع تشنج را خواهند داشت. این مورد در صرع هایی رخ می دهد که ناشی از عوامل ژنتیکی است.
علائم صرع
تشنج بسته به قسمت هایی از مغز که تحت تأثیر قرار گرفته است علائم مختلفی ایجاد می کند.
علائم پرودرومال
بیش از 20 درصد از افراد مبتلا به صرع علائم پرودرومال را تجربه می کنند، به این معنی که این علائم چند روز قبل از شروع خود تشنج رخ می دهد. این علائم عبارتند از:
- یک “حس خنده دار”
- سردرد
- گیجی
- اضطراب
- تحریک پذیری
علائم بیماری صرع با شروع کانونی
این تشنج ها تنها یک قسمت خاص از مغز را تحت تاثیر قرار می دهند. علائم این تشنج ها به محل آنها بستگی دارد. به طور معمول، آنها عبارتند از:
- دژاووی شدید
- احساسات غیر قابل توضیح شادی، خشم، غم یا تهوع
- توهمات شنیداری یا بصری
- بو، طعم یا احساسی که واقعی نیست. به عنوان مثال بوی نان تست سوخته زمانی که هیچ نان تستی در نزدیکی وجود ندارد.
- حرکات در یک قسمت خاص از بدن
- خارج شدن از هوشیاری به حالت رویایی
- رفتارهای تکراری مانند پلک زدن مکرر، تکان دادن یا حرکات دهان
چه چیزی باعث صرع می شود؟
نورون ها معمولاً از طریق سیگنال های الکتریکی و انتقال دهنده های عصبی ارتباط برقرار می کنند. گلوتامات باعث شلیک نورون ها می شود در حالی که GABA به نورون ها می گوید که متوقف شوند. در صرع، سیگنالهای این انتقالدهندههای عصبی متعادل نیستند. که این میتواند باعث از کار افتادن سلولهای عصبی شود. این فعالیت الکتریکی غیرطبیعی نشانهای از تشنج است.
در بیشتر موارد، علت اصلی صرع نامشخص است. با این حال، این علل ممکن است مسئول بسیاری از موارد صرع باشند:
آسیب مغزی یا سکته مغزی: ضربه یا سکته های مکرر به مغز آسیب می رساند. همانطور که مغز شما با سیم کشی مجدد خود بهبود می یابد، ممکن است اشتباهی مرتکب شود که منجر به صرع شود. پاسخ ایمنی به آسیب نیز ممکن است منجر به آسیب بیشتر شود.
التهاب ناشی از عفونت: به طور معمول، سلول های ایمنی پادتن هایی برای از بین بردن پاتوژن می سازند. گاهی اوقات، عدم پاسخ به سلول های سالم آسیب می رساند.
تومورها: تومورها بر متابولیسم مغز (توانایی تبدیل گلوکز و اکسیژن به نورونها و آستروسیتها) تأثیر میگذارند و مواد مغذی را از مغز دور میکنند. این باعث گرسنگی نورون ها می شود که منجر به تشنج می شود.
عوامل ژنتیکی: عوامل ژنتیکی متعددی بر سیگنالهای الکتریکی در مغز تأثیر میگذارند. به ارث بردن این عوامل ممکن است منجر به ایجاد صرع شود
در صورت ضربه زدن به سر چه باید کرد و چه زمانی به دنبال درمان باشید.
عوامل خطر
عوامل متعددی در خطر ابتلا به بیماری صرع نقش دارند. کاهش این عوامل خطر می تواند خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد. آنها عبارتند از:
سن: بیشتر در اوایل دوران کودکی و بعد از 85 سالگی دیده می شود.
جنس: میزان صرع در مردان نسبت به زنان کمی بیشتر است.
قومیت: سیاه پوستان و آمریکایی های اسپانیایی تبار بیشتر در معرض ابتلا به صرع هستند. آنها همچنین احتمال بیشتری برای ابتلا به شرایطی مانند سکته مغزی دارند که می تواند باعث صرع شود.
جغرافیا: میزان صرع در کشورهای با درآمد کم و متوسط سه برابر بیشتر از کشورهای پردرآمد است. این ممکن است ناشی از تفاوت در دسترسی به مراقبت های بهداشتی باشد.
وضعیت اجتماعی-اقتصادی: افراد با وضعیت اقتصادی-اجتماعی پایین میزان بیشتری از صرع دارند.
فشار خون بالا: این وضعیت به رگ های خونی آسیب می رساند و شما را در معرض خطر سکته مغزی قرار می دهد که می تواند به ایجاد صرع کمک کند.
آسیب مغزی قبلی: ضربه به سر در خطر ابتلا به صرع در مراحل بعدی زندگی نقش دارد. ممکن است مغز را مستعد فعالیت تشنجی کند.
علاوه بر این، بسیاری از گروههای دارویی خطر ابتلا به بیماری صرع را افزایش میدهند. این شامل:
داروهای مخدر مانند اکسی کانتین (مورفین)
داروهای ضد سرطان مانند بوسولفکس (بوسولفان)
آنتی بیوتیک ها یا ضد میکروبی ها مانند آموکسیل (پنی سیلین)
سرکوب کننده سیستم ایمنی مانند پروگراف (تاکرولیموس)
ضد افسردگی مانند زولافت (سرترالین)
ضد روان پریشی مانند ریسپردال (ریسپریدون)
داروهایی برای درمان بیماری ریوی مانند تئوبید (تئوفیلین)
محرک هایی مانند آدرال/ریتالین (متیل فنیدات)
داروهای ضد احتقان مانند سودافد (شبه افدرین)
برای دریافت اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان تخصصی با ما در کلینیک سلامت مغز دانا تماس بگیرید.
منبع: https://www.health.com/epilepsy-overview-7100672
درباره نویسنده
خجسته رحیمی جابری، پژوهشگر دکترای تخصصی علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز و نویسنده وب سایت انستیتو سلامت مغز دانا. زمینه کاری تخصصی ایشان مشکلات حافظه و آلزایمر است وی بیش از 20 مقاله معتبر بین المللی در این زمینه به چاپ رسانده است. می توانید پژوهش های او را در اینجا (کلیک کنید) دنبال کنید.