اکنون همه دنیا در تلاش است تا راه هایی برای کند کردن گسترش ویروس کورونا برای یافتن روش های درمانی مؤثر پیدا کند. از روز جمعه (20 مارس)، 86 کارآزمایی بالینی درمان COVID-19 یا واکسن هایی که در حال تست شدن هستند، انجام گرفته است. موارد جدید هر روز اضافه می شوند. داروهایی که مورد آزمایش قرار می گیرند، از درمان های آنفولانزا گرفته تا داروهای ابولا که با شکست مواجه شدند، و درمان مالاریا که برای اولین بار در ده ها سال قبل تولید شده است، متفاوت است. در اینجا، ما به چندین مورد از درمانهایی که پزشکان امیدوارند به مبارزه با COVID-19 کمک کنند، می پردازیم.
داروی آنفولانزای ژاپنی
یک داروی تولید شده توسط Fujifilm Toyama Chemical در ژاپن نتایج امیدوار کننده ای را برای درمان حداقل موارد خفیف تا متوسط COVID-19 نشان می دهد.
داروی ضد ویروس موسوم به Favipiravir یا Avigan، در ژاپن برای درمان آنفولانزا استفاده شده است و ماه گذشته، این دارو به عنوان یک آزمایش تجربی برای عفونت های COVID-19 مورد استفاده قرار گرفت.
تاکنون گزارش ها حاکی از این است که این دارو در 340 نفر در ووهان و شنژن آزمایش شده است. ژانگ شینمین، وزیر علوم و فن آوری چین، اظهار داشت: “این دارو از درجه بالایی از ایمنی برخوردار است و به وضوح در درمان مؤثر است.”
به نظر می رسد این دارو که با جلوگیری از نکثیر ویروس های خاص کار می کند، مدت زمان تأثیرات مخرب ویروس را کاهش می دهد و همچنین شرایط ریه را بهبود می بخشد (همانطور که در پرتوهای ایکس مشاهده می شود) در بیماران آزمایش شده.
کلروکین و هیدروکسی کلروکین
کلروکین و هیدروکسی کلروکین توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده برای درمان بیماری مالاریا، لوپوس و آرتریت روماتوئید تأیید شده است، اما تحقیقات اولیه در سلول های انسانی و بدوی نشان می دهد که این داروها می توانند به طور موثر COVID-19 را درمان کنند.
یک مطالعه در سال 2005 نشان داد که کلروکین می تواند انتشار SARS-CoV را هنگام استفاده در سلولهای آلوده انسانی در کشت، مهار کند. SARS-CoV ارتباط نزدیکی کرونای جدید، SARS-CoV-2 دارد و باعث شیوع سندرم حاد تنفسی حاد در سال 2002 شد.
کلروکین توانایی ویروس SARS-CoV در ورود و تکثیر به سلول های انسانی را مختل می کند، قبلاً Live Science گزارش داد مطالعات کشت سلولی SARS-CoV-2 نشان داده که این دارو و هیدروکسی کلروکین مشتق آن تکثیر ویروس را به روشی مشابه تضعیف می کنند.
پزشکان چین، کره جنوبی، فرانسه و ایالات متحده در حال حاضر این دارو را به برخی از بیماران مبتلا به COVID-19 با نتایج امیدوارکننده، ارائه می دهند. FDA در حال برگزاری یک کارآزمایی بالینی رسمی از دارو است.
از 23 فوریه، هفت کارآزمایی بالینی در ثبت نام کارآزمایی بالینی چین ثبت شده است تا آزمایش کند آیا می توان عفونت COVID-19 را با هیدروکسی کلروکین درمان کرد. علاوه بر این، دانشگاه مینه سوتا در حال بررسی این است که آیا مصرف هیدروکسی کلروکین می تواند افراد مبتلا به COVID-19 را از ابتلا به ویروس محافظت کند.
در یک مطالعه، که در فرانسه انجام شده است، تعداد کمی از بیماران مبتلا به COVID-19 یا هیدروکسی کلروکین به تنهایی یا هیدروکسی کلروکین به همراه یک آنتی بیوتیک بنام آزیترومایسین را دریافت کردند.
