این که آیا کلمات یک داستان از گوش دادن یا خواندن ناشی می شود، به نظر می رسد که مطابق تحقیقات جدید، مغز همان مناطق را برای نشان دادن معنای آنها فعال می کند. این یافته می تواند برای افراد مبتلا به دیسلکسیا بسیار کمک کننده باشد.
دانشمندان دانشگاه کالیفرنیا، برکلی، با استفاده از اسکنهای دقیق مغز، نقشه های معنایی سه بعدی تعاملی ایجاد کرده اند که می توانند بطور دقیق پیش بینی کنند که قسمتهایی از مغز به دسته خاصی از کلمات، چه پاسخی خواهند داد.
وقتی آنها نقشه های معنایی مغز را برای گوش دادن و خواندن مقایسه کردند، محققان دریافتند که تقریباً این نواحی یکسان هستند.
این یافته ها بینش تازه ای از فعالیت پیچیده ی درک توسط مغز دارند. آنها همچنین باید درک درستی از مشکلات پردازش زبان مانند دیسلکسیا را بهبود بخشند.
“فاطما دنیز” ، محقق ارشد در علوم اعصاب در UC، برکلی ، می گوید: ” افراد بیشتری به کتابهای صوتی، پادکست ها و حتی متون صوتی جذب می شوند.” مطالعه ما نشان می دهد که آیا آنها در واقع گوش می دهند، یا همان مطالب را می خوانند. آنها به طور مشابه اطلاعات معنایی را پردازش می کنند. “
نقشه معنایی سه بعدی
برای ایجاد نقشه های معنایی سه بعدی مغز، تیمی از داوطلبان را دعوت کردند در حال انجام اسکنهای MRI، به داستانها گوش دهند و بخوانند.
این اسکن ها محققان را قادر می سازد با اندازه گیری جریان خون در نقاط مختلف مغز، فعالیت مغز را تحت نظر داشته باشند.
محققان فعالیت مغز را با رونوشت های رمزگذاری شده از داستان ها مطابقت دادند. از این طریق، آنها می توانند بگویند کدام قسمت از مغز به هر کلمه پاسخ می دهد.
آنها همچنین از یک برنامه رایانه ای برای اختصاص هزاران کلمه در داستان ها به مقولات معنایی استفاده کردند. به عنوان مثال، کلمات “گربه” ، “ماهی” و “خرس” همه به دسته “حیوان” تعلق دارند.
سپس این تیم با استفاده از ابزاری به نام “رمزگذاری voxelwise” ، دسته بندی های معنایی را به مناطق فعال شده مرتبط، در قشر مغز، مطابقت داد. این لایه بیرونی مغز است که به اطلاعات حرکتی و حسی مربوط می شود.
نقشه ها مانند تکه های پر جنب و جوش رنگی روی قشر مغز است. تکه های مختلف رنگ نشانگر دسته بندی کلمات مختلف است.
محققان از اینکه نقشه های گوش دادن و خواندن تقریباً یکسان بودند، شگفت زده شدند، به ویژه که در بسیاری از مناطق مغز. آنها انتظار داشتند اطلاعات معنایی خواندن و گوش فرا دادن، متفاوت پردازش شود.
برنامه های کاربردی بالقوه برای نقشه های معنایی
محققان یافته های مطالعه را پیش بینی می کنند که به درک چگونگی پردازش زبان مغز کمک می کند.
نقشه های معنایی همچنین می تواند به مطالعه افراد سالم و افرادی که دارای شرایطی هستند که بر عملکرد مغز تأثیر می گذارد، مانند سکته مغزی، صرع و صدماتی که می توانند گفتار را مختل کنند، کمک کند.
دنیز اظهار داشت که نقشه ها همچنین می توانند بینش تازه ای از dyslexia ایجاد کنند، یک بیماری عصبی رایج که توانایی خواندن را مختل می کند .
دیسلکسیا، ناشی از اختلال در سیم کشی مغز است و بر هوش تأثیر نمی گذارد. اکثر مبتلایان، می توانند با آموزش مناسب یاد بگیرند.
براساس آمار انجمن بین المللی دیسلکسیا، حدود 1 از هر 10 نفر، مبتلا به دیسلکسیا هستند، اگرچه بسیاری از آنها تشخیص داده نشده و یا کمکی دریافت نکرده اند.
دنیز می گوید ،” اگر در آینده، متوجه شویم که مغز دیسلکسی هنگام گوش دادن به کتاب صوتی، از زبان معنایی غنی برخوردار است، می توانیم از موارد صوتی بیشتری در کلاس استفاده کنیم. “
همچنین نقشه ها در درک اختلالات پردازش شنوایی مفید هستند. افرادی که نمی توانند واژگان یا تفاوت های ظریف صدا را با کلمات بیان کنند. به عنوان مثال، آنها ممکن است نتوانند بین “گربه” و “خفاش” تفاوت قائل شوند.
“این بسیار مفید خواهد بود که بتوانیم نقشه های معنایی گوش دادن و خواندن را برای افراد مبتلا به اختلال پردازش شنوایی مقایسه کنیم.”
برای اطلاعات بیشتر در مورد سایر اختلالات عصبی و روش های نوین بهبود، به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.