بسیاری از کشورهای جهان توصیه می کنند که مردم به عنوان بخشی از استراتژی خود برای مهار بیماری همه گیر کرونا، ماسک بپوشند. در این پست درباره آنچه شواهد علمی در مورد پوشیدن ماسک می گوید، بحث می کنیم.
آیا ماسک های صورت غیر پزشکی باعث کاهش انتشار کورونا ویروس جدید می شوند؟
از زمان شروع بیماری همه گیر کرونا COVID-19، دانشمندان و متخصصان این موضوع را مورد بحث قرار دادند که آیا عموم مردم باید ماسک صورت بپوشند و آیا این ماسک ها باید دارای استانداردهای پزشکی باشند یا روکش صورت خانگی نیز می تواند مورد استفاده قرار گیرد؟
از اوایل ماه آوریل به بعد، مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) در ایالات متحده توصیه می کردند که افراد در مکان هایی که فاصله جسمی را نمی توان رعایت کرد، از پوشش صورت خانگی استفاده کنند.
کشورهای دیگر، مانند انگلستان و آلمان، پوشیدن ماسک در وسایل نقلیه عمومی را اجباری کرده اند.
سازمان بهداشت جهانی (WHO) مدتها از این توصیه ها خودداری میکرد و اعلام کرد که فقط متخصصان مراقبت های بهداشتی، افرادی که در حال حاضر دچار بیماری کروناویروس شده اند، و همچنین کسانی که در خانه از آنها مراقبت می کنند، ماسک پزشکی بپوشند.
اما در اوایل ماه ژوئن، WHO لیستی از توصیه ها را منتشر کرد که نشان می دهد استفاده از مناسب ترین نوع ماسک ها را در مکانهای مختلف توصیه می کند که ماسک های غیر پزشکی در مکان های شلوغ و حمل و نقل عمومی نیز جزء آن ها بود.
با این وجود، هر مکان یا شخصی استفاده از پوشش های صورت را رعایت نکرده است.
در این مقاله، به نکات و سؤالاتی که در مورد پوشیدن ماسک بحث برانگیز شده است، می پردازیم.
1. ماسک هیچ گونه محافظتی برای فرد پوشنده ندارد؟
آیا ماسک ها روش مؤثری برای محافظت از ویروس کرونا جدید نیستند، تنها N95 است که می تواند مانع از ابتلا به ویروس کرونا شود؟
این ادعاها بیانگر استدلال، پیرامون پوشیدن ماسک است. هدف اصلی درخواست از عموم مردم برای پوشیدن ماسک ها در مکان هایی که امکان فاصله گرفتن جسمی در آن امکان پذیر نباشد، محافظت از پوشنده نیست.
در عوض، این اقدامات بهداشت عمومی با هدف متوقف کردن مبتلایان به عفونت ویروس کرونا SARS-CoV-2 می باشد که از انتقال ویروس بدون علائم و یا با علائم جلوگیری کنند. کارشناسان از این امر به عنوان کنترل منبع یاد می کنند.
به جای محافظت از فرد پوشنده، “کنترل منبع” سعی دارد مانع از انتشار قطرات ویروس در هوا توسط فرد ناقل ویروس شود.
چندین مقاله تحقیقاتی نشان داده اند که حتی ماسک های ساده صورت می تواند تعداد قطرات تنفسی حاوی ویروس را تا حدی کاهش دهد.
2. شواهدی برای اثر بخشی ماسک در دسترس نیست؟
هیچ مدرک علمی مبنی بر اثربخشی ماسک ها در دست نیست؟
پروفسور تریشا گرینالاگ از دانشگاه آکسفورد در انگلستان حمایت خود را در مورد استفاده از ماسک صورت در چندین ژورنال برجسته تحقیقاتی مانند The BMJ ابراز کرده است.
“این استدلال که ما نباید پوشش های صورت را توصیه کنیم به این دلیل است که آزمایش های منتشر شده ای وجود ندارد و سایر سیاست های بهداشت عمومی در مورد کنترل عفونت به ویژه ویروس کرونا [COVID-19] باعث این موضوع شده است”
R0 اصطلاحی برای تعداد انتقال ویروس است، که به تعداد افراد دیگری که یک فرد می تواند عفونت را منتقل کند، اشاره دارد.
هنگامی که R0 زیر 1 باشد، هر فرد مبتلا به SARS-CoV-2 ویروس را به کمتر از یک فرد دیگر منتقل می کند و باعث می شود تعداد کلی موارد در جمعیت به مرور زمان کاهش یابد.
یک مطالعه جدید در BMJ Global Health به بررسی انتقال ویروس کرونا SARS-CoV-2 در 124 خانواده پرداخته است که حداقل یک عضو آن ها دچار بیماری کرونا COVID-19 شده است. داده ها نشان داد اگر شخص مبتلا به کرونا COVID-19 قبل از بروز علائم، ماسک های صورت را بپوشد، “79٪ در کاهش انتقال موثر بوده است”.
3. ماسک ممکن است خطر عفونت را افزایش دهد؟
ادعا: ماسک ها می توانند خیلی سریع آلوده شوند و هر بار که فرد نفس می کشد، آلودگی ها را استنشاق می کند؟
مطابق WHO، ماسک می تواند منبع عفونت برای فردی باشد که آن را پوشیده است.
CDC توصیه می کند که افراد در حالی که ماسک صورت را در ملأ عام می پوشند، سعی کنند صورت خود را لمس نکنند.