نویسندگان گزارش داده اند که غلظت قابل تشخیص SARS-CoV-2 در شرکت کنندگان در این مطالعه به طور قابل توجهی سریعتر از بیماران coronavirus در بیمارستانهای دیگر فرانسه که هیچ کدام از داروها را دریافت نکردند کاهش یافت. در شش بیمار که آزیترومایسین نیز داده شده است، این اثر امیدوارکننده تقویت شده است.
با این حال، CDC توصیه کرده است که “پزشکان هنگام دادن هر دو دارو به بیماران مبتلا به بیماری مزمن مانند نارسایی کلیه، و به ویژه کسانی که “داروهای دریافت می کنند که ممکن است در تضاد باشند و باعث ایجاد آریتمی شود، احتیاط کنند.”
داروی ابولا که با شکست مواجه شد
یک داروی Gilead Science که در ابتدا در مبتلایان به ابولا، Remdesivir مورد آزمایش قرار گرفت، مجدداً تجدید می شود تا ببینیم آیا می تواند به طور موثری COVID-19 را درمان کند.
مشخص شد که این دارو در ابولا مؤثر نیست، اما در مطالعات آزمایشگاهی، در مهار رشد ویروس های مشابه، سندرم حاد شدید تنفسی (SARS) و سندرم تنفسی خاورمیانه (MERS) اثبات شده است. براساس مطالعه ای که در ماه فوریه در مجله Nature منتشر شده است، Remdesivir می تواند از آلوده شدن سلول های انسانی به SARS-CoV-2 جلوگیری کند.
سازمان غذا و دارو در حال حاضر استفاده از Remdesivir را فقط برای استفاده در بیماران مبتلا به بیماری شدید COVID-19 می توانند برای درمان تأیید شوند. در کشورهای دیگر، الزامات دریافت Remdesivir ممکن است کمتر دقیق باشد.
به گزارش سایت خبری پزشکی STAT، پنج کارآزمایی بالینی در چین و ایالات متحده در حال حاضر ارزیابی می کنند که آیا Remdesevir می تواند عوارض را کاهش دهد یا مسیر بیماری را در بیماران COVID-19 کوتاه کند.
بسیاری از پزشکان از پتانسیل این دارو هیجان زده هستند.
بروس آیلوارد از سازمان بهداشت جهانی در ماه گذشته اذعان داشت، “در حال حاضر تنها یک دارو وجود دارد که فکر می کنیم می تواند اثر واقعی داشته باشد. “و این remdesivir است.”
جورج تامپسون، متخصص بیماریهای عفونی در مرکز پزشکی UC دیویس که یک مورد شدید و زودرس COVID-19 را معالجه می کند، به مجله Science گفت که بیمارشان پس از دریافت دارو، حدود 36 ساعت پس از تشخیص، بهتر شد. تامپسون گفت، پزشکان در ابتدا فکر می کردند بیمار می میرد.
با این حال، چند شواهد حکایتی نمی تواند اثربخشی این دارو را نشان دهد، و آزمایشگاه هنوز نمونه خون را تجزیه و تحلیل نکرده است تا نشان دهد پیشرفت بالینی بیمار پس از تجویز Remdesivir همزمان با افت بار ویروسی (غلظت ذرات ویروسی) است.
یک مطالعه ارسال شده به پایگاه داده preprint medRXiv، سه بیمار تحت درمان با رمیس ویروس را بررسی کرد. در این مطالعه که مورد بررسی قرار گرفت، هیچ رابطه مستقیمی از زمان وابستگی بین مصرف دارو و دیدن بهبود علائم مشاهده نشد. بیماران همچنین خونریزی رکتوم، آنزیم های کبدی بالا، استفراغ و حالت تهوع را تجربه کردند که به طور بالقوه می تواند به این دارو گره خورده باشد.
یک مورد دیگر این است که داروهای ضد ویروسی معمولاً بهتر عمل می کنند که بیماران قبلی آنها را دریافت کنند، اما از آنجا که Remdesivir برای استفاده عمومی توسط FDA تأیید نشده است، فقط بیماران با بیماری شدید و زودرس، واجد شرایط استفاده از آن در آزمایشات بالینی، هستند.
روز یکشنبه (22 مارس)، علوم گیلاد اعلام کرد که به دلیل “تقاضای زیاد” ، استفاده از Remdesivir را متوقف کردند. درعوض، آنها بر تأیید درخواستهای ارسال شده قبلی و ساده تر کردن روند متمرکز شده اند، در حالی که افراد را برای ثبت نام در کارآزمایی های بالینی در نظر می گیرند.
