میگرن چشم می تواند دردناک و ناتوان کننده باشد، اما راه هایی برای پیشگیری و کاهش علائم وجود دارد.
در این مقاله ما در مورد علائم، علل و خطرات میگرن چشم بحث می کنیم.
تقریباً 18٪ زنان و 6٪ مردان از میگرن رنج می برند. این بدان معنی است که افراد بیشتری نسبت به آسم و دیابت به میگرن مبتلا می شوند. و هر روز بیمارانی که به این دلیل به کلینیک های چشم پزشکی، تخصصین مغز و اعصاب مراجعه می کنند بیشتر می شود. میگرن چشمی دارای ویژگی های بصری مانند هاله و حساسیت به نور است. اگرچه هاله فقط در حدود 1/3 از بیماران مبتلا به میگرن ممکن است اتفاق بیفتد ، فوتوفوبیا یا حساسیت به نور یک علامت تقریباً همه گیر در حین حملات میگرنی یا قبل از آن است. بعلاوه ، 54٪ از بیماران وقتی در یک مصاحبه ساختاری مورد پرسش قرار گرفتند ، تاری دید را گزارش کردند. فریدمن و ایوانز پیشنهاد کرد که تاری دید ممکن است به دلیل عدم تعادل در سیستم سمپاتیک و پاراسمپاتیک باشد. دو واقعیت درد میگرن و علائم چشمی را به هم پیوند می دهد: اول ، فعال شدن عصب سه قلو که پیام درد ناحیه چشم و صورت را به مغز مخابره می کند باعث درد چشم می شود و دوم ، اختلال عملکرد اتونومیک در مسیر سمپاتیک یا پاراسمپاتیک علائم اتونومیک مانند تغییرات سایز مردمک، قرمزی چشم و حتی تاری دید را ایجاد می کند. واقعاً جای تعجب نیست که چرا شکایات چشمی مرتبط با میگرن در مطب های چشم پزشکی ، مغز و اعصاب و نورو چشم پزشکی رایج است.
میگرن چشم چیست؟
جامعه پزشکی، میگرن چشم را به عنوان میگرنی نام گذاری می کنند که علائم بصری با یا بدون علائم دیگر میگرن مانند سردرد در آن وجود دارد .
با توجه به نظر بنیاد آمریکایی میگرن، حدود 25 تا 30 درصد از افرادی که مبتلا به میگرن هستند، اورا (نوعی اختلالات گذرای دیداری، حسی، زبانی یا حرکتی) را تجربه می کنند، و کمتر از 20 درصد از این افراد همه موارد میگرن را تجربه می کنند.
میگرن چشم معمولا با اورا همراه است. پزشکان به میگرن چشم که با اورا و بدون سردرد است میگرن خاموش می گویند.
میگرن خاموش نسبتا نادر است اما بیشتر در افراد سالخورده دیده می شود.
بعضی از افراد از اصطلاحات “میگرن چشم” و “میگرن شبکیه” استفاده می کنند، اما این دو مورد یکسان نیستند و به مراقبت های مختلف نیاز دارند.
علائم
علائمی میگرن چشم در بین افراد مختلف متفاوت است.
با این حال، این علائم عبارتند از:
- دیدن حالت ستاره ای، خطوط زیگ زاگ یا سایر الگوها
- دیدن حالتی شبیه به برفک در تلویزیونهای آنالوگ قدیمی
- یک نقطه درخشان یا کور که در مرکز بینایی قرار دارد و گسترش می یابد تا نیمی از زمینه بینایی را پوشش دهد
- لکنت زبان
- اختلال در مهارت های حرکتی
- حساسیت به نور و صدا
- تهوع و استفراغ
- سوزش یا بیحسی در یک طرف بدن
- درد شدید، که ممکن است در یک یا هر دو طرف سر احساس شود. ضربان قلب نامنظم.
میگرن خاموش معمولا برخی از علائم بصری میگرن را بدون سردرد بوجود می آورد.
علائم بصری ناشی از میگرن چشم می تواند ترسناک و ناتوان کننده باشد، اما اکثر آنها کوتاه مدت است. با این حال، علائم غیرمعمول مانند درد شدید ممکن است چند ساعت تا چند روز طول بکشد.
اورا بین 10 تا 30 دقیقه طول می کشد.این مورد معمولا به مدت کوتاهی قبل یا در طی یک سردرد میگرنی ایجاد می شود و دومین مرحله از چهار مرحله میگرن است. پیش از اینکه درد میگرن احساس شود معمولا اورا بوجود می آید.
میگرن شبکیه باعث سردرد و همچنین کوری در یک چشم می شود که کمتر از یک ساعت طول می کشد.
