شناخت علائم مصرف اوردوز یا بیش از حد دارو و یادگیری در مورد درمان ها می تواند به نجات زندگی کمک کند. علائم و نشانه ها با توجه به ماده مصرف شده، روش مورد استفاده و بسیاری از عوامل دیگر و همچنین درمان ها متفاوت است.
با این حال، برخی از علائم شایع تر از سایرین هستند. دانستن این موارد می تواند به شما در جستجوی کمک و مدیریت مصرف بیش ازحد تا زمان رسیدن آن کمک کند. در اینجا مروری بر علائم هشدار دهنده رایج آوره شده است که نشان می دهد یک فرد داروها یا مواد بالقوه مضر را در دوز خطرناک مصرف کرده است.
اور دوز یا مصرف بیش از حد چیست؟
اوردوز که معمولاً به عنوان OD هم شناخته می شود، زمانی اتفاق می افتد که فرد دوز بیشتری از دارو یا ماده را نسبت به ظرفیت بدن خودمصرف کند. مصرف بیش از حد دارو اغلب به طور تصادفی اتفاق می افتد، حتی زمانی که فردی دارو را طبق تجویز مصرف می کند.
آمار اوردوز
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها از افزایش تعداد مرگ و میر ناشی از مصرف اوردوز خبر داده است.
بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، نرخ سالانه مرگ و میر ناشی از مصرف بیش از حد مواد افیونی مصنوعی مانند ترامادول و فنتانیل از اوایل دهه 2000 پنج برابر شده است. بخشی از این افزایش ممکن است مربوط به قدرت مواد افیونی مصنوعی باشد، به عنوان مثال، CDC نشان می دهد که فنتانیل، یک ماده افیونی ساخته دست بشر، 50 برابر قوی تر از هروئین و 100 برابر قوی تر از مورفین است.
چرا اوردوز اتفاق می افتد
اوردوز ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد:
استفاده نادرست از داروهای تجویزی:
مصرف بیش از حد دارو گاهی اوقات به این دلیل رخ می دهد که افراد داروهای تجویز شده خود را سوء مصرف می کنند یا دستورالعملهای پزشک خود را به دقت دنبال نمی کنند. مصرف تصادفی بیش از یک دوز، مصرف بیش از مقدار تجویز شده، یا مصرف سایر داروهایی که با یک ماده تداخل دارند، می تواند منجر به اوردوز شود.
مصرف مواد مخدر غیرقانونی:
زمانی که افراد مواد غیرقانونی مصرف می‌کنند، راهی ندارند که مطمئن شوند یک ماده خاص در دوزی که دریافت می‌کنند چقدر است. و در برخی موارد، مواد غیرمجاز با داروهای دیگری که ممکن است فرد از آنها اطلاعی نداشته باشد، مخلوط می شود.
عود پس از یک دوره پرهیز:
مصرف یک ماده پس از یک دوره پرهیز نیز می تواند منجر به اوردوز تصادفی شود. هنگامی که فرد مصرف یک ماده را متوقف می کند،سطح تحمل او کاهش می یابد. اگر به طور ناگهانی همان دوزی را که قبلا مصرف می کردند مصرف کنند، ممکن است اوردوز کنند.
اور دوز تصادفی با داروهای تجویزی کمتر رایج است، زیرا قدرت و دوز آن مشخص است و پزشک دستورالعمل هایی را در مورد مقدار مناسب ارائه می دهد. با این حال، مصرف بیش از حد تصادفی داروهای تجویزی ممکن است در مواقع سردرگمی یا فراموشی اتفاق بیفتد، اگر فرد کاهش وزن شدید را تجربه کرده باشد، یا اگر از زمان تجویز اولیه دارو، دوز معمول را قطع کرده یا کاهش داده باشد.
مصرف بیش از حد داروها همچنین می‌تواند ناشی از مصرف داروهای بدون نسخه یا حتی مواد به ظاهر بی‌ضرر مانند مکمل‌های ویتامینی باشد که FDA آنها را تنظیم نمی‌کند. مصرف بیش از حد داروهای بدون نسخه ممکن است حتی مضرتر و غیر قابل برگشت تراز داروهای کنترل شده باشد.
علائم اوردوز یا مصرف بیش از حد
علائم اوردوز ممکن است بسته به ماده و مقدار مصرفی فرد متفاوت باشد.
در اینجا رایج ترین علائم اوردوز آورده شده است:
- از دست دادن هوشیاری
- استفراغ
- گیجی و خواب آلودگی
- صداهای خفگی یا غرغر
- دشواری در تنفس
- تغییرات در ضربان قلب
علائم خاص هر ماده
برخی از علائم با مواد خاصی بیشتر از سایرین بروز می کنند.