داروی ترکیبی HIV
داروهای ضد ویروسی kaletra ، ترکیبی از لوپیناویر و ریتوناویر، هیجان برخی را برانگیخت. با این حال، داده های جدید از چین، که در 18 مارس در مجله پزشکی نیو انگلستان منتشر شده است، هنگامی که بیماران دارو را مصرف می کردند، نمی توانند فوایدی را کشف کنند.
در مجموع 199 نفر با میزان اکسیژن کم، به طور تصادفی در دریافت کالترا یا دارونما قرار گرفتند. در حالی که تعداد کمتری از افرادی که کالترا مصرف می کردند جان خود را از دست دادند، این اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود، به این معنی که می توانست به دلیل احتمال تصادفی باشد. و هر دو گروه با گذشت زمان، سطح مشابهی از ویروس در خون خود داشتند.
با این حال، مطالعات دیگر هنوز ادامه دارد و هنوز هم این ترکیب می تواند فوایدی را نشان دهد. مانند سایر داروهای ضد ویروسی، این دارو اگر زودتر در دوره بیماری تجویز شود بهتر عمل می کند.
سرکوب کننده سیستم ایمنی و یک داروی آرتروز
برای برخی از بیماران مبتلا به COVID-19 ، ویروس به خودی خود بدترین آسیب را ایجاد نمیکند. در عوض، در بعضی از افراد سیستم ایمنی بدن آنها حمله ای همه جانبه را ایجاد می کند که به طوفان سایتوکاین معروف است. این واکنش بیش از حد سیستم ایمنی می تواند به بافت آسیب برساند و در نهایت افراد را از بین ببرد.
برای خاموش کردن چنین طوفان های سیتوکین، پزشکان اکنون در حال تلاش برای سرکوب کردن سیستم ایمنی موسوم به اکتمرا یا توکیلیزوماب هستند. این دارو برای درمان آرتریت روماتوئید تأیید شده است. گیرنده سلولی را مسدود می کند که به اینترلوکین 6 (IL-6) متصل می شوند، بلاک می کند. IL-6 یک سیتوکین یا نوعی پروتئین است که توسط سیستم ایمنی بدن آزاد می شود و می تواند باعث ایجاد آبشارهای التهابی خطرناک شود.
در 19 مارس، شرکت داروسازی روشی اعلام کرد که در حال انجام یک کارآزمایی است تا ببیند آیا توکیلیزوماب می تواند نتایج را در بیماران مبتلا به پنومونی COVID-19 بهبود بخشد. یک گروه دارو به علاوه سایر درمانهای استاندارد را دریافت می کنند، در حالی که گروه دیگر دارونما را به علاوه درمان های استاندارد دریافت می کنند.
Regeneron در حال آزمایش بیماران در یک کارآزمایی بالینی است تا بتواند یکی دیگر از مهار کننده های IL-6 را که به نام ساریلوماب (kevzara) شناخته می شود، برای معالجه بیماری پنومونی COVID-19 آزمایش کند. منطق استفاده از sarilumab مشابه با توشیلیزوماب است.
داروی فشار خون
Losartan یک داروی فشار خون است که برخی دانشمندان امیدوارند بتوانند به بیماران مبتلا به COVID-19 کمک کند. دانشگاه مینسوتا دو کارآزمایی بالینی را با استفاده از داروی عمومی ارزان قیمت آغاز کرده است. اولین ارزیابی اینکه آیا لوزارتان می تواند از نارسایی چند عضو در افرادی که با پنومونی COVID-19 بستری هستند جلوگیری کند. رویترز گزارش داد که دوم اینکه آیا دارو در درجه اول از بستری شدن در بیمارستان جلوگیری می کند، ارزیابی می کند.
Losartan با مسدود کردن یک گیرنده یا درهای ورودی به سلولهایی که ماده شیمیایی موسوم به آنژیوتانسین II برای ورود به سلول ها و افزایش فشار خون کار می کند، عمل می کند. SARS-CoV-2 به گیرنده آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین 2 (ACE2) متصل می شود، و losartan ممکن است آن گیرنده ها را مسدود کند، ممکن است مانع از آلوده شدن سلول ها به ویروس شود.
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
Live Science.com
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.