- مرحله پیش درآمد میگرن
علل
محققان دقیقا مطمئن نیستند که چرا سردرد یا علائم میگرنی رخ می دهد.
یکی از نظریات این است که به علت التهاب در مغز و تحریک عروق خونی و اعمال فشار بر اعصاب این درد ایجاد می شود.
اورای میگرن ممکن است به علت فعالیت الکتریکی غیر طبیعی در سطح بیرونی مغز و یا قشر، بوجود آید و به آرامی به بخش بینایی مغز منتقل می شود.
به نظر می رسد میگرن دارای یک پیوند با ژن های فرد است. با توجه به نظر بنیاد پژوهشی میگرن، 90٪ افراد مبتلا به این بیماری سابقه خانوادگی میگرن دارند.
در زنان، میگرن ممکن است با تغییرات هورمونی که در طول دوره قاعدگی اتفاق می افتد ارتباط داشته باشد.
بعضی از افراد ممکن است بعد از یک کار خاص به سردرد میگرنی مبتلا شوند.
موارد رایج عبارتند از:
- یک مدت طولانی روی صفحه نمایش خیره شد
- رانندگی طولانی
- بودن در معرض نور شدید
- غذا
- کمبود آب
- بیخوابی یا پر خوابی
- تغییرات هورمونی
- تغییرات آب و هوایی
- الکل، به ویژه شراب قرمز
- اضطراب و استرس
- بوی قوی
- سروصدا های بلند
- کافئین بیش از حد
- نیترات، مانند موادی که در بسیاری از غذاهای آماده موجود است
- آسپارتام
- تیامین، که در پنیر های کهنه، لوبیا فاو، سوسیس، محصولات سویا و ماهی دودی موجود است
- گلوتامات مونونوسیدیم (MSG)
- گرمای بیش از حد یا ارتفاع زیاد
خطرات مرتبط با آن
میگرن چشم می تواند علائم دردناک ایجاد کند و ممکن است برای بعضی افراد ترسناک باشد، اما تقریبا همیشه کوتاه مدت است.
با این حال، میگرن شبکیه باعث ایجاد نشانه های مشابه به میگرن چشم می شود و می تواند منجر به از دست دادن بینایی شدید و غیر قابل برگشت شود.
هر کسی که فکر می کند احتمالا به میگرن شبکیه مبتلا باشد، باید همیشه با یک پزشک مشورت کند یا به مراقبت اضطراری بپردازد.
برخی از نشانه هایی که میگرن شبکیه را از میگرن چشم متمایز میکند عبارتند از:
- علائمی که تنها بر یک چشم تاثیر می گذارد
- از دست دادن بینایی شدید
- کوری موقت
اگر فرد درمان سریع برای میگرن دریافت نکند، ممکن است هر بار که میگرن رخ می دهد، حساسیت بیشتری نسبت به دفعه قبل ایجاد شود. این روند می تواند منجر به سردرد مزمن روزانه شود.
استفاده بیش از حد از داروهای ضد درد می تواند باعث سردردهای اضافی نیز شود .
میگرن با اورا همچنین ممکن است خطر سکته مغزی در زنان را افزایش دهد ، به ویژه در افرادی که داروهای استروژن مصرف می کنند یا سیگار میکشند .
علائم میگرن چشم می توانددر مواردی مانند رانندگی، پیاده روی، خواندن، کار کردن و مراقبت از کودکان مشکلاتی را ایجاد کند. افرادی که نشانه های میگرن چشم را تجربه می کنند، باید آنچه را که انجام می دهند متوقف کنند و تا زمانی که نشانه ها پایان نیافته دست به کار دیگری نزنند.
اگر فرد هنگام رانندگی علائم را تجربه می کند، باید با خیال راحت کنار جاده در جای امن متوقف شود و صبر کند علائم پایان یابند.
کی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر افراد موارد زیر را داشته باشند باید با پزشک مشورت کنند:
- مشکلات بینایی با سردرد
- چندین سردرد در هر ماه که برای چند ساعت یا چند روز طول می کشد
- سردرد که با زندگی روزمره تداخل دارد
- تهوع و استفراغ با سردرد
- مشکلات حسی با سردرد
- یک سردرد شدید که باعث سفتی گردن می شود
- سردرد پس از ضربه به سر
- هیچ سابقه ای از میگرن، اما در حال حاضر با سردرد مکرر
- از دست دادن هوشیاری یا سردرگمی با سردرد
- سردرد هایی که بیش از دو بار در هفته بوجود می ایند و نیاز به داروهای ضد درد دارند
تشخیص
اکثر پزشکان ممکن است به موارد زیر بسنده کنند در عین حال ممکن از از وجود ابزار های غربال گری میگرن (پرسشنامه میگرن) بی خبر باشند:
- یک معاینه فیزیکی انجام دهد
- بررسی یک تاریخچه کامل پزشکی
- سؤالاتی در مورد علائم، استفاده از دارو و سبک زندگی
با در نظر گرفتن تمام این اطلاعات، پزشک می تواند از دستورالعمل های خاصی برای تشخیص فرد مبتلا به بیماری میگرنی استفاده کند.