مصرف بیش از حد مواد افیونی:
لنگی، کند شدن تنفس، کاهش ضربان قلب، کوچک شدن مردمک، استفراغ و بیهوشی
مصرف بیش از حد دپرسانت‌ها:
گیجی، کند شدن یا توقف تنفس، از دست دادن هوشیاری، و کما
مصرف بیش از حد محرک:
تنفس سریع، تب، تند شدن ضربان قلب، تغییرات شدید فشار خون، تشنج، پارانویا و کما
مصرف بیش از حد الکل:
تنفس آهسته و ضربان قلب کند، رفلکس های آهسته تر، گیجی، کاهش دمای بدن و تشنج.
اگر مشکوک به اوردوز هستید چه باید کرد؟
اگر به نظر می رسد کسی اوردوز کرده است:
- در صورت وجود، نالوکسان را در اسرع وقت مصرف کنید و با ۱۱۵ تماس بگیرید. به اپراتور بگویید که فکر می کنید فرد چه موادی را خورده است.
- آنها را بیدار نگه دارید و تنفس را تشویق کنید.
- فرد را تنها نگذارید.
- آنها را به پهلو بغلتانید تا از استفراغ خفه نشوند.
اگر فردی علائم اوردوز دارد و بیش از حد از مواد افیونی مصرف کرده باشد، تجویز سریع نارکان (نالوکسان) می تواند جان او را نجات دهد. نالوکسان به‌عنوان یک آنتاگونیست مواد افیونی، اثرات مواد افیونی را مسدود می‌کند و در صورت تجویز سریع می‌تواند مصرف بیش از حد را معکوس کند. نالوکسان به‌طور گسترده بدون نسخه در فروشگاه‌ها و آنلاین در دسترس است.
درمان اوردوز یا مصرف بیش از حد
پرسنل پزشکی ممکن است معده فرد را برای از بین بردن ماده شستشو کرده و زغال چوب فعال یا داروهایی برای مقابله با آن تجویز کنند. آنها همچنین علائم حیاتی بیمار را تحت نظر خواهند داشت و در صورت لزوم برای بهبود آنها تلاش می کنند.
جلوگیری از اوردوز
این استراتژی ها می توانند به جلوگیری از اوردوز کمک کنند:
- داروهای تجویزی را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری کنید.
- اگر وابستگی یا اعتیاد به مواد دارید، صریح با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنید. آنها می توانند گزینه های درمانیرا برای به حداقل رساندن خطر مصرف بیش از حد توصیه کنند.
- در مورد داروهایی که ممکن است هوس مواد مخدر را کاهش دهند، سوال کنید.
- به یک گروه پشتیبانی بپیوندید.
- در مورد گزینه های درمانی که از بهبودی طولانی مدت پشتیبانی می کنند، آگاه باشید.
چگونه اعتیاد را ترک کنیم؟ اینجا جایی است که کلینیک سلامت مغز دانا وارد عمل می شود:
کلینیک سلامت مغز دانا یک رویکرد جامع و دلسوزانه برای درمان اعتیاد ارائه می دهد. تیم کارشناسان ما پیچیدگی های اعتیاد را درک می کنند و خدمات مختلفی را برای حمایت از بهبودی شما ارائه می دهند:
درمان فردی:
از یک درمانگر کمک میگیرید تا دلایل اصلی اعتیاد خود را کشف کنید و مکانیسم‌های مقابله سالم را ایجاد کنید.
گروه های پشتیبانی:
با دیگران در مسیرهای مشابه در یک محیط امن و قابل درک ارتباط برقرار کنید.
برنامه های ترک:
علائم ترک را تحت نظارت پزشکی (در صورت نیاز) ایمن مدیریت کنید.
برنامه ریزی پیشگیری از عود:
استراتژی هایی برای شناسایی و مدیریت محرک ها برای جلوگیری از عود ایجاد کنید.
اولین قدم را بردارید:
برداشتن اولین قدم اغلب سخت ترین است. مرکز سلامت مغز آن را ساده کرده است.
همین حالا می توانید نوبت خود را از طریق لینک زیر رزرو کنید!
شما شایسته دریافت بهترین ها هستید. همین امروز زمان مشاوره خود را تنظیم کنید! با ما در تماس باشید.
به یاد داشته باشید، شما در این مبارزه تنها نیستید. با حمایت مناسب و تعهد به تغییر، می توانید از اعتیاد رها شوید و زندگی خود را دوباره به دست آورید. بگذارید کلینیک سلامت مغز دانا کنار شما در مسیر آینده ای روشن تر باشد.
07136476172-09172030360
آدرس: شیراز بلوار بعثت (حدفاصل چهارراه خلدبرین و فلکه سنگی) مجتمع پزشکی مریم طبقه پنجم – انستیتو سلامت مغز
ایمیل: [email protected]
اینستاگرام: danabrain.ir@
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.