ماسک های پزشکی از رسیدن میکروارگانیسم ها به بینی و دهان پوشنده جلوگیری می کند. هنوز مشخص نیست که آیا این موضوع در مورد پوشش های صورت خانگی نیز صدق می کند یا خیر.
در یک مطالعه جدید، محققان پارچه های مختلفی را آزمایش کردند تا ببینند چند قطره در اندازه های متفاوت از آن عبور می کند.
“ما دریافتیم که بیشتر پارچه های خانگی، قطرات تنفسی را حتی با یک لایه مسدود می کنند. با دو لایه، عملکرد مسدود کردن انتقال قطرات، می تواند به یک ماسک جراحی برسد بدون اینکه به میزان قابل توجهی تنفس را به خطر بیاندازد. ”
آیا ماسک می تواند منجر به ذات الریه یا سایر عفونت های ریه شود؟
هیچ مدرکی مبنی بر اینکه ماسک ها خطر ابتلا به پنومونی یا سایر عفونت های باکتریایی، ویروسی یا قارچی ریه را افزایش می دهد، وجود ندارد.
WHO اذعان می کند اگر فردی مدت طولانی همان ماسک را بپوشد، میکروارگانیسم ها روی پارچه رشد می کنند.
CDC توصیه می کند که فرد پس از بازگشت به خانه، ماسک را از صورت خود برداشته و قبل از استفاده مجدد از ماسک، آن را بشوید.
WHO توصیه می کند: همه ماسک ها در صورت مرطوب بودن باید تعویض شوند. ماسک مرطوب نباید برای مدت زمان طولانی پوشیده شود. ماسک را دور انداخته و یا آن را در کیسه ای نگه داشته تا شستشو و تمیز شود”
4- ماسک ها ممکن است به پوشنده آسیب برسانند؟
ادعا: ماسک ها میزان اکسیژن را کاهش داده و دی اکسید کربن را افزایش می دهند (CO2) و خطر احتمالی مسمومیت با CO2 را افزایش می دهد؟
یک مطالعه کوچک 39 داوطلب را که به بیماری کلیوی مرحله نهایی مبتلا شده اند و در طی همه گیری های SARS در سال 2003 مبتلا دیالیز شده بودند، مورد بررسی قرار داد. محققان دریافتند که 70٪ از شرکت کنندگان که در طی درمان 4 ساعت تنفس با ماسک N95 داشته اند، افت سطح اکسیژن را تجربه کرده اند.
یک مطالعه دیگر هیچ تفاوتی در میزان اکسیژن در 10 پرستار مراقبت های ویژه که ماسک N95 استفاده می کردند، نشان نداد.
مسمومیت با دی اکسید کربن بسیار نادر است و متخصصان اکثراً آن را با تصادفاتی که در فضاهای محدود مانند کشتی و معادن رخ می دهد، مرتبط می دانند.
هایپرکاپنیا یا هایپرکاربیا زمانی اتفاق می افتد که فرد دی اکسید کربن زیادی در خون خود داشته باشد. برخی مشکلات ریه می تواند منجر به هایپرکاپنی شود.
تحقیقات انجام شده از سال 2006 نشان داد که در طول همه گیری های SARS در سال 2003، کارکنان مراقبت های بهداشتی که بیش از 4 ساعت در هر زمان از ماسک N95 استفاده می کردند، احتمالاً دچار سردرد می شوند.
نماینده ای از CDC اخیراً در مورد تأثیر ماسک پوشیدن بر خون با رویترز صحبت کرد: ”CO2 به مرور زمان در ماسک ایجاد می شود. با این حال، با میزان CO2 که احتمالاً در ماسک ایجاد می شود، ممکن است دچار سردرد شوید، اما از علائمی که در سطوح بالاتر CO2 مشاهده شده است رنج نخواهید برد. بعید است که پوشیدن ماسک باعث ایجاد هیپرکاپنی شود. ”
آیا ماسک برای افرادی که شرایط سلامتی خاصی دارند، خطرناک است (COPD، آسم)، زیرا ممکن است تنفس را محدود کند؟
WHO اذعان می کند که افرادی که مبتلا به آسم، شرایط مزمن تنفسی یا مشکلات تنفسی هستند، ممکن است هنگام پوشیدن ماسک صورت دچار مشکل شوند.
CDC توصیه می کند که هرکسی که در تنفس مشکل دارد، باید از پوشاندن صورت خود امتناع کند.
آیا بهتر است ماسک بپوشیم یا نه؟
این که شخص تصمیم بگیرد از توصیه های بهداشت عمومی پیروی کند و ماسک بپوشد، حداقل در کشورهایی که پوشیدن ماسک اجباری نیست، به انتخاب فرد بستگی دارد.
این ممکن است هرگز موضوعی واضح و روشن نباشد و ممکن است برای کسانی که ترجیح می دهند با یک گروه بزرگ علمی که به خوبی مطالعات را انجام داده اند مشورت کنند، تا به آنها در تصمیم گیری کمک کند.
برخی از افراد ممکن است پوشیدن ماسک را یک عمل مهم در زندگی روزمره خود بدانند و هنگام مسافرت کردن به مکان های شلوغ یا دیدن دوستان به راحتی ماسک بپوشند.
برای برخی از افراد، مانند کودکان کوچک و افرادی که مشکل تنفسی دارند، پوشیدن ماسک عملی یا امکان پذیر نیست. با این حال، در صورت پوشیدن ماسک توسط دیگران، این افراد هم بهره می برند.
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
Medical News Today
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).