افراد دارای کم اشتهایی عصبی و افراد دارای اختلال خود زشت انگاری،در شبکه های مغزی دیداری و شبکه های جداری مغز خود، ناهنجاری هایی دارند. این افراد تصاویر را با سطوح متفاوتی از دقت، پردازش می کنند. این ناهنجاری ها در مورد سطح پایین جزییات، ارتباط مستقیمی با علائم بیماری و ادراک بدنی دارند.
یک پژوهش جدید در UCLA، الگوهای تقریبا مشابهی در کارکرد مغز در افراد دارای بی اشتهایی عصبی و افراد دارای اختلال خود زشت انگاری – یک اختلال روانشناختی که با این ادراک تحریف شده همراه است که قسمت هایی از ویژگی های ظاهری فرد معیوب است- پیدا کرده است.
این پژوهش که در Brain Imaging and Behavior، چاپ شده است،ذکر می کند که ناهنجاری های کارکرد مغز با شدت علائم در هر دو بیماری ارتباط دارند و این یافته به ساخت روش های درمانی جدید کمک می کند.
نتایج پژوهش ذکر می کنند که اختلال بی اشتهایی عصبی و خود زشت انگاری واقعا بیشتر از این است که فرد تصمیم می گیرد غذا نخورد یا حس بدی نسیت به بدن خود دارد. اینها ناهنجاری های مغز هستند و شیوه ی درمان ما برای این نا هنجاری ها می تواند روانشناختی یا روانپزشکی باشد.
برای این مطالعه، پژوهشگران 64 شرکت کننده ی زن را دعوت کردند:20 نفر با بی اشتهایی عصبی و 23 نفر با اختلال خود زشت انگاری و 21 نفر سالم و گروه کنترل.
بیماران دارای بی اشتهایی عصبی یک تصویر تحریف شده از بدن خود و یک ترس شدید از اضافه کردن وزن دارند، در نتیجه بسیار کم غذا می خورند.افراد دارای خود زشت انگاری بیشتر در مورد یک قسمت خاص بدن یا یک ایراد بدنی، وسواس فکری دارند تا اضافه وزن.
به شرکت کنندگان تصاویر بدن زنان و مردان در حالی که فعالیت مغزیشان به کمک mri اندازه گیری می شد، نشان دادند. سه نوع تصویر استفاده می شد: تصویر معمولی، تصویر با فرکانس مکانی کم LSF که در آن ها پس مینه محو تر بود و تصویر با فرکانس مکانی زیادHSF که در آن، جزییات و زاویه ها پررنگ تر بودند.
Functional mriیک تکنیک تصویربرداری مغزی است که جریان خون در مغز را ردیابی می کند و به پژوهشگران این امکان را می دهد که تشخیص دهند کدام قسمت های مغز یک فرد در زمان انجام یک عمل خاص، فعالیت می کنند. این تکنیک همچنین کمک می کند تشخیص دهیم کدام قسمت های مغز با هم فعالیت می کنند و در واقع “اتصال” دارند.
به هر یک از زنان شرکت کننده در این آزمایش، در حالی که در mri اسکنر قرار داشتند،یک تصویر بدن در بالای صفحه نمایش نشان داه می شد و باید آن را با یک تصویر در پایین صفحه انطباق می دادند.
در هنگام دیدن تصاویر بدن های ناسالم، افراد دارای بی اشتهایی عصبی و افراد دارای اختلال خود زشت انگاری،الگوهای فعالیت و اتصال مغزی در نواحی دیداری و جداری مغز را نشان می دادند.
ناهنجاری های فعالیتی در این دوبیماری متفاوت بودند در حالی که ناهنجاری های اتصالی در این دو، شباهت های زیادی با هم داشتند.
هر چه علائم بیماری ها شدید تر بود، این الگوی فعالیتی مغز به ویژه هنگام دیدن تصاویر LSF، بیشتر دیده می شد. در واقع اتصال و فعالیت این ناهنجاری ها با شیوه ی قضاوت افراد شرکت کننده در مورد ظاهر تصاویر ارتباط داشت.
آنچه پژوهشگران از این آزمایش نتیجه گرفتند این است که گرچه افراد دارای بی اشتهایی عصبی و افراد دارای اختلال خود زشت انگاری به شیوه ی غیر عادی ای تصاویر معمولی، LSF و HSF را پردازش می کنند؛ تصاویر LSF، بیشترین سهم را از این موضوع دارند و در نتیجه بیشترین ارتباط در آن ها و علائم بیماری و شدت آن وجود دارد.نتایج ممکن است به پژوهشگران کمک کند تا نوروبیولوژی پشت تحریف تصویر بدنی در این دو بیماری را پیدا کنند.
“این پژهش به ما تصویر واضح تری از پایه ی نوروبیولوژیکی هر دو بیماری را می دهد و کمک می کند بدانیم در چه ویژگی هایی مشترک هستند.”
قدم بعدی در این پژوهش پاسخ به این سوال است که با درمان های روانشناختی ودارویی، آیا فعالیت مغزی شروع به طبیعی شدن می کند یا به گونه ای دیگر برای جبران ناهنجاری ها تغییر می کند؟
برای اطلاعات بیشتر به مؤسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
UCLA
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.