مانند یک داستان علمی- تخیلی به نظر می رسد: کنترل دستگاه های الکترونیکی با امواج مغزی. محققان نوع جدیدی از الکترود الکترونسفالوگرام (EEG) را به وجود آورده اند که می تواند بدون نیاز به ژل چسبنده مورد نیاز برای الکترودهای معمولی، همین کار را انجام دهد.
حتی بهتر از این، دستگاه ها بر روی سر افراد پر مو نیز به خوبی کار می کنند. محققان در ژورنال ACS Nano Letters ، الکترودهای قابل انعطافی را که ممکن است روزی در رابط های مغز و کامپیوتر برای رانندگی اتومبیل یا حرکت اندام مصنوعی استفاده شود، گزارش می کنند.
EEGs اغلب برای تشخیص اختلالات تشنج و سایر بیماریهای عصبی مورد استفاده قرار می گیرند، دستگاه هایی هستند که الگوهای امواج مغزی را ردیابی و ثبت می کنند. برای انجام EEG، تکنسین ها معمولاً از ژل بسیار چسبنده ای برای اتصال الکترود به مناطق مختلف پوست سر بیمار استفاده می کنند.
با این حال، شستشوی این ژل دشوار است و استفاده از این دستگاه ها را مشکل می کند. بعلاوه، موها با سیگنالهای الکتریکی تداخل می کنند. مینگ لی، بو هونگ، هوی وو و همکاران قصد داشتند الکترود EEG تولید کنند که انعطاف پذیر، مستحکم و بدون نیاز به ژل باشد. چنین الکترودی می تواند به بیماران کمک کند، اما ممکن است به مردم امکان دهد روزی دستگاه های دیگر را با مغز خود کنترل کنند.
ساخت این الکترودها فقط حدود 12 سنت هزینه دارد و می تواند به تولید انبوه برسد. این تیم 10 الکترود انعطاف پذیر سیلیکون را ایجاد کرده و عملکرد آنها را هنگام پوشیدن توسط افراد بررسی می کنند.
انعطاف پذیری الکترودها به آنها اجازه می دهد برخلاف دستگاه های معمولی، روی پوستهای مودار و بدون مو به خوبی امواج مغزی را ثبت کنند. داوطلب می توانست با ذهن خود یک ماشین اسباب بازی را کنترل کند و آن را به جلو، عقب، چپ یا راست بکشاند. محققان اظهار می دارند که الکترودها با حرکات مختلف از نظر مکانیکی پایدار بوده و در مقابل گرما و عرق نیز مقاوم هستند.
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
Lin, S. et al. (2019) A Flexible, Robust, and Gel-Free Electroencephalogram Electrode for Noninvasive Brain-Computer Interfaces. Nano Letters
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.