با این حال پرسشنامه میگرن می تواند در تشخیص دقیق به پزشک کمک کند.
چندین پرسشنامه ، که به عنوان آزمایش غربالگری نیز توصیف می شوند وجود دارند. این پرسشنامه ها می توانند به تمایز میگرن از شرایط مشابه و بقیه سردرد ها کمک کنند باشند. همچنین یک ابزار غربالگری وجود دارد که پزشک می تواند برای تشخیص اینکه آیا مبتلا به میگرن هستید (و از آن آگاهی ندارید)، استفاده کند.
بعضی از این پرسشنامه غربالگری میگرن:
POUND Mnemonic
The ID Migraine Questionnaire
Migraine-Screen Questionnaire (MS-Q)
با این پرسشنامه 6 سوالی ساده میتوانید با دقت 95 درصد تشخیص دهید مبتلا به میگرن هستید یا خیر
[onpay text=”خرید پرسشنامه” factor=”34588″]
درمان و پیشگیری
درمان میگرن چشم به طور کلی بر جلوگیری و کاهش علائم تمرکز دارد.
درمان فوتوفوبیا نیاز به تشخیص صحیح دارد. برخی اصول وجود دارد که باید از آنها پیروی کنید. اول، کسانی که در تاریکی هستند باید آرام آرام به محیط روشن بیایند. ممکن است اضطراب و افسردگی میگرن را تشدید کند که بهتر است به فکر درمان آن باشید.
استفاده از عینک های رنگی برای کاهش علائم میتواند کمک کننده باشد. همه چشم پزشکان باید با دقت خشکی چشم یا علائم خشکی چشم را بررسی کنند و با قطره هایچشمی یا روش های دیگر درمان کنند. بسیاری از افراد پس از درمان خشکی چشم علائم درد چشمی آنها بسیار کاهش یافت.
Erenumab (Aimovig) دارویی است که فعالیت مولکولی را به نام پپتید مرتبط با ژن کلسی تونین بلوکه می کند و نقش مهمی در علائم میگرنی دارد.
سایر داروهایی که تولید کنندگان برای شرایط مختلف تولید کرده اند نیز ممکن است به جلوگیری از علائم میگرنی کمک کنند. این داروها عبارتند از:
- دارو فشار خون
- دارو صرع
- دارو افسردگی
- هورمون درمانی
پزشکان همچنین می توانند سم بوتولینوم A (بوتاکس) را برای پیشگیری از میگرن مزمن تجویز کنند. این نوع درمان نیاز به توصیه متخصص دارد.
برخی از تغییرات شیوه زندگی و درمان همچنین ممکن است فرکانس و شدت سردرد را کاهش دهد. این گزینه ها عبارتند از:
- پرهیز از ماندن زیاد در مقابل صفحه نمایش
- برخورد با استرس با استفاده از ابزارهایی نظیر ورزش، تکنیک های آرام سازی
- ردیابی علائم برای پیدا کردن عوامل میگرنی
- کاهش وزن اضافی
- ترک سیگار
- خوردن غذاهای منظم
- خوردن آب
- ایجاد یک برنامه خواب مناسب و درمان اختلالات خواب
- محدود کردن مصرف کافئین و الکل
- درمان اضطراب و افسردگی
بعضی از داروها ممکن است پس از شروع بیماری، علائم میگرن را کاهش دهند. به طور کلی، داروها موثرتر هستند .
داروهای ضد درد، از جمله آسپیرین ، استامینوفن و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، بعضی اوقات می توانند علائم میگرن را کاهش دهند.
اگر این داروها جواب ندهد، فرد باید با پزشک درباره داروهای تجویزی صحبت کند.
در حال حاضر روش های نوینی برای بهبود سردرد های میگرنی در مرکز سلامت مغز وجود دارد برای اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.
چشم انداز
هیچ درمان برای میگرن چشم وجود ندارد، اما برخی از داروها، تغییر شیوه زندگی و سایر روش های درمان می تواند به جلوگیری یا کاهش علائم میگرن کمک کند.
دریافت درمان مناسب برای میگرن چشم، حیاتی است، زیرا اگر درمان نشود افراد حساسیت بیشتری نسبت به قبل پیدا می کنند. و باعث ایجاد میگرن مزمن می شود.